Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanasının Kardiologiya şöbəsi ürək sağlamlığını qorumaq, ürək xəstəliklərinin diaqnozu və müalicəsi üçün dünya səviyyəli avadanlıq və infrastrukturla xidmət göstərir.

Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanasında yeni doğulmuş körpələrdən tutmuş ən yaşlı yetkinlərə qədər hər cür ürək xəstəsiklərinin diaqnozu və müalicəsi ilə təmin edilmişdir. Mərkəzimiz ürək xəstəliklərində müayinə, diaqnoz, müalicə, reabilitasiya və koroner reanimasiyada xəstələrinə xidmət göstərir.

Ürək Sağlamlığı Mərkəzində Kardioloji Müayinələr

Kardiologiya Poliklinikası Müayinələri həftənin 6 günü (bazar günündən başqa) saat 09:00 – 17:30 arasında, mütəxəssislər, dosentlər və professorlar tərəfindən aparılır.

Elektrokardioqrafiya (EKG)

Ürək əzələsi və sinir keçiriciliyi sisteminin işini araşdırmaq üçün ürəkdə meydana gələn elektrik fəaliyyətlərinin qeyd edilməsidir. EKQ, ürək xəstəliklərinin diaqnozu həkim müayinəsi zamanı tapılan simptomlarla birlikdə, digər analizlərində nəzərə alınmasıyla həyata keçirilir. Ürək-damar tıxanıqlığı, ritm pozğunluqları, ürək qapağı xəstəlikləri və ürək çatışmazlığı diaqnozunda önəmli bir əhəmiyyətə malikdir.

EFOR (qaçış trenajoru) Testi

Efor testi, ürək-damar xəstəliklərinin mövcudluğunun araşdırılması, məlum ürək-damar xəstəliklərində müalicənin effektivliyinin müəyyənləşdirilməsi, ürək döyüntüsü pozulmasının meydana gəlməsinin təyin edilməsi, başqa sözlə aritmiya, xroniki ürək çatışmazlığı xəstələrində eforun qan təzyiqi üzərindəki təsirlərinin araşdırılması və ürək qapağı xəstəliklərində əməliyyat müddətini təyin etmək üçün istifadə edilən bir testdir. Efor testi zamanı xəstə bir qaçış trenajoru üzərində gəzir. Yerişin sürəti, ürək döyüntüsünü artırmaq üçün həkim tərəfindən tənzimlənir. Qaçış trenajoru testi, insanın müəyyən sürətlərdə qaçış zolağında gəzərkən EKQ-lərinin ardıcıl olaraq götürülməsi və qan təzyiqinin ölçülməsi ilə aparılan bir müayinədir. İstirahət zamanında EKQ-də aşkar edilə bilməyən anormal halların efordan sonra aşkarlanmasına imkan verir. Efor testi əvvəldən sona qədər mütəxəssis bir həkim tərəfindən izlənməsi lazımdır. Efor testi ürək xəstəliklərinin erkən diaqnozunda böyük əhəmiyyətə malikdir. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Efor testindən əvvəl diqqət ediləcəklər

Testdən 3 saat əvvəl çox az yemək yeyin, bundan sonra ehtiyacınız varsa az miqdarda su içə bilərsiniz.
Daha əvvəl çəkilmiş EKQ-ni özünüzlə gətirin.
Kişi xəstələrin sinəsində tük varsa təmizlənməlidir.
Qadın xəstələrin paltar geyinməsi daha uyğundur.
Efor testindən əvvəl həkiminiz bəzi dərmanların dayandırmağınızı istəyə bilər. Bu məsələni həkiminizlə məsləhətləşin.

Transtorasik Ekokardiyografiya (EKO)

Ekokardiyografiya ürək quruluşunun və fəaliyyətinin ürək dalğaları (ultrasəs) vasitəsi ilə müayinəsidir. Radiasiya yayan bir üsul olmadığı və prosedur zamanı heç bir dərman istifadə edilmədiyi üçün hamilə qadınlar və yeni doğulmuş körpələr daxil olmaqla hər kəsə, heç bir risk və ağrı olmadan tətbiq oluna bilər. Prosedur zamanı xəstədən xərəkdə yatması istənilir. Sond adlanan səs dalğası və izolyasiya xüsusiyyətinə malik su əsaslı bir gel göndərən cihaz, həkim tərəfindən sinə nahiyəsindəki müxtəlif yerlərə tutularaq ürəyin görüntülənməsinə imkan verir. Bu görüntülər üzərində ətraflı analizlər aparılır. Ürəyin bütün xəstəliklərinin diaqnozu (ürək böyüməsi, ürək əzələ xəstəlikləri, ürək qapaq xəstəlikləri, hipertenziv ürək xəstəlikləri, ürək çatışmazlığı, ürək membranı xəstəlikləri, laxtalanma, ürək şişləri, anadangəlmə ürək anomaliyaları, hətta aort deyilən bədəndəki damara ayid xəstəliklər) ekokardiyografiya prosesi ilə qoyulur. Ekokardiyografiya üçün əvvəlcədən hazırlıq tələb olunmur. Bununla birlikdə, ekokardiyografiya görüşünə gələrkən rahat bir paltar geyinmək lazımdır. Bundan əlavə, ekokardiyografiya prosedurunun həyata keçirməsinə qərar verilən xəstənin həkimindən, prosedurun məqsədini və xəstənin tibbi məlumatlarını əks etdirən müraciət kağızı alınmalı və ekokardiyografiya aparacaq həkimə verilməlidir. Ekokardiyografiya rutin bir üsuldur. Görüş üçün xüsusi bir hazırlıq görməyə ehtiyac yoxdur. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Üç Ölçülü Transtorasik Ekokardiyografiya

Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanası dünyanın ən inkişaf etmiş ekokardiyografiya cihazlarına sahibdir. Üç ölçülü ekokardiyografiyası ürək qapaq xəstəliklərində və ürək çatışmazlığında, iki ölçülü ekokardiyografiya yetərli olmadıqda istifadə olunur. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Stres ekokardiyografiya

Stres ekokardiyografiya, ürəyi qidalandıran damarlarda (koronar damarlar) bir tıxanma və ya daralma olub olmadığını araşdırmaq, infarkt (miyokard infarktı) olan xəstələrdə dərman istifadəsi xaricində bir müalicənin lazım olub olmadığını təyin etmək və xəstəliyin dərəcəsini təyin etmək üçün istifadə olunur. Çox vacib məlumat verən, təhlükəsiz və asan tətniq olunan bir texnikadır. Stres ekokardiyografiya sadəcə “yaradılacaq stres” dan əvvəl və sonra ürəyi səs dalğaları ilə müayinə edərək həyata keçirilir. Bu prosedur zamanı heç bir ağrı hiss olunmur. İstifadə ediləcək stres metodu qaçış trenajoru cihazında efor göstərmək, yəni sürətlə gəzərək ürəyin iş yükünü artırmaqdır. Stres ekokardiyografiya qol damarından verilən bir dərmanlada aparılır. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Stres Ekokardiyografiya prosedurundan əvvəl diqqət ediləcəklər

Görüşünüzə 4 saat ac olaraq gəlin.
Prosedurdan əvvəl istifadə etdiyiniz dərmanları qəbul edib etməyəcəyiniz barədə həkiminizlə danışın.
Prosedura rahat ayaqqabı və rahat paltar gətirin.
Daha əvvəl ürəklə əlaqəli edilmiş müayinələri də özünüzlə gətirin.

Transözofageal Ekokardiyografiya (TEE) Testi

TEE ölçülməsi xəstənin sinə quruluşunun (ağciyər xəstəliyi, deformasiya və s. səbəblərlə) kifayət qədər keyfiyyətli ekokardiyografik görüntü vermədiyi və ya ürək içindəki baş verənləri daha yaxından görmək lazım olduqda istifadə edilən bir üsuldur. TEE endoskopik bir müayinədir. Ağız hissəsindən yemək borusuna endirilən incə bir tüp ilə ürəyin arxa tərəfinə çatır və çox aydın görüntü alınır. Prosedurdan əvvəl hazırlıq 30 dəqiqə çəkir. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Müayinəyə gəlmədən əvvəl ediləcəklər

4-6 saat yemək yemədən və su içmədən gəlin.
Şəkər xəstəliyiniz varsa, həkiminizə müraciət edin.
Ağzınızda bir protez varsa, müayinədən əvvəl çıxarın.
Udmaqda çətinlik çəkirsinizsə və ya yemək borusuyla əlaqəli bir xəstəliyiniz varsa, əvvəlcədən həkiminizə məlumat verin.
Xəstəxanaya gəlmədən əvvəl mütləq əvvəlki müayinə nəticələrini və istifadə etdiyiniz dərmanları özünüzlə gətirin.

Müayinədən sonra diqqət ediləcəklər

2 saat yeməyin.
Yuxu və başgicəllənmə halı davam edəcəyi üçün bir neçə saat maşın sürməyin

3 ölçülü Transesophageal Ekokardiyografiya (TEE) Testi

Ölkəmizdə yalnız bir neçə mərkəzdə mövcud olan bu üsulla anadangəlmə ürək deşiklərini, protez ürək qapaqları olan xəstələrdə qapaqlarda sızıntıları və digər çətin xəstəlikləri və 2 ölçülü TEE ilə digər xəstəliklərin diaqnozunu aşkar etmək mümkündür. Müayinədən əvvəl və sonra ediləcək işlər yuxarıda göstərilənlə eynidir. Nəticə müayinədən dərhal sonra verilir.

Ritm (EKG) Holter EKG Holter; Cib telefonu kimi kəmərə bağlanan bir cihazdır. 3-4 ədəd kabeli, elektrodlar vasitəsilə (yumuşak plastikdən düzələn 3-4 sm diametrli yapışan material) sinəyə bağlanır. İnsan normal gündəlik həyatını davam etdirərkən, cihaz planlanan müddətədək ürək elektronlarını qeyd edir. Müddətin sonunda cihaz çıxarılır və alınan qeydlər kompüterdə analiz edilir. Bu cihaz sayəsində müayinə zamanı görünməyən, lakin gün ərzində qısa müddət davam edən ürək döyüntüləri, sinə ağrıları, huşunu itirmə kimi ürəkdən yaranan bütün ritm pozğunluqları aşkar edilə bilər. Holter testindən əvvəl istifadə olunan dərmanların dayandırılıb-dayandırılmayacağı həkimə müraciət edilməlidir. Holter cihazı yerləşdirildikdən sonra, xüsusilə şikayətlərə səbəb olan hadisələr təkrarlanmalıdır. Qəhvə istifadəsi, pilləkənlərə qalxmaq və s. Event Recorder (hadisə qeydedici) Bu cihazlar EKG holter cihazına bənzəyir və tez-tez təkrarlanmayan ritm pozğunluqlarını aşkar etmək üçün istifadə olunur. Cihaz xəstədə 14 gün qala bilər. Yalnız xəstənin şikayəti olduqda qeyd müddəti istədiyi kimi düzəldilə bilər. Qan Təzyiqi Holteri, xəstələrin gün ərzində tez-tez fasilələrlə təzyiqini ölçərək qan təzyiqi və nəbzi qeyd etməsidir. 24-72 saat arasında edilən ölçmələrlə əvvəldən hipertoniya olmayan xəstələrdə erkən diaqnoz qoyula bilər. Təzyiq holteri ilə xəstələrin qan təzyiqi gün ərzində tez-tez fasilələrlə ölçülür və gün ərzində fəaliyyətlərində, yuxu zamanı, istirahət zamanı qan təzyiqləri və nəbz dərəcələri qeyd olunur. Beləliklə, uzun müddətli hiper tezyiq xəstələrində qan təzyiqi dəyərlərinin günün hansı saatında artdığı müəyyən edilir və müalicə təşkil olunur. Əvvəllər hipertoniya keçirməmiş xəstələrdə erkən diaqnoz qoyulur və müalicəyə yönləndirməyə kömək edir.

Tilt Table Testi (Əyilən Masa Testi)

Bir yerdə uzun müddət hərəkətsiz dayandıqdan və oturduqdan sonra qəfildən duranda qan təzyiqi və / və ya ürək atışında qəfil bir düşmə nəticəsində meydana gələn huşunu itirmə (senkop) diaqnozunda tətbiq olunan bir testdir. Huşunu itirmənin diferensial diaqnozunda istifadə olunur. Tilt Table testi poliklinikada əyilə bilən bir masada aparılır. Xəstə masanın üzərinə qoyulur, sonra masa dik vəziyyətə gətirilir. Həddindən artıq qan təzyiqinin düşməsi və/vəya nəbzin düşməsi anormal reaksiyanı göstərir.

Ürək Sağlamlığı Mərkəzində müdaxilə prosedurları

Müvəqqəti Kardiostimulyatorlar Ürəkdəki stimul mərkəzinin sürətinin çatışmazlığı səbəbindən ürək atışının yavaşladığı və ya stimulun alt mərkəzlərə ötürülə bilmədiyi təqdirdə, xəstənin normal bir həyat sürməsi üçün bədənə kardiostimulyatorlar yerləşdirilməsi lazımdır. Prosedura ümumiyyətlə lokal anesteziya altında boğazda, sinədə və ya qasıqda ürəyə gedən böyük damarlar arasından elektrodlar deyilən nazik telləri yerləşdirərək bədən xaricindəki bir generatora bağlayaraq həyata keçirilir. Bu prosedur yataq başında və ya rentgen aparatı altında edilə bilər. Proses ümumiyyətlə 20-30 dəqiqə çəkir.

Müvəqqəti batareya tələbi aradan qaldırıldıqda, ürəyin içinə qoyulmuş tel çıxarılır. Dünyada milyonlarla insan kardiostimulyatorlar daşıyır. Bu yüksək texnologiyalı kiçik cihazlar yavaş ürək atışının qarşısını almaqdan ürək çatışmazlığını müalicə etməyə, ürək üçün nasos rolunu oynamağa və qəfil ölümlərin qarşısını almağa qədər bir çox məqsəd üçün istifadə olunur. Taxıldıqdan sonra yaşanan şikayətləri aradan qaldıran cihaz, həyat keyfiyyətini artıraraq xəstənin normal həyata qayıtmasına kömək edir. Əsasən 3 tip kardiostimulyator var: ürək dərəcəsinin ləngiməsinin qarşısını alan tək telli və 2 telli batareyalar, ürək çatışmazlığı müalicəsi üçün istifadə edilən 3 telli batareyalar və elektroşokla həyat qurtaran batareyalar, yəni defibrilatorlar. Kardiostimulyatorlar ürək ritm pozğunluğu olan və həyatlarını normal şəkildə apara bilməyən insanlara yerləşdirilir. Bu xəstələr kardiostimulyatorun köməyi ilə normal həyata qayıda bilərlər. Bu insanlar təkrar işə gedə , ev işləri ilə məşğul ola, maşın sürə, gəzintiyə çıxa bilə, üzə bilə, hobbilərinə və cinsi həyatlarına davam edə bilərlər. Kardiostimulyatoru olan insanlar hər zaman kardiostimulyatora aid şəxsiyyət vəsiqələrini yanında aparmalıdırlar. Səyahət zamanı getdikləri ən yaxın klinikaları öyrənməlidirlər. Kardiostimulyator quraşdırıldıqdan sonra onun fəaliyyətinə nəzarət edilməlidir. Əslində, kiçik bir kompüter olan kardiostimulyator, kənardan başqa bir kompüterin köməyi ilə telemetrik metod adlanan bir metoddan istifadə edərək oxunur. Bu şəkildə xəstənin nəbzinin necə irəlilədiyi, kardiostimulyatorun nə qədər işlədiyi, ritminin necə işlədiyi və ritm pozğunluqları kimi məlumatları almaq mümkün olur. Əlavə olaraq, batareyanın neçə voltla işləməsini və ya ürək sürətinin saxlamalı olduğu dəyərləri kənardan proqramlaşdırmaq mümkündür. Xəstə orta batareyanın ömrü olan 7 il ərzində hər 6 ayda bir yoxlamaya gəlməlidir. Batareyanın tükənəcəyini əvvəlcədən təyin etmək mümkün olduğu üçün bu çox vacibdir.

Elektrofizyolojik Tədqiqat

Elektrofizyoloji / angioqrafiya laboratoriyasında qasıq damarlarına qoyulmuş nazik qabıqlardan keçərək elektrod kateter adlanan nazik kabellərin ürəyə yerləşdirilməsi ilə həyata keçirilən diaqnoz və müalicə metodudur. Birbaşa ürəkdən alınan elektrik siqnalları kompüterlər tərəfindən araşdırılır və qiymətləndirilir. Bu şəkildə ürəyin ana mərkəz xəbərdarlıq sisteminin yaxşı işləyib işləmədiyi və xəbərdarlıqları ötürən sistemin işini etibarlı bir şəkildə görüb, görəbilmədiyi anlaşıla bilər.

Tez-tez sürətli atış şəklində ürək döyüntüsü keçirən xəstələrdə, xəstənin şikayətinə səbəb olan sürətli atışlar xüsusi üsullarla ürəyə yerləşdirilən bu kabellərdən verilən xəbərdarlıqlarla yaradılaraq meydana gəlməsinin səbəbləri araşdırılır. Qısa dövrələrin varlığı aşkar edildikdə, radio dalğalarından meydana gələn xüsusi bir cərəyan enerjisi tətbiq edərək taxikardiya tamamilə müalicə edilə bilər. Bu yolla bugün sürətli ürək döyüntüsü şəklində çarpıntıların (taxikardiya) çoxunun qalıcı müalicəsi mümkün olmuşdur. Diaqnostik məqsədlə aparılan elektrofizyoloji müayinələr 30-60 dəqiqə çəkir. Terapevtik müdaxilə tələb olunursa, 1-4 saata qədər çəkə bilər. Kateter Ablasyonu aritmiyanın radio dalğaları ilə müalicəsidir. Bu üsul, dərmanlarla nəzarət edilə bilməyən ritm pozğunluqlarında və ya xəstələr ömür boyu dərman qəbul etmək istəmədikdə istifadə olunur. Bəzi hallarda ritm pozğunluğu o qədər ciddi ola bilər ki, həyat üçün təhlükə yarada bilər. Belə hallarda birbaşa kateter ablasyon metodu tələb oluna bilər. Prosedura əsasən iynə yerlərini lokal anesteziya ilə və bəzi hallarda ümumi anesteziyayla həyata keçirilir. Prosedur zamanı xəstənin özünü rahat hiss etməsi üçün sakitləşdirici dərman istifadə edilə bilər. Ürəyin kateter ablasyonu ilə ürəyin sürətli döyüntüsü şəklində ritm pozğunluqlarının müalicəsində uğurlu olma ehtimalı, müalicəni hədəf alan çarpıntı növünə və qısa qapanma yerindən asılı olaraq 70-100 % arasında dəyişir. Uğurlu müalicədən sonra çırpınmanın təkrarlanma ehtimalı aritmiya növünə görə dəyişir. Məsələn, ürəkdəki qısa qapanmalar səbəbindən çarpıntılarda bu ehtimal 3-5 % arasındadır.

Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanasında, “yanma” metodu adlandırılan radiotezlik ablasyon metodundan başqa, “dondurma” metodu ilə də aritmiya müalicəsi həyata keçirilə bilər.

Mitral Balon (Valvuloplastika) Mitral stenoz; Uşaqlıq zamanı xəstəliyi olan “Kəskin Romatizmal Qızdırma” xəstəliyi, ürək qapaqlarının tutulması səbəbindən gələcəkdə simptomlar verən bir xəstəlikdir. Mitral stenoz, qanın ürək içindəki fəaliyyətini çətinləşdirən şəkildə daralmasıdır. Buna görə qan ağciyərlərdə su şəklində yığılır. Bu da insanda nəfəs darlığını hiss etdirir. Yüngül darlıqlarda dərman müalicəsi kifayətdir, lakin orta və ağır darlıqlarda isə Mitral Valvuloplastika və ya açıq ürək əməliyyatı aparılır. Mitral valvuloplastika qasıqdan kateterlə daxil olaraq həyata keçirilən bir prosedurdur. Xüsusi bir iynə ilə ürəyin sağ qulaqcığından sol qulaqcığına aradakı pərdə deşilərək ötürülür. İynə pərdədən çıxarılır və eyni yolla sol qulaqçığa aparılır. Telin hərəkətləri ekranda izlənilir. Tel düzgün yerə qoyulduqdan sonra, balon telin üstünə aparılaraq daralmış qapağın içərisinə qoyulur. Balon qapağın dar olduğu yerdə şişirilir. Beləliklə, örtük mümkün qədər uzanır. Uyğun xəstələrə tətbiq edildikdə, mitral balon müalicəsi nəticələri ürək əməliyyatı olan xəstələrdə olduğu qədər uğurlu olur.

Mitral Valvuloplastikanın üstünlükləri

Yerli anesteziya ilə həyata keçirildiyi üçün xəstə prosedur zamanı huşsuz vəziyyətdə qalır. Sağ və ya sol qasıq nahiyəsi anesteziya edilir və balon burada açılan kiçik bir deşikdən ürəyə aparılır.
Beləliklə, sinə qəfəsinin açılması, ürəyin dayandırılması və ürək-ağciyər aparatından istifadə etmək ehtiyacı aradan qaldırılır.
Prosedurdan sonra xəstələr reanimasiya şöbəsində deyil, xidmətdə nəzarət altında saxlanılır.
Xəstələr ertəsi gün ayağa qalxa bilərlər.
Xəstələrin əksəriyyəti ertəsi gün evə buraxıla bilər.
Mitral balonla ilə qapağı açılan və ritm pozuntuları olmayan xəstələrdə prosedurdan sonra qan durulducu dərman istifadəsinə ehtiyac yoxdur.
Alon mitral valvuloplastika ilə xəstələrin 90 % -i şikayətlərində geriləmə müşahidə edilir. Bu düzəlmə 20 ilə qədər davam edə bilər. Əksər xəstələr ən azı 5 ilə 10 ilədək rahat yaşayırlar.

Koroner Anjiyografi

Koroner Anjiyografi, ürəyi qidalandıran arteriya xəstəliyini aşkar etmək üçün istifadə edilən bir üsuldur. Ürək-damar xəstəliklərinə görə meydana gəlir. Koroner angioqrafiya da ürəyi təmin edən arteriyaların hansı hissəsinin daraldığını və ya tıxanmasını təyin edir. Ürək damarlarındakı darlığı və ya tıxanmanı və müalicənin tələb olunduğu istiqamətdə aparılmasını təmin edir. Koroner anjioqrafiyada müdaxilə yeri kimi qasıq və ya qol arteriyaları istifadə olunur. Müdaxilə sahəsindəki arteriyaya əvvəlcə bir qapaq qoyulur, bu qabaq vasitəsilə ürək damarlarının başlanğıc hissəsinə verilən qeyri-şəffaf maddə (boyanmış maddə) ilə damar quruluşunu görüntüləmək üçün fərqli kateterlər istifadə olunur. Koroner anjioqrafiya xüsusi yerləşdirilmiş anju otaqlarında aparılır. Prosedur başa çatdıqdan sonra müdaxilə sahəsindəki arteriyaya yerləşdirilən qabaq çıxarılır, o bölgəyə təzyiq göstərilərək qanaxma dayandırılır. Sıx sarğı tətbiq edildikdən sonra xəstə yatağa aparılır. Koroner anjiyografi xəstənin anju otağına aparılmasından 20-30 dəqiqə sonra tamamlanır. Bəzi hallarda (bypass xəstələri, əvvəllər fərqli ürək əməliyyatları keçirmiş xəstələr, qasıq və ya qol damarlarında tıxanıqlığı olan xəstələr və s.) bu müddət uzana bilər. Koroner anjioqrafiya üçün xəstənin xəstəxanaya yerləşdirilməsi lazımdır. Prosedur başa çatdıqdan sonra xəstə 6 saat dincəldilir və sonra ayağa qalxmasına icazə verilir. Ümumi vəziyyət uyğun olarsa və həkim təsdiq edərsə, evə buraxılır. Bəzi hallarda, qabaq çıxarıldıqdan sonra tikiş sistemi istifadə edilə bilər. Bu xəstələr daha əvvəl ayağa qaldırılaraq evə buraxıla bilər. Anjiyografiyaya gəlmədən bir neçə gün əvvəl, anjiyo seketerizasiyası ilə əlaqə qurulmalı və edilməli olanlar haqqında məlumat alınmalıdır.

Perkutan Transluminal Koroner Anjiyoplastika (PTCA) – Stent

PTCA və / və ya stent, koronar angioqrafiyadan sonra aşkarlanan ürəyi bəsləyən damarlarda daralma və ya tam tıxanma müalicəsində istifadə edilən metodlardır. PTCA və / və ya stent koronar anjioqrafiya kimi, anjio laboratoriyasında xəstəni yatızdırmadan lokal anesteziya tətbiq edilir. Əməliyyat müddəti dəyişkəndir. Prosedurun sonunda xəstə həkim tövsiyəsinə uyğun otağa aparılır. Koroner balon anjioplastikası xüsusi hazırlanmış materiallardan istifadə etməklə həyata keçirilir. Əvvəlcə kateter müdaxilə yerinə qoyulmuş qapaq vasitəsiylə kateter yerləşdirilir və damar bu kateterdən keçilmiş çox incə bir tel ilə darlıq bölgəsindən keçir. Tel üzərində balon sürüşdürülərək xəstə bölgəsinə çatdırılır. Daha sonra bu balon kənardan maye verilərək şişirilir və darlıq açılır. Sonrakı prosedurda, açılışın kifayət olduğu müəyyən edildikdə, proses dayandırılır. Düzgün bir açılış etmək çox çətindir. Bundan əlavə, gələcəkdə daralma riskini azaltmaq üçün xəstələrin 95 % -də stentlərə üstünlük verilir. Başlanğıcda, yalnız çılpaq, xüsusi, paslanmayan metaldan hazırlanmış stentlərdən istifadə olunurdu, bu gün isə texnoloji inkişafdan asılı olaraq fərqli stentlərdən də istifadə olunur. Hansı stentin hansı vəziyyətdə istifadə ediləcəyi, həkimlə xəstə arasında danışılaraq qərar verilməsi vacibdir. PTCA stenti, xəstənin bir gün xəstəxanada qalmasını tələb edən bir tətbiqdir. Xəstə; həkim uyğun hesab edərsə xəstəxanadan buraxılır. 2 günlük ev və 15 günlük iş istirahəti ilə birlikdə, 15 gün stresli mühitlərdən və cinsi əlaqədən uzaq olması çox vacibdir. Xəstənin istirahətdən sonra təyyarə vəya uzun yol səyahət etməsidə həkimin tövsiyəsinə uyğun olaraq təyin olunur.Koronar anjiyografi qasıqdakı femoral arter adlanan arteriyadan aparıldığı halda, koronar anjioqrafiya klinikamızdakı radial arter adlanan biləkdəki arteriyadan da aparıla bilər. Ayrıca klinikamızda yalnız ürək damarları deyil, periferik damarlar adlanan böyrək və ayaq damarları kimi damarların tıxanıqlıqları da balon və stent üsulları ilə müalicə edilə bilər.

Ürək kateterizasiya

Ürək kateterizasiya, koronar anjioqrafiya proseduruna bənzər qasıq və qol arteriyalarında həyata keçirilən, lakin eyni zamanda venoz müdaxiləsini tələb edən bir üsuldur. Ürək kateterizasiya, ürəyin quruluşu, anomaliyaları, anadangəlmə və ya sonrakı ürək deşikləri və fərqli bir müalicə tələb olunub olunmamasına bağlı olaraq anadangəlmə və ya sonrakı xəstəliklərin diaqnozunda istifadə edilən diaqnostik bir üsuldur. Ürək kateterizasiya proseduru təxminən 30 dəqiqə çəkir. Prosedurdan sonra arteriya və damarlara qoyulmuş qapaqlar çəkilir və kənardan təzyiqlə qanaxma dayandırılır. O bölgəyə sıx bir sarğı qoyulur və xəstə yatağa aparılır. Prosedurdan sonra ümumiyyətlə 6 saat istirahət kifayət edir. İstirahətin sonunda, həkim uyğun hesab edərsə, xəstə evə buraxıla bilər. Ürək kateterizasiya və koronar anjioqrafiyada həyati risk son dərəcə azdır.Ürək kateterizasiya prosedurundan bir neçə gün əvvəl, anjiyo seketerizasiyası ilə əlaqə qurulmalı və ediləcəklər barədə məlumat alınmalıdır.

Tamamilə Tıxanan Damarların Açılması infarkt keçirmiş xəstələrdə bəzi damarlar 100 %- I tıxalı qalır və xəstələr ümumiyyətlə damarları açmaq üçün əməliyyata ehtiyac duyurlar. Türkiyənin yalnız müəyyən ürək mərkəzlərində tətbiq olunan, damarların 100 %-I tıxalı qalan koroner ürək damarlarının əməliyyat olmadan, balon və stent prosedurları ilə açılış proseduru Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanası Kardiologiya şöbəsinin həkimləri tərəfindən həyata keçirilə bilər.Klinikamız bu sahədə ən çox təcrübəyə və xəstə sayına sahib həkimlərdən ibarətdir. Aorta Darlığının Cərrahi Olmayan Müalicəsi (TAVI) Qısaca TAVI (Transkateter Aorta Valve İmplantasiyası) adlanan metod; açıq ürək əməliyyatı aparılmadan kateter metodundan istifadə edərək aorta qapağının ürəyə yerləşdirilməsi prosesini təsvir edir. Bu prosedur zamanı yerləşdirilən və hələ də bütün dünyada və ölkəmizdə qapaq dəyişdirmə əməliyyatlarında istifadə edilən bioloji ürək klapanı. TAVI metodunda bu bioloji klapan stent qapağına yerləşdirilir və stent açıldıqda qapaq olan yerə möhkəm yapışdırılır. Bu metod zamanı 2 fərqli texnika istifadə edilə bilər: Birinci texnikada, vena anjioqrafiya tətbiqlərində olduğu kimi bir kateter köməyi ilə qasıqdan ürəyə doğru irəliləyir və stent mexanizmi açılaraq burada yerləşdirilir. Qasıq nahiyəsindəki və ya qarın nahiyəsindəki damarlarda ürəyə çatmaq üçün istifadə ediləcək bir maneə varsa, digər üsul tətbiq olunur. Bu texnikada ürəyin ucuna çatmaq üçün ön sinə divarında təxminən 4-5 sm kiçik bir kəsik edilir və qapaq buradan ürəyə doğru irəliləyən bir kateterlə yerləşdirilir.Hər iki üsulda da ürəyin dayandırılmasına və açıq əməliyyata ehtiyac olmur. Prosedur xəstəni yatızdırmadan lokal anesteziya altında həyata keçirilir. TAVI prosedurundan sonra xəstələr koroner reanimasiyaya aparılır. Bu vaxt xəstəyə qan durulducu dərman verilir və xəstənin xəstəxanada normal şəraitdə 4-5 gün müayinəsi aparılır. Bu müddətdən sonra xəstəyə xəstəxanadan çıxışı verilir. Evə gedən xəstə bir neçə gün istirahət etdikdən sonra xəstəxanaya müayinə üçün gəlir və normal həyatına davam edir. TAVI metodu, ilk növbədə, qapaq qoyulması üçün açıq əməliyyat keçirmək riski yüksək olan xəstələr üçün tövsiyə olunur. Bunun xaricində bu üsul hər hansı bir əlilliyi olan xəstəyə açıq əməliyyat üçündə tətbiq oluna bilər. Bu baxımdan, xüsusilə çox yaşlı xəstələr, ağciyər, qaraciyər və ya böyrək funksiyası pozulmuş xəstələr və ya əvvəllər digər açıq ürək əməliyyatı keçirmiş xəstələr açıq əməliyyat üçün yüksək risk altındadır. TAVI metodunun açıq əməliyyatın uyğun olmadığı bu xəstələrin ömrünü uzatmaqda və xəstənin klinik vəziyyətini yaxşılaşdırmaqda təsirli olduğu bilinir.

Ürək deşiklərində cərrahi olmayan müalicə əvvəllər ürək deşikləri cərrahi yolla bağlanırdısa, lakin bu gün cərrahi olmayan bağlanma üsullarına üstünlük verilir. Ürəkdə anadangəlmə deşik olan xəstələrdə ürək normal işinə davam edə bilmir, çirklənmiş qan və təmiz qan bir-birinə qarışır. Klinikamızda bu xəstələrin əksəriyyətindəki deşiklər bir kateter köməyi ilə qasıqdakı arteriyadan keçdikdən sonra əməliyyat olmadan bir cihazla bağlanır və xəstələrimiz prosedurdan sonra 48 saat ərzində evə buraxılır.

Əməliyyatsız damar müalicəsi Endovaskulyar metod ilk növbədə açıq əməliyyat üçün yüksək riskli xəstələr üçün uyğundur, lakin bu üsul hər xəstəyə tətbiq oluna bilməz. Çünki anevrizmanı endovaskulyar metodla müalicə etmək üçün xəstənin damar quruluşu uyğun olmalıdır. Bundan əlavə, tez və praktik tətbiq olunmasına görə təcili əməliyyat tələb edən yırtılmış anevrizmalarda tez-tez istifadə olunur. Prosedur lokal anesteziya altında aparılır. Bununla birlikdə, kateter üsullarının tətbiq oluna biləcəyi mühitdə və əməliyyat otağı şəraitində edilməlidir. Bu səbəbdən həm əməliyyat otağı şəraitinin təmin edildiyi, həm də kateter müalicələrinin edilə biləcəyi və inkişaf etmiş görüntüləmə metodlarının tətbiq oluna biləcəyi hibrid əməliyyat otağı deyilən bir mühitin yaradılması böyük üstünlükdür. TEVAR: Endovaskulyar müalicə metodunda, sinə nahiyəsindəki damarlarda əmələ gələn anevrizmanın (baloncuk) aorta sahəsi kateterlə qasıqdan irəli çıxan bir stentlə düzəldilir. Davamlı hipertəzyiqda yeni bir müalicə metodu: Böyrəklərin qorunması,böyrək damarlarının ətrafında qan təzyiqinin yüksəlməsinə səbəb olan ‘simpatik’ deyilən sinirlər. Bu simpatik sistem, anesteziya olmadan xüsusi bir material istifadə edərək, anjioqrafiyaya bənzər bir üsulla damardan yandırılır. Hipertoniyaya səbəb olan simpatik sinirlərin yanmasına əsaslanan bu üsula “böyrək simpatik denervasiyası” deyilir. Bu üsulla, düşməyən vəya düşməyə rəğmən bir muddət sonra təkrar yüksələrən, xəstənin həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edən davamlı qan təzyiqi müalicə edilə bilər. Qan təzyiqinin müalicəsində istifadə olunan böyrək denervasyon metodu ilə əldə edilən 80-90 %-lik uğur, xəstələrin istifadə etdiyi qan təzyiqi dərmanlarının sayının azalmasına və təzyiqə nəzarət edilməsinə imkan verir.

Nüvə Tibb Bölməsində həyata keçirilən əməliyyatlar

Miyokard Perfüzyon Sintiqrafiyası (Tallium Testi)

Bu test ilə istirahət və stres zamanı ürək əzələsinin qanlanması (və ya qidalanması) müayinə olunur. Ürəyi bəsləyən damarlarda stenoz olub olmadığı və stenoz varsa, indiki stenozun ürəyin qidalanmasında bir narahatlığa səbəb olub olmadığı araşdırılır. Efor testi ilə müqayisədə daha yaxşı bir üsuldur. Əvvəlcə xəstəyə venadaxili radioaktiv verilir və qamma kamera adlı bir cihazla istirahət görüntüləri alınır, sonra lent üzərində yeridilərək və ya dərmanla stres testi edilir və yenidən radioaktiv maddə vurulur. Yenidən qamma kameradan görüntülər çəkilir. Radioaktiv maddə ürəyə qalxaraq ürək əzələsinə çatır. Damar tıxanıqlığı olan yerlərdə bu maddə daha az saxlanılır. Gamma, kamera görüntülərini çəkməyimizə imkan verən cihazın adıdır. Ürəyin ətrafında müəyyən aralıqlarla fırlanır və radioaktiv siqnalları ürəkdən bir kompüterə ötürür. Kompüter əldə etdiyi siqnalları rəngli şəkillərə çevirir və ürəyin bütün hissələrinin qan bəslənməsini analiz edir. Hansı hallarda miyokard perfuziyası sintiqrafiyası tələb olunur; Sinə ağrısının ürək xəstəliyi ilə əlaqəsinin təyin edilməsində, ürək-damar xəstəliklərinin diaqnozunda, miokard infarktından sonra canlılığın təyin edilməsində koroner balon anjiyoplastikasından əvvəl və sonra tətbiqetmənin faydası və zəruriliyinin müəyyənləşdirilməsi, ürək-damar xəstəlikləri üçün risk faktorları olan xəstələrdə bir test olaraq, ürək-damar xəstəliyi olan insanlarda damar xəstəliyinin əhəmiyyətini təyin edən, koroner bypass əməliyyatı və ya dərman müalicəsindən sonra müalicənin effektivliyini təyin edən, xəstələrin infarkt olub olmadığını təyin edən, infarktın dərəcəsini və şiddətini təyin edən Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanası Ürək Sağlamlığı Mərkəzinin Radiologiya şöbəsində edilən prosedurlar: Koroner KT Anjiyografi Kompüter tomoqrafiyası (KT) Koroner angioqrafiya çox bölməli “Multi Detector-Multislice-Multislice KT” cihazı ilə əvvəlcədən hazırlanmadan, kateter olmadan və yalnız bir nəfəs tutma müddətində edilə bilər.

KT Koroner Anjiyografi, klassik anjiyografidən daha asan, daha sürətli edilə bilən qansız və ağrısız bir şəkildə görüntüləmə sahəsində həyata keçirilən yeni bir üsuldur. Xəstəxanada qalma məcburiyyətini ortadan qaldırır. Xəstə prosedurdan sonra gündəlik həyatına davam edir. Bu sistem sayəsində risk faktoru olan insanların koroner anjioqrafiyası asanlıqla həyata keçirilə bilər. Xüsusilə klassik koronar anjioqrafiya aparılmış xəstələrin bu üsula üstünlük verdikləri və bir çox xəstəyə KT anjioqrafiya sayəsində erkən diaqnozu qoyulub və müalicə edilmişdir. Avicenna Beynəlxalq Xəstəxanasında Türkiyədə ən inkişaf etmiş BT koroner anjiyografi cihazı, 256 detektorlu KT mövcuddur. Ürək MRT perikardın, ürək otaqlarının, klapanların, ürək əzələlərinin, ürəkdən çıxan əsas arteriyaların və bəzi koronar arteriya xəstəliklərinin (hələlik yalnız əsas qollara aid olanları) son dərəcə asan və əməliyyat edilməsinə ehtiyac olmayan bir görüntüləmə üsuludur. Proses müddəti təxminən 45 dəqiqədir və heç bir hazırlıq tələb etmir.

Kardiologiya

Leave a Reply Cancel Reply