- Ümumi Göz Müayinəsi
- Katarakt Cərrahiyyəsi
- Lazer və göz içi linza
- Yaxını Görmə Problemi
- Göz Təzyiqi (Qlaukoma)
- Sarı Nöqtə Xəstəliyi
- Şaşlıq cərrahiyyəsi
- keratokonus əməliyyatı
Ümumi Göz Müayinəsi
Ümumi Göz Müayinəsindəki Prosedurlar
• Refraktiv göz qüsurları
• Biomikroskopik müayinə
• Göz Təzyiqinin Kompüterləşdirilmiş Ölçülməsi
• Göz Dibi Müayinəsi
Katarakt Cərrahiyyəsi
Katarakt nədir?
Katarakt göz xəstəliyi, gözün içərisində olan və aydın görməsini təmin edən təbii linzanın son illər şəffaflığını itirməsi ilə ortaya çıxır. Solğunlaşan təbii linza səbəbindən xəstələr sanki dumanlı bir şüşədən baxdıqlarını görürlər.
Kataraktın simptomları hansılardır?
Kataraktın ən görkəmli simptomları arasında cüt görmə, görmə qabiliyyətinin azalması, gecə görmə qabiliyyətinin pisləşməsi, işığa həssaslıq, eynək nömrələrinin tez-tez dəyişilməsi və rənglərin bulanması kimi problemlər baş verir, bu simptomlar ümumiyyətlə yaşdan asılı olaraq özünü göstərir. Körpələrdə, şəkərli diabet xəstələrində, gözə fiziki ziyan dəymiş və ya kortizon dərmanlarını uzun müddət istifadə edən xəstələrdə də katarakt görülə bilər.
Kataraktın müalicəsi
Avicenna Ataşehir xəstəxanasında həyata keçirilən lazer katarakt müalicəsi, gözdəki təbii linza yüksək texnologiyalı femtosaniyəli lazer cihazının köməyi ilə edilən mükəmməl bir kəsiklə çıxarılır. Kompüterlərin köməyi ilə işləyən və yeni linzaların tam effektivliklə gözə yerləşdirilməsini təmin edən Femtosaniyəli lazer texnologiyası, katarakt əməliyyatlarında dünyanın ən qabaqcıl texnologiyası olmaqla yanaşı, əməliyyatdan sonra xəstələrin həyat keyfiyyətinə də müsbət təsir edəcək əhəmiyyətli bir amildir.
Kataraktın müalicəsində istifadə olunan lazer texnologiyası qədər önəmli bir başqa amil də süni linzalarda istifadə olunan gözə yerləşdirilən texnologiyadır. Gözdəki şəffaflığını itirmiş və dəqiq görə bilməməyə səbəb olan təbii linzaları əvəz edən göz içi linza seçimi, əməliyyatında xəstə üçün qazanılan ən vacib amildir. Yaxın, uzaq və orta məsafədə görmə qüsurlarıyla yanaşı katarakt problemini həll edə bilən göz içi linzalar üç kateqoriyaya bölünür: monofokal (bir fokuslu), bifokal ( cüt fokuslu) və tri-fokal (üç fokuslu). Ən qabaqcıl texnologiyalı üç fokuslu ağıllı linzalardan istifadə olunan katarakt əməliyyatlarından sonra xəstələr bir daha eynək taxmaq məcburiyyətində qalmırlar. Monofokal və bifokal linzalardan istifadə olunması katarakt probleminin həlli üçün önəmli ola bilər lakin xəstələrin eynək istifadə etməkdən qurtarmır.
Katarakt Cərrahiyyəsi nədir?
Katarakt əməliyyatı iynələr, anesteziya və ağrılar olmadan müasir texnikalar ilə həyata keçirilir və xəstə eyni gün evə qayıda bilər. Katarakt əməliyyatı başlamadan əvvəl gözün içində istifadə ediləcək linzanın keyfiyyəti, həkimin təcrübəsi və əməliyyatın tətbiq olunduğu qurumun gigiyenası və hər xəstənin birdəfəlik tibbi materiallarından istifadə etməsi əməliyyatın uğurlu olması üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.
Kataraktı dərman və ya eynəklə müalicə etmək mümkün deyil. Kataraktın yeganə müalicəsi əməliyyatdır. Katarakt inkişaf etdikdə, görmə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə azaldaraq xəstənin həyatına neqativ təsir etməyə başlayır. Katarakt əməliyyatı üçün istifadə edilən texnologiya və gözə yerləşdirilən linzaların keyfiyyəti əməliyyatın uğurunu və ən əsası xəstənin görmə keyfiyyətini təyin edir. Bütün katarakt xəstələrinin sorğulaması lazım olan ən vacib məsələ gözlərinin içinə qoyulacaq linzaların keyfiyyəti olmalıdır.
Lazer və Göz içi Linza
Ağıllı Linza Cərrahiyyəsi (Göz içi Linza)
Hər kəsin son zamanlarda tez-tez bəhs etdiyi Ağıllı linzalar əslində oftalmologiyada tibbi adıyla multifokal və trifokal adlanan multifokal göz içi linzalardır. İnsanlar arasında “Ağıllı Linza” adlandırılan bu göz içi linzalar uzun müddətdir katarakt əməliyyatları zamanı uyğun hallarda istifadə olunur. Göz içi linzaları, monofokal bir fokuslu, multifokal çox fokuslu və trifokal 3 fokusluya bölünür.
Katarakt əməliyyatlarında monofokal bir fokuslu linzalar taxan xəstələr ümumiyyətlə əməliyyatdan sonra uzağı görmə eynəyi istifadə etmirlər, əksinə yaxını oxumaq üçün eynəkdən istifadə edirlər.
Multifokal linza (multifokal) taxanlar həm uzaq, həm də yaxın eynək taxmaq məcburiyyətində deyil. Katarakt əməliyyatı zamanı Multifokal linzalar taxan insanlar eynəksiz kitab oxuya, kompüterdən istifadə edə və televizora baxa və eynəksiz gündəlik həyatlarına davam edə bilərlər.
Katarakt əməliyyatı zamanı xəstəyə hansı linzanın uyğun olacağına müayinə zamanı detaylı incələmə apararaq gözün quruluşuna görə həkim tərəfindən qərar verilir.
Ağıllı Linza (Göz içi Linza) nədir?
Hər kəsin gözündə təbii bir linza vardır. Bu linza şəffaf və elastikdir. Yaxına və uzağa hər baxdığımızda bu linza elastikliyi sayəsində şəklini dəyişərək görünən məsafəyə diqqət yetirir. Beləliklə həm uzaq məsafəni, həm də yaxın məsafəni aydın görə bilirik.
Yaş irəlilədikcə gözlərimizdəki təbii linza əvvəlcə elastikliyini itirir, yaxına baxdıqda şəklini dəyişə bilmir və yaxını görə bilmir. Sonrakı illərdə şəffaflığını itirir və katarakt meydana gəlir.
Ümumiyyətlə 40 yaşından sonra elastikliyini itirən göz linzamız yenisi ilə əvəz edilə bilər. Xüsusiyyətlərini itirərək deformasiyaya uğrayan yəni köhnələn təbii linzanın əvəzinə Ağıllı linza (göz içi linza) adlanan süni bir linza qoyulur. Bu yeni linza indi həm uzaq, həm orta, həm də yaxını görmə qabiliyyətinə malikdir və istənilən məsafədə aydın görməni təmin edir.
Ağıllı Linza (Göz içi linza) taxılan xəstədə göz nömrəsi bir daha irəliləməyəcəkdir. Katarakt əməliyyatı bir dəfə gerçəkləşdirilir və gözdə bir daha katarakt olmur.
Ağıllı linza kimlərə taxıla bilər?
Ümumiyyətlə, 40 yaşdan yuxarı uzağı vəya yaxını yada hər ikisində görmə problemi olan və eynəyindən ömürlük xilas olmaq istəyən insanlar bu əməliyyat üçün namizəddirlər. Kataraktın başlanğıc yaşı ətraf mühit şərtləri səbəbiylə daha erkən yaşlarda özünü biruzə verə bilər. Multifokal linza taxan hər göz həm uzağı, həm yaxını görə bilir.
Daha gənc yaşdakı xəstələrdə isə göz nömrəsi lazerlə düzəldilə bilməyəcək qədər çox olarsa, Ağıllı linza müalicəsi də tətbiq oluna bilər.
Əgər insanda katarakt varsa və katarakt əməliyyatından sonra həm uzağı, həm də yaxını eynəksiz görmək istəyirsə, yenə də ilk seçim ağıllı linzadir.
Daha əvvəl göz nömrəsi lazerlə düzəldilmiş insanlardada, katarakt meydana gəldikdən sonra uzağı və ya yaxını görə bilməmə problemi varsa, ağıllı linza tətbiq oluna bilər.
Ağıllı Linza (Göz içi Linza) əməliyyatı necə həyata keçirilir?
İki göz müxtəlif günlərdə əməliyyat olunur. İki göz arasında fasilə xəstənin vəziyyətindən asılı olaraq bir neçə gün və ya 1 həftə olaraq verilir. Prosedur hər göz üçün təxminən 10 dəqiqə çəkir. Gözlər göz damlaları ilə keyidilir. Ümumi anesteziyaya (xüsusi hallar istisna olmaqla) və ya gecə xəstəxanaya yerləşdirməyə ehtiyac yoxdur. Ağrısız bir əməliyyatdır. Gözün içindəki təbii linza çıxarılır və ağıllı göz içi linza yuvasına taxılır. Əməliyyatdan sonra göz sarğı ilə örtülür, xəstə evə gedir, həmin gecə göz bağlı qalır və ertəsi gün nəzarət zamanı həkim tərəfindən sarğı açılır. Xəstə eyni gündə görməyə başlayır və normal həyatına qayıdır.
Eyni prosedur bir neçə gün ərzində digər gözə də tətbiq olunur. Bir müddət damcıların istifadəsi xaricində həftəlik və aylıq yoxlamalar aparılır.
Çox Fokuslu Linzaların, yəni Ağıllı Linzaların əhəmiyyəti nədir?
Gözlərdə yaxın, uzaq və orta məsafədə aydın bir görməni təmin edir və ömür boyu ağıllı linzalar kimi tanınırlar.
Ağıllı linzaların ən vacib xüsusiyyəti ara məsafədə təmin etdikləri aydınlıqdır. Kompüter istifadə məsafəsi, televiziya izləmə məsafəsi, mətbəx dəzgahında işləmək məsafəsi kimi görmə keyfiyyətinin ən vacib olması lazım olan məsafələrdə də aydın görmə əldə edilir.
Göz içində yerləşdirilən göz içi linzaların keyfiyyəti və növü əməliyyatdan sonra xəstələrin göz sağlamlığını və görmə keyfiyyətini təyin edir.
Əməliyyatdan sonrakı görmə pozğunluqlarını kataraktla birlikdə aradan qaldırmağa kömək edir. İnsanın gözündə və göz quruluşunda miyop-hiperopiya-astiqmatizm növləri kimi pozğunluqlar vardır.
Gözə aydın bir görüntü verilir.
Ağıllı Linza Qiymətləri 2021
2021-ci ilin Ağıllı linza qiymətindən əvvəl bilməli olduğunuz bəzi şeylər bunlardır; Mütəxəssis qrupumuz ağıllı linza əməliyyatlarında FDA tərəfindən təsdiqlənmiş göz içi linzalardan istifadə edir. Ağıllı linza əməliyyatı zamanı istifadə olunan bütün materiallar ABŞ və Avropadan idxal olunur. Bundan əlavə, əməliyyat zamanı istifadə olunan cihazlar xaricdən gətirilir. Bu səbəbdən 2021-ci ildəki əməliyyat dəyərinin 50 %-dən çoxu material və cihazlar almaqdadır və rahatlığınız və sağlamlığınız üçün əməliyyatları Avicenna Ataşehir xəstəxanasında edirik.
Əməliyyatın qiymətini azaltmaq üçün az ağıllı linzalardan, göz içi linzalardan, keyfiyyətsiz materiallar və cihazlardan istifadə edərək bu əməliyyatı həyata keçirən mərkəzlər var. Materiallar Uzaq Şərq və ya Hindistan istehsalıdır, uğurlu olma dərəcəsi aşağıdır. Əməliyyatlarımızda ömür boyu taxacağınız ən keyfiyyətli linzalardan istifadə edirik. Əks təqdirdə, sonradan baş verə biləcək istənməyən vəziyyətləri bəzən düzəltmək olmur və ya çox yüksək qiymətlərə başa gəlir. Ağıllı linza qiymətləri gözünüzün vəziyyətinə görə tətbiq ediləcək müalicəyə görə dəyişəcəkdir. Qiymət almaq üçün əvvəlcə klinikamızı ziyarət edib müayinədən keçməlisiniz.
Yaxın Görmə Problemi
Yaxını Eynəksiz Görmək Mümkündür
Yaxın görmə problemi ümumiyyətlə yaşla birlikdə ortaya çıxır.
İrəliləyən yaşa görə görmə pozğunluğu, inkişaf etmiş texnika ilə edilən əməliyyatlar sayəsində artıq problem olmaqdan çıxdı. 40 yaşından etibarən tətbiq oluna bilən “Presbiyopiya” əməliyyatı görmə problemini tamamilə aradan qaldırır. Presbiyopiya əməliyyatı ilə gözə yerləşdirilən linza xəstəni ömür boyu eynəyə məhkum olmaqdan xilas edir. Təxminən 5-10 dəqiqə davam edən bu əməliyyat, gələcəkdə katarakt olma ehtimalını tamamilə aradan qaldırır. Kataraktı olan xəstələrin əməliyyatdan sonra uzaq və yaxını eynəksiz görmələrini təmin edir.
Gözdəki Linza Dəyişdirilə Bilir !
Yaşla əlaqədar olaraq ortaya çıxan görmə problemlərini aradan qaldırmaq üçün edilən “Presbiyopiya” əməliyyatları xəstələri ömür boyu eynək taxmaqdan xilas edir.
Katarakt olan xəstələrdə katarakt əməliyyatı FAKO-dan sonra gözə multifokal bir IOL qoyulur. Katarakt olmayan və eynək taxmaq istəməyən xəstələrdə FAKO əməliyyatı ilə xəstənin öz linzası alınır və gözə multifokal bir İol qoyulur. Bu əməliyyata “şəffaf linza dəyişdirilməsi” deyilir. Daha da aydın olmaq üçün gözdəki təbii linza yerinə yeni bir linza qoyulur. Bu şəkildə göz nömrəsi düzəldilir.
Yaxın görmə ilə bağlı problemlər necə baş verir?
40-45 yaşından sonra tez-tez şikayət aldığımız yaxın məsafəni görmə ilə əlaqəli problemlər nə üçün olur? İnsan gözü əslində beş metr və ondan da uzaq məsafəni görə bilir və bunun üçün proqramlaşdırılmışdır. Yaxından görmək üçün bəzi əzələlər gözümüzdə biz görmədən işləyir. Təbii linzamızın fokusu dəyişir və biz yaxını görə bilirik. Bunu avtomatik fokuslu fotoaparatın yaxına fokus etməyi ilə müqayisə edə bilərik. Təəssüf ki, insan gözündəki bu ecazkar mexanizm 40-45 yaşdan sonra təsirini itirir.
Yaxın görmə problemi nədir?
40-45 yaşından əvvəl heç bir göz problemi olmayan birinə, o yaşlardan sonra yaxın nömrəli eynək lazımdır. 60 yaşında bu ehtiyac üç nömrəyə çatır. Əslində bu təbii olan pozulmanı ‘presbiyopiya’ adlandırırıq. Presbiyopiya yalnız yaxını görmə problemidir. 40-45 yaşlarında bir insanın fərq etdiyi ilk problem; həmişə oxuduğu təbii oxuma məsafəsindən oxuya bilməməsi, əlindəki obyekti bir az daha uzağa apararaq daha aydın görməsidir. Bu vəziyyət miyoplara daha az təsir göstərir. Xüsusilə aşağı səviyyə miyoplar eynəklərini çıxardıqda yaxını görə bilirlər.
Presbiyopiya ilə bağlı tez-tez verilən suallar
Presbiyopiya və hipermetropiya fərqlidir?
Fərqlidir. Hipermetropiya miyopiya və astiqmatizm kimi bir fokuslanma qüsurudur. Hipermetropiyanın presbiyopiya ilə qarışdırılmasının səbəbi; Hipermetropiyada əsas problem, yaxını görə bilməməyinizdir. Hiperopiyanın aşağı və orta səviyyələrində, 40-45 yaşdan əvvəl insanlar da yuxarıda qeyd etdiyimiz uyğunlaşma mexanizmindən istifadə edərək hiperopiya qüsurunu aradan qaldırırlar. Həm eyni mexanizmi həm uzaqda, həm də yaxında istifadə etdikləri üçün xüsusilə yaxın oxumaqda çətinlik çəkməyə başlayırlar. 40 yaşından sonra həm uzaqda, həm də yaxında eynək taxmalıdırlar. Presbiyopiya, gözün 40 yaşından sonra uyğunlaşma qabiliyyətini itirməyə başladığı zaman ortaya çıxan yaxın bir görmə problemidir. Yaşdan asılı olaraq inkişaf edir və bütün cəmiyyətə təsir göstərir.
Presbiyopiyanın müalicəsi nədir?
Presbiyopiya başladıqda, yəni; yaxın obyektləri görməkdə çətinliklər yarandıqda, ən asan həlli eynək almaqdır. Yalnız yaxını görmək üçün istifadə olunan bu eynəklər, xüsusən iş həyatı ilə məşğul olan insanlar tərəfindən asanlıqla qəbul edilmir. Bu gün göz xəstəliklərindəki bir çox problemin öhdəsindən gəlmək olar. İnkişaf etmiş texnologiya sayəsində miyop, hiperopiya və astiqmatizmin lazerlə müalicəsi təxminən 10 dəqiqəlik əməliyyatla həyata keçirilə bilir. Yenə də qısa müddətli əməliyyatla fako istifadə edilərək katarakt aradan qaldırıla bilər. Presbiyopiya müalicəsi, əsas göz problemlərini həll edə biləcək elm dünyasının hədəflədiyi mövzulardan biridir.
Presbiyopiya əməliyyatı çətindir?
Xeyr, çətin bir əməliyyat deyil. Gözümüzün içindəki təbii linzani göz sayısını düzəltmək üçün alıb, yerinə yeni bir linza qoyuruq. Gözləri lazer müalicəsi üçün uyğun olmayan yüksək miyop və ya hiperopiya xəstələrində bu əməliyyat metoduna üstünlük veririk. Əməliyyat təxminən 5-10 dəqiqə çəkir və xəstə ertəsi gün yaxını görməyə başlayır. Görmə bir ay müddətində tamamilə həll olunur.
Kim presbiyopiya əməliyyatı etdirə bilər?
FAKO əməliyyatı ediləcək katarakt xəstələrinin yaşı 40-dan yuxarı olan, əhəmiyyətli bir göz problemi olmayan və yüksək astiqmatizmi olmayanlar bu əməliyyatı edə bilərlər. Miyop və ya hiperopiya xəstələri bu əməliyyatla həm yaxını, həm də uzağı eynək olmadan görə bilirlər. Sadəce yaxın görmək problemi yəni; Presbiyopiyası olan xəstələr multifokal linzaların gözə qoyulması nəticəsində yaxını görmə qabiliyyətlərini çox yaxşı bərpa edə bilərlər. Xəstə neçə yaşında olursa olsun, bu əməliyyatdan sonra yaxını mükəmməl şəkildə görə bilər.
Katarakt Risqi qalmır
Əməliyyat zamanı xəstənin təbii linzasını aldığımız üçün sonrakı illərdə katarakt inkişafı kimi bir problem riski tamamilə ortadan qalxır. Bu əməliyyatı katarakt xəstələrinə də tətbiq edə bilərik. Katarakt səbəbiylə görmə problemi olan xəstələr bu əməliyyatdan sonra görmə problemlərini aradan qaldıracaq və həm uzağı, həm də yaxını görmək üçün eynək taxmadan həyatlarına davam edə bilərlər.
Göz Təzyiqi (Qlaukoma)
Göz Təzyiqi (Qlaukoma) nədir?
Göz təzyiqi olaraq da bilinən qlaukoma, ümumiyyətlə simptomlar olmadan gizli şəkildə irəliləyən ümumi bir göz xəstəliyidir. Müalicə edilmədiyi təqdirdə qalıcı görmə itkisinə səbəb ola bilər. Qlaukomada, gözün içərisindəki maye təzyiqi görmə üçün lazım olan göz sinirinə zərər verəcək qədər yüksəkdir.
Qlaukoma Cərrahiyyəsi
Anadangəlmə və ya yetkin yaşlarda baş verən və artan göz təzyiqi ilə görmə itkisinə səbəb olan qlaukoma xəstəliyində, göz təzyiqi damla ilə istənilən səviyyəyə enmirsə, əməliyyatla azaldılmalıdır.
Tətbiq etdiyimiz üsullarla, 95 %-dən çox uğura sahib olan qlaukoma əməliyyatları (trabekulotomi, trabekülektomi, nonpenetrant cərrahi üsullar, tüp implantlı üsullar) Avicenna Ataşehir Xəstəxanasında tətbiq olunur.
MAKULA DEJERASİYASI (SARI NÖQTƏ)
Sarı nöqtə (makula dejenerasiyası) mərkəzi görmədən baş verən retina xəstəliyidir. 55 yaşdan sonra olduqca çox görülür və irəlilədiyi təqdirdə görmə itkisinə səbəb ola bilər.
Sarı Nöqtə Xəstəliyi Kimlərdə Görülür?
• 55 yaşdan yuxarı insanlar
• Genetik riski olanlar
• Siqaret çəkənlər
Risk Faktorları
Yaşla əlaqəli sarı nöqtə xəstəliyinin əsas risk faktorları insanın yaş və genetik xüsusiyyətləridir. Digər risk faktorları isə hipertoniya, siqaret çəkmə, qidalanma forması, yüksək lipid – xolesterol, uzun müddət günəş işığına məruz qalma və piylənmədir.
Xəstəliyin simptomları
• Görmə itkisi
• Obyektləri, xətləri əyri və ya qırılmış görmək
• Göz qarşısında qarartılar
• Görmə keyfiyyətinin pozulması
• Rəng görmə pozğunluqları
Yaşla əlaqəli və genetik faktorları aradan qaldırmaq mümkün deyil. Ancaq digər risk faktorlarına nəzarət edilə bilər. Hipertoniya varsa, nəzarət edilə bilər. Siqaret çəkirsinizsə, onu tərk etməlisiniz. Günəş üçün xüsusi günəş eynəyi taxılmalıdır. Qidalanmada isə Aralıq dənizi pəhrizi tövsiyə olunur. Kərə yağı, qırmızı ət və xolesterol olan qidalardan çəkinmək məsləhətdir.
Sarı nöqtə xəstəliyinın neçə növü var və nəticələri nələrdir?
Sarı ləkə xəstəliyinin iki növü vardır: Quru və yaş. Quru tip 90 %, yaş tip 10 % görülür. Lakin yaş tipin erkən diaqnozu görmə itkisinə səbəb olduğu üçün daha vacibdir. Xəstəlik quru tipdən daha sürətli irəliləyir, ani görmə itkisinə, rəng görmə qabiliyyətinin və kontrast həssaslığının pozulmasına, zamanla retina və makula içərisində yeni damarlarda qanaxma nəticəsində korluğa səbəb olur.
Sarı nöqtə xəstəliyi necə müalicə olunur?
Quru və yaş tip olmaqla iki növə sahib olan sarı nöqtə xəstəliyində müalicənin uğurlu olmasına təsir edən ən əhəmiyyətli amil; Göz dibi müayinəsi və həkim tərəfindən ətraflı müayinələr nəticəsində xəstə üçün düzgün müalicənin təyin edilməsinə əsaslanır.
Yaş tipin erkən diaqnozu sonrakı mərhələlərdə görmə itkisinə səbəb olduğu üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Quru tipdə antioksidan A, C, E vitaminləri, lutein və sink kimi qoruyucu müalicələr tətbiq edilərkən; Yaş tipdə göz içinə iynə müalicəsi və fotodinamik terapiya tətbiq olunur. Sarı nöqtə xəstəliyinin bəzi mərhələlərində (inkişaf etmiş quru tip və müalicə olunan yaş növlər), xalq arasında sarı nöqtə linzası və ya makrovizyon adlanan xüsusi göz içi linza müalicəsi tətbiq olunur.
Göz içinə iynə müalicəsi; Damla anesteziya yolu ilə edilir. Xəstə bu tətbiq zamanı heç bir ağrı hiss etmir.
Fotodinamik müalicədə; Əvvəlcə damardan xüsusi bir dərman verilir və aşağı intensivlikdə lazer tətbiq olunur.
Göz içi linza tətbiqi; Linza (sarı nöqtə linza və ya makrovizyon) görüntünü böyüdüb teleskopik effekt yaradır, görüntünün fokusunu xəstə olan sarı nöqtənin xaricinə yönəldir.
Damarlı göz dibi müayinəsi nədir?
Gözün ön hissəsini əmələ gətirən kornea qatı bir pəncərə rolunu oynayır və gözə xüsusi bir damla damcıldadaraq xəstə yarım saat gözləyir. Damla sayəsində gözbəbəyi kifayət qədər genişliyə çatdıqda həkim bütün retina qatını ətraflı şəkildə görə bilir və müayinə edir. Retinal dejenerasiya və ya sarı nöqtə xəstəliyi yalnız göz damlası müayinəsi ilə təyin edilə bilər. Göz dibi müayinəsi, retinada bir problemin olub olmadığını, varsa əgər hansı mərhələdə olduğunu ortaya çıxarır və meydana gələcək görmə itkisinə erkən müdaxilə ilə tədbir alma imkanı təmin edir.
Erkən diaqnoz və yüksək uğur nisbəti ilə müalicə üçün ildə 1 dəfə göz dibi müayinəsi vacibdir.
Sarı Nöqtə Xəstəliyində Amsler Grid Testi
Bu test adi bir göz müayinəsinə bərabər deyil. Bununla birlikdə, sarı nöqtə xəstəliyinin erkən əlamətlərini özünüzün aşkarlamağınıza imkan verəcək bir sxemdir. Mütəxəssislər tərəfindən 40 yaşdan yuxarı hər kəsin bu testi tətbiq etməsi tövsiyə olunur.
SXEM
Amsler Grid Testinin Tətbiq Üsulu
• Normalda oxumaq üçün istifadə etdiyiniz eynək və ya kontakt linza varsa taxın.
• Yuxarıda göstərilən sxemi sabit şəkildə işıqlı bir otaqda, üzünüzdən təxminən 30 – 40 sm aralı saxlayın.
• Bir gözünüzü əlinizlə bağlayın və açıq gözünüzlə ortadakı nöqtəyə diqqət yetirin. Sxemdə yer alan böyük kvadratın hər 4 küncünün hamısınıda görüb görmədiyinizə diqqət yetirin.
• Digər gözünüzü də eyni şəkildə test edin.
• Xəttlərdə dalğalanma, qırılma, bulanma görürsənsə və ya küncləri görə bilmirsənsə, sarı nöqtə xəstəliyinin əlamətləri ola bilər.
Bu vəziyyətdə ən qısa müddətdə retina xəstəlikləri mütəxəssisi bir göz həkiminə müraciət etmək lazımdır.
Şaşlıq cərrahiyyəsi
Şaşlıq əməliyyatları xəstəxanada uzun müddət qalmağı tələb etmir. Bununla birlikdə əməliyyat lokal anesteziya ilə mümkün olsa da, cərrahın rahat işləməsi və əzələlərdə daha yaxşı manipulyasiya etməsi üçün xəstənin rahatlığı məqsədi ilə şaşlıq cərrahiyyəsində ümumi anesteziyaya üstünlük verilir. Bu səbəbdən, əməliyyatdan sonra ümumi anesteziyanın təsiri qaldığı üçün xəstə bir neçə saat xəstəxanaya yerləşdirilməlidir. Daha sonra xəstə təlimatlara əməl etməsi şərtilə evə gedə bilər. Müdaxilə gözün şaşlıq səviyyəsinə görə müəyyən əzələlərdə aparılır. Əməliyyat bir və ya hər iki gözdə planlaşdırıla bilər. Uşaqlar üçün şaşlıq əməliyyatı planlaşdırıldıqda ümumi anesteziya tələb olunur. Lokal anesteziya yalnız yetkinlərdə istifadə edilə bilər. Əməliyyatdan sonra sağalma sürətli olacaq. Xəstələr bir neçə gün ərzində normal fəaliyyətlərinə qayıdırlar. Əməliyyatdan sonra eynək və ya prizma tələb oluna bilər. Bəzi hallarda, sonrakı bir dövrdə ikinci bir əməliyyata ehtiyac ola bilər. Erkən əməliyyat sabit şaşılığı olan uşaqlarda daha yaxşı nəticələr verir. Buna görə cərrahi müdaxilə lazımdırsa, məktəb müddətindən əvvəl nəzərə alınmalıdır. Hər hansı bir əməliyyatda olduğu kimi, göz əzələlərinin də əməliyyatı bəzi risklər daşıyır. Bunlar infeksiya, qanaxma, həddindən artıq yara izi və görmə itkisinə səbəb ola biləcək digər nadir problemlərdir. Şaşlıq cərrahiyyəsi ümumiyyətlə gözləri paralelləşdirmək üçün təsirli və güvənilir bir müalicədir, lakin eynək və ya göz tənbəlliyi müalicəsini əvəz edə bilməz.
Keratokonus Cərrahiyyəsi
Gözün ön hissəsi kornea adlanan şəffaf bir təbəqədən ibarətdir. Gözdəki bu şəffaf təbəqə gözün fokuslanma dərəcəsini təyin edir və cisimlərin aydın görünməsini təmin edir. Görmə funksiyaları sağlam bir kornea təbəqəsi ilə meydana gəlir. Kornea içində olması lazım olan müəyyən bir qabarıqlığa sahibdir, qabarıqlığın müəyyən dərəcədə olması lazım olan şişkinlik miqdarının artmasına keratokonus deyilir.
Keratokonus ümumiyyətlə 20 yaşlarında başlayan və irəliləyən bir xəstəlikdir. Keratokonus xəstəliyi ilə dairəvi kornea qatı bir konus şəklinə çevrilir və bu, eynək taxılmasına baxmayaraq fokuslanma problemlərinə və görmə problemlərinə səbəb olur. Kornea dairəvi quruluşunun koni formasına çevrilməsi miyop və astiqmatizmin artmasına və beləliklə əyri və bulanık görmə problemlərinə səbəb olur. Ancaq keratokonus xəstəliyi özü ilə birlikdə, gözlərdə parıltı, işıqlardan narahatlıq və eynək nömrəsinin böyüməsinə gətirir və müalicə edilmədikcə irəliləyir.
Keratokonus Cərrahiyyəsindən əvvəl zəruri müayinələr nələrdir?
Yaş artdıqca kornea kollageninin qalınlaşması və sərtləşməsi baş verir. Yaş irəlilədikcə korneanın davamlılığını itirməsi keratokonus xəstəliyinə yol açır və tətbiq olunan müalicələrin yol xəritəsi bu vəziyyətə görə təyin olunur. Keratokonus əməliyyatından əvvəl ətraflı bir göz müayinəsi və zəruri müayinələr aparılmalıdır.
Keratokonus əməliyyatından əvvəl edilməli olan müayinələri aşağıdakı kimi sıralaya bilərik;
• Kornea qalınlığının ölçülməsi
• Endotel hüceyrələrinin sayılması
• Göz dibi müayinəsi
• Eynəksiz və eynəkli formada görmə səviyyəsi
• Gözlərdə damcılı və damcısız fokuslanma qüsurunun ölçülməsi
• Korneanın ön səthi xəritəsi (topoqrafiyası)
Keratokonus Cərrahiyyə Növləri Hansılardır?
Keratokonus xəstəliyində müalicə variantları fərdi olaraq yaradılır və xəstəyə xas prosedurlar tətbiq olunur. Keratokonus xəstəliyinin dərəcəsinə və edilən qiymətləndirmələrə uyğun olaraq müvafiq cərrahi əməliyyatlar aparılır. Keratokonus tez bilinən bir genetik xəstəlik olduğundan, erkən diaqnoz qoymaq və xəstəliyin dərəcəsinə görə uyğun müalicə metodlarını tətbiq etmək çox vacibdir. Keratokonus xəstəliyinin erkən diaqnozu yuxarıda göstərilən müayinələrə, xüsusən də korneanın topoqrafik müayinəsinə əsaslanır. Keratokonus xəstəliyinin diaqnozuna uyğun olaraq xəstəliyin inkişafını dayandırmaq və ya yavaşlatmaq üçün lazımlı keratokonus əməliyyatları aparılır. Keratokonus əməliyyatında istifadə olunan üsullar; Çapraz bağlama və kornea halqa əməliyyatları formasında sıralaya bilərik.
Keratokonusun inkişafını dayandıran müalicə: Çapraz bağlama cərrahiyyəsi
Təbii bir proses olan yaşlanma, təbii olaraq bədənimizdə bəzi dəyişiklikləri bərabərində gətirir. Keratokonus xəstəliyi, kornea toxumasındakı kornea kollagen quruluşunun qalınlaşması və qocalma təsiri ilə sərtləşməsi ilə ortaya çıxır. Keratokonus əməliyyatlarından biri olaraq çapraz bağlama yəni digər adıyla Corneal Cross Linking (Kornea Çarpaz Bağlama) üsulu, yaşlanma səbəbiylə sərtləşən kornea kollagen müqavimətini artırılmasına əsaslanır.
Keratokonus cərrahiyyəsində çarpaz bağlama metodu bir göz üçün təxminən 25 dəqiqə və hər iki göz üçün 30-35 dəqiqə çəkən əməliyyatlarla həyata keçirilir. Çapraz bağlama əməliyyatı ilə korneanın kollagen quruluşunda müqavimət artır və korneanın incəlməsi ilə xəstəliyin inkişafı da dayandırıla bilər. Çapraz bağlama əməliyyatı zamanı göz damcılarla keyidilir və əməliyyat zamanı xəstədə ağrı hiss olunmur. Çapraz bağlama tətbiqindən sonra sağalma adətən 5 gün ərzində başa çatır.
İnkişaf etmiş Keratokonus Cərrahiyyəsi: Kornea Halqası Keratokonus əməliyyatının tətbiqlərindən biri olan kornea halqa üsulu, kontakt linza müalicəsi üçün uyğun olmayan və qabaqcıl keratokonus xəstəliyi olan xəstələr üçün əlverişli bir üsuldur. Qabaqcıl keratokonusu olan xəstələrdə kornea halqa müalicəsinin əsas məqsədi xəstənin görmə keyfiyyətini artırmaqdır. Kornea halqa üsulu ilə keratokonus əməliyyatlarında əvvəlcədən kəsiklə aparılmış femtosecond lazer tətbiq olunur və lazımi kanal təxminən 10 saniyə ərzində yaradılır və müvafiq halqa əlavə olunur. Kornea halqa üsulunda damcı anesteziyası tətbiq edilir və prosedur 3-4 dəqiqə kimi qısa bir zamanda həyata keçirilə bilər. İntra lazerlə tətbiq olunan kəsik nəticəsində dikişlərə ehtiyac qalmır və çox az ağrı olur.
Keratokonus Cərrahiyyəsi Sonrası
Keratokonus əməliyyatından sonra mütəxəssis həkim tərəfindən verilən təlimatlar diqqətlə tətbiq olunmalı və lazımlı dərmanlardan mütəmadi istifadə edilməlidir. Keratokonus əməliyyatı ilə gözə cərrahi müdaxilə edildiyi üçün gözü sürtməkdən və qaşınmadan qaçınmaq lazımdır. Göz ətrafını mümkün qədər günəş işığından qorumaq və mikrob mühitlərindən qaçınmaqla, keratokonus əməliyyatından sonra yarana biləcək risk vəziyyətlərinin qarşısı əhəmiyyətli dərəcədə alına bilər.
Leave a Reply