تصویربرداری ام آر آی-MRI چیست؟
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI یا MR)، یک روش تصویربرداری پزشکی پیشرفته است که در فرآیندهای تشخیص و درمان بیماری‌ها به‌طور گسترده استفاده می‌شود. این روش از میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق از اعضا، بافت‌ها و سیستم‌های بدن استفاده می‌کند. با تصویربرداری ام آر آی-MRI، به‌ویژه اطلاعات دقیقی از بافت‌های نرم و اندام‌ها می‌توان به دست آورد. روش ام آر آی-MR، که ساختار آناتومیکی و عملکرد بافت‌های بدن را نشان می‌دهد، یک روش ایمن و بدون درد است که در تشخیص پزشکی کاربرد گسترده‌ای دارد.
از آنجا که فناوری ام آر آی-MRI از اشعه استفاده نمی‌کند، برای بیماران و کارکنان پزشکی ایمن‌تر از روش‌های دیگر مانند اشعه X و سی‌تی‌اسکن محسوب می‌شود. این ویژگی، این روش را برای افراد باردار، کودکان و بیماران با شرایط مختلف، به یک گزینه مطمئن تبدیل می‌کند.
مزایای ام آر آی-MRI
کاربرد گستردهام آر آی- MR تا حد زیادی به مزایای این روش بستگی دارد. این مزایا باعث شده است که MRI به یک روش تشخیصی پرکاربرد تبدیل شود.
1. فاقد اشعه
یکی از دلایل اصلی که MRI را به روشی منتخب تبدیل کرده، عدم استفاده از اشعه است. از این رو، ام آر آی-MRI برای گروه‌هایی که به اشعه حساسیت دارند مانند زنان باردار و کودکان، گزینه‌ای ایمن است.
2. قدرت تفکیک بالا در بافت‌های نرم
ام آر آی-MR در تشخیص و مشاهده بافت‌های نرم مانند عضلات، تاندون‌ها، اعصاب و اندام‌های داخلی بسیار دقیق است. این ویژگی به تشخیص ضایعات مغزی، تومورها، بیماری‌های نخاعی و آسیب‌های مفصلی کمک می‌کند.
3. امکان تصویربرداری در هر زاویه
ام آر آی-MR قادر است از بدن در زوایا و مقاطع مختلف تصویربرداری کند. این قابلیت امکان به‌دست آوردن تصویری دقیق از یک ناحیه خاص را فراهم می‌کند و در تشخیص زودهنگام بیماری‌ها موثر است.
4. مشاهده جریان خون بدون ماده کنتراست
ام آر آی-MRI امکان مشاهده جریان خون در رگ‌ها را بدون نیاز به ماده کنتراست فراهم می‌کند. این ویژگی به پزشکان اجازه می‌دهد بدون نیاز به انجام مراحل اضافی یا استفاده از دارو، اطلاعاتی در مورد گردش خون به‌دست آورند. بدین‌ترتیب انسداد رگ‌ها یا اختلالات جریان خون به‌راحتی شناسایی می‌شوند.
5. مشاهده عملکرد اندام‌ها
MRI نه‌تنها ساختار آناتومیک، بلکه عملکرد اندام‌ها را نیز بررسی می‌کند. این ویژگی به‌ویژه در بررسی اندام‌های حیاتی مانند مغز و قلب امکان تحلیل عملکردی را فراهم کرده و به تشخیص بیماری‌های عصبی کمک می‌کند.
6. استفاده از ماده کنتراست ایمن‌تر
مواد کنتراست مورد استفاده در ام آر آی-MRI در مقایسه با مواد یددار ایمن‌تر هستند. این امر برای بیمارانی که مشکلات کلیوی یا کبدی دارند، اهمیت زیادی دارد.
7. روشی بدون درد و بدون نیاز به جراحی
روش MRI نیازی به جراحی یا مداخله ندارد و بیمار در طی انجام آن درد احساس نمی‌کند. این موضوع راحتی بیمار را افزایش می‌دهد و امکان انجام آن بدون نگرانی را فراهم می‌کند.
معایب ام آر آی-MR
همانند هر روش پزشکی دیگری، تصویربرداری MRI نیز دارای معایبی است. این معایب معمولاً به شرایط اجرایی یا ویژگی‌های فنی آن مرتبط است.
1. ترس از محیط بسته (کلاستروفوبیا)
دستگاه‌های بسته ام آر آی-MR ممکن است در افرادی که از محیط‌های بسته می‌ترسند، احساس ناراحتی و استرس ایجاد کند. در این موارد، بیمار ممکن است احساس فشار و اضطراب داشته باشد. دستگاه‌های باز MR برای این دسته از بیماران گزینه مناسبی است. در صورت لزوم استفاده از دستگاه‌های بسته، داروهای آرام‌بخش داده می‌شود، اما ممکن است این داروها باعث سرگیجه و تهوع شوند.
2. مدت طولانی تصویربرداری
زمان تصویربرداری ام آر آی-MRI نسبت به روش‌های دیگر طولانی‌تر است. این موضوع می‌تواند به‌ویژه برای کودکان یا سالمندان که در ثابت ماندن مشکل دارند، سخت باشد. حرکت بیمار در حین تصویربرداری، وضوح تصاویر را کاهش داده و ممکن است نیاز به تکرار تصویربرداری باشد.
3. نامناسب بودن برای بیماران با ایمپلنت یا وسایل فلزی
دستگاه MRI میدان مغناطیسی قوی ایجاد می‌کند و بنابراین برای افرادی که دستگاه‌های قلبی، ایمپلنت‌های فلزی یا پروتز دارند مناسب نیست. این دستگاه‌ها ممکن است تحت تأثیر میدان مغناطیسی قرار گیرند، بنابراین پیش از تصویربرداری MRI حتماً باید با پزشک مشورت شود.
4. واکنش‌های آلرژیک به ماده کنتراست
ممکن است در برخی بیماران، استفاده از ماده کنتراست، واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند. در این شرایط، علائمی مانند سرگیجه، خارش و تهوع دیده می‌شود. در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، MRI با ماده کنتراست می‌تواند اثرات جانبی جدی ایجاد کند و بنابراین در این موارد استفاده از MRI بدون کنتراست ترجیح داده می‌شود.
5. محدودیت برای مادران شیرده
به مادران شیرده توصیه می‌شود پس از تصویربرداری ام آر آی-MRI که با ماده کنتراست انجام شده، تا ۲۴ الی ۴۸ ساعت از شیردهی به نوزاد خودداری کنند. این اقدام برای جلوگیری از انتقال احتمالی ماده کنتراست به شیر مادر صورت می‌گیرد.
نتیجه‌گیری: خدمات تصویربرداری ام آر آی-MRI در بیمارستان بین‌المللی آویسنا
بیمارستان بین‌المللی آویسنا خدمات تصویربرداری MRI را با هدف تشخیص زودهنگام بیماری‌ها، برنامه‌ریزی برای فرآیند درمان و نظارت بر پیشرفت بیماری‌ها ارائه می‌دهد. تصویربرداری MRI در این بیمارستان با استفاده از دستگاه‌های مدرن و تحت نظر کادر مجرب انجام می‌شود. با توجه به اینکه روش MRI فاقد اشعه است، این روش به عنوان بخشی از فرآیند تشخیص و درمان مطمئن و ایمن برای بیماران استفاده می‌شود. در بیمارستان آویسنا، تصویربرداری MRI با توجه به نیاز بیمار و شرایط او، از طریق دستگاه‌های باز یا بسته انجام می‌شود و این انتخاب با هدف راحتی و آسایش بیماران صورت می‌گیرد.
پس از تصویربرداری ام آر آی-MRI، برای دفع سریع‌تر ماده کنتراست از بدن توصیه می‌شود که بیمار آب زیادی بنوشد. نوشیدن آب به دفع این ماده از طریق ادرار کمک می‌کند.
از آنجا که تصویربرداری ام آر آی- MRI اشعه ندارد، خطر شناخته‌شده‌ای برای بیمار ندارد. البته در MR با ماده کنتراست ممکن است واکنش‌های آلرژیک ایجاد شود.
پس از تصویربرداری MR با ماده کنتراست، برخی بیماران ممکن است دچار سرگیجه، تهوع، سردرد، تغییر در حس چشایی و بویایی و خارش شوند. این علائم معمولاً موقتی هستند، اما در صورت شدت باید به پزشک مراجعه شود.
تصویربرداری ام آر آی-MRI پس از سه ماهه اول بارداری ایمن است. در صورت نیاز به تصویربرداری در دوران بارداری، به جز مواقع ضروری، از ماده کنتراست استفاده نمی‌شود.
