TMS یا تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال، یکی از روش‌های درمانی غیر تهاجمی است که برای درمان اختلالات روانی و عصبی کاربرد دارد. این روش با استفاده از پالس‌های الکترومغناطیسی به تحریک سلول‌های عصبی مغز می‌پردازد و از این طریق ممکن است علائم اختلالات روانی و برخی مشکلات عصبی را بهبود بخشد. از آنجا که این پالس‌ها به صورت تکراری اعمال می‌شوند، TMS همچنین با عنوان تحریک مغناطیسی تکرارشونده (rTMS) نیز شناخته می‌شود.
روش TMS از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به‌طور رسمی برای درمان افسردگی مقاوم به درمان تایید شده است. این روش اغلب به افرادی توصیه می‌شود که به درمان‌های دارویی و روان‌درمانی پاسخ نداده‌اند. تحقیقات نیز نشان می‌دهند که TMS ممکن است به درمان سایر اختلالات روانی و عصبی مانند وسواس فکری-عملی (OCD)، اختلال اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، و مشکلات حرکتی ناشی از بیماری‌هایی نظیر پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس (MS) و سکته مغزی کمک کند. انجام این درمان در بیمارستان‌های معتبر ترکیه مانند بیمارستان بین‌المللی آویسنا تحت نظر پزشکان متخصص با به روزترین نکنولوژی درمان در حال انجام است.
درمان TMS برای چه افرادی مناسب است؟
روش TMS معمولاً برای افرادی تجویز می‌شود که به داروها و روان‌درمانی‌ها واکنشی نشان نداده‌اند یا دچار عوارض جانبی ناشی از داروها شده‌اند. این روش به عنوان یک گزینه جایگزین برای بیمارانی که دچار افسردگی مقاوم به درمان، وسواس فکری-عملی و اضطراب هستند، در نظر گرفته می‌شود. همچنین ممکن است برای افرادی که دارای مشکلات حرکتی ناشی از پارکینسون، سکته مغزی یا مولتیپل اسکلروزیس هستند نیز کاربرد داشته باشد.
نحوه انجام درمان TMS
درمان TMS به صورت سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی انجام می‌شود و بیمار می‌تواند بعد از هر جلسه به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. قبل از شروع درمان، تکنسین یا پزشک مکان دقیق قرار دادن کویل مغناطیسی را تعیین کرده و با تنظیم دستگاه، شدت پالس‌ها را بر اساس نیاز بیمار تنطیم می‌کند.
در طول درمان، بیمار در صندلی راحتی قرار گرفته و کویل مغناطیسی بر روی قسمت جلویی سر او، یعنی کورتکس پیش‌پیشانی، قرار داده می‌شود. این ناحیه از مغز نقش مهمی در کنترل احساسات و فعالیت‌های عصبی مرتبط با افسردگی و اضطراب دارد. پالس‌های مغناطیسی در طول جلسه شنیده شده و بیمار یک حس ضربه یا فشاری خفیف را تجربه می‌کند. هر جلسه درمان بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه به طول می‌انجامد و معمولاً برنامه درمانی شامل جلسات روزانه در طول ۴ تا ۶ هفته است.
فواید درمان TMS
درمان TMS به عنوان یک روش جایگزین برای بیمارانی که به داروها پاسخ نمی‌دهند، دارای فواید زیادی است. این روش بدون نیاز به مصرف داروهایی که ممکن است عوارضی مانند کاهش اشتها، بی‌حسی، مشکلات هورمونی و کاهش کیفیت زندگی را به همراه داشته باشند، به بهبود علائم می‌پردازد. همچنین در افراد مبتلا به افسردگی، این روش باعث افزایش فعالیت‌های عصبی در ناحیه کورتکس پیش‌پیشانی می‌شود که می‌تواند علائم افسردگی را بهبود بخشد.
علاوه بر این، استفاده از TMS در اختلالات روانی دیگر مانند وسواس فکری-عملی، اضطراب، و استرس پس از سانحه نیز مفید بوده و می‌تواند با کاهش فعالیت‌های بیش از حد ناحیه کورتکس پیش‌پیشانی به کاهش علائم این اختلالات کمک کند. در برخی اختلالات حرکتی، مانند پارکینسون و MS، این روش ممکن است با تغییر فعالیت ناحیه‌های حرکتی مغز به بهبود حرکات عضلانی و کاهش اسپاستیسیته عضلانی کمک کند.
عوارض جانبی درمان
عوارض جانبی درمان TMS نادر هستند، اما ممکن است در برخی افراد بروز کنند. از جمله عوارض شایع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردردهای خفیف (شایع‌ترین)
- احساس سبکی سر
- درد خفیف در پوست سر
- گردن درد
- احساس سوزن‌سوزن شدن
- انقباض عضلات صورت
- خواب‌آلودگی
- تغییرات موقت در شناخت حین درمان
اکثر این عوارض جانبی معمولاً در طی چند جلسه از بین می‌روند. سردردها و احساس سبکی سر نیز معمولاً پس از چند جلسه کاهش می‌یابند و به عنوان عوارض موقت تلقی می‌شوند. این روش بدون نیاز به بیهوشی انجام می‌شود و از این‌رو خطرات ناشی از بیهوشی را به همراه ندارد.
در موارد نادر، خطر تشنج در برخی بیماران وجود دارد. به همین دلیل، این روش برای افرادی که سابقه تشنج، صرع، یا شرایطی که خطر تشنج را افزایش می‌دهد، دارند، توصیه نمی‌شود.
هزینه و پوشش بیمه
هزینه درمان TMS بسته به کشور، مرکز درمانی و طول درمان متغیر است. در برخی کشورها، بیمه‌ها ممکن است بخشی از هزینه‌های TMS را پوشش دهند، به‌ویژه اگر بیمار به درمان‌های دارویی مقاوم بوده و عوارض جانبی شدید از داروها تجربه کرده باشد.
در ترکیه، درمان TMS در بیمارستان‌های خصوصی و دولتی ارائه می‌شود. بسیاری از بیمه‌های درمانی در بیمارستان‌هایی که با بیمه‌های خاص قرارداد دارند، هزینه‌های این روش را پوشش می‌دهند. با این حال بیمارستان بین‌المللی آویسنا در ترکیه با ارائه پکیج‌های مقرون به صرفه‌تر هم نسبت به سایر کشورها و هم سایر بیمارستان‌ها محبوبیت زیادی در بین بیماران بین‌المللی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر کافیست با ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان پزشکی ما استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
TMS یک روش نوین و امیدبخش در درمان اختلالات روانی و عصبی است که می‌تواند در مواردی که درمان‌های دیگر کارساز نبوده‌اند، مفید باشد. این روش غیرتهاجمی، بدون نیاز به دارو و بیهوشی، می‌تواند به بهبود علائم بیماری‌هایی نظیر افسردگی مقاوم، وسواس، اضطراب، پارکینسون و مولتیپل اسکلروزیس کمک کند.
برای ارزیابی دقیق و استفاده از این روش درمانی، توصیه می‌شود با یک متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک مشورت کنید. مرکز بین‌المللی بیمارستان آویسنا در استانبول، از جمله مراکزی است که خدمات درمان TMS را با حضور متخصصان مجرب، به همراه تکنولوژی پیشرفته و هزینه‌های مقرون به صرفه ارائه می‌دهد.
بله، تحقیقات نشان می‌دهند که TMS می‌تواند در درمان اختلالات اضطرابی، به‌ویژه در ترکیب با سایر روش‌های درمانی مفید باشد.
تعداد جلسات معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ جلسه و به‌طور معمول در طول ۴ تا ۶ هفته انجام می‌شود، اما تعداد دقیق جلسات به وضعیت بیمار بستگی دارد.
افرادی که دارای وسایل فلزی در ناحیه سر، سابقه تشنج یا شرایطی که خطر تشنج را افزایش می‌دهد، هستند، ممکن است برای TMS مناسب نباشند.
