فرآیند سرطان مثانه با رشد غیرطبیعی سلول‌ها در دیواره داخلی مثانه آغاز می‌شود و ممکن است در مراحل پیشرفته به عضله مثانه و سایر اندام‌های بدن گسترش یابد. این بیماری یکی از شایع‌ترین سرطان‌های دستگاه ادراری است و تشخیص به‌موقع آن نقش مهمی در موفقیت درمان دارد. آگاهی از علائم، مراحل و روش‌های درمانی این بیماری به بیماران کمک می‌کند تا در مسیر بهبود تصمیمات بهتری بگیرند.
فرآیند سرطان مثانه: علائم و نشانه‌ها
علائم سرطان مثانه ممکن است در مراحل اولیه پنهان باشد، اما برخی از نشانه‌های رایج آن شامل موارد زیر است:
- وجود خون در ادرار (هماچوری): این علامت معمولاً اولین نشانه سرطان مثانه است. ادرار ممکن است به رنگ قرمز روشن، صورتی یا قهوه‌ای تیره دیده شود.
- افزایش دفعات ادرار: بیماران ممکن است احساس کنند نیاز مکرر به دفع ادرار دارند.
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن: این علامت می‌تواند با سایر بیماری‌های دستگاه ادراری اشتباه گرفته شود.
- درد در ناحیه لگن یا کمر: ممکن است در مراحل پیشرفته‌تر سرطان رخ دهد.
- احساس نیاز فوری به ادرار کردن، حتی زمانی که مثانه پر نیست.
در صورت مشاهده این علائم، حتی اگر موقتی باشند، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود تا علت بررسی شود.
مراحل سرطان مثانه
سرطان مثانه بر اساس میزان پیشرفت و گسترش آن در بدن به مراحل مختلفی تقسیم می‌شود. پزشکان معمولاً از سیستم TNM و یا سیستم عددی (۰ تا ۴) برای تعیین مرحله سرطان استفاده می‌کنند.
صفر
- سرطان فقط در لایه داخلی مثانه وجود دارد و هنوز به عمق مثانه نفوذ نکرده است.
- این مرحله به دو نوع تقسیم می‌شود:
- مرحله 0a (کارسینوم پاپیلاری): تومور به شکل زائده‌ای رشد می‌کند اما به عمق مثانه نفوذ نکرده است.
- مرحله 0is (کارسینوم درجا یا CIS): سرطان به‌صورت سلول‌های بدخیم مسطح در لایه داخلی مثانه رشد کرده است.
یک
- سرطان از لایه داخلی عبور کرده و وارد بافت همبند زیرین شده، اما هنوز به عضله مثانه نرسیده است.
دو
- تومور به عضله مثانه نفوذ کرده، اما هنوز از دیواره مثانه عبور نکرده است.
سه
- سرطان از عضله عبور کرده و به بافت‌های اطراف مثانه مانند پروستات، رحم، واژن یا گره‌های لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
چهار
- سرطان به نقاط دورتر بدن مانند استخوان‌ها، ریه‌ها، کبد یا سایر اعضای بدن گسترش یافته است. این مرحله پیشرفته‌ترین نوع سرطان مثانه محسوب می‌شود.
فرآیند سرطان مثانه: روش‌های درمانی
انتخاب روش درمانی به مرحله سرطان، میزان تهاجمی بودن آن و شرایط کلی بیمار بستگی دارد.
مداوای سرطان غیرتهاجمی مثانه (Non-Muscle Invasive Bladder Cancer)
- جراحی از طریق مجرای ادرار (TURBT): تومور با استفاده از ابزار مخصوصی از طریق مجرای ادراری برداشته می‌شود.
- ایمونوتراپی با BCG: برای جلوگیری از عود سرطان، نوعی باکتری ضعیف‌شده به نام BCG مستقیماً به مثانه تزریق می‌شود.
- شیمی‌درمانی داخل مثانه‌ای: داروهای شیمیایی مستقیماً به مثانه وارد می‌شوند تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرند.
درمان سرطان تهاجمی مثانه (Muscle-Invasive Bladder Cancer)
- سیستکتومی (Cystectomy): در این روش، مثانه به‌طور کامل برداشته می‌شود. سپس جراح روش‌های جایگزینی برای ذخیره و دفع ادرار ایجاد می‌کند.
- رادیوتراپی: به‌عنوان جایگزین جراحی، برخی بیماران پرتودرمانی دریافت می‌کنند.
- شیمی‌درمانی سیستمیک: ممکن است قبل یا بعد از جراحی استفاده شود تا سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را از بین ببرد.
درمان سرطان پیشرفته و متاستاتیک در ترکیه
- ایمونوتراپی و داروهای هدفمند: این درمان‌ها سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با سلول‌های سرطانی تقویت می‌کنند.
- کنترل علائم و مراقبت حمایتی: بیمارانی که در مرحله پیشرفته سرطان هستند، تحت مراقبت‌های تسکینی قرار می‌گیرند تا کیفیت زندگی آن‌ها بهبود یابد.
پیشگیری از سرطان مثانه
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از سرطان مثانه وجود ندارد، اما برخی اقدامات می‌توانند خطر ابتلا را کاهش دهند:
- ترک سیگار: سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سرطان مثانه است.
- مصرف آب کافی: نوشیدن آب زیاد ممکن است به دفع مواد سمی از بدن کمک کند.
- مصرف مواد غذایی سالم: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان به کاهش خطر سرطان کمک می‌کنند.
- کاهش مواجهه با مواد شیمیایی: به‌ویژه برای افرادی که در صنایع شیمیایی یا تولید رنگ کار می‌کنند.
نتیجه‌گیری
فرآیند سرطان مثانه براساس مرحله و نوع آن می‌تواند از یک بیماری محدود و درمان‌پذیر تا یک وضعیت خطرناک و متاستاتیک متغیر باشد. تشخیص زودهنگام نقش حیاتی در موفقیت درمان دارد. برای بیمارانی که به دنبال درمان سرطان مثانه هستند، بیمارستان بین‌المللی آویسنا در ترکیه یکی از مراکز پیشرفته و مجهز به جدیدترین تکنولوژی‌های درمانی است که به بیماران بین‌المللی خدمات تخصصی ارائه می‌دهد.
بله، در مراحل اولیه، سرطان مثانه معمولاً با موفقیت درمان می‌شود. اما احتمال بازگشت سرطان نیز وجود دارد که نیازمند پیگیری مداوم است.
خیر، خون در ادرار می‌تواند دلایل مختلفی مانند عفونت‌های مجاری ادراری یا سنگ کلیه داشته باشد. اما همیشه باید بررسی شود.
بله، مردان بیش از زنان در معرض خطر سرطان مثانه هستند، اما این بیماری می‌تواند در هر دو جنس رخ دهد.
مصرف میوه‌ها، سبزیجات و نوشیدن آب فراوان ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان مثانه کمک کند.
در برخی موارد، سابقه خانوادگی می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد، اما بیشتر موارد سرطان مثانه به دلایل محیطی مانند سیگار کشیدن مرتبط هستند.
