پیوند مغز استخوان (BMT) در ترکیه درمانی ویژه برای درمان اختلالات خونی، سرطان‌های خاص یا بیماری‌ها خود ایمنی است. بیمارستان بین‌المللی آویسنا در ترکیه داری تیم پزشکی مجرب و موفقیت بالایی در انجام جراحی‌های پیوند مغز استخوان است. در این نوشته به آگاهی بیشتر درباره پیوند مغز استخوان و موضوعات پیرامون آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
مغز استخوان چیست؟
مغز استخوان بافت نرم و اسفنجی شکل در داخل استخوان است که بیشتر سلول‌های خونی بدن، رشد و ذخیره می‌شوند.
سلول‌های بنیادی چیست؟
سلول‌های خونی که سلول‌های خونی دیگری را می‌سازند، سلول‌های بنیادی نام دارند. این سلول‌ها قدرت بازسازی(تکثیر) تولید یک یا چند زیرمجموعه از سلول‌های بالغ را دارند. سلول‌های مورد نیاز در پیوند استخوان، سلول‌های بنیادی هستند.
فرآیند پیوند مغز استخوان در ترکیه چگونه است؟
فرآیند جراحی پیوند مغز استخوان در ترکیه شامل گرفتن سلول‌های بنیادی سالم خود بیمار یا خون اهدایی و یا سلول‌های بنیادی مغز استخوان از فرد اهدا کننده است. این سلول‌ها در مغز استخوان وجود دارند، پس از دریافت از اهدا کننده، این سلول‌ها را فیلتر می‌کنند و به نواحی که مغز استخوان آن از بین رفته باشد یا دچار آسیب شود، انتقال می‌دهند. در واقع پیوند مغز استخوان، جایگزین سلول‌های بنیادی ناسالم با سلول‌های بنیادی سالم است.
هدف BMT انتقال سلول‌های سالم مغز استخوان به یک فرد پس از درمان مغز استخوان ناسالم او برای کشتن سلول‌های غیرطبیعی است.
انواع پیوند مغز استخوان
پیوند مغز استخوان آلوژنیک: این نوع از سلول‌های بنیادی یا مغز استخوان یا آفرزیس اهدایی که مشابه ژنتیک بیمار است، استفاده می‌کنند.
پیوند مغز استخوان اتولوگ: این نوع رایج‌تر از سلول‌های بنیادی آلوژنیک است که از سلول‌های بنیادی سالم یا با برداشت مغز استخوان یا آفرزیس (فرایند جمع‌آوری سلول‌های بنیادی خون محیطی) خود فرد استفاده می‌کنند. معمولا از اصطلاح نجات به جای پیوند استفاده می‌شود.
سلول‌های بنیادی چگونه جمع آوری می‌شود؟
سلول های بنیادی خون محیطی از طریق آفرزیس جمع آوری می‌شود. در این روش سوزنی را به ورید بازو اهدا کننده وصل می‌کنند تا خون جمع شده را به دستگاهی وصل کند که سلول‌ها بنیادی را جدا می‌کند و خون و پلاسمای جدا شده به خود اهدا کننده بر می‌گرداند. ممکن است این روش به چندین جلسه نیاز داشته باشد.
روش دیگر جمع آوری سلول‌های بنیادی از طریق برداشت از مغز استخوان است که تحت بیهوشی انجام می‌شود. در این روش سوزنی را به مغز استخوان نواحی مانند استخوان‌های لگن و جناغ سینه وارد می‌کنند و سلول‌های بنیادی را استخراج می‌کنند.
در چه مواردی عمل پیوند مغز استخوان را انجام می‌دهند؟
برای درمان اختلالات خونی: مانند لوسمی، کم خونی آپلاستیک و کم خونی سلول داسی شکل که مغز استخوان بیمار و غیرفعال را با مغز استخوان سالم جایگزین می‌کنند.
بازیابی سیستم ایمنی جدیدی که با لوسمی موجود یا باقیمانده یا سایر سرطان‌هایی که توسط شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی استفاده شده در پیوند از بین نمی‌روند، مبارزه می‌کند.
جایگزینی مغز استخوان ناسالم با مغز استخوان سالم پس از درمان با دوزهای بالای شیمی درمانی یا پرتودرمانی.
جلوگیری از آسیب بیشتر ناشی از یک فرآیند بیماری ژنتیکی مانند سندرم هورلر و آدرنولوکودیستروفی با پیوند مغز استخوان با عملکرد ژنتیکی سالم.
عوارض پیوند مغز استخوان
ممکن است بیمار عوارضی مانند درد، تب، لرز، درد قفسه سینه را تجربه کند. همچنین بعد از تزریق عوارضی مانند:
- خون‌ریزی شدید
- مستعد عفونت
- نیاز به تزریق خون
- شکست پیوند
- قرارگیری در محیطی پاک و استرلیزه به مدت محدود
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- زخم‌های دهان
- ضعف شدید
- آشفتگی ذهنی موقت و پریشانی عاطفی یا روانی
مراقبت‌های پس از پیوند مغز استخوان
- مصرف منظم و به موقع آنتی‌بیوتیک و داروها
- مراجعه منظم به بیمارستان
- محدود کردن فعالیت‌های روزانه و عادی برای مدتی
چه مدت زمان لازم است تا پیوند اتفاق بیافتد؟
زمانی که سلول‌های اهدایی راه خود را به مغز باز کنند و شروع به ساخت سلول‌های خونی جدید کنند، پیوند اتفاق می‌افتد. بر اساس نوع پیوند و بیماری تحت درمان، پیوند معمولاً در حدود روز 15به بعد یا 30روز به بعد انجام می‌شود. پیوند می تواند به دلایل مختلف به تاخیر بیفتد. اگرچه مغز استخوان جدید ممکن است در 30 روز اول پس از پیوند شروع به ساخت سلول کند، اما ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها طول بکشد تا کل سیستم ایمنی به طور کامل بهبود یابد.
برای بررسی شروع پیوند پس از اقدام چه کارهایی انجام می‌دهند؟
شمارش خون اغلب در روزهای پس از پیوند برای ارزیابی شروع و پیشرفت پیوند بررسی می‌شود.
نتیجه‌گیری
ترکیه یکی از کشورهای توریستی پزشکی به دلایل هزینه‌های مقرون به صرفه‌تر نسبت به سایر کشورها و برخورداری از بهترین جراحان و پیشرفته‌ترین بیمارستان‌ها تبدیل شده است. بیمارستان بین‌المللی آویسنا در استانبول یکی از این بیمارستان‌های معتبر در زمینه پیوند سلول‌های بنیادی است.
تیم پزشکی ما از گروهی متخصص که شامل انکولوژی، هماتولوژی، ایمونولوژی و پیوند مغز استخوان است، باهم همکاری می‌کنند. همچنین بیمارستان ما دارای تیم مجربی از پرستاران حرفه‌ای است که تمام جنبه‌های مراقبت لازم قبل و بعد از پیوند را سازماندهی می‌کنند. همینطور مددکاران اجتماعی، متخصصین تغذیه و فیزیوتراپیست‌ها در بیمارستان ما، شما را در راستای دستیابی به سلامت کامل خود همیاری می‌کنند. شما می‌توانید با ما تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان ما استفاده کنید و سوالات و نگرانی‌های خود را برطرف کنید.
پیوند سلول‌های بنیادی را برای درمان انواع مختلف سرطان، از جمله برخی تومورها و سرطان‌های خون، اختلالات خونی و برخی بیماری‌های خودایمنی انجام دهند.
برای انجام پیوند سلول‌های بنیادی باید شرایط زیر را داشته باشید:
سن
سلامت کلی عمومی خوب (توانایی مدیریت عوارض جانبی)
میزان گسترش بیماری
شرایط پزشکی فرد (توانایی پاسخ مثبت به درمان‌ها)
دسترسی به اهداکننده
سوابق درمانی
انتظارات برای سیر بیماری و دوره پیوند
نظر یا ترجیحات بیمار
منبع سلول‌های بنیادی سالم
ممکن است عمل پیوند مغز استخوان برای برخی از افرادی که از بیماری‌های زیر رنج می‌برند، موثر واقع شود. از جمله:
انواع لوسمی
مولتیپل میلوما
کم خونی آپلاستیک شدید
لنفوم‌ها
اختلالات نقص ایمنی
برخی از سرطان‌های تومور جامد (در شرایط نادر)
پدر یا مادری که تطابق هاپلوئید یکسان دارند و تطابق ژنتیکی حداقل نصف با گیرنده یکسان است. ناگفته نماند که این پیوندها نادر هستند.
برادر یا خواهری که دارای همان نوع ژنتیک بیمار هستند.
اهداکننده غیر هم خونی که مغز استخوان یا سلول‌های بنیادی از نظر ژنتیکی همسان با بیمار داشته باشند.
خون بند ناف خود فرد.
زمانی که آنتی ژن‌های بیشتری با هم مطابقت داشته باشند، پیوند مغز استخوان اهدایی با موفقیت بیشتری است.
