کیستهای تخمدان کیسههای پر از مایعی هستند که روی یا داخل تخمدآنها تشکیل میشوند. این کیستها در بین زنان در سنین باروری رایج است و اغلب بدون ایجاد علائم قابل توجه ایجاد میشود. اکثر کیستها بیضرر هستند و خود به خود ناپدید میشوند، اما برخی از آنها میتوانند منجر به عوارضی شوند که نیاز به مراقبت پزشکی دارند. یکی از بهترین و معتبرترین بیمارستآنهای ترکیه برای درمان کیست تخمدان، بیمارستان بینالمللی آویسنا در استانبول است. در این نوشته به آشنایی بیشتر درباره کیست تخمدان، علل، علائم، انواع کیست تخمدان، راههای درمان و سوالات متداول بیماران میپردازیم.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان میتواند در یک یا هر دو تخمدان ایجاد شود. هر تخمدان، به اندازه یک بادام، در دو طرف رحم قرار دارد و با آزاد کردن تخمکها و تولید هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون، نقش مهمی در تولید مثل ایفا میکند. هنگامی که کیست تشکیل میشود، میتواند یک کیست ساده پر از مایع یا یک کیست پیچیدهتر حاوی مواد جامد باشد.
انواع کیست تخمدان
دو دسته اصلی کیستهای تخمدان وجود دارد: کیستهای عملکردی و کیستهای پاتولوژیک.
کیستهای عملکردی
- کیست فولیکولار: زمانی رخ میدهد که فولیکول نتواند تخمک را در طول چرخه قاعدگی آزاد کند و باعث متورم شدن آن با مایع شود.
- کیست جسم زرد: زمانی تشکیل میشود که فولیکول، پس از آزادسازی تخمک، منقبض نمیشود، بلکه با مایع پر میشود.
- کیستهای عملکردی معمولاً بیضرر هستند و در عرض چند ماه به خودی خود برطرف میشوند.
کیستهای پاتولوژیک
- کیست درموئید (تراتوم): حاوی انواع مختلفی از بافتها مانند مو، پوست یا دندان است.
- سیستادنوما: روی سطح تخمدان ایجاد میشود و ممکن است حاوی یک ماده آبکی یا مخاطی باشد.
- اندومتریوما: از بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم تشکیل میشود که اغلب مربوط به آندومتریوز است. این کیستها کمتر شایع هستند و ممکن است نیاز به نظارت یا درمان دقیقتری داشته باشند.
علائم کیست تخمدان
اکثر کیستهای تخمدان علائمی ایجاد نمیکنند. با این حال، کیستهای بزرگتر یا کیستهایی که پاره میشوند میتوانند منجر به مشکلات قابل توجهی شوند، از جمله:
- لگن درد: این درد میتواند از یک درد مبهم تا درد ناگهانی و شدید باشد که اغلب در یک طرف شکم موضعی است.
- نفخ یا پری: احساس سنگینی یا تورم در قسمت تحتانی شکم.
- درد در حین مقاربت: ناراحتی در حین رابطه جنسی، به خصوص با دخول عمیق.
- دورههای قاعدگی نامنظم: پریودهای سنگین، نامنظم یا سبکتر از حد معمول.
- مشکل در ادرار کردن یا تخلیه رودهها: فشار ناشی از کیست میتواند باعث ناراحتی در ادرار یا حرکات روده شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تجربه درد ناگهانی و شدید لگن، درد همراه با تب یا استفراغ، یا علائم شوک مانند سرماخوردگی، پوست سرد و مرطوب، تنفس سریع یا سرگیجه، کمک فوری پزشکی ضروری است. اینها میتوانند نشانههای پارگی کیست یا پیچ خوردگی تخمدان باشند که هر دو نیاز به مراقبت فوری دارند.
چه عواملی خطر ایجاد کیست تخمدان را افزایش میدهند؟
عوامل خاصی میتوانند احتمال ایجاد کیست تخمدان را افزایش دهند، از جمله:
- مشکلات هورمونی: داروهای باروری که باعث تحریک تخمکگذاری میشوند میتوانند منجر به تشکیل کیست شوند.
- بارداری: گاهی اوقات، کیستی که در طول تخمکگذاری ایجاد میشود، در طول بارداری باقی میماند.
- اندومتریوز: این وضعیت خطر ابتلا به اندومتریوما، نوعی کیست تخمدان را افزایش میدهد.
- کیستهای تخمدان قبلی: سابقه کیست تخمدان میتواند شما را مستعد ابتلا به کیستهای بعدی کند.
تشخیص و درمان کیست تخمدان
اغلب در طول معاینات معمول لگن یا از طریق تکنیکهای تصویربرداری مانند اولتراسوند پزشک تشخیص میدهد. در این صورت ممکن است، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی توصیه کند به مرور زمان آن را تحت نظر داشته باشید تا ببینید که آیا خود به خود برطرف میشود یا خیر.
گزینههای درمانی:
- نظارت فعال: بسیاری از کیستها بدون مداخله از بین میروند. ممکن است پزشک شما نظارت فعال بر کیست را با سونوگرافی دورهای پیشنهاد دهد.
- داروها: داروهای ضد بارداری هورمونی میتوانند با تنظیم تخمکگذاری از تشکیل کیستهای جدید جلوگیری کنند.
- جراحی: اگر کیست بزرگ، پایدار یا بالقوه سرطانی باشد، ممکن است برای برداشتن آن جراحی لازم باشد. بر اساس شرایط، ممکن است کیست به تنهایی برداشته شود یا در برخی موارد کل تخمدان خارج شود.
پیشگیری و چشمانداز
هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از کیست تخمدان وجود ندارد، اما معاینه منظم لگن میتواند به تشخیص زودهنگام آنها کمک کند. آگاهی از تغییرات در چرخه قاعدگی و گزارش هر گونه علائم غیرعادی به پزشک نیز میتواند به تشخیص زودهنگام کمک کند.
اکثر کیستهای تخمدان خوشخیم هستند و بدون درمان برطرف میشوند. با این حال، انجام معاینات منظم و پیروی از توصیههای پزشکی برای مدیریت سلامت باروری شما بسیار مهم است.
با آگاهی و نظارت فعال، میتوانید خطرات مرتبط با کیست تخمدان را به حداقل برسانید و در صورت نیاز از مداخله به موقع اطمینان حاصل کنید.
نتیجهگیری
بیمارستان بینالمللی آویسنا در استانبول با فناوری پیشرفته و امکانات مدرن، به عنوان یک مرکز پزشکی معتبر برای تشخیص و درمان کیست تخمدان شناخته میشود. این بیمارستان از تجهیزات تصویربرداری با کیفیت بالا و سونوگرافی پیشرفته برای ارزیابی دقیق کیستهای تخمدان و نظارت بر تغییرات آنها استفاده میکند. گزینههای درمانی متنوعی مانند نظارت فعال، داروهای هورمونی و جراحی لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی، بر اساس نیازهای بیمار و ویژگیهای کیست ارائه میشود. تیم تخصصی زنان و جراحان مجرب در بیمارستان آویسنا با رویکردی شخصی، برنامههای درمانی متناسب با شرایط هر بیمار را طراحی میکنند و از مراقبتهای جامع از تشخیص اولیه تا مراقبتهای بعدی اطمینان حاصل میکنند.
بیمارستان آویسنا همچنین خدمات جامع و پشتیبانی متنوعی را برای بیماران بینالمللی فراهم میکند. این خدمات شامل پرسنل چندزبانه، مشاوره و آموزش، و محیطی بیمارمحور و ایمن است که برای راحتی و آسایش بیماران طراحی شده است. با انتخاب بیمارستان بینالمللی آویسنا، بیماران از استاندارد بالای مراقبتهای پزشکی و محیطی حمایتی و مجهز بهرهمند میشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر و هماهنگیهای لازم، میتوانید با ما تماس بگیرید.
بله، هر دختری که اولین قاعدگی خود را تجربه کند ممکن است دچار کیست تخمدان شود. کیستهای تخمدان با چرخه قاعدگی مرتبط هستند، بنابراین میتوانند در دختران و زنان در سنین باروری ایجاد شوند.
بله، در حالی که این کیستها در طول سالهای باروری شایعتر هستند، کیستهای تخمدان میتوانند پس از یائسگی نیز ایجاد شوند، هرچند که کمتر رایج است.
بله، کیست تخمدان اغلب خود به خود از بین میرود. کیست تخمدان شایع است و معمولاً ناراحتی زیادی ایجاد نمیکنند. در بسیاری از موارد بدون هیچ درمانی ظرف چند ماه برطرف میشوند. با این حال، مواردی وجود دارد که میتواند مشکل ساز شود، مانند زمانی که کیستهای تخمدان پیچ خورده یا پاره میشوند، که ممکن است به مراقبتهای پزشکی فوری نیاز باشد.
اکثر کیستهای تخمدان کوچک هستند و علائمی ایجاد نمیکنند، اما اگر رشد کنند، میتوانند منجر به مسائل مختلفی مانند فشار بر مثانه یا راست روده، ناراحتی در حین مقاربت، درد لگن و حرکات نامنظم روده شوند. این علائم به اندازه و نوع کیست بستگی دارد، بنابراین اگر مداوم یا شدید شدند، مهم است که با پزشک مشورت کنید.