تعویض مفصل شانه یا جراحی آرتروپلاستی شانه روشی است که با جایگزین کردن قسمت‌های آسیب دیده آن با ایمپلنت مصنوعی، درد و اختلال عملکرد آن را از بین می‌برند. بیمارستان بین‌المللی آویسنا در استانبول با استفاده از روش‌های نوین و تجهیزات پیشرفته در انجام جراحی‌های ارتوپدی، دارای موفقیت بالایی است. در این نوشته به آشنایی بیشتر درباره روش‌های تعویض مفصل شانه، دلایل نیاز به جراحی، کاندیدای مناسب، اقدامات قبل و بعد از عمل، عوارض احتمالی جراحی و سوالات متداول بیماران می‌پردازیم.
مفصل شانه
مشابه مفصل ران، مفصل شانه یکی از مفاصل مهم بدن است که با دامنه حرکتی بیشتری نسبت به سایر مفاصل در بدن می‌چرخد. مفصل شانه دارای استخوان‌های ترقوه، کتف و هومروس است و علاوه بر این‌ها از تاندون‌ها، ماهیچه‌ها و رباط‌هایی تشکیل شده است که شانه را در جای خود نگه می‌دارند و امکان حرکت آن را فراهم می‌کنند.
به چه دلایلی نیاز به انجام جراحی تعویض مفصل شانه است؟
مفصل شانه از یک گوی و از یک کاسه تشکیل شده است. گوی استخوان بازو در کتف شانه قرار دارد. آسیب به مفصل می‌تواند باعث درد، ضعف و سفتی شود. این جراحی گزینه‌ای مناسب برای بیمارانی است که از اختلال عملکرد مفصل رنج می‌برند. شایع‌ترین دلیل نیاز به جراحی تعویض شانه، شکستگی انتهای فوقانی استخوان بازو، آرتروز، استئوآرتریت، آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف، نکروز آواسکولار یا آرتریت روماتوئید و سایر اختلالات التهابی است.
کاندیدای مناسب
در صورتی که هر کدام از شرایط یا علائم زیر را تجربه کنید، ممکن است کاندیدای مناسب جراحی تعویض مفصل شانه باشید:
- احساس ضعف در شانه.
- افرادی که درد شانه شدید دارند و فعالیت‌های روزمره‌شان مانند شستن، لباس پوشیدن و دست زدن به کابینت دچار اختلال شده است.
- عدم توانایی حرکت شانه.
- درد شدیدی که منجر به اختلال در خواب شود.
- عدم تاثیر روش‌های درمانی غیرجراحی مانند مصرف داروهای ضد التهاب، تزریق کورتیزون و فیزیوتراپی.
- سابقه ناموفق جراحی آرتروسکوپی.
اقدامات قبل از درمان
قبل از برنامه ریزی جراحی، برای ارزیابی شرایط خود، باید جراح و بیمارستانی متخصص در زمینه جراحی‌های ارتوپدی مانند بیمارستان بین‌المللی آویسنا انتخاب کنید و قرار ملاقات خود را با پزشک هماهنگ کنید. طی این ملاقات، پزشک شما را معاینه فیزیکی می‌کند و یکسری سوالات در مورد سابقه پزشکی، داروها و مکمل‌های مصرفی و همچنین در مورد مصرف یا عدم مصرف تنباکو از شما سؤال می‌کند. همینطور از شما می‌خواهد یکسری آزمایشات خون و عکسبرداری مانند اشعه ایکس و توموگرافی کامپیوتری شانه انجام دهید. برای آمادگی به جراحی، پزشک یکسری دستورالعمل‌ها را در مورد استحمام، غذا خوردن و مصرف دارو در روز قبل و روز جراحی در اختیارتان قرار می‌دهد که باید آن‌ها را مراعات کنید.
روش‌ها و ایمپلنت‌های تعویض مفصل شانه
ایمپلنت‌های شانه در چندین شکل مختلف و طیف وسیعی از اندازه‌ها در دسترس هستند. ممکن است ایمپلنت‌های شانه را بصورت جزئی یا کلی با استفاده از ایمپلنت‌های آناتومیک یا معکوس جایگزین کنند برای جایگزینی گوی بازو، از گوی فلزی که از نوع خاصی از فولاد ضد زنگ است، استفاده می‌کنند. این گوی فلزی به ساقه‌ای که معمولاً از جنس تیتانیوم است، وصل می‌شود و گوی را در بازو متصل نگه می‌دارد. همچنین از ایمپلنت کاسه از جنس پلی اتیلن، برای جایگزینی سوکت گلنوئید استفاده می‌کنند. بطور کلی چهار روش تعوض مفصل شانه وجود دارد:
تعویض کامل شانه آناتومیک که شبیه شکل طبیعی استخوان‌ها است، شامل تعویض گوی و کاسه است.
معمولا در شرایطی که روتاتورکاف به شدت آسیب دیده باشد، با استفاده از ایمپلنت معکوس، تعویض کامل شانه را انجام می‌دهند، به صورتی که در این نوع ایمپلنت گوی به کتف و کاسه به استخوان بازو متصل می‌شود.
آرتروپلاستی کامل شانه بدون ساقه، برای جلوگیری از انجام آرتروپلاستی کامل شانه است که در آن گوی فلزی بدون ساقه به بازو متصل می‌شود.
همی آرتروپلاستی یا تعویض جزئی شانه، فقط برای تعویض گوی مفصل استفاده می‌شود و معمولا زمانی که فقط قسمت گوی مفصل آسیب ببیند، این روش را انجام می‌دهند.
جراحی تعویض مفصل شانه چگونه انجام می‌دهند؟
این جراحی تحت بیهوشی عمومی و بلوک عصبی در طی یک الی دو ساعت انجام می‌شود. با توجه به نوع آسیب، جراح یکی از چهار روش تعویض مفصل شانه را انجام می‌دهد.
عوارض بالقوه جراحی
- عدم بازیابی کامل قدرت و حرکت شانه.
- امکان شکستگی استخوان بازو، کتف یا استخوان گلنوئید.
- دررفتگی یا جابه‌جایی گوی مفصل از کاسه.
- عفونت.
- مشکلات پزوتر مانند فرسودگی یا شل شدگی به مرور گذر زمان.
- لخته‌شدن خون.
- نیاز به جراحی مجدد.
- آسیب روتاتورکاف.
- آسیب عصبی در ناحیه ایمپلنت کهن منجر به درد، ضعف و بی‌حسی می‌شود.
مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل شانه
- سعی کنید پس از عمل کمی حرکت کنید.
- از لباس‌های گشاد و دکمه‌دار استفاده کنید.
- داروهای خود را منظم مصرف کنید.
- انجام صحیح تمریناتی که فیزیوتراپیست به شما نشان داده، ضروری است.
- هر روز ناحیه پانسمان خود را بررسی کنید.
- سعی کنید به پانسمان خود زیاد دست نزنید و به هنگام استحمام اجازه دهید آب روی آن چکه کند و سپس آن را با ملایمت خشک کنید.
- پس از 10 الی 14 از ترخیص، می‌توانید به بیمارستان مراجعه کنید تا بخیه‌هایتان را بردارند.
- به مدت دو تا چهار هفته اول، از بلند کردن هر چیزی که سنگین‌تر از یک لیوان آب، خودداری کنید و از بلند کردن اجسام سنگین به مدت دو ماه بپرهیزید.
- در انجام حرکات و تمرینات شانه به خودتان فشار نیاورید و طبق دستورالعمل فیزیوتراپیست خود عمل کنید.
چرا جراحی تعویض مفصل شانه را در ترکیه انجام دهیم؟
کشور ترکیه علاوه بر جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی خود، دارای جراحان متخصص و مجرب ارتوپد و بیمارستان‌های معتبر و پیشرفته‌ای مانند بیمارستان بین‌المللی آویسنا است که سالانه توریست پزشکی بسیاری را به خود جذب می‌کند. بیمارستان ما علارغم ارائه خدمات پزشکی و مراقبتی بی‌نظیر خود، خدمات رفاهی مانند ترانسفر فرودگاهی، اتاق‌هایی با امکانات کامل و … با هزینه‌های مقرون به صرفه‌تر نسبت به سایر بیمارستان‌ها و کشورها در اختیار بیماران قرار می‌دهد، که همه این عوامل بیمارستان ما را الویت اول بیماران قرار داده است. برای استفاده از مشاوره رایگان پزشکی، رفع هرگونه سوال و نگرانی خود لطفا با ما تماس بگیرید.
اصلی‌ترین مزیت جراحی تعویض مفصل شانه تسکین درد و بهبود دامنه حرکت و عملکرد شانه است.
هر چقدر که تمرینات توانبخشی خود را بهتر انجام دهید، زودتر قدرت و حرکت خود را به دست خواهید آورد. تقریبا پس از 2 الی 3 هفته پس از جراحی با توجه به نوع شغلتان می‌توانید به سر کار خود بازگردید، البته تا زمانی که از برخی حرکات بازو مانند بلند کردن خودداری کنید. حداقل 6 ماه طول می‌کشد تا بهبودی کامل خود را به دست بیاورید.
میانگین گروه سنی بیماران تعویض مفصل شانه 60 الی80 سال است.
