گاهی اوقات به نام ‘پزشکی تنفسی’ یا ‘پزشکی سینه’ نیز شناخته میشود و شامل مطالعه و درمان بیماریهایی است که ریهها، اعضای تنفسی، و سینه را درگیر میکند.
امکانات تشخیصی در بخش توراسیک (پزشکی تنفسی) یا بخش بیماریهای سینه
بخش پزشکی تنفسی در بیمارستان اویسینا دارای تجهیزات و تخصص برای تشخیص، بررسی و درمان تقریباً تمامی بیماریهای معمول در زمینه توراسیک (پزشکی تنفسی) مانند التهاب ریه، آسم، بیماری مزمن مزمن انسدادی ریه (COPD)، نفسهای کوتاه نامفهوم و سرفه نامفهوم، و عفونتهای دیگر ریه میباشد.
یک تنفسپزشک از روشهایی مانند اسپیرومتری، آزمایشهای خون، اشعه ایکس و برونکوسکوپی برای تشخیص بیماریهای مزمن ریه استفاده میکند. علاوه بر این، متخصص ریه ممکن است از شما بخواهد که این آزمایشها را مجدداً انجام دهید تا نتایج را تأیید کنید، حتی اگر قبلاً آنها را انجام دادهاید. همچنین، ممکن است نیاز به آزمایشهای دیگری داشته باشید که عبارتند از:
- اسکن CT و MRI
- پت اسکن
- آزمایشهای برونکوسکوپی
- اشعه ایکس
- توراکوسکوپی
- التراسوند اندوبرانشیال (EBUS)
- بیوپسی غشاء پلورال
- آزمایشهای عملکرد ریه و ارزیابی اکسیژن
- بررسی سرفه مزمن
- آزمایشهای آلرژی (آزمایش نوک مخت)
- توراسنتز
- اکسیمتری شبانه
بیماریهای توراسیک چیست؟
این بخش تقریباً تمامی بیماریهای توراسیک رایج را بررسی و درمان میکند، از جمله:
- عفونتهای ریه: آلودگی ریه، برونشیت حاد، سل و غیره.
- بیماریهای مزمن مرتبط با مجرای هوا: آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه، برونشیت مزمن،
- بیماریهای ریه مرتبط با مصرف دخانیات، برونکیکتازی، امفیزم ریه، فیبروز ریه و غیره.
- سرطان ریه و تومورها
- بیماریهای ریه میانمویی: سارکوئیدوز ریه و غیره.
- بیماریهای ریه شغلی و محیطی: سیلیکوز، آلودگی ریه و غیره.
- بیماریهای عروق ریه: ترومبوز عروق ریه، فشار خون ریه و غیره.
- تجمع مایع در غشاء پلورال: پلوریت، مزوتلیوما، پلوریت سل و غیره.
- آپنه خواب
آستم چیست؟
آستم یک سندرم بالینی مزمن/طولانیمدت است که بر راههای هوایی تأثیر میگذارد، که لولههایی هستند که هوا به ریهها میرود. این سندرم باعث التهاب و تنگی این مسیرهای هوایی میشود که منجر به محدودیت یا مسدود کردن جریان هوا به ریهها میشود. بنابراین، بیماران آستمی با مختلف محرکها مواجه میشوند مانند تنفس موادی که واکنشهای حساسیتی را به وجود میآورند و سیستم تنفسی را تحریک میکنند، این باعث واکنش بیشفعالیت راههای هوایی میشود که منجر به تنگی راههای هوایی و تورم برونکها میشود. به عبارت دیگر، غدد مخاط برونکها معمولاً التهاب داشته و بخشهای داخلی راههای هوایی با مخاط پر میشوند. این باعث مشکل در تنفس میشود و به ظاهرهای آستم مانند خلط، سرفه، یا حمله آستمی منتج میشود.
علائم آستم چیست؟
همه افراد نمیتوانند علائم یکسانی را تجربه کنند، آستم ممکن است برای هر فرد علائم متفاوتی ایجاد کند. علائم رایجتر عبارتند از:
- سرفه: معمولاً شب یا صبح زود اتفاق میافتد، و همچنین ممکن است در هر ساعتی از روز رخ دهد. سرفه علامت رایجترین آستم است، به ویژه در کودکان. گاهی اوقات سرفه مکرر با عطسه و رینیز (سرچشمه) همراه است.
سزاخ و مشکل در تنفس. - نفسگیری.
- به دلیل نفسگیری ممکن است تخلیه خوردن، خوابیدن یا حتی صحبت کردن مختل شود.
- حس سنگینی یا فشار در قفسه سینه.
- افزایش تولید مخاط تنفسی.
عواملی که حمله آستم را ایجاد یا تحریک میکنند چیست؟
- التهاب (حساسیتها) میتواند به برونشیت یا تنگی عضلات برونکیال منجر شود
- گرد و غبار خانه
- پشم حیوانات یا پر پرندگان
- دانههای گرده گیاهان
- عفونت ویروسی تنفسی
- عوامل حساسیتزا مانند مایعات گرده آفتابگردان
تریگرهایی وجود دارند که حساسیت یا تورم را ایجاد نمیکنند، اما میتوانند به خصوص اگر تورم داشته باشد، بر تنگی عضلات برونکیال تأثیر بگذارند. این تریگرها عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- ورزش
- هوای سرد
- مواد دیگر با بوی شدید مانند بخارات شیمیایی و عطرها
- احساسات: خنده، گریه و فریاد زدن ممکن است یک حمله آستمی را تحریک کنند
روشهای محافظت و مدیریت آستم چیست؟
اگرچه ممکن است سخت باشد که بدانید چگونه از وضعیت التهابی جلوگیری کنید، اما میتوانید هر روز چند قدم بردارید تا به کاهش خطر وقوع حمله آستمی کمک کنید و همچنین خودتان را سالمتر کنید. این اقدامات عبارتند از:
- برنامه مدیریت آستم خود را دنبال کنید.
- دریافت واکسنهای آنفلوآنزا و زهرهی پنومونی به منظور کاهش شدت آنفلوآنزا.
- ملاقاتهای مرتب را دنبال کنید، با رعایت راهنماها و دستورات تمامی اساسیهای بررسی.
- حملات را زودتر شناسایی و درمان کنید.
- داروهایتان را به موجودیت تجویز شده روزانه مصرف کنید.
- استفاده از برونکودیلاتورها را به حداقل برسانید تا جای ممکن.
جلوگیری از تریگرهای آستم برای جلوگیری از وقوع حملات مانند:
اجتناب از حیوانات خانگی: حیوانات خانگی با پر و پشم میتوانند تریگر معمولی حمله آستم باشند. اگر حیوان خانگی مانند گربه، پرندگان یا دیگران دارید، ترجیحاً از آنها دوری کنید، زیرا پر و پشم از میان تریگرهایی هستند که حساسیت و تحریک را در مجاری هوایی ایجاد میکنند که منجر به حمله آستم میشود. بنابراین، اگر حیوان خانگی باید در خارج از منزل نگهداری شود، محل اقامت خود را به طور مکرر جاروب کنید و هفتگی کف خانه را با مپ تمیز کنید.
گرد و غبار یا قارچ: تنفس قارچ ممکن است حمله آستم را تحریک کند. میزان رطوبت هوا میتواند باعث رشد قارچ در منزل شود. علاوه بر این، یک تهویه کننده هوا یا خشک کننده هوا به کاهش سطح رطوبت کمک میکند. بنابراین، میتوانید یک ابزار کوچک به نام هیگرومتر را برای بررسی میزان رطوبت استفاده کنید و آن را تا حد امکان پایین نگه دارید، نه بالاتر از 50٪.
محافظت از مواجهه با سوسکها: سوسکها ممکن است حمله آستم را تحریک کنند. سوسکها معمولاً در مکانهایی که مواد غذایی باقیمانده دارند یافت میشوند. اما حداقل هر دو تا سه روز در هفته مناطقی را که ممکن است سوسکها را جلب کند، جاروب کنید یا مپ کنید. از تلههای حشرهکش یا ژلهای حشرهکش برای کاهش تعداد سوسکها در منزل خود استفاده کنید.
محافظت از مواجهه با عوامل حساسیتزا: گردهگیاهان علت بسیار رایجی برای علائم آستم هستند. گردهگیاهانی که توسط درختان، چمنزارها و علفها تولید میشوند، میتوانند تنفس شوند، به ویژه در هوای بهاری. با انتخاب یک تصفیهکننده هوا با فیلتر (HEPA) استفاده کنید، و اگر در روزی با شمارش بالای گردهگیاهان در فضای باز هستید، حمام بگیرید و لباس خود را عوض کنید.
محافظت از آلودگی هو
ا: آلودگی از انتشارات صنعتی و گازهای خروجی اتومبیل ممکن است حمله آستم را تحریک کند. علاوه بر این، به پیشبینی هوا و پیشبینی هوایی در رادیو، تلویزیون و اینترنت توجه کنید، و اگر آلودگی هوا حمله آستم را ایجاد میکند، فعالیتهای خود را در زمانهایی برنامهریزی کنید که میزان آلودگی هوا کمتر باشد.
آستم چگونه تشخیص داده میشود؟
هیچ آزمون یا بررسی تکی وجود ندارد که بتواند تعیین کند که آیا شما یا فرزند شما آستم دارید یا خیر. به جای اینکه یک پزشک از معیارهای متنوعی استفاده میکند تا تشخیص دهد آیا علائمی که دارید به علت آستم است یا خیر. موارد زیر میتوانند به تشخیص آستم کمک کنند:
- سوابق سلامت و پزشکی بیمار، چرا که خطر بیشتری وجود دارد اگر یکی از اعضای خانواده از اختلال تنفسی یا تنفسی رنج میبرد.
- بررسی جسمانی.
- انجام آزمون حساسیت پوستی یا خونی برای جستجوی نشانههای حساسیت، مانند اگر به علت طلای نیشکر، گرد و غبار یا اگزمایی که خطر ابتلا به آستم را افزایش میدهد.
- آزمونهای عملکرد تنفسی: این شامل آزمونهای عملکرد پلیمونری و آزمونهای تنفسی میشود. اندازهگیری جریان هوا ورودی و خروجی از ریه با استفاده از اسپیرومتر، که رایجترین آزمون است که میزان هوایی که از دهان
- خارج میشود، میزان هوایی که وارد میشود و چقدر سریع از ریههایتان خارج میشود را اندازهگیری میکند.
درمان آستم
هدف درمان آستم عبارت است از:
- کنترل مناسب علائم
- کاهش خطر عوارض آتی
- عملکرد طبیعی ریه و تنفس
- حفظ سطوح عادی فعالیت اعضای تنفسی
- مصرف کمترین داروها به منظور کاهش عوارض جانبی.
- کورتیکواستروئیدهای تنفسی در مقابل بیماریهای مزمن مانند آستم به عنوان مؤثرترین داروهای ضد التهابی محسوب میشوند و درمان اولیه برای اکثر مشکلات آستم هستند. علاوه بر این، به کاهش تولید مخاط و تورم در
- مجاری هوایی کمک کرده و تنفس را آسانتر میکند.
- بتا-آگونیستهای کوتاهمدت اثر طولانیمدت دارند. علاوه بر این، تا چند دقیقه پس از مصرف، با کاهش مخاط و گشودن مجاری هوایی، کنترل آستم را بهبود میبخشند.
- درمانهای سریعالاجرا مانند (فلوتیکازون تنفسی خوراکی) با تنگ شدن عضلات دور مجاری هوایی تراشیده و به باز کردن آنها کمک میکنند تا تنفس آسانتری انجام شود و تنگی و مشکل تنفس را جلوگیری میکنند.
زُكامدرماني يا التهاب ريوي
زُكامدرماني يا التهاب ريوي” عامل عفونتي است كه بهعلت نفوذ يك ويروس، باكتري، يا قارچ به يكي از ريهها اتفاق ميافتد. بهطور خلاصه، باعث التهاب و پر شدن كيسههاي كوچك درون ريهها با مواد لخته يا مايع ميشود، كه علائمي مانند سرفه با مخاط، تب و مشكل در تنفس ايجاد ميكند.
علائم زُكامدرماني چيست؟
علائم زُكامدرماني از خفيف تا شديد متغير است. چگونگي پاسخ بدن به زُكامدرماني به نوع ميكروب موجب اين عفونت، سن فرد و وضعيت سلامتي او بستگي دارد. علائم و نشانههاي زُكامدرماني شامل:
- سرفه با مخاط يا توليد اسپوتوم
- تب، عرقسوزش، لرزش و ارتعاش
- تنفس مشكل يا مشكل در تنفس
- تنفس تند
- درد يا احساس سوزش در قفسه سينه كه هنگام تنفس عميق يا سرفه كردن بدتر ميشود
- کاهش اشتها
- کم انرژی و خستگی
- تهوع و استفراغ، به ویژه در کودکان جوان، و اختلال در افراد مسن
آیا زُكامدرماني به دیگران منتقل میشود؟
متنوعی از میکروبها شامل ویروسها، باکتریها و قارچها باعث زُكامدرماني میشوند. بهعبارتی دیگر، این میکروبها که زُكامدرماني را ایجاد میکنند، معدول به معنای انتقال از فرد به فرد هستند. بهطور خاص، هم زُكام باکتریایی و هم زُكام ویروسی از طریق تنفس ذرات هوا که از سرفه یا عطسه خارج میشود منتقل میشوند.
همچنین، ممکن است از طریق تماس با اشیاء یا سطوحی که با باکتریها و ویروسهای زُكامدرماني آلوده شدهاند، انتقال یابند. با این حال، زُكام قارچی از محیط منتقل میشود و از فرد به فرد منتقل نمیشود.
عوامل خطر بروز زُكامدرماني چیستند؟
هر کسی ممکن است زُكامدرماني را تجربه کند، اما گروههای خاصی وجود دارند که خطر بروز آن در آنها بیشتر است. این عوامل عبارتند از:
- کودکان زیر ۲ سال
- افراد بالای ۶۵ سال
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به دلیل مصرف داروها یا بیماریهایی مانند برخی داروهای درمان سرطان یا استروئیدها
- مبتلا به برخی بیماریهای مزمن مانند آسم، دیابت، کیستیک فیبروز یا نارسایی قلب
- افرادی که به تازگی عفونت تنفسی مانند سرما یا انفلوآنزا داشتهاند
- افرادی که به تازگی یا در حال حاضر در بیمارستان بستری شدهاند، به ویژه افرادی که بر روی ونتیلاتور بودهاند
- افرادی که سکته مغزی داشتهاند، دشواری بلعیدن دارند یا دارای بیماریای هستند که خوابآلودگی ایجاد میکند
- مصرف تنباکو، مصرف برخی داروها یا مصرف مقادیر زیادی الکل
- افرادی که به تنفسیهای تحریککننده ریه مانند آلودگی، دود و برخی مواد شیمیایی اندازهگیری شدهاند.
چگونه میتوان از زُكامدرماني جلوگیری کرد؟
خطر ابتلا به زُكامدرماني با پیروی از چند مرحله ساده میتواند کاهش یابد. برخی از روشهای پیشگیری از زُكامدرماني عبارتند از:
- واکسیناسیون. واکسنها برای جلوگیری از برخی از نوعهای عفونت با میکروارگانیسمهایی که زُكامدرماني و انفلوآنزا را ایجاد میکنند، استفاده میشوند. مهمترین امر این است که پزشک شما واکسن مناسب برای وضعیت شما را تعیین کرده و دستورالعملهای واکسیناسیون را برای جلوگیری از زُكامدرماني و عفونت پیروی کنید.
- بهداشت خوب. عادتهای خوب به شما کمک میکنند تا از عفونتهای تنفسی که گاهی زُكامدرماني را ایجاد میکنند، محافظت کنید. به عنوان مثال، نگهداشتن صورت و دستهای خود با صابون یا ضد عفونی کننده دست برای کشتن میکروبها یا میکروارگانیسمهایی که بیماری را ایجاد میکنند.
- ترک سیگار. این روش مؤثرترین راه برای جلوگیری از عفونت است، زیرا سیگار به حفاظت طبیعی ریهها آسیب میزند و سختتر میکند ریهها برای مقابله با میکروبها، و میتواند منجر به مشکلات بهداشتی بیشتری شود.
- حفظ سیستم ایمنی قوی. کافی خواب بخوابید، به طور منظم ورزش کنید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید تا سیستم ایمنی خود را قوی نگه دارید.
- واکسنهای مورد استفاده برای جلوگیری از زُكامدرماني
واکسیناسیون، اولین دفاعی است که محافظت در برابر زُكامدرماني را فراهم میکند، مانند واکسن نئوموکوکال که به دو فرمولاسیون Prevnar 13 و Pneumovax 23 آمده است.
Prevnar 13: این نوع موثر است و در برابر 13 نوع باکتری نئوموکوکال محافظت میکند، زیرا محافظت در برابر زُكام، مغزاعصاب، و عفونتهای خونی ناشی از باکتریهای نئوموکوکال فراهم میکند. با این حال، برای گروههای زیر توصیه میشود:
- کودکان زیر ۲ سال
- افراد بالای ۶۵ سال
- افرادی که در رده سنی ۲ تا ۶۴ سال با مشکلات مزمن بهداشتی مواجه هستند که خطر ابتلا به زُكامدرماني را افزایش میدهد.
Pneumovax 23: در برابر ۲۳ نوع باکتری نئوموکوکال مؤثر است. آن را برای گروههای زیر توصیه میکنند: - بزرگان به سن ۶۵ سال و بیشتر
- مصرفکنندگان تنباکویی در سنین ۱۹ تا ۶۴ سال
- افراد در رده سنی ۲ تا ۶۴ سال که مشکلات مزمن بهداشتی دارند که خطر ابتلا به زُكامدرماني را افزایش میدهد.
درمان زُكامدرماني درمان به شدت و نوع زُكامدرماني، وضعیت کلی شما، و سن شما بستگی دارد. پزشک شما ممکن است داروهایی برای درمان زُكامدرماني تجویز کند. با این حال، گزینههای درمان عبارتند از:
- آنتیبیوتیکها: آنتیبیوتیکها در برابر عفونتهای باکتریایی زُكامدرماني مؤثر هستند. داروهای آنتیبیوتیک در درمان زُكامدرماني ویروسی بیاثر هستند. البته، پزشک شما ممکن است یک داروی ضدویروسی تجویز کند. با این حال، بسیاری از موارد زُكامدرماني ویروسی با درمان خانگی و راهکارهای خانگی به تنهایی بهبود مییابند.
- داروهای ضدقارچ: این داروها برای مبارزه با زُكامدرماني قارچی استفاده میشوند. شما ممکن است بخواهید این داروها را برای چند هفته استفاده کنید تا عفونت را پاک کنید.
دکتر نظامی دمیرتاش، متخصص بیماریهای سینه و توبرکولوز در بیمارستان بینالمللی اویسینا، در سال ۱۹۶۶ در شهر سیواس به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایی و متوسط خود را در آنکارا به پایان رساند و در سال ۱۹۸۴ وارد دانشکده پزشکی دانشگاه آتاتورک شد و در سال ۱۹۹۰ فارغالتحصیل شد. همچنین، دورهی رزیدنسی خود را در سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۳ به پایان رساند. در سال ۱۹۹۳، تخصص خود را در زمینه بیماریهای سینه و توبرکولوز در دانشکدهی پزشکی دانشگاه جمهوری آغاز کرد. در سال ۱۹۹۷، به عنوان متخصص بیماریهای سینه در یک بیمارستان خصوصی در استانبول کار کرد. علاوه بر این، از سال ۱۹۹۸ به عنوان متخصص بیماریهای سینه و توبرکولوز و رئیس پزشکی در بیمارستان اویسینا در منطقه آتاشهیر مشغول به کار بوده است.
توجه مهم: بیماران مبتلا به مشکلات و بیماریهای مذکور باید توسط متخصصان بیماریهای سینه بر اساس سن ارزیابی و پیگیری شوند. اگر شما بالای ۱۸ سال دارید، باید توسط متخصصان بیماریهای سینه برای بزرگترها معاینه شوید. همچنین برای موارد کمسنتر نیز به همین ترتیب عمل شود.