Düşük Tansiyon (Hipotansiyon) Nedir?
Atardamarların içindeki basınca tansiyon denir. Bu basınç fazla olduğunda tansiyon yükselir, az olduğunda ise tansiyon düşer. Bir kişi tüm vücudunun hayati fonksiyonlarını devam ettirebilmek için büyük tansiyonun 90 mmHg ile 120 mmHg, küçük tansiyonun ise 60 – 90 mmHg arasında olması gerekir. Bayılma, baş dönmesi, baygınlık, halsizlik ve göz kararmasının yanı sıra tansiyonun 90/60 mmHg’nin altında olması tansiyon düşüklüğü belirtisidir.
Bu durum her zaman bir sorun teşkil etmez. Tansiyon düşüklüğüne sahip olan insanların, yüksek ve normal tansiyona sahip olan insanlardan daha uzun yaşama eğiliminde oldukları bilinir. Bu yüzden tansiyon düşüklüğü diğerlerine göre daha tercih edilebilir bir durumdur. Ancak bazı insanlar için anormal derecede düşük tansiyon, bayılma ve baş dönmesine yol açabilir. Öte yandan bir kişide görülen tansiyon düşüklüğü sıkıntı yaratırken, bir başka kişi için bu durum normal olabilir. Tıp uzmanları, tansiyonu genel olarak bazı belirtilere yol açtığında çok düşük olarak kabul ederler.
Düşük Tansiyon Belirtileri
- Sersemlik hissi
- Dengesizlik ve bayılma
- Baş dönmesi (bayılmaya kadar gidebilen türden)
- Konsantrasyon yeteneğinde azalma
- Göz kararması
- Bulantı
- Soğuk ve solgun cilt
- Yorgunluk ve halsizlik
- Depresyon ve kaygı
- Terleme
Düşük Tansiyon Nedenleri
- Vücudun aşırı derecede susuz kalması
- Sağlıksız ve dengesiz beslenme
- Alınan bazı tansiyon, kalp ve idrar söktürücü ilaçlar
- Uzun bir süre hareketsiz kalmak
- Uzun bir süre sıcakta kalmak
- Kalp yetmezliği
- Damar genişlemeleri
- Hamilelik gibi etkenler düşük tansiyon neden olur sorusuna verebileceğimiz yanıttır.
Düşük Tansiyon Komplikasyonları
Orta derecede ve daha hafif tansiyon düşüklüğünde baş dönmesi, bayılma, halsizlik ve düşmeden dolayı yaralanmalar görülebilir. Ciddi derecede meydana gelen tansiyonda ise, vücut normal işlevlerini tamamlamak adına yeterli oksijenden mahrum edilir ve kalp ve beyin zarar görür.
Düşük Tansiyon Tanısı
Bu tanı için hastalara belli periyotlar ile tansiyon ölçümü yapılır. Tansiyonu 90/60 mmHg’nin altında olan, fiziki gücü azalan ve bitkin olan kişiler, genel olarak tansiyon düşüklüğüne sahiptir. Ancak tansiyon düşüklüğü bazı karışıklıklara da sebebiyet verebilir. Çünkü bir kişinin ani bayılması, epilepsi hastalığında da görülür. Epilepsi ile tansiyonu ayırmak adına Tilt Table (Eğik Masa) adındaki bir tetkik yapılır.
Eğik Masa testi için, hasta baş kısmı kaldırılabilen bir masaya yatırılır. Emniyet kayışları ile hastanın güvenliği sağlanır ve ardından tansiyon ve nabzına bakılır. Ardından hastanın baş kısmı 60 – 70 dereceye kadar kaldırılır ve bu şekilde de yine tansiyon ve nabız ölçülür. Hasta yatırıldıktan sonra ayağa kaldırılır ve tekrardan yatırılır. Bu işlem sonrasında ise hastanın ölçümleri yapılır. Bu test için ilk başta hastaya damar genişletici bir ilaç verilir. Bayılan hastalara o esnada test yapılır. Test sonucunda da hastanın tansiyon düşüklüğü olup olmadığı veya farklı bir hastalığı olup olmadığı ortaya çıkar.
Düşük Tansiyon Tedavisi
Eğer tansiyon düşüklüğü bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkmamışsa, yükseltici bir ilaç tedavisi uygulanmasına gerek yoktur. Ancak hastanın kanı eksikse veya sıvı ya da tuz eksikliği varsa takviye yapılır. Aynı zamanda hastanın tansiyon düşüklüğüne neden olan başka bir hastalığı varsa, o hastalık tedavi edilir. Bunun dışında bahsettiğimiz gibi bu durum herhangi bir hastalıktan kaynaklı değilse, amaç düşük tansiyonu yükseltmektir. Peki düşük tansiyonu ne yükseltir? Yaşa, sağlık durumuna ve düşük tansiyon türüne göre birkaç şekilde bu işlem gerçekleşebilir. İlk olarak diyette daha fazla tuz kullanılabilir. Ancak tuz kullanımını doktorunuz ile konuşarak artırmanız ya da azaltmanızda fayda var. Ayrıca daha fazla su tüketimi yapılması ve kompresyon çorapları yani elastik çoraplar giyilmesi de yardımcı olabilir.
Düşük Tansiyona Ne İyi Gelir?
Ani tansiyon düşen kişilerin, öncelikle beynine oksijen gitmesi sağlanmalıdır. Kişiyi hemen sırtüstü yatırmalı ve ayaklarını kalp seviyesinden yükseğe kaldırarak dinlenmesi sağlanmalıdır. Bu esnada tansiyon ölçümü yapılmalı. Tansiyon ölçümüne göre hastanın nabzı düşük değilse, dinlenme esnasında tuzlu ayran ve su içilmelidir. Aynı zamanda bu işlem sırasında solunumunda rahatlatılması gerekmektedir. Öte yandan kravat gibi vücudu sıkan giysilerin gevşetilmesi gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular
Düşük tansiyon tehlikeli mi?
Yüksek tansiyona göre daha avantajlıdır. Ancak yine de bu konu göz ardı edilmemelidir. Çünkü bazı tehlikeli hastalıklar, tansiyon düşüklüğüne yol açabilir.
Düşük tansiyon için hangi doktora gidilir?
Tansiyon düşüklüğü yaşayan hastaların, kardiyoloji bölümüne giderek muayene olması gerekir.
Düşük tansiyon kaçtır?
Sınır 90/60 mmHg’dir.
Düşük tansiyona ne yapılır?
Bol sıvı tüketimi yapılması ve günde en az 2 litre su içilmesi gerekir. Doktor tavsiyesi ile tuzlu ayran ya da sodyum alınabilir.
Düşük tansiyonun çeşitleri nelerdir?
Uzun bir süre oturup birden ayağa kalkarken geçici olarak bir sersemlik yaşanması, baygınlık ve mide bulantısı gibi belirtilere ortostatik hipotansiyon denir. Uzun süre ayakta kalınca ve üzüntü gibi durumlarda ortaya çıkan tansiyona da nörojenik hipotansiyon denir.
