Selenyum Nedir?
DNA fonksiyonlarının, bağışıklık sisteminin ve tiroid bezlerinin sağlıklı çalışması adına gerekli olan bir mineraldir. Aynı zamanda vücudumuz için önemli bir mineral olan selenyum, erken yaşlanmayı önlediği gibi kalp sağlığı, üreme, zihinsel sağlık, iltihap ve enfeksiyon gibi hastalıkların tedavisine de yardımcı olur. Saç ve tırnak sağlığı bakımında da oldukça faydalıdır. Öte yandan selenyum eksikliği meydana geldiğinde, kişinin bağışıklık sistemi zayıflar ve kanser gibi kronik hastalıklar gelişir. Fazlalığında ise vücutta toksin üretmiş olur.
Selenyum Nasıl Kullanılır?
Besinler, su ve hava yoluyla vücuda alınabilen selenyumun az miktarda tüketilmesi bile vücudun ihtiyacını karşılar nitelikte. Ancak vücuttaki selenyum değeri farklı nedenlerden dolayı azalırsa, tablet formda olan takviyelere başvurulabilir. Bu ihtiyaçlara göre doktor tavsiyesi ile E vitamini, C vitamini ve çinko gibi farklı bileşenler ile birlikte kullanılması gerekebilir.
Selenyum Ne İşe Yarar? Selenyum Faydaları Nelerdir?
- Kansere karşı korur.
- Güçlü bir antioksidandır.
- Kan akışını hızlandırarak kalp hastalıkları riskini en aza indirir.
- Doğurganlığı artırır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Astım belirtilerini azaltır.
- Zihinsel problemleri önler.
- Tiroid çalışımını düzenler.
- Kanserojen maddelerin etkisini azaltır.
- Antikor üretmeye yardımcı olur.
- Saç ve tırnak gelişimine katkı sağlar.
- Yaşlanmayı geciktirir.
- Kemoterapinin yan etkilerinin giderilmesine yardımcı olur.
- Grip, tüberküloz ve hepatit C gibi hastalıklara sahip kişilere faydası dokunur.
- Vücutta meydana gelen yanık ve yaraların iyileşmesini sağlar.
- Kepek ve mantar oluşumunu önleyen şampuanlarda kullanılır.
Selenyum İçeren Besinler Nelerdir?
- Ay çekirdeği
- Tavuk
- Yumurta
- Sardalya
- İstiridye
- Orkinos
- Jambon
- Brezilya cevizi
- Dana eti
- Yulaf
- Mantar
- Peynir
Selenyum Nelerde Var?
Bu mineralin birincil kaynakları toprak ve besinlerdir. Özellikle toprakta yer alan selenyum miktarı, bu tarz alanlarda yaşayan kişilerin vücutlarındaki miktarı direkt olarak etkiliyor. Böylece bu minerali yoğun bir biçimde barındıran topraklarda yaşayanlarda, selenyum eksikliğine daha az rastlanır. Bunun dışında metal sülfit cevherlerinde yer alan bu mineral, ticari olarak bu cevherlerin rafine edilmesinde bir yan ürün olarak üretilir.
Selenyum Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
Önemli bir mineral olan selenyum, farklı sistemlerin işlevini destekler ve bu mineral eksikliğinde meydana gelen bir takım belirtiler söz konusudur. Bu belirtiler arasında; erkeklerde ve kadınlarda kısırlık, yorgunluk, kas güçsüzlüğü, saç dökülmesi, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve bilinç bulanıklığı yer alıyor. Bu mineral eksikliği kolay bir şekilde teşhis edilemediğinden dolayı, bir uzman doktora görünüp tanı konulması gerekmektedir.
Selenyum Fazlalığı Ne Tür Sorunlara Yol Açar?
Sağlık için her ne kadar gerekli olsa da, selenyumu çok fazla almak zararlı olabilir. Özellikle yüksek dozlarda tüketmek, toksik ve ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden bir uzman tarafından bu durum kontrol altında tutulmalı ve istenilen seviyeye getirilmesi gerekmektedir.
İdeal Tüketim Miktarı Nedir?
- 0 – 6 ay: 15 mcg
- 7 – 12 ay: 20 mcg
- 1 – 3 yaş: 20 mcg
- 4 – 8 yaş: 55 mcg
- 9 – 13 yaş: 55 mcg
- 14 – 18 yaş ve üzeri: 55 mcg
Zararları ve Yan Etkileri
- Uzun süreli ya da yüksek dozda tüketmek, diyabete veya ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Kronik böbrek hastalığı, etkin olmayan tiroid ya da cilt kanseri gibi durumlarda bu dozun içeriği değişmektedir.
- Hamilelikte ve emzirme dönemlerinde tıbbi tavsiye olmadan tüketilmemelidir.
- Herhangi bir ameliyattan en az 2 hafta önce tüketmeyi bırakmak gerekir.
- Alerjik bünyeye sahip olanlarda ağır belirtilere neden olabilir bu nedenle E vitamini ile beraber kullanılması gerekir.
- Bazı kişilerde anhedonia rahatsızlığa neden olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Günlük alım miktarı ne kadar olmalıdır?
4 yaş ve üzeri sağlıklı kişilerde günlük alım miktarı 55 mcg olmalıdır. Selenyum takviyesi yaparken kutunun üzerindeki değerlere dikkat edilmeli ve doktorun önerdiği bir şekilde uygulanması gerekmektedir.
Selenyum vücutta depolanır mı?
Vücutta yer alan bu mineralin miktarı 13 – 30 mg arasında değişmektedir. Bunun ortalama %28 – %46’sı iskelet kasında depolanır.
