Departamenti i sëmundjeve të krahërorit është departamenti që merret me diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve në mushkëri dhe sistemin e frymëmarrjes. Mjekët e departamentit, të cilët merren me shumë sëmundje të tilla si astma, sëmundjet alergjike, bronkiti, sëmundja pulmonare obstruktive kronike, pneumonia, tuberkulozi, embolia pulmonare, kollë kronike, kanceri i mushkërive, çrregullime të frymëmarrjes gjatë gjumit, sëmundje për shkak të varësisë nga pirja e duhanit, duke punuar me një qasje multidisiplinare sigurojnë trajtimin e pacientëve. Kur është e nevojshme të bëhet diagnostifikimi dhe trajtimi, përdoren shumë teknika të ndryshme të avancuara si ekzaminimet e avancuara të imazheve radiologjike, testet laboratorike, provat e vështira të kapacitetit të funksionit të frymëmarrjes të kryer në laboratorin e funksionit pulmonar, testi i difuzionit. Mjekët specialistë, të cilët diagnostikojnë dhe trajtojnë sëmundjet që lidhen me sëmundjet e krahërorit, gjithashtu ndihmojnë pacientët e tyre në lidhje me varësinë nga pirja e duhanit, sëmundjet e lidhura me pirjen e duhanit dhe metodat e ndërprerjes së përdorimit të duhanit. Në dritën e zhvillimit të teknologjisë dhe shkencës mjekësore, mjekët e sëmundjeve të krahërorit që diagnostikojnë, trajtojnë dhe përcjellin sëmundjet e mushkërive marrin trajnim specializimi për departamentin e sëmundjeve të kraharorit për 4 vjet, pas 6 viteve të arsimit në fakultetin e mjekësisë. Specialistët e sëmundjeve të krahërorit kryejnë diagnostifikimin dhe trajtimin e sëmundjeve duke treguar një qasje multidisiplinare në diagnostikimin dhe trajtimin e shumë sëmundjeve të tilla si sëmundjet e shkaktuara nga faktorë alergjikë, kanceri i mushkërive dhe problemet e frymëmarrjes që zhvillohen gjatë gjumit. Përveç kësaj, mjekët e departamentit përgatisin raporte në lidhje me testet e kryera dhe kur është e nevojshme, ofrojnë informacion dhe trajnim për pacientët dhe të afërmit e tyre se çfarë të bëjnë pasi që të lirohen nga spitali.
Cilat Sëmundje Diagnostikohen dhe Trajtohen në Departamentin e Sëmundjeve të Kraharorit?
Departamenti i Sëmundjeve të krahërorit merret me diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve të frymëmarrjes dhe mushkërive. Pacientët trajtohen nga mjekët specialistë të departamentit me trajtim ambulatorë ose trajtim spitalor kur është e nevojshme. Mjekët që përdorin ekzaminime laboratorike dhe radiologjike për diagnostikimin e problemeve të sistemit të frymëmarrjes si të sëmundjeve të gjoksit, matjet e presionit oral, testet e vëllimit të mushkërive, testin e difuzionit, testin e kthyeshmërisë, testin e ngadaltë të kapacitetit jetësor dhe kapacitetin jetësor të detyruar në laboratorin e funksionit të frymëmarrjes, është ndër departamentet laboratorik që kryejnë shumë ndërhyrje diagnostifikuese. Ai punon në koordinim me mjekë të tjerë të departamentit në rastet e testeve të lëkurës në sëmundjet e shkaktuara nga shkaqet alergjike. Tek rastet e diagnostikifikimit dhe trajtimit të çrregullimeve të gjumit për shkak të frymëmarrjes dhe ofrimit të shërbimeve të avancuara në njësinë e bronkoskopisë, me diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve, merren mjekët specialistë të sëmundjeve të krahërorit.
Cilat Janë Sëmundjet e Gjoksit?
Ekzaminimi, ndjekja dhe trajtimi i të gjitha sëmundjeve të mushkërive brenda degës kryhen nga mjekët e departamentit të sëmundjeve të krahërorit. Ka shumë sëmundje që ndodhin tek sistemi I frymëmarrjes dhe mushkrive që parandalojnë personin të bëjë aktivitete të përditshme, zvogëlojnë cilësinë e jetës dhe shkaktojnë shqetësime. Sëmundjet që shkaktojnë shumë ankesa si kollë, dhimbje gjoksi, shpine dhe shpatullash, fishkëllima, pështymë, gërhitje, gjak i shoqëruar me kollitje, dobësi, djersitje e parë vetëm gjatë natës, ethe, humbje e oreksit dhe humbje peshe, përcillen dhe trajtohen nga departamenti i sëmundjeve të gjoksit.
Disa nga këto sëmundje janë:
- Emboli pulmonare
- Kancer në mushkëri
- Sëmundjet alergjike të mushkërive
- Kollë kronike
- Astma, bronkiektazitë dhe COPD, të njohura si sëmundje pulmonare obstruktive
- Pleuri – i njohur gjerësisht si akumulim i lëngjeve në pleurë
- Pneumotoraks, ose deflacion i mushkërive
- Pneumonia e përcaktuar si pneumoni
- Është një lloj sëmundjeje e quajtur sarkoidoza, shkaktari I së cilës është I panjohur, e cila shkakton sëmundjen e mushkërive dhe që mund të kurohet
- Varësia nga pirja e duhanit, metodat e lënies së duhanit dhe sëmundjet e lidhura me pirjen e duhanit
Varësisht nga specifikat e sëmundjes, mjeku fillimisht dëgjon historinë gjithëpërfshirëse të pacientit. Pas ekzaminimit fizik,nëse shihet e arsyeshme dhe e nevojshme kalohet tek aplikimi I metodave të imazheve radiologjike dhe testeve laboratorike. Gjithashtu, në varësi të gjendjes, historisë dhe ekzaminimit të pacientit, mund të kryhen testet shtesë në laboratorin e funksionit pulmonar. Pas diagnostikimit të sëmundjes, pulmonologu përcakton metodën e duhur të trajtimit dhe e trajton atë si një pacient i jashtëm ose i shtruar në spital në varësi të gjendjes aktuale të pacientit.
Sëmundjet më të Zakonshme të Krahërorit dhe Trajtimi I Tyre
Sëmundja kronike obstruktive të mushkërive (COPD) është një gjendje që përfshin emfizemë dhe bronkit kronik. Kjo sëmundje, e cila ul cilësinë e jetës së individit dhe shkakton vështirësi në frymëmarrje edhe gjatë aktiviteteve të përditshme, është gjithashtu një sëmundje kronike progresive me kollë dhe pështymë.
Kanceri i mushkërive ndodh si rezultat i përhapjes së pakontrolluar dhe të shpejtë të qelizave të mushkërive. Kimioterapia, terapia rrezatuese, imunoterapia dhe metodat kirurgjikale përdoren në trajtimin e sëmundjes që shkakton pështymë të përgjakshme, gulçim dhe ankesa të dhimbjes së gjoksit.
Astma dhe Sëmundjet Alergjike të Mushkërive kanë një lidhje natyrale me alergjinë. Si rezultat i hyrjes së çdo alergjeni që sistemi imunitar e sheh si një kërcënim në trup, shfaqet ngushtimi i traktit respirator, prodhimi i rritur i mukusit, kollitja dhe fishkëllima.
Kollitjet kronike janë kolla që zgjasin më shumë se 3 javë, zvogëlojnë cilësinë e gjumit, shkaktojnë lodhje dhe ulin cilësinë e jetës së personit. Duhet të përcaktohet shkaku i kollës kronike, i cili shpesh mund të jetë simptomë e një sëmundjeje më serioze dhe ka nevojë që trajtimi të bëhet pa vonesë.
Pneumonia (Pneumonia) Infeksioni në mushkëri për shkak të baktereve, virusit ose këpurdhave njihet si pneumoni (pneumoni). Infeksioni që rezulton mbush qeskat e mbushura me ajër të quajtura alveola dhe fillon vështirësia në frymëmarrje. Pneumonia, e cila manifestohet me ethe, kollë, djersitje, dhimbje gjoksi, dridhura dhe madje edhe gulçim, duhet të trajtohet pa vonesë.
Supresioni i Mushkërive (Pneumotoraksi) mund të ndodhë si rezultat i një sëmundjeje tjetër ose gjatë ndërhyrjes mjekësore. Në disa raste, vërehet se ndodh pa ndonjë arsye. Sëmundja, e cila jep simptoma të dhimbjes në gjoks, kollë dhe gulçim, duhet të trajtohet urgjentisht.
Embolia pulmonare (emboli pulmonare), mpiksja e gjakut që ndodh në pjesë të ndryshme të trupit dhe mund të arrijë në mushkëri përmes gjakut, gjithashtu mund të bllokojë enët e tjera, veçanërisht arterien pulmonare. Ajo tregon simptoma të dhimbjes në gjoks, djersitje, rrahje zemre, pështymë të përgjakshme dhe gulçim.
Sarkoidoza është një sëmundje sistemike e shkaktuar nga funksionimi jonormal i sistemit imunitar, duke prekur zemrën, mëlçinë, shpretkën, trurin, syrin, nyjet limfatike dhe veçanërisht mushkëritë. Shkaku i saktë i kësaj sëmundje jo-ngjitëse është i panjohur. Për diagnozën e sëmundjes, kërkohet analiza e gjakut dhe urinës, radiografia e mushkërive dhe tomografia e mushkërive.
Pleurit është mbushja e hapësirës ndërmjet membranave të mushkërive me lëng të tepërt për arsye të ndryshme. Pleuriti duhet të konsiderohet si një simptomë ndryshe e sëmundjes sesa një sëmundje në vetvete. Sëmundje të tilla si tuberkulozi, kanceri i mushkërive, kanceri pleural, abscesi i mushkërive dhe pneumonia mund të shkaktojnë akumulimin e lëngjeve.
Sëmundjet që lidhen me pirjen e duhanit dhe metodat e lënies së duhanit: Megjithëse pirja e duhanit ka shumë efekte në shëndetin e njeriut, zona kryesore ku shihen rezultatet më serioze është zona e gjoksit. Për këtë arsye, trajtimi i sëmundjeve të shkaktuara nga pirja e duhanit kryhet në njësinë e sëmundjeve të gjoksit. Nga ana tjetër, për individët me varësi nga pirja e duhanit aplikohen metoda për tu larguar nga kjo shprehi e shëmtuar dhe nëse personi pranon, fillon procesi i trajtimit.
Apnea e gjumit nënkupton ndërprerjen e frymëmarrjes gjatë gjumit. Simptoma të tilla si përgjumja e rritur gjatë ditës dhe gërhitja janë simptoma të zakonshme të çrregullimeve të gjumit. Për një diagnozë përfundimtare, pacienti vlerësohet brenda natës në laboratorin e gjumit. Në ndërkohë, regjistrohen përpjekjet e frymëmarrjes, fazat e gjumit, rrjedha e ajrit, elektrokardiografia, elektroencefalografia, elektromiografia, zgjimi dhe ngopja e oksigjenit. Kështu, nëse ka apnea, kontrollohet shpeshtësia e saj, sa zgjat dhe vlerësohet efekti i apneas në funksionet e përgjithshme të trupit.
Cilat Janë Testet e Funksionit të Frymëmarrjes?
Test i Kapacitetit Vital të Ngadaltë: Është një metodë prove që përdoret për të përcaktuar kapacitetin e mushkërive me një pajisje të quajtur spirometër. Gjatë këtij testi, pacienti merr frymë thellë në maskën që i mbulon gojën dhe hundën dhe më pas e lëshon atë. Pajisja mat sasinë e gazit të dëbuar si rezultat i një skadimi të ngadaltë, domethënë, frymëmarrjes, pas procesit të frymëmarrjes të njohur si frymëzim. Gjatë frymëmarrjes së qetë, përcaktohet sasia e ajrit që hyn dhe del nga mushkëritë.
Test i Kapacitetit Vital të Detyruar: Vëllimi i ajrit i matur duke nxjerrë shpejt dhe me forcë pas një thithjeje të thellë. Njerëzit e shëndetshëm evakuojnë 80% të ajrit në kapacitetin e tyre të mushkërive në 6 sekonda ose më pak. Në varësi të disa sëmundjeve, kjo periudhë mund të jetë shumë më e gjatë. Me anë të këtij testi të kryer me një pajisje spirometër, merret informacion në lidhje me pengesat në mushkëri dhe sistemin e frymëmarrjes, domethënë bllokimin ose gjendjen që parandalon frymëmarrjen.
Testi i difuzionit: Në këtë provë, në të cilën përcaktohet sasia e ajrit të thithur dhe e nxjerrë nga sipërfaqja e mushkërive, që pacientit I jipet një përzierje gazi që përmban helium përmes një maske. Pacientit i kërkohet ta mbajë këtë gaz për 10 sekonda pasi ta thithë atë. Në fund të periudhës, është e dëshirueshme që të lëshojë ajrin. Kështu,me pajisje krahasohet sasia e gazit të marrë dhe e dhënë në mushkëri dhe llogaritet sasia e gazit të humbur.
Testi i kthyeshmërisë: I njohur gjithashtu si testi bronkodilatues, ilaçet që pacienti përdor rregullisht kur vihet në dyshim terapia e rregullt e pacientit nga udhëzimi mjekësorë. Pacientit të lidhur me pajisjen përmes maskës I kërkohet të marrë dhe të lirojë frymën normalisht . Pastaj përdoret një mjet me efekt të frymëmarrjes dhe prova përsëritet në të njëjtën mënyrë. Kështu zbulohen shkaqet dhe faktorët që pengojnë frymëmarrjen ose ulin kapacitetin e frymëmarrjes.
Testet e funksionit pulmonar, zbatohen së pari te pacientët me ankesa të frymëmarrjes, të cilëve pas historisë dhe ekzaminimit, përdoren për të zbuluar mosfunksionimet dhe shkallën e këtyre çrregullimeve të frymëmarrjes. Shumë metoda të ndryshme të testit të funksionit pulmonar përdoren në diagnozën diferenciale dhe përcjelljen e sëmundjes.
Tek Kush Kryhen Testet e Funksionit të Frymëmarrjes?
Testet e funksionit pulmonar janë metoda që zbatohen shpesh në situatat sin ë vijim, si dhe në studime epidemiologjike si ndotja e ajrit dhe pirja e duhanit, të cilat lidhen me shëndetin publik:
- Tek frymëmarrja e vështirësuar e pashpjegueshme
- Kur është e nevojshme të kuptohet nëse shkaku i frymëmarrjes së vështirësuar është për shkak të zemrës apo mushkërive
- Përcjellja e gjendjes së pacientëve të shtrirë në njësinë e kujdesit intensiv
- Zbulimi i obstruksioneve në rrugët e frymëmarrjes
- Në përcaktimin e situatave që zhvillohen gjatë stërvitjes
- Në monitorimin e reagimit ndaj trajtimit
- Në vlerësimin e faktorëve të rrezikut para operacionit
- Për të zbuluar diagnozën e sëmundjes që e bën të vështirë frymëmarrjen
Njësia e Bronkoskopisë dhe Laboratori i Gjumit
Trakti i frymëmarrjes mund të ekzaminohet në detaje dhe drejtpërdrejt me pajisjen bronkoskopike, e cila ka një burim drite dhe pajisje të imazhit optik në maje. Me pajisjen e bronkoskopisë në këtë njësi ekzaminohen vizualisht pacientët që prodhojnë pështymë të përgjakshme, qeliza tumorale në pështymën e tyre, rrezatim X ose tomografi jonormale të gjoksit, kancer i dyshuar, kollë shkaku i së cilës nuk është përcaktuar ende dhe ata që kanë një trup të huaj në trake. Në laboratorin e gjumit, zbulohet shkaku i shqetësimeve siq janë : gërhatja, gulçim gjatë gjumit dhe apnea e gjumit. Në një dhomë gjumi të përgatitur apostafat veq për një natë dhe gjatë kësaj periudhe kohore nën pëcjelljen e kamerave dhe kompjuterëve të lidhura me elektroda I sëmuri vlerësohet nga informacionet e marrura si rezultat I regjistrimit të të dhënave të pacientit.
Për një jetë të shëndetshme, mos harroni të bëni kontrollet tuaja në intervale të rregullta kohore.