Yumuşak doku kanseri, diğer adıyla sarkom, vücudun kas, yağ, sinir, kan damarları gibi yumuşak dokularında oluşan nadir bir kanser türüdür. Bu tür kanserler, genellikle kollar, bacaklar ve karın bölgesinde ortaya çıkmaktadır. Ancak vücudun herhangi bir yerinde de meydana gelebilmektedirler. Sarkomlar, hızlı büyüme eğiliminde ve çevre dokulara kolaylıkla yayılmaktadır.
Yumuşak Doku Kanseri Nedir?
Yumuşak doku kanseri, diğer adıyla sarkom, vücudun yumuşak dokularında gelişen nadir görülen bir kanser türüdür. Kaslar, yağ dokuları, sinirler, kan damarları, tendonlar ve bağ dokuları gibi vücudu destekleyen ve çevreleyen dokuları içerir. Sarkomlar, bu dokularda ortaya çıkarak genellikle kollar, bacaklar, karın ve göğüs gibi bölgelerde görülür, ancak vücudun herhangi bir yerinde de gelişebilirler. Sarkomlar, çocuklar ve gençler de dahil olmak üzere her yaş grubunda ve her iki cinsiyette de görülebilirler.
Ancak bu kanser türü genellikle yetişkinlerde daha yaygın olarak görülmektedir. Bu kanser türünün farklı hücre tiplerinden kaynaklandığı için birçok alt tipi vardır. her birinin farklı klinik özellikleri ve tedavi şekli vardır. Sarkomlar, genellikle ağrısız bir kitle olarak başlar zamanla büyüyerek çevredeki dokulara baskı yapar. bu nedenle ağrıya neden olabilirler. Bu nedenden dolayı da erken evrede tanı konulması biraz zor olabilmektedir. Belirtiler ise genellikle kanserin ileri evresinde ortaya çıkar. Sarkomların tedavisi, tümörün türü, boyutu, konumu, kişinin genel sağlık durumu ve yayılım derecesine bağlı olarak değişir.
Cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi gibi yöntemler mevcuttur. Cerrahi genellikle tümörün çıkarılması için en yaygın ve en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Ancak bazen radyoterapi ve kemoterapi de ek olarak uygulanır. Tedavi başarısı, kanserin evresine, tümörün cerrahi olarak tamamen çıkarılabilme durumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişmektedir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile bazı sarkom türlerinde iyileşme sağlanır. Ancak ileri evrelerde tedavi daha karmaşık ve zorlayıcı olabilmektedir.
Yumuşak Doku Kanserinin Belirtileri
- Ağrısız, hızla büyüyen şişlik veya kitle,
- İştahsızlık,
- Karın bölgesinde rahatsızlık veya şişlik,
- Hareket kısıtlılığı,
- Sebepsiz ağrı veya rahatsızlık,
- Eklemde sertlik,
- Ani kilo kaybı,
- Karında dolgunluk hissi,
- Deride morarma veya renk değişiklikleri gibi belirtiler mevcuttur.
Yumuşak Doku Kanserinin Türleri
Sarkomların, kendi aralarında ayrıldığı birden fazla türü vardır. Bu türlerin etkileri, boyutu, tedavi yöntemleri ve belirtileri birbirlerinden farklıdır. Her birinin kendine özgü oluşum nedeni, boyutu ve tedavi seçeneği bulunmaktadır.
- Liposarkom: Yağ dokusundan kaynaklanan kanser türü.
- Leiomyosarkom: Düz kas dokusundan gelişen kanser türü.
- Fibrosarkom: Bağ dokusundan kaynaklanan kanser türü.
- Rhabdomyosarkom: İskelet kaslarından kaynaklanan kanser türü.
- Dermatofibrosarkoma Protuberans: Cilt altı bağ dokusundan kaynaklanan nadir bir kanser türü.
- Anjiyosarkom: Kan damarlarından kaynaklanan kanser türü.
- Sinovyal Sarkom: Eklemlerdeki sinovyum dokusundan kaynaklanan kanser türü.
- Malign Periferik Sinir Kılıfı Tümörü: Sinir kılıfı hücrelerinden gelişen kanser türü.
Yumuşak Doku Kanseri Neden Olur?
- Genetik yatkınlık,
- HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar,
- Önceden radyoterapi tedavisi görmüş olmak,
- Travmalar,
- Uzun süreli kronik yaralanmalar,
- Bazı kalıtsal sendromlar,
- Kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak gibi birden fazla nedeni bulunmaktadır.
Yumuşak Doku Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Sarkomların teşhisi, doktorun hastanın semptomlarının değerlendirilmesiyle ve fiziki muayenesi ile başlar. Doktor, fiziki muayene sırasında ağrısız bir kitle, şişlik veya başka belirtiler fark ederse detaylı bir görüntüleme tetkikleri ister. Şüpheli bölgenin detaylı incelenmesi için görüntüleme teknikleri kullanılmaktadır. Bu teknikler, manyetik rezonans görüntüleme (MRI), bilgisayarlı tomografi (BT) ve ultrason gibi yöntemlerdir. Bu görüntüleme yöntemleri, tümörün boyutunu ve yerleşimini belirlemede yardımcı olur. Kesin teşhis için genellikle biyopsi yapılmaktadır. Bu işlemde, şüpheli dokudan örnek alınarak mikroskop altında incelenir. Biyopsi sonuçları, tümörün malign (kötü huylu) olup olmadığını ve hangi tür yumuşak doku kanseri olduğunu belirlemek için kullanılır. Teşhisin doğrulanmasının ardından, kanserin evresini belirlemek amacıyla ek testler yapılabilmektedir.
Sarkom Nasıl Tedavi Edilir?
Sarkom tedavisi, tümörün tipi, yeri, büyüklüğü ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Yumuşak doku kanseri tedavisi, çoğunlukla cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi gibi bir dizi tedavi yöntemi kullanılır. Cerrahi müdahale genellikle en sık ve yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemidir. Cerrahi müdahale tümörün çevresindeki sağlıklı doku ile birlikte tamamen çıkarılmasını hedefler. Radyoterapi ise cerrahi öncesi veya sonrası kullanılabilen bir yöntemdir. Bu yöntem tümör hücrelerini küçültmeyi ya da kalan hücreleri yok etmeyi amaçlar. Kemoterapi ise yayılmış sarkomlarda veya tümör küçültme amacıyla kullanılabilmektedir. Bazı durumlarda, hedefe yönelik tedaviler veya immünoterapi de seçenekler arasında yer alır. Tedavi planı kanser çeşidine, kişinin genel sağlık durumuna ve daha bir çok faktöre bağlı olarak kişiselleştirilir. Tedavi planı, bir onkolog ekibi tarafından bireye özel olarak oluşturularak hastanın yanıtına göre düzenlenir.
Sık Sorulan Sorular
Sarkomlar tedavi sonrasında tekrardan ortaya çıkabilmektedir. Bu durum kişiden kişiye göre değişse de ortaya çıkabilen bir durumdur. Bu nedenle hastalar, tedavi sonrasında düzenli takip ve kontrollerle izlenir.
Sarkomlar, her yaşta ve kişide ortaya çıkabilmektedir. Ancak yetişkinlerde genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireylerde daha sık görülmektedir.
Sarkomaların kesin bir önleme yöntemi yoktur. ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı, sigaradan kaçınma, kimyasal maddelerden korunma ve genetik risk faktörlerinin farkında olunması gibi önlemler genel sağlık açısından faydalıdır.