Omurga Daralması Nedir? Hangi Bölgelere Etki Eder?

Omurga Daralması (Spinal Stenoz), omurilik kanalının daralması sonucu sinirlerin baskı altında kalması durumudur. Genellikle yaşa bağlı dejeneratif değişikliklerle ortaya çıkar ve en sık bel ve boyun bölgelerinde görülmektedir.

Omurga Daralması Nedir? 

Omurga daralması, tıbbi adıyla spinal stenoz, omurga kanalı içinde bulunan sinirlerin geçtiği boşluğun daralması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu daralma, sinirler üzerinde baskıya neden olarak ağrı, uyuşma, karıncalanma, yürüme zorluğu ve kas gücünde azalma gibi belirtilere yol açabilmektedir. En sık bel ve boyun bölgelerinde görülmektedir. Omurga daralması genellikle yaşa bağlı olarak gelişen kemik ve kıkırdak yapılarındaki dejenerasyondan kaynaklansa da, bazı kişilerde doğuştan gelen darlıklar da görülebilmektedir. Durum ilerledikçe günlük yaşamı etkileyen hareket kısıtlılıklarına neden olabilen bir durumdur. Erken tanı ve uygun tedaviyle semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastanın yaşam kalitesi korunabilir.

Omurga Daralmasının Nedenleri Nelerdir? 

• Yaşa bağlı omurga dejenerasyonu
• Fıtıklaşmış diskler
• Kalınlaşmış bağ dokuları
• Omurga kireçlenmesi (osteoartrit)
• Doğuştan dar omurilik kanalı
• Omurga kırıkları veya travmalar
• Omurga tümörleri
• Skolyoz (omurga eğriliği)
• Paget hastalığı
• Geçirilmiş omurga ameliyatları
• Romatoid artrit gibi iltihaplı romatizmal hastalıklar
• Omurgada kist oluşumu gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabilmektedir.

Belirtileri Nelerdir? 

• Bel veya boyun ağrısı
• Bacaklarda uyuşma ve karıncalanma
• Kol veya bacaklarda güçsüzlük
• Yürümede zorlanma, çabuk yorulma
• Ayakta dururken artan ağrı
• Eğilince veya oturunca hafifleyen şikâyetler
• Denge kaybı
• Sırt ve kalça bölgesinde ağrı
• İdrar veya dışkı kontrolünde zorlanma (ileri vakalarda)
• Kas spazmları veya sertliği gibi belirtiler vardır.

Teşhis Nasıl Konur? 

Omurga daralmasının teşhisi, hastanın şikâyetlerinin dinlenmesi ve detaylı fizik muayene ile başlamaktadır. Doktor, hastanın ağrı bölgelerini, hareket kısıtlılıklarını ve sinirsel reflekslerini değerlendirir. Kesin tanı için ise görüntüleme yöntemlerine başvurulmaktadır. Manyetik rezonans görüntüleme (MR), omurilik ve sinir dokularının detaylı bir şekilde incelenmesini sağlar ve en sık tercih edilen yöntemdir. Bilgisayarlı tomografi (BT) veya röntgen ise kemik yapılarındaki daralmaları ve dejeneratif değişiklikleri ortaya koymada kullanılmaktadır. Gerekirse elektromiyografi (EMG) testi ile sinir iletimleri değerlendirilerek sinir sıkışmasının yeri ve şiddeti belirlenebilmektedir. Bu tanı yöntemleri sayesinde omurga daralmasının seviyesi ve etkilediği sinirler net şekilde ortaya konur.

Kimler Risk Altındadır? 

• 50 yaş ve üzerindekiler
• Bel veya boyun fıtığı geçmişi olanlar
• Omurga eğriliği (skolyoz) olanlar
• Omurga travması geçirmiş kişiler
• Ailesinde omurga hastalığı bulunanlar
• Hareketsiz yaşam sürenler
• Fazla kilo veya obezitesi olanlar
• Ağır kaldırma gerektiren işlerde çalışanlar
• İnflamatuvar romatizma hastaları
• Daha önce omurga ameliyatı geçirmiş olanlar

Omurga Daralması Hangi Bölgelere Etki Eder?

Omurga daralması, omurilik kanalının daraldığı bölgeye göre vücudun farklı bölgelerini etkileyebilmektedir. En sık görüldüğü bölgeler bel (lomber) ve boyun (servikal) omurgasıdır. Bel bölgesindeki daralma, genellikle bacaklarda ağrı, uyuşma, karıncalanma ve yürüme zorluğuna yol açmaktadır. Bu durum “nörojenik kladikasyo” olarak bilinir ve hastaların ayakta kalmakta zorlanmasına neden olur. Boyun bölgesindeki daralma ise hem kollarda hem de bacaklarda güçsüzlük, uyuşma ve koordinasyon bozukluklarına neden olabilmektedir. Nadiren sırt (torasik) bölge de etkilenebilen bir durumdur. Bu durumda gövde çevresinde duyu değişiklikleri veya denge sorunları görülebilmektedir. Daralmanın yeri ve şiddeti, hastada görülen belirtilerin dağılımını belirleyen faktörlerdir.

Omurga Daralması Tedavisi

Omurga daralmasının tedavisi, hastalığın şiddetine, daralmanın bulunduğu bölgeye ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanmaktadır. Hafif vakalarda ilaç tedavisi, fizik tedavi ve egzersiz programlarıyla belirtiler kontrol altına alınabilir. Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve bazen sinir üzerindeki baskıyı azaltmak amacıyla uygulanan epidural enjeksiyonlar tercih edilebilmektedir. Fizik tedavi sayesinde kaslar güçlendirilerek omurganın desteklenmesi sağlanmalıdır. Şikâyetlerin ilerlemesi, yaşam kalitesinin ciddi şekilde etkilenmesi ya da sinir hasarı gelişmesi durumunda ise cerrahi müdahale gündeme gelmektedir. Cerrahide amaç, daralan omurga kanalını genişleterek sinirler üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmaktır. Cerrahi sonrası hastalar genellikle fizik tedaviyle desteklenerek normal yaşamlarına dönebilmektedir.

Sık Sorulan Sorular