Kistik sivilce, cilt altında derin ve iltihaplı şekilde oluşan, ağrılı ve büyük akne türüdür. Genellikle yağ bezlerinin tıkanması ve bakterilerin çoğalması sonucu ortaya çıkar, iz bırakma riski yüksektir.
Kistik Sivilce Nedir?
Kistik sivilce, cilt altında derin tabakalarda gelişen, büyük, kırmızı, ağrılı ve iltihaplı bir akne türüdür. Normal sivilcelerden farklı olarak daha yoğun iltihap içerir ve cilt yüzeyine çıkmadan şişlik oluşturur. Genellikle yağ bezlerinin fazla çalışması, gözeneklerin tıkanması, bakterilerin çoğalması ve hormonal dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Tedavi edilmediğinde ciltte iz bırakma riski yüksektir ve bu nedenle dermatolog kontrolünde tedavi edilmesi önemlidir.
Kistik Sivilce Neden Olur?
- Hormonal değişiklikler (ergenlik, adet dönemi, gebelik),
- Fazla yağ (sebum) üretimi
- Gözeneklerin tıkanması
- Bakteri çoğalması (özellikle C. acnes)
- Genetik yatkınlık
- Stres ve uyku düzensizliği
- Yanlış kozmetik ürün kullanımı
- Sağlıksız beslenme (yüksek şeker, fast food)
- Bazı ilaçlar ve kortizon kullanımı
- Yetersiz cilt temizliği
Kistik Sivilce Nasıl Geçer?
SHormonal değişiklik yaşayan kadınlar (adet dönemi, gebelik)ivilce, derin ve iltihaplı yapısı nedeniyle genellikle kendi kendine kolayca geçmez ve kalıcı iz bırakma riski taşımaktadır. Bu nedenle tedavi süreci sabır ve düzenli bakım gerektirir. İlk adım olarak dermatoloğa başvurmak önemlidir. Çünkü uzman kontrolünde reçeteli ilaçlar ya da özel tedaviler gerekebilmektedir. Hafif vakalarda topikal antibiyotikler veya retinoid içerikli kremler kullanılabilirken, daha şiddetli durumlarda ağızdan antibiyotik tedavisi veya hormon dengeleyici ilaçlar tercih edilebilmektedir. İleri olgularda ise izotretinoin gibi güçlü ilaçlar etkili sonuçlar sağlar. Evde yapılabilecek destekleyici uygulamalar arasında cildi nazik bir şekilde temizlemek, yağsız ve gözenekleri tıkamayan ürünler kullanmak, dengeli beslenmek, bol su içmek ve stres kontrolüne dikkat etmek gereklidir. Sivilceleri sıkmak veya zorlamak iltihabı artırarak hem yayılmasına hem de kalıcı izlere yol açabilmektedir. Bu nedenle kistik sivilce tedavisi mutlaka hekim gözetiminde ve düzenli takip ile yürütülmelidir.
Sivilce Oluşumu Nasıl Önlenir?
Sivilce oluşumunu önlemek için cilt temizliği, beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarına dikkat etmek büyük önem taşımaktadır. Cildin gözeneklerini tıkamayan, yağsız ve uygun temizleyicilerle düzenli olarak temizlenmesi, fazla yağ ve kirin birikmesini engellemektedir. Yağlı ve işlenmiş gıdalar yerine sebze, meyve ve yeterli su tüketimi cilt sağlığını destekler. Ayrıca stres kontrolü, düzenli uyku ve egzersiz de cildin yenilenme sürecine katkıda bulunmaktadır. Makyaj ürünlerinin temizlenmeden yatılmaması, hijyene özen gösterilmesi ve kişisel bakım eşyalarının (havlu, fırça vb.) paylaşılmaması da sivilce oluşumunu azaltır. Tüm bunlara rağmen sivilce şikâyeti devam ederse dermatoloğa başvurmak gereklidir.
Kistik Sivilce Tekrarlar mı?
Kistik sivilceler, özellikle hormonal dengesizlikler, genetik yatkınlık veya cilt bakımının yeterli olmaması durumunda tekrar edebilmektedir. Tedavi edildiğinde bile tamamen bir daha oluşmayacak garantisi yoktur. Ancak düzenli dermatolojik kontrol, doğru cilt bakımı ve yaşam tarzı önlemleri ile tekrar görülme riski önemli ölçüde azaltılabilir. Bu nedenle kistik sivilceyi yönetmek, sadece mevcut lezyonları tedavi etmek değil, aynı zamanda gelecekteki oluşumları önlemeyi de kapsamaktadır.
Kimlerde Daha Sık Görülür?
- Ergenlik dönemi gençler
- Hormonal değişiklik yaşayan kadınlar (adet dönemi, gebelik)
- Genetik yatkınlığı olan kişiler
- Stresli yaşam tarzı olanlar
- Fazla yağlı cilde sahip olanlar
- Yanlış cilt bakım ürünleri kullananlar
- Kortizon veya bazı ilaçları kullananlar
- Dengesiz beslenen kişiler (yüksek şeker, fast food)
Sık Sorulan Sorular
Hayır, sıkmak hem iltihabı artırır hem de kalıcı iz bırakma riskini yükseltir. Bu nedenle sivilce sıkılmamalıdır.
Sivilceler ağrılı, büyük, iltihaplı veya iz bırakma riski taşıyorsa dermatoloğa başvurulmalıdır.
Evet, özellikle hormon dengesi veya cilt bakımına dikkat edilmezse tekrar edebilen bir durumdur.