Akciğer zarı kanseri, diğer bir adıyla mezotelyoma, akciğerlerin dış yüzeyini kaplayan zar tabakasında oluşan nadir bir kanser türüdür. Bu kanser türü genellikle asbest maruziyeti ile ilişkilendirilmektedir. Bu hastalık, asbest liflerinin solunması sonucu yıllar sonra ortaya çıkabilmektedir. Mezotelyoma, semptomların kendini ileri evrede göstermesi nedeniyle erken evrede teşhis edilmesi zor olan bir kanser türüdür.
Akciğer Zarı Kanseri Nedir?
Akciğer zarı kanseri, diğer bir adıyla mezotelyoma, akciğerlerin dış yüzeyini kaplayan zar tabakasında gelişen nadir görülen bir kanser türüdür. Mezotelyoma, çoğunlukla asbest liflerinin solunmasıyla ilişkilendirilir. Asbest, yirminci yüzyılın ortalarına kadar yaygın olarak kullanılan bir yapı malzemesiydi. Bu maddeye maruz kalan kişilerde, maruziyetten yıllar, veya daha uzun süre sonra mezotelyoma ortaya çıkma riski bulunmaktadır. Asbest lifleri, solunduğunda akciğer dokusuna yapışarak plevra üzerinde iltihaplanmaya neden olmaktadır. Bu durum zamanla hücrelerin anormal şekilde çoğalmasına ve kanserin oluşmasına yol açar.
Mezotelyomanın en sıkıntılı taraflarından biri ise belirtilerinin genellikle hastalığın ilerleyen evrelerinde ortaya çıkmasıdır. Belirtiler arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, kronik öksürük, kilo kaybı ve yorgunluk gibi belirtileri mevcuttur. Tanısı ise uzman bir doktor tarafından, genellikle fizik muayene sonrası görüntüleme testleri (röntgen, BT taraması), biyopsi ve plevral sıvı analizleri ile konmaktadır. Tedavi seçenekleri, hastalığın evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak cerrahi müdahale, kemoterapi ve radyoterapiyi içerebilir. Ancak, mezotelyoma belirtilerini ilerleyen evrelerden gösterdiğinden dolayı prognozu genellikle kötü olan bir hastalıktır. Yaşam süresi tanı konduktan sonra genellikle sınırlıdır. Erken teşhis ve tedavi özellikle bu hastalıkta oldukça önemlidir. Erken tanı hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve yaşam kalitesini artırmak açısından hayati önem taşır. Ayrıca, asbest maruziyetinden kaçınmak ve düzenli tıbbi kontroller yaptırmak, mezotelyoma riskini azaltmada oldukça önemlidir.
Akciğer Zarı Kanseri (Mezotelyoma) Belirtileri Nelerdir?
- Nefes darlığı çekmek,
- Göğüs ağrısı,
- Kronik öksürük,
- Kilo kaybı,
- Yorgunluk ve halsizlik,
- Sırt veya omuz ağrısı,
- Gece terlemeleri ve yüksek ateş,
- Karın ağrısı (peritoneal mezotelyoma durumunda),
- Ses kısıklığı,
- Yüz ve boyunda şişlik,
- Yutma güçlüğü,
- Plevral efüzyon (akciğer zarında sıvı birikmesi) gibi belirtiler mevcuttur.
Akciğer Zarı Kanseri (Mezotelyoma)Nedenleri Nelerdir?
- Mezotelyomanın en yaygın ve en önemli nedeni, asbest liflerine maruz kalmaktır. İnşaat, gemi yapımı, otomotiv ve bazı endüstriyel işler gibi asbest kullanılan alanlarda çalışan kişiler yüksek risk altındadır,
- Erionite minareline maruz kalmak,
- Göğüs veya karın bölgesine yapılan radyasyon tedavisi,
- Kimya endüstrisinde çalışan ve bazı kimyasallara maruz kalan kişiler,
- Genetik faktörler,
- Bazı doğal zeolit minerallerine maruz kalmak.
Teşhisi Nasıl Yapılır?
Bu hastalığın teşhisi öncelikle uzman bir doktor tarafından fiziki muayene ile başlamaktadır. Hastanın tıbbi geçmişi, özellikle asbest maruziyeti geçmişi var ise bu değerlendirilir. Fiziki muayenede göğüs bölgesinde sıvı birikimi veya anormal kitlelerin varlığı araştırılmaktadır. Sonrasında kesin tanı için birtakım görüntüleme testleri kullanılır; akciğer röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi yöntemler vardır. Bu yöntemler tümörün yerini ve yayılımını belirlemeye yardımcı olur. Kesin tanı için, genellikle plevral biyopsi adı verilen bir işlem yapılır. Bu işlemde, plevra dokusundan bir örnek alınarak mikroskop altında incelenir. Tanı sürecinde ayrıca, hastalığın evresini belirlemek ve tedavi planını oluşturmak için çeşitli testler ve değerlendirmeler de yapılmaktadır. Bu hastalıkta erken teşhis oldukça önemli olduğundan dolayı kişilerin sıklıkla kontrole gelmeleri gereklidir.
Akciğer Zarı Kanseri (Mezotelyoma) Tedavisi Nedir?
Akciğer zarı kanseri, genellikle asbeste maruz kalma sonucunda ortaya çıkan bir kanser türüdür. Tedavisi hastalığın evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin yayılımına bağlı olarak değişir. Cerrahi müdahale, genellikle erken evre mezotelyomalarda uygulanır. Ve tümörün çıkarılması adına uygulanır. Kemoterapi, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurmak için kullanılan bir diğer yaygın tedavi seçeneğidir. Bu tedavi yöntemi genellikle cerrahi sonrası veya cerrahiye uygun olmayan hastalar için tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra radyoterapi ve immünoterapi gibi yenilikçi tedavi yöntemleri de bazı hastalar için umut verici sonuçlar verebilir. Tedavi süreçleri her hasta için bireysel olarak planlanmakla birlikte hastanın ihtiyaçlarına göre şekillendirilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Mezotelyoma kanseri kendi arasında üç çeşide ayrılmaktadır. Bunlar Epiteloid, Sarkomatoid, Miks tip olacak şekildedir.
Bu kanser türünde de diğer tedavilerde olduğu gibi proteinde fazla karbonhidrattan az olacak şekilde dengeli ve sağlıklı besleme rutini önerilmektedir.
Otomobil fren balatası imalatı ya da bakımı ile uğraşan kişiler, ısı yalıtım malzemeleri üreten ya da kullanan kişiler, tersane işçileri akciğer kanseri risk grubunda olan kişilerdir.
