Auralı migren, baş ağrısından önce ya da sırasında ortaya çıkan görsel, duyusal veya konuşma bozukluklarıyla karakterize bir migren türüdür. Genellikle geçici görme kaybı, ışık çakmaları, zikzak çizgiler, karıncalanma veya konuşma güçlüğü gibi belirtilerle başlar ve 5-60 dakika sürebilmektedir.
Auralı Migren Nedir?
Auralı migren, migrenin bir alt türüdür ve baş ağrısından önce ya da ağrıyla birlikte ortaya çıkan “aura” adı verilen geçici nörolojik belirtilerle karakterizedir. Aura genellikle görsel bozukluklarla başlamaktadır. Kişiler ışık çakmaları, zikzak çizgiler, bulanık ya da kaybolan görme gibi şikayetler yaşayabilmektedir. Bunun yanı sıra ellerde, yüzün bir tarafında karıncalanma, uyuşma, konuşma bozuklukları veya dengesizlik gibi duyusal ve motor belirtiler de görülebilir. Aura belirtileri genellikle 5 ila 60 dakika sürerek hemen ardından tipik migren baş ağrısı başlamaktadır. Auralı migren, bazı kişilerde nadiren ağrı olmadan da sadece aura belirtileriyle görülebilmektedir. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Auralı Migren Belirtileri Nelerdir?
- Gözde ışık çakmaları
- Zikzak çizgiler görme
- Görme kaybı veya bulanıklık
- El, kol veya yüzde karıncalanma
- Uyuşma veya güçsüzlük
- Konuşma bozukluğu
- Baş dönmesi
- İşitme değişiklikleri (kulakta çınlama vb.)
- Koku veya tat alma duyusunda değişiklik
- Zonklayıcı baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Işık ve sese duyarlılık
- Halsizlik veya yorgunluk hissi gibi belirtiler vardır.
Nedenleri Nelerdir?
- Genetik yatkınlık
- Hormonal değişiklikler (özellikle adet dönemi)
- Stres ve anksiyete
- Uyku düzensizlikleri
- Parlak ışıklar veya ekranlara uzun süre bakmak
- Yüksek ses
- Açlık veya öğün atlama
- Aşırı kafein veya alkol tüketimi
- Hava değişiklikleri ve basınç farkları
- Bazı yiyecekler (çikolata, işlenmiş et, peynir vb.)
- Güçlü kokular (parfüm, boya, duman)
- Aşırı fiziksel efor
- Doğum kontrol hapları veya bazı ilaçlar auralı migrene neden olabilmektedir.
Auralı Migren Tanı Kriterleri Nelerdir?
Auralı migren tanısı, Uluslararası Baş Ağrısı Derneği’nin (ICHD-3) belirlediği kriterlere göre konulmaktadır. Tanı için hastada en az iki migren atağı yaşanmış olması gerekir. Bu ataklardan önce ya da atak sırasında ortaya çıkan ve tamamen geri dönüşlü olan görsel, duyusal, konuşma, motor, beyin sapı veya retina kaynaklı bir ya da daha fazla aura belirtisi bulunmalıdır. Aura semptomları en az 5 dakika içinde gelişmeli ve her biri 5 ila 60 dakika arasında sürmelidir. Aura başladıktan sonra genellikle 60 dakika içinde baş ağrısı başlar. Ancak bazı durumlarda aura sırasında da ağrı başlayabilmektedir. Migren tipi baş ağrısı; genellikle tek taraflı, zonklayıcı, orta ya da şiddetli olup fiziksel aktiviteyle artar ve bulantı, kusma, ışık veya sese duyarlılık eşlik edebilmektedir. Tanı koyulurken bu belirtilerin başka bir hastalıkla (örneğin inme veya epilepsi) açıklanamaması da önemlidir. Kesin tanı, nöroloji uzmanı tarafından yapılan ayrıntılı değerlendirme ve gerekirse görüntüleme testleriyle doğrulanmaktadır.
- Görsel (ışık çakmaları, görme kaybı vb.)
- Duyusal (karıncalanma, uyuşma)
- Konuşma veya dil bozukluğu
- Motor (nadir)
- Retina aurası (tek gözde geçici görme kaybı)
- Beyin sapı belirtileri (nadir)
- Tamamen geri dönüşlü olmalıdır
- Belirtiler en az 5 dakika içinde gelişmelidir
- Her belirti 5–60 dakika sürmelidir.
Auralı Migren Nasıl Tedavi Edilir?
Bu durumun tedavisi, hem aura belirtilerini hem de baş ağrısını kontrol altına almayı amaçlamaktadır. Tedavi iki ana başlıkta ele alınır: atak tedavisi ve koruyucu (profilaktik) tedavi. Atak sırasında, ağrının başlamasıyla birlikte nonsteroid antienflamatuvar ilaçlar veya migrene özel ağrı kesiciler kullanılır. Aura aşamasında ilaç etkisi sınırlı olabilmektedir. Bu nedenle ağrının başlamasını beklemeden erken müdahale önemlidir. Sık atak yaşayan veya atakları yaşam kalitesini ciddi şekilde bozan hastalarda koruyucu tedavi planlanabilmektedir. Bu tedavi kapsamında beta blokerler, antidepresanlar, antiepileptikler veya kalsiyum kanal blokerleri gibi ilaçlar tercih edilebilir. Ayrıca tetikleyici faktörlerin (uyku düzensizliği, stres, açlık, bazı yiyecekler) belirlenip bunlardan kaçınılması da tedavinin önemli bir parçasıdır. Tedavi planı kişiye özel olarak, bir nöroloji uzmanı tarafından düzenlenmelidir.
Sık Sorulan Sorular
Çoğu zaman geçici ve zararsızdır. Ancak nadiren inme riskiyle ilişkili olabilen bir durumdur. Bu nedenle dikkatli izlenmelidir.
Evet. Ani gelişen konuşma bozukluğu veya tek taraflı uyuşma gibi belirtiler inme ile benzerlik gösterebilir. Bu nedenle ilk kez yaşayanlar mutlaka tıbbi değerlendirme almalıdır.
Zamanla şiddeti azalabilir veya tamamen kaybolabilir. Ancak tamamen iyileşmeyebilir. Uygun tedaviyle kontrol altına alınabilmektedir.