Bademcik Taşı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Bademcik taşı (tonsil taşı), bademciklerin üzerindeki küçük oyuklarda biriken yemek artıkları, ölü hücreler ve bakterilerin sertleşmesiyle oluşan, beyaz veya sarımsı renkte, kötü kokuya yol açabilen küçük taşçıklardır.

Bademcik Taşı Nedir?

Tonsil taşı, bademciklerin yapısında bulunan küçük oyuk ve ceplerin içerisinde zamanla biriken yemek artıkları, mukus, ölü hücreler ve bakterilerin birleşip sertleşmesiyle oluşan yapılardır. Genellikle beyaz veya sarı renkte, küçük taşçıklar şeklinde görülen bu yapılar, kötü ağız kokusuna, boğazda yabancı cisim hissine, yutkunma güçlüğüne ve bazen de boğaz ağrısına yol açabilmektedir. Çoğunlukla zararsızdır. Ancak tekrarlayan şikâyetlere neden olduğunda yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Bademcik taşları, ağız hijyenine dikkat edilmediğinde veya bademciklerdeki girintili yapı fazla olduğunda daha sık ortaya çıkabilmektedir.

Bademcik Taşı Neden Olur?

• Ağız hijyeninin yetersiz olması
• Bademciklerdeki derin oyuk ve cepler
• Sık geçirilen boğaz enfeksiyonları
• Ağızda biriken yemek artıkları
• Bakteri ve mukus birikimi
• Ölü hücrelerin bademciklerde toplanması
• Kronik bademcik iltihabı (tonsillit)
• Ağız kuruluğu
• Sigara ve tütün kullanımı
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması

Belirtileri Nelerdir?

• Ağız kokusu (halitozis)
• Boğazda yabancı cisim hissi
• Boğaz ağrısı
• Yutkunma güçlüğü
• Kulaklara vuran ağrı
• Bademciklerde beyaz veya sarı noktalar
• Sürekli boğaz temizleme ihtiyacı
• Öksürük
• Nefeste kötü tat
• Bademciklerde şişlik veya hassasiyet

Bademcik Taşı Tedavisi

Tonsil taşı tedavisi, şikâyetlerin şiddetine ve taşların büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilmektedir. Küçük ve belirti vermeyen Tonsil taşları çoğu zaman kendiliğinden düşebilir veya herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir. Ancak ağız kokusu, yutma güçlüğü ya da boğazda rahatsızlık gibi şikâyetlere yol açıyorsa, gargara yapmak, tuzlu su ile boğazı çalkalamak, ağız hijyenine özen göstermek ve özel aparatlar ya da pamuklu çubuk yardımıyla taşları çıkarmak etkili olabilmektedir. Daha büyük veya tekrarlayan taşlarda ise kulak burun boğaz uzmanı tarafından profesyonel müdahale gerekebilir.

Bu durumda bademcik taşları özel aletlerle çıkarılabilir veya lazerle bademcik yüzeyi düzeltilerek taş oluşumu azaltılabilir. Şikâyetlerin çok sık tekrarladığı ve yaşam kalitesini ciddi şekilde bozduğu durumlarda son çare olarak bademciklerin tamamen alınması (tonsillektomi) önerilebilmektedir. Tedavi sürecinde en önemli noktalardan biri düzenli ağız bakımını sürdürmek ve tekrar oluşumu önlemeye yönelik alışkanlıklar edinmektir.

Bademcik Taşı Oluşumu Nasıl Engellenir?

• Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı
• Ağız gargarası ile hijyen sağlamak
• Bol su içerek ağız kuruluğunu önlemek
• Sık sık gargara yapmak (tuzlu su veya antiseptik gargaralar)
• Şekerli ve yapışkan yiyeceklerden kaçınmak
• Düzenli olarak diş hekimi kontrollerine gitmek
• Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmak
• Bademcik ceplerini nazikçe temizlemek
• Boğaz enfeksiyonlarını zamanında tedavi etmek
• Ağız ve boğaz sağlığına özen göstermek

Bademcik Taşı Nasıl Temizlenir?

Tonsil taşlarını temizlemenin birkaç farklı yöntemi vardır ve yöntem seçimi taşın büyüklüğüne ve kişinin rahatına bağlıdır. Küçük taşlar genellikle evde, güvenli bir şekilde temizlenebilmektedir. Bunun için tuzlu su ile gargara yapmak, boğazı nazikçe temizlemek ve ağız hijyenine dikkat etmek yeterli olabilmektedir. Bazı kişiler pamuklu çubuk veya özel su püskürtme aparatlarıyla taşları bademciklerden çıkarabilir. Ancak bu işlem sırasında bademcik dokusuna zarar vermemeye dikkat edilmelidir. Daha büyük veya derin taşlar için kulak burun boğaz uzmanı müdahalesi gerekebilmektedir. Doktor, taşları özel aletlerle çıkarabilir veya lazer yöntemiyle bademcik yüzeyini düzeltip tekrar oluşumu önleyebilir. Temizlik sırasında hijyene dikkat etmek, enfeksiyon riskini azaltmak ve tekrar oluşumu önlemek açısından önemlidir.

Sık Sorulan Sorular