Bağırsak Tıkanıklığı (Bağırsak Düğümlenmesi) Nedir?

Bağırsak tıkanıklığı, bağırsakların içinden geçen gıdaların ve sıvıların normal akışını engelleyen bir durumdur. Diğer adıyla bağırsak düğümlenmesi bağırsakların tamamen veya kısmen tıkanması sonucu meydana gelir. Bu tıkanıklık ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bağırsak düğümlenmesi birden fazla faktöre bağlı olarak meydana gelebilmektedir. Erken teşhis ve tedavisi oldukça önemlidir.

Bağırsak Tıkanıklığı Nedir?

Bağırsak tıkanıklığı, diğer adıyla bağırsak düğümlenmesi, bağırsakların içinden geçen gıda, sıvı ve gazların normal akışını engelleyen bir sağlık sorunudur. Bu tıkanıklık, çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte bağırsakların mekanik olarak tıkanması veya bağırsakların kas hareketlerinin bozulması nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir. Mekanik tıkanıklık, bağırsak lümeninin daralması veya tamamen kapanması ile ortaya çıkan bir durumdur. Paralitik ileus tıkanıklıklar ise bağırsak kaslarının yeterince hareket etmemesi sonucu oluşur. Bağırsak tıkanıklığının belirtileri öncelikle şiddetli ve ani başlar. Bu belirtiler arasında en yaygın olanları karın ağrısı, şişkinlik, bulantı, kusma, kabızlık ve gaz çıkaramama gibi semptomlar vardır.

Bağırsak tıkanıklığının tedavisi, tıkanıklığın nedenine bağlı olarak değişir. Ancak tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bu durum tedavi edilmediğinde, bağırsak dokusunun kan akışının kesilmesine neden olur. Tedavi çoğunlukla acil tıbbi müdahale gerektirir. Bu tıbbi müdahale ise tıkanıklığın nedenine bağlı olarak değişir. İlaç tedavisi, sıvı replasmanı, nazogastrik tüp yerleştirilmesi ve bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis ve tedavi, bağırsak tıkanıklığının ciddi komplikasyonlarını önlemek açısından hayati önem taşır.

Bağırsak Düğümlenmesi Neden Olur?

• Bağırsakların karın duvarından dışarı çıkması(Fıtık),
• Önceki ameliyatlardan kalan dokuların bağırsakları birbirine yapıştırması,
• Bağırsakta veya çevresindeki bölgelerde oluşan kanserli büyümeler yani tümörlerin ortaya çıkması,
• Bağırsakların kendi etrafında dönerek tıkanması,
• Bağırsağın bir kısmının diğer kısmının içine girmesi,
• Bağırsaklarda sıkışan yabancı maddeler,
• Gebelik,
• Kronik inflamatuar bağırsak hastalığına sahip olmak,
• Bağırsak duvarındaki küçük ceplerin iltihaplanması,
• Bağırsak hareketlerinin anormal olması gibi nedenler mevcuttur.

Belirtileri Nelerdir?

• Şiddetli ve aniden gelen karın ağrısı,
• Karın şişkinliği,
• Kabızlık,
• Bulantı ve kusma,
• Dışkı yaparken zorlanma veya çıkaramama,
• Gaz çıkaramama,
• İştahsızlık,
• Hızlı kalp atışı,
• Karında hassasiyet ve sertlik gibi belirtiler mevcuttur.

Bağırsak Tıkanıklığı Türleri Nelerdir?

Bağırsak düğümlenmesini, bağırsakların içinden geçen gıdaların, sıvıların ve gazların normal akışını engelleyen bir sağlık sorunudur. Bu tıkanıklıklar kendi aralarında iki ana türde incelenmektedir. Bunlar mekanik tıkanıklık ve fonksiyonel tıkanıklık olmak üzere iki türdür. Bu iki tür de kendi aralarında ayrıştırılmaktadır. Bağırsak düğümlenmesinin türleri nedenlerine ve etkilerine göre değişmektedir.

• Mekanik tıkanıklık: Bağırsak lümeninin fiziksel olarak tıkanması,
• Adheziv tıkanıklık: Bağırsak yapışıklıkları nedeniyle tıkanması,
• Herniyal tıkanıklık: Fıtık nedeniyle tıkanması,
• Tümöral tıkanıklık: Tümör veya kitle nedeniyle tıkanması,
• Volvulus: Bağırsakların kendi etrafında dönerek tıkanması,
• İntussusepsiyon: Bağırsağın bir kısmının diğer kısmının içine girmesi,
• Fonksiyonel tıkanıklık: Bağırsak hareketlerinin bozulması,
• Paralitik ileus: Bağırsak kaslarının normal hareketini yapamaması,
• Pseuso-obstrüksiyon: Bağırsakların tıkanıklık olmaksızın hareketlerinin durması.

Bağırsak Düğümlenmesi Teşhisi

Bu hastalığın teşhisi, İlk olarak doktor tarafından uygulanan fiziki muayene yapılmaktadır. Sonrasında hastanın belirtilerinin değerlendirilmesi ve çeşitli tanı yöntemlerinin uygulanmasıyla konur. Hasta şiddetli karın ağrısı, karında şişlik, bulantı, kusma ve dışkı yapamama gibi belirtilerle başvurduğunda, doktor detaylı bir fizik muayene yapar. Muayene sırasında doktor karın bölgesinde hassasiyet ve şişlik olup olmadığı kontrol eder. Sonrasında hastanın daha önce benzer şikayetlerin olup olmadığı ve varsa geçirilmiş ameliyatlar gibi faktörler değerlendirilir. Doktor tanıyı kesinleştirmek için görüntüleme yöntemlerine başvurur. Karın röntgeni, bağırsaklarda gaz birikimi ve genişlemiş bağırsak halkalarını göstermektedir. Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, düğümlenmenin tam yerini ve ciddiyetini belirlemede daha detaylı bilgi sağlar. Bununla birlikte ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) de kullanılabilir. Bu yöntemler sayesinde kesin tanı konulmaktadır. Kesin tanı sonrasında doktor kişiye uygun tedavi planlamasını yaparak hastaya detaylı bilgiyi vermektedir.

Bağırsak Tıkanıklığı Tedavisi

Bağırsak tıkanıklığı tedavisi, öncelikle tıkanıklığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. İlk olarak hasta hastaneye yatırılarak damardan sıvı tedavisine başlanır. Bu, vücudun sıvı ve elektrolit dengesini korumak için gereklidir. Bununla birlikte burun yoluyla mideye bir tüp yerleştirilerek mide içeriğinin boşaltılması sağlanmaktadır. Eğer tıkanıklık mekanik bir nedenden, yani tümör, fıtık veya yapışıklık gibi bir sebepten kaynaklanıyorsa, cerrahi müdahale gerekli görülür. Ve kişi ameliyata alınır. Ameliyat sırasında tıkanıklığa neden olan kısım çıkarılarak düzeltilir. Bazı durumlarda, özellikle bağırsakların kendi kendine düğümlenmesi gibi acil müdahale gerektiren durumlarda, cerrahi işlem hemen yapılmalıdır. Bu nedenle erken teşhis hayati önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra, eğer tıkanıklık iltihap veya enfeksiyondan kaynaklı gelişmiş ise antibiyotik tedavisine başlanabilir. Bağırsak tıkanıklığı ciddi bir durum olduğundan, belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurulmalıdır.

Sık Sorulan Sorular