Dal bloğu, kalpteki elektriksel iletim sisteminde bir gecikme veya tıkanıklık olması durumudur. Kalbin sağ veya sol dallarından biri elektrik sinyallerini yeterince hızlı iletemez. Bu durum EKG’de saptanabilir ve bazen altta yatan kalp hastalıklarının belirtisi olabilmektedir.
Dal Bloğu Nedir?
Dal bloğu, kalbin elektriksel iletim sisteminde yer alan sağ veya sol dallardan birinin ya da her ikisinin, elektrik impulslarını düzgün bir şekilde iletememesi durumudur. Kalbin kasılmasını sağlayan bu elektriksel uyarılardır. Bu uyarılar, normalde sinoatriyal düğümden başlayarak atriyumlardan geçmektedir. Bununla birlikte atriyoventriküler düğüm üzerinden His demeti aracılığıyla her iki dala ayrılarak ventriküllere ulaşmaktadır. Ancak dal bloğu oluştuğunda bu iletim yavaşlar veya tamamen kesilir. Sağ dal bloğu (SDB) veya sol dal bloğu (SDB) olarak sınıflandırılmaktadır.
Sol dal bloğu genellikle daha ciddi bir kalp hastalığıyla ilişkiliyken, sağ dal bloğu bazı bireylerde yapısal bir kalp hastalığı olmaksızın da görülebilmektedir. Bu durum genellikle elektrokardiyografi (EKG) ile teşhis edilmektedir. Bunun yanı sıra çoğu zaman belirti vermeyebilir. Ancak bazı durumlarda çarpıntı, bayılma, nefes darlığı gibi şikâyetlere neden olabilmektedir. Altta yatan nedenin belirlenmesi ve tedaviye yönelik değerlendirme için kardiyolojik takip önemlidir.
Dal Bloğu Çeşitleri Nelerdir?
- Sağ (RBBB): Elektriksel uyarı kalbin sağ ventrikülüne gecikmeli ulaşmaktadır,
- Sol (LBBB): Elektriksel uyarı kalbin sol ventrikülüne gecikmeli ulaşır,
- Sol Anterior Hemiblok: Sol dalın ön kolunda iletim bozukluğu vardır,
- Sol Posterior Hemiblok: Sol dalın arka kolunda iletim bozukluğu görülmektedir,
- İki Dallı (Bifasiküler Blok): Sağ dal bloğu ile birlikte sol ön veya arka dal bloğu birlikte görülmektedir,
- Üç Dallı (Trifasiküler Blok): Hem sağ dal hem de sol dalın her iki kolunda iletim bozukluğu vardır. İleri iletim sistem bozukluğudur.
Belirtileri Nelerdir?
- Kalpte Çarpıntı,
- Göğüs ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Baş dönmesi,
- Bayılma (senkop),
- Halsizlik,
- Yorgunluk,
- Egzersiz intoleransı,
- Nabızda düzensizlik,
- Kalp atışlarında yavaşlama,
- EKG’de anormallik,
- Sessiz (belirti vermeyebilir),
- Kalp krizi bulgularıyla karışabilir,
- Ani tansiyon düşmesi,
- Bilinç bulanıklığı gibi belirtiler vardır.
Neden Olur?
- Koroner arter hastalığı
- Kalp krizi (miyokard enfarktüsü)
- Kalp yetmezliği
- Kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopati)
- Doğumsal kalp hastalıkları
- Hipertansiyon
- Yaşlanma
- Elektriksel iletim sistemi dejenerasyonu
- Miyokardit (kalp kası iltihabı)
- Akciğer hastalıkları
- Tiroid bozuklukları
- Elektrolit dengesizlikleri
- Bazı ilaçların yan etkileri
- Geçirilmiş kalp ameliyatları
Nasıl Teşhis Edilir?
Bu durum, kalbin elektriksel iletim sistemindeki bozukluk sonucu oluşan bir durumdur ve genellikle elektrokardiyografi (EKG) ile teşhis edilmektedir. Teşhis sürecinde ilk olarak hastanın şikayetleri ve tıbbi geçmişi değerlendirilir. Ardından EKG çekilerek kalpteki elektriksel aktivite incelenmektedir. RBBB, veya LBBB şeklinde sınıflandırılarak EKG üzerinde karakteristik değişikliklerle tanınmaktadır. Örneğin, sağ da V1 ve V2 derivasyonlarında geniş QRS kompleksleri ve “M” şeklinde görünüm, ise V5 ve V6 derivasyonlarında geniş QRS kompleksleri ve derin S dalgaları gözlemlenmektedir. Gerekli durumlarda ek testler, örneğin ekokardiyografi veya Holter monitörizasyonu, altta yatan kalp hastalıklarını belirlemek amacıyla kullanılabilmektedir. Teşhis, kardiyoloji uzmanı tarafından konulur ve tipi ile birlikte olası nedenleri değerlendirilerek tedavi planı oluşturulmaktadır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Bu durumun tedavisi, tipine, şiddetine ve altta yatan nedene bağlı olarak değişmektedir. Eğer belirgin bir semptoma yol açmıyor ve altta yatan ciddi bir kalp hastalığı yoksa genellikle tedavi gerekmez. Düzenli takip yeterlidir. Ancak bir kalp hastalığına bağlı gelişmişse, öncelikle bu hastalığın tedavisi hedeflenmektedir. Örneğin, kalp krizi, hipertansiyon veya kalp yetmezliği gibi durumlar varsa, bu hastalıkların kontrol altına alınması dal bloğunun etkilerini azaltabilmektedir. İleri derecede ileti bozukluğu olan ya da bayılma, baş dönmesi, çarpıntı gibi belirtiler gösteren hastalarda kalp pili (pacemaker) takılması gerekebilmektedir. Kalp yetmezliği durumlarında biventriküler pacemaker (CRT) tedavisi uygulanabilmektedir. Tedavi planı, hastanın genel durumu, EKG bulguları ve ek tetkik sonuçlarına göre kardiyoloji uzmanı tarafından belirlenmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Hafif formları genellikle engel değildir. Ancak kardiyolojik değerlendirme yapılmalıdır.
Tek başına zararsız olabilmektedir. Ancak bazen altta yatan kalp hastalıklarının habercisidir.
Kendisi doğrudan kalp krizine neden olmaz. Ancak kalp hastalığına eşlik edebilmektedir.