Dişlerin çevresiyle yani dişlerin etrafındaki dokuyla bir başka deyişle de diş etiyle ilgilenen biim dalına periondontoloji ismi verilmiştir. Diş eti hastalığı ya da iltihabı da periodontal hastalıklar olarak kullanılmaktadır. Diş eti hastalıkları, yetişkin insanlarda diş kaybı yaşanmasının yüzde 70’lik bölümünde temel sebep olarak karşımıza çıkmaktadır. Diş eti hastalığı bu bağlamda önüne geçilmesi ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıklar bütünü olarak karşımıza çıkmaktadır. Erken dönemde tespit edilecek bir diş eti hastalığı, oldukça basit birkaç işlemle tedavi edilebilmektedir. Diş eti hastalıklarının tedavisiyle birlikte hem doğal dişler muhafaza edilmiş olur, hem de daha rahat bir çiğneme sağlanır. Öte yandan, doğal dişlerin korunmasıyla birlikte sinidirim sistemi de daha iyi çalışır. Ataşehir Avicenna Hastanesi Ağız Diş Sağlığı Bölümü her türlü diş eti hastalığı için tanı ve tedavi hizmeti vermektedir.
Diş Eti İltihabı
Diş eti hastalıkları, diş eti iltihabı ile başlamaktadır. Dolayısıyla önce diş eti iltihabı yani gingivitis hakkında bilgi sahaibi olmanın önemi büyüktür. Diş eti iltihabında erken teşhis, ilerleyebilecek problemlerin ortaya çıkmaması açısından büyük önem taşır. Diş iltihabı, ilk zamanlarında fazla belirti göstermez ve hastayı rahatsız etmez. Gingivitisin tedavisiyle birlikte diş eti dokusundaki iltihap ortadan kalkmış olur. Dişleri fırçalarken diş eti kanaması ile karşılaşmak, diş eti iltihabının ilk belirtileri arasında yer almaktadır. Böyle bir durum yaşandığı zaman, dişleri sert fırçalama yaşanmamış ise mutlaka bir diş hekimine görünmek gerekmektedir. Diş eti iltihaplanması zamanla periodontitis denilen evreye geçişe neden olabilmektedir. Bu durum diş eti içerisinde periodontal cep oluşması anlamına gelmektedir. Bu cebin var olması, iltihabın daha sağlam yerleşmesine ve hastalığın büyümesine neden olur.
Hastalığın ilerlemesiyle birlikte dişler sallanmaya başlayabilir ve hatta diş çekimi gündeme gelebilir. Diş eti iltihabına ne iyi gelir diye araştırma yapan hastalar için yanıt, diş hekimi muayenesine gitmek şeklinde verilebilir. Diş hekimi diş eti ihtihabına iyi gelmesi için lokal anestezi eşliğinde iltihabı ortadan kaldıracak cerrahi işlemler yapacaktır.
Sağlıklı Diş Etleri
Sağlıklı diş etleri, kendi kendine ya da diş fırçalaması esnasında kanama yaşanmayan diş etleri olarak tanımlanabilmektedir. Rengi genellikle açık pembedir ve sıkı bir yapısı vardır. Üzerinde şişlikler bulunmaz ve diş yüzeyi üzerinde incelerek biten kaliteli bir görünümü olur. Sağlıklı diş etleri için olmazsa olmaz göstergeler şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Diş etleri soluk pembe renge sahiptir
- Mat bir görüntüsü bulunur
- Sıkı bir şekle sahiptir
- Kızarma, şişme ve kanama sorunları yaşanmaz
- Diş etleri diş konturlarını takip eder ve dişleri sağlam çevreler
- Ağrı ve sızlama hissi yoktur
- Diş fırçalaması esnasında kanama görülmez
Periodontoloji Nedir
Periodontoloji nedir diye sorulacak olur ise yanıt, dişlerimizi saran dokunun ve diş köklerini sarmış olan kemik yapının hastalıkları ve tedavi yöntemleri ile ilgilenen ana bilim dalı şeklinde bir yanıt verebiliriz. Bu alanda uzmanlık okuyan ve diş eti hastalıkları uzmanı olarak görev yapan kişilere ise periodontist ya da periodontist adı verilmektedir. Bir diş eti uzmanı, diş eti şişmesine ne iyi gelir ve diş eti şişmesi nasıl geçer gibi soruların yanıtlarını çok iyi bilir ve hastalara gereken tedavileri uygular.
Diş Eti Hastalığı Neden Oluşur
Peki, diş eti hastalığı neden oluşur? Hemen hemen her insanda, diş yüzeylerinde, diş aralıklarında ya da diş ile diş eti arasındaki yüzeyde mikrobiyal dental plak ismindeki yumuşak bakteri yüzeyi ile karşılaşılabilmektedir. Bu plak yüzeyi eğer diş fırçası ya da diş ipi ile temizlenmez ise, bakteri üretimine neden olabilmektedir. Plak yüzeyi bölgeyi zararlı bakterilerin oluşumu ve yayılımı için uygun bir ortam haline getirmektedir. Bakteriler, diş eti iltihabı oluşmasına neden olabilmektedirler. Öte yandan bu plak yüzeyi zamanla sertleşir ve sonunda diş taşına dönüşmüş olur. Diş taşı üzerinde ise çok daha fazla bakteri gözlemlenir ve diş eti hastalığı çok daha hızlı bir şekilde yayılır. Diş eti hastalığı nedenleri nelerdir diye sorulacak olursa yanıtlar şu şekilde sıralanabilir:
- Sigara tüketimi
- Şeker (Diyabet) hastalığı
- Çeşitli ilaçların yan etkileri
- Kırılma yaşayan dolgular
- Diş yapısındaki problemler
- Hamilelik
- Kalıtsal problemler
Diş Eti Hastalıkları Belirtileri
Diş eti hastalığı şüphesi duyan insanlar genellikle diş eti hastalıkları nasıl teşhis edilir diye merak etmektedirler. Diş eti hastalıkları genellikle basit bir diş eti iltihabı ile başlamaktadır. Buna gingvitis adı verilmektedir. Diş eti kanaması en belirgin belirtisidir. Diş eti tedavisi mutlaka yapılmalıdır. Tedavi edilmediği durumlarda çene kemiği erimesi, dişlerin sallanması, düşmesi ya da çekimi olabilmektedir. Sigara içen insanlarda belirtiler tam olarak ortaya çıkmayabilir. Bunun sebebi, sigaranın içerisindeki nikotinin diş eti damarlarına yaptığı etkidir. Sigara, diş eti hastalıklarını maskeler ve hastalığın hasta tarafından fark edilmesine engel olur. Diş eti hastalıkları belirtileri genel olarak şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Diş eti kanaması
- Diş eti şişmesi
- Diş eti kızarması
- Diş eti çekilmesi
- Diş boylarının uzamış gibi görünmesi
- Dişlerin yer değiştirmesi
- Dişlerin arasında açılma olması
- Diş sallanması
- Ağız kokusu
- Diş eti ağrısı
Diş eti hastalığı genellikle mikrobiyal dental plak denilen tabaka sebebiyle oluşsa da, sigara tüketimi, şeker hastalığı ve hatta genetik yatkınlık gibi faktörler de hastalıkların ortaya çıkmasında etkili olabilmektedir. Diş eti ağrısına ne iyi gelir veya diş ağrısına ne iyi gelir diye sorular soran hastalar için yanıt, mutlaka bir diş hekiminin muayenesinden geçmek olarak verilebilir.
Diş Eti Hastalıkları Teşhisi
Dişlerinde hassasiyet, şişme, küçük ağrılar ve iltihap hissi oluşan hastalar, diş hekimlerine başvurarak, diş eti hastalıkları teşhisi konusunda yardım alabilirler. Bu belirtileri gösteren hastalar genellikle diş eti iltihabı problemi ile karşı karşıya kalmış olur. Bu noktada doktor tarafından hastaya uygulanacak olan bir fiziki yani elle muayene ile diş eti hastalığı teşhisi koyulabilir. Muayene sürecinde sadece diş etleri değil, diş, ağız içi ve dil de kontrolden geçirilir. Dişlerin ara bölgelerinde yer alan oyulmalar ve diş cepleri de bu süreçte gözlenmiş olur. Derinleşmiş cep problemiyle karşı karşıya karılması durumlarında kemik yapısı ve sağlığı hakkında bilgi sahibi olmak adına, röntgen çekilmesi istenebilmektedir. Eğer muayenelerin sonuçları ile diş eti iltihabına sebep olan neden belirlenemez ise, diğer branşlara yönlendirmeler gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda çeşitli testler istenebilir. Unutulmamalıdır ki, ağız ve diş sağlığını etkileyebilecek hastalıklar, vücudun farklı noktalarınca ortaya çıkabilmektedir.
Diş Sağlığı
Genel olarak diş sağlığı, beden sağlığının aynası olarak kabul edilmektedir. Her ne kadar diş eti hastalıkları plak yüzeyleri tarafından oluşuyor olsa da, zaman zaman kimi hastalıkların diş etine de etki ettiği görülebilmektedir. Örnek vermek gerekir ise, kontrol edilememiş bir şeker hastalığı, diş sağlığı için tehlikeli olabilmektedir. Öbür yandan diş eti hastalıkları da, genel vücut sağlığı için bir tehdit oluşturabilmektedir. Periodontal hastalıkları ve kalp hastalıklarının ortaya çıkış tarzları neredeyse aynıdır ve ağız bölgesinde enfeksiyon bulunan insanlarda kalp krizi görülme oranları, enfeksiyon bulunmayan insanklara göre yüzde 25 daha falzla olarak belirlenmiştir. Kontrol altına alınamamış şeker hastalarının diş eti tedavilerinin gerçekleştirilmesi, diyabetleri için de olumlu sonuçlar doğurabilmektedir.
Öte yandan, diş sağlığı bozuk ve diş eti hastalığı bulunan gebelerde, erken doğum ve düşük yapma gibi problemlerin daha sık görüldüğüne dair belli çalışmalar bulunmaktadır. Kimi diş eti hastalıkları, aileden gelen yani kalıtsal olan hastalıklar olabilmektedir. Kimi insanlarda diş eti hastalığı oluşma ihtimali çok daha fazla olabilir.
Diş Eti Hastalıkları Tedavisi
Diş eti hastalıkları tedavisi sürecinin ilk adımı, dişler üzerinde birikmiş olan plak ve diş taşlarının doktor tarafından uzaklaştırılmasıdır. Bu sayede diş eti içerisinde oluşabilecek olan diş eti iltihabı gibi problemlerin yeniden oluşmasının önüne geçilmiş ve diş eti çekilmesi tedavisi sağlanmış olur. Tedavinin tam anlamıyla başarılı olarak kabul edilmesi için, plağın nasıl temizleneceğinin de hastaya öğretilmesi gerekmektedir. Bu noktada hastaya diş eti çekilmesine ne iyi gelir anlatılmaktadır. Basit diş iltihabı yaşayan insanlar için bu tedavi yöntemi yeterli olarak kabul edilmektedir. Öte yandan, diş eti iltihabı büyümüş olan kimselerde diş eti çekilmesi ya da diş eti kemik erimesi gibi durumlara neden olan cepler oluşabilirr. Böyle durumlarda tedavi için lokal anestezi yapılır ve diş eti ameliyatı işlem uygulanır. Kimi hastalarda diş eti büyümesi yaşanabilmekte ve böyle hastalar için ağrısız, acısız lazer tedavisi uygulanabilmektedir. Bütün tedavi işlemlerinin ardından hastalar, 3 ay ile 12 ay arasında değişen periyotlarda kontrole gelmek durumundadırlar.
Diş Hastalıkları Tedavisi ile Ne Hedeflenir
Diş hastalıkları tedavisi ile ne hedeflenir diye soracak olan hastalar için yanıt, tedavi sonrası amacın hastaların, kendi kendilerine diş eti bakımlarını yaparak, dişlerini ve diş etlerini hastalıklardan koruyabilecekleri seviyeye gelebilmeleleridir. Tedavinin yapılmasından sonra, diş etlerinin açık pembemsi bir renge bürünmesi, kanamaların durması ve diş etlerinin sert kıvamda olması hedeflenir. Ağız kokusu problemi sonlanır ve dişler daha az sallanır hale gelir.
Diş Eti Çekilmesi
Diş eti çekilmesi toplum tarafından genellikle şikayetçi olunan bir hastalık olarak karşımıza çıkar. Genellikle sert ve yanlış diş fırçalama alışkanlığının bir sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. Öte yandan diş eti hastalığına bağlı olarak gelişen kemik erimesi ve diş etinin bebeklikten beri gelen bir inceliğe sahip olması gibi durumlarda, kontrolsüz şekilde ortodontik tedavi ve diş eti yapısına baskıda bulunan protez yapılar diş eti çekilmesi şeklinde problemlere neden olabilmektedir. Diş eti çekilmesi yaşayan insanlarda hem görünüş açısından, hem de diş eti ağrısı ve hassasiyet açısından sorunlar görülebilmektedir. Diş eti çekilmesi kendi kendisine diş kaybına neden olmaz. Dolayısıyla her diş eti çekilmesi problemi yaşayan hastada, tedavi süreci başlatılmaz. Tedavi kararları genellikle hastaların estetik kaygılarını gidermek üzerine verilmektedir. Diş eti çekilmesi diş fırçalamayı zorlayacak hale gelmiş ise ve rutin kontroller ilerlemenin giderek artış gösterdiğini ortaya koyuyor ise, tedavi kararı alınmalıdır. Diş eti çekilmesi estetik problemler doğuruyor ise, modern teknolojinin son imkanlarından faydalanılarak tedavi mümkünüdür.
Diş Eti Hastalığı ve Ağız Kokusu
Diş eti hastalığı ve ağız kokusu birbirleriyle alakalı iki kavramdır. Halitozis olarak da bilinen ağız kokusu, genellikle ağızdan verilen havanın kötü bir kokuya sahip olması durumudur. Ağız kokusu sık görülen sorundur ve farklı dönemlerde kişilerin hayat standartlarına zarar verebilmektedir. Ağız kokusu çeken insanlar için ağız dışı sebeplerle, ağız içi sebepler bir arada seyredilebilmektedir. Ağız kokusuna sebep olabilecek ağız dışı sebepler şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Sinüzit
- Şeker hastalığı
- Böbrek hastalıkları
- Mide reflüsü
- Yemek borusu sorunları
Ağız içerisinden kaynaklı olan ağız kokusu ise şu sebeplerle görülebilmektedir:
- Diş eti hastalıkları
- Kemik erimesi
- Dişlerde çürük
- Dişlerde kırık
- Hatalı dolgu
- Hatalı protez
- Çarpık diş yapısı
- Yarı gömülü 20 yaş dişleri
- İmplant enfeksiyonu
Eğer bir insan ağız kokusu sorunu yaşıyor ise, mutlaka diş hekimleri tarafından detaylı bir muayeneye alınmalıdır. Zira, ağız içerisinde yiyecek birikimine neden olabilecek bir boşluk ya da bölge tespit edilir ise, ağız kokusunun kaynağı da bulunmuş olabilir. Hastaların da düzenli olarak dişlerini fırçalaması ve diş eti hastalıkları uzmanı tarafından kendisine önerilen tüm bakım işlemlerini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Ağız kokusunun tüm çabalara rağmen giderilemediği durumlarda ise, dil temizliği gündeme gelmektedir. Hastaların gece yatmadan önce dil temizliklerini gerçekleştirmeleri kendilerinden istenir. Ağız kokusuna neden olan problem diş ya da diş eti hastalığı kaynaklı değil ise ve sistemik bir nedeni bulunuyorsa, ilgili doktora yönlendirilirler.
Diş Eti İltihabına Ne İyi Gelir
Diş eti iltihabına ne iyi gelir sorusuna verilebilecek en güzel yanıt, ağız ve diş hijyeninden emin olmaktır. Herkesin uyması gereken günde 3 kez diş fırçalama, özellikle diş eti iltihabı yaşayan insanlar için çok daha zorunlu bir hal almıştır. Öte yandan, dilin de doktorlar tarafından tavsiye edilen şekilde fırçalanması gerekmektedir. Ayrıca diş ipi kullanımı konusunda toplumun bilinçlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Diş eti ağrısına ne iyi gelir evde tedavi diye araştırmalar yapan insanlar için tavsiye edilebilecek en basit yöntem, tuzlu su ile gargara gerçekleştirmektir. Tuzlu su ile gargara, diş eti çekilmesine doğal çözüm olarak sunulabilmektedir. Tabii, bunların hiçbirisi doktor muayenesi öncesi fayda sağlamayabilir. Kişinin başka bir hastalığı bulunabilir. Dolayısıyla, herhangi bir bitkisel ya da doğal çözüme başvurmadan önce, bir hekimin kontrolünden geçmek gerekmektedir.
Diş Eti Kanaması
Diş eti kanaması yaşayan kişilerin öncelikle diş eti problemi kaynaklı mı yoksa, dişlerini fırçalarken fazla sert olması sonucu bir kanama mı yaşadığını iyi anlaması gerekir. Bu noktada eğer dişler, hemen hemen her fırçalamada kanıyorsa ve hasta fırçalarken nazik davransa da işe yaramıyorsa, mutlaka tedavi süreci başlatılmalıdır. Bu sayede ileri seviye diş eti hastalıkları ve diş kaybı gibi kötü sonuçların önüne geçilmiş olunur. Hastaların tedavi sonrası düzenli ağız bakımı yapması gerekir. Diş hekiminin tavsiye edeceği yöntemler ile ağız sağlığının yeniden kazanılması mümkündür. Eğer diş eti kanaması yaşıyor ve diş eti iltihabına ne iyi gelir diye araştırmalar gerçekleştiriyor iseniz, düzenli olarak ağız ve diş bakımı yapmalı ve tedavi sürecini hızlıca başlatmak için bir diş hekimi ile görüşmelisiniz. Bu sayede diş kaybı yaşamadan süreci atlatabilirsiniz.
Diş Eti Kanaması Evde Tedavi Edilir Mi
Diş eti kanaması evde tedavi edilir mi diye soracak olan hastalar için en basit yanıt hayır olacaktır. Çünkü sağlıklı bir diş eti kanamaz. Günlük hatalar sebebiyle ortaya çıkabilecek olan kanamalar bir kenara bırakılır ise, rutin olarak kanayan diş etlerini evde tedavi etmek mümkün değildir. Böyle durumlarda mutlaka iyi bir diş hekimine muayene olmak gerekir. Günlük hata olarak kabul edilebilecek sert diş fırçalama, diş ipi kullanmama ya da ağız bakımı düzenini aksatma gibi hatalar yapıyorsanız, yaşadığınız diş eti kanaması düzenli olmayabilir ve problem kendi kendine ortadan kalkabilir. Diş eti çekilmesi tedavisi hastanın durumuna ve kuruma göre değişiklik gösterebilir. Yine de diş eti beyazlaması ya da diş eti zonklaması gibi problemlerle karşılaşıyorsanız ve zamanla geçmiyor ise, mutlaka uzman bir diş hekimine görünmelisiniz.
