Dörtlü tarama testi ( Dörtlü test), sağlıklı ve sorunsuz bir gebelik geçirebilmek için gebelik süresi boyunca bir kaç kontrol yapılması gerekmektedir. Bu tarama test de bu testler arasında yer almaktadır.
Dörtlü Tarama Testi ( Dörtlü Test) Nedir?
Dörtlü tarama testi, genellikle hamile kadınlarda bebeğin down sendromu, trizomi 18 ve nöral tüp defektleri gibi genetik bozuklukları tespit etmek için kullanılan bir prenatal tarama testidir. Gebelikte yapılması gereken testler vardır dörtlü tarama testi de o testlerden biridir. Bu test genellikle gebeliğin 11 ila 14. haftaları arasında yapılmaktadır. Ve ultrason görüntüleme yöntemi ile birlikte kan testlerini içermektedir. Ancak bu testlerin hamilelik öncesinde yapılması gerekmektedir. Bu testler hamilelik boyunca hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından oldukça önemlidir. Gebeliğin ilk haftalarında başlayan bu testler gebelik sonuna kadar devam etmektedir. Ebeveynlerde bulunan genetik bozukluklar, gebelik ile birlikte bebeğe geçebilmektedir. Bu bozuklukların önceden tespit edilmesi ve birtakım önlemlerin alınması için bu testler büyük önem taşımaktadır.
Dörtlü Tarama Testinde Nelere Bakılır?
Bu tarama testi, diğer testlere nispeten gebeliğin ilerlediği zamanlarda başvurulan bir araştırma yöntemidir. Kan testi ve ultrason muayenesinin ilk trimester döneminde yapılaması durumunda dörtlü tarama testine başvurulmaktadır. Bu test sonucunda aşağıdaki parametreler elde edilmektedir.
- Koryonik gonadotropin (HCG), plasenta tarafından üretilen bir hormon olan
Alfa-fetoprotein (AFP), gelişmekte olan bebek tarafından yapılan bir protein
Estriol, plasenta ve bebeğin karaciğeri tarafından üretilen bir hormon
Inhibin A, plasenta tarafından üretilen başka bir hormon
Dörtlü Tarama Testinin Avantajları Nelerdir?
Hamilelik sırasında, bebekte olabilecek bazı risklerin belirlenmesi amacı ile yapılan bir yöntemdir. Bu testte kromozom anormallikleri ve gelişim geriliği gibi sorunların tespit edilebilmesi için gereklidir. Bu testin en büyük avantajlarından biri ise doğacak olan bebeğin herhangi bir risk taşıyıp taşımadığının tespit edilebilmesidir. Dörtlü tarama testinde alınan kan örneğindeki bulunan dört maddenin seviyelerine bakılmaktadır. Bu kan seviyelerinden yola çıkılarak bebeğin sağlıklı olup olmadığı anlaşılmaktadır.
Dörtlü Tarama Testi Nasıl Yapılır?
Bu testte diğer testlere benzer olarak iki şekilde yapılmaktadır. İlk olarak anne ultrasona yönlendirilmektedir. Bebeğin ölçümleri kaydedilmektedir. Sonrasında ise anneden kan örneği alınır ve tahlile yönlendirilir. Tahlil sonucu ve ultrason ölçümlerine bakılarak risk değerlendirilmesi yapılarak test tamamlanmaktadır. Tüm tetkikler tamamlandıktan sonra tarama testi sonucu bir kaç gün sonra değerlendirilir. Bu test düşük ve benzeri gebelik komplikasyonlarına neden olmadığı için güvenilir bir araştırma yöntemidir. Bu nedenle anne adaylarının test öncesinde endişelenmesine gerek yoktur.
Dörtlü Test Ne Zaman Uygulanır?
Dörtlü tarama testi genellikle gebeliğin 11 ila 14. haftaları arasında yapılmaktadır. Ancak bu süre gebeliğin son haftalarına kadar uzayabilmektedir. Bu test sayesinde oluşan veya oluşabilecek risklerin tespiti önceden sağlanmaktadır. Test kesin bir tanı yöntemi olarak değerlendirilmemelidir. Tarama testi hastalıklar açısından olasılık açısından veri elde edilebilmesini sağlamaktadır. Test sonucundaki verilere göre risk oluşturabileceğinden şüphelenilen anomaliler aşağıda verildiği gibidir.
- Down sendromu (trizomi 21), kişinin yaşamı boyunca devam eden bir kromozom bozukluğudur. Zihinsel yetersizliğe ve gelişimsel gecikmelere ve bazı insanlarda sağlık sorunlarına neden olmaktadır.
- Trizomi 18, özellikle vücut yapısında gelişimsel gecikmelere ve anormalliklere neden olan bir kromozom bozukluğudur.
- Spina bifida, nöral tüpün düzgün gelişmediği zamanlarda ortaya çıkan ve omurilikte ve omurga kemiklerinde kusurlara neden olmaktadır.
- Karın duvarı kusurları, bu kusurda bebeğin bağırsak ve diğer karın içi organları göbek deliğine yapışık vaziyettedir.
Tarama Testi Kimlere Yapılmaktadır?
Bu tarama testi, dünyada yaygın olarak uygulanan bir testtir. Bu tarama testi sadece gebelikte değil bir çok hastalığın tespit edilmesinde de oldukça önemli rol oynamaktadır. tarama testi rutin check-up’larında ve hatta düzenli sağlık kontrollerinde yapılabilmektedir. Gebelikte anne adaylarına ve bebeklerin sağlık kontrollerine baktırmak isteyen adaylara önerilmektedir. Rutin sağlık kontrolü yaptırmak isteyen kişilerde rahatlıkla bu testi yaptırabilmektedir. Bu test gebelikte anne adayları için gereklidir. Bebeğin sağlık durumu hakkında bilgi verir, erken teşhis ve tedavi için önemlidir.
Sık Sorulan Sorular
Sonuçları birkaç günde çıkmaktadır. Çıkan sonuçlar doğrultusunda bebeğin sağlık durumu değerlendirilmektedir.
Bu test ne kadar gerekli olarak görülse de kişi yaptırmak istemeyebilir. Ancak herhangi bir rahatsızlığın erken tespiti ve tedavisi için bu tarama testi oldukça önem taşımaktadır.
Bu tarama testi, rutin bir doğum öncesi tarama testidir. Bu nedenle anneye veya bebeğe karşı herhangi bir risk teşkil etmemektedir. Anne adayları gönül rahatlığıyla bu testi yaptırabilmektedir.