Halluks Valgus: Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Halluks valgus (hallux valgus deformity), halk arasında başparmak çıkıntısı olarak da bilinir ve kadınların büyük bölümünde başparmağın içeri dönmesi sonucunda ortaya çıkar. Genellikle 30’lu yaşlardan itibaren görülmeye başlanan bu hastalık, birinci parmakta yer alan tarak kemiğinin dışa doğru eğilmesi şeklinde görülen bir şekil bozukluğudur. Başparmak kenarında ortaya çıkan bu rahatsız edici şekil bozukluğu, ağrılara ve gündelik yaşamı zorlaştıran güçlüklere neden olmaktadır. Aynı zamanda yürüyüşteki bozukluklara bağlı olarak da ayakta ağrılı nasır gelişimi gözlemlenmektedir.

Halluks Valgus Belirtileri Nelerdir?

• Ağrı: Rahatsızlığa bağlı olarak parmak hareketi esnasında ya da yürürken ağrılar meydana gelebilir.
• Şekilsel bozukluk: Gözle görülebilir en net belirti, ayak başparmağının yanında çıkıntı meydana gelmesidir.
• Kızarıklıklar: Çıkıntıya ve tercih edilen ayakkabının genişliğine bağlı olarak meydana gelen sürtünmeler, kızarıklıklara neden olabilmektedir.
• Rahatsızlık: Özellikle uç kısmı sivri veya ayak yapısına uygunsuz ayakkabı tercihlerine bağlı olarak, ayakta devamlı huzursuzluk hissedilir.

Risk Faktörleri

Halluks valgus hastalığı, sıklıkla aile içerisinde genetik yollarla geçiş yapan bir hastalıktır. Dar ve yüksek topuklu ayakkabıları sık sık giyen insanlarda ortaya çıkma ihtimali daha yüksektir. Ancak genel olarak rahat, geniş ve topuksuz ayakkabı tercih eden insanlarda da her şeye rağmen görülebilmektedir. Hallux valgus hastalığının ortaya çıkma ihtimalini artıran diğer risk faktörleri şunladır:

• Yüksek kavis hastalığı
• Düz taban hastalığı
• Kilo sorunları
• Aşil tendonu kısalığı problemi
• Romatizma hastalıkları

Beraberinde Ortaya Çıkan Diğer Hastalıklar Nelerdir?

Halluks valgus hastalığının ileri evrelere gelmesiyle birlikte, ayakta farklı farklı şekil bozuklukları ortaya çıkabilmektedir.

• Morton Nöroma: Ayağın üçüncü ve dördüncü parmağının ortasında bulunan sinirisin sıkışması sonucunda ortaya çıkan rahatsızlığa norton nöroma denir.
• Parmak deformiteleri: Pençe parmak gibi rahatsızlıklar hallux valgus rahatsızlığıyla beraber ortaya çıkabilir.
• Bunionette: Hastalarda bir süre sonra ayak serçe parmağı da içeri dönmeye başlayabilir.

Tanı Yöntemleri

Hastalara yapılacak olan bir fizik muayene ile teşhis koyulabilir. Ancak ayak yere basarken çekilecek olan çeşitli radyolojik görüntülemelerle tanı kesinleştirilebilir. Aynı zamanda bu görüntüleme teknikleriyle birlikte, hastalığın evresi belirlenebilir. Doktorlar hangi tedavilerin uygulanacağına kesin teşhis sonucunda karar verir.

Halluks Valgus Tedavisi

Tedavi süreci belirlenirken hastanın yaşına, hastalık nedenlerine ve beklentilere bakılır. Hastalığın tedavisi konservatif ve cerrahi olarak ikiye ayrılmaktadır. Hastaların büyük bölümü için halluks valgus ameliyatı gerekmez. Ancak uzmanlar gerekli görmeleri halinde cerrahi yollara başvurabilirler. Hastanın şikayetlerinin henüz az olduğu dönemde yapılması gereken, şekil bozukluğunu engelleyici ve düzeltici etki sağlayabilecek olan tedavilerin uygulanmasıdır. Peki, halluks valgus gece ateli işe yarar mı? Bu bağlamda halluks valgus ayakkabısı, halluks valgus ateli gibi aparatlar faydalı olmaktadır. Öte yandan, hastalığı durdurmak ve geriletmek için aşağıda yer alan tavsiyeler dikkate alınabilir:

• Ayakkabı alırken geniş taraklı, yumuşak derili ve maksimum 3 cm topuğa sahip ayakkabılar tercih edilebilir.
• Şekil bozukluğunu engelleyebilmek için parmak arası makarası ya da gece ateli kullanılabilir.
• Oluşan yere basma kusurlarını engelleyebilmek adına tabanlıklar kullanılabilir.
• Oluşan çıkıntıyı korumak ve kızarıklıkların önüne geçmek için silikon halluks valgus aparatı kullanılabilir.

Tedavi sürecinde hastaların belli başlı halluks valgus egzersizleri yapmaları da tavsiye edilir. Bunun için en sık tercih edilen egzersiz, hastaların ayakları birbirinden hafif ayrık şekilde ayaktayken, topuklarını hareket ettirmeden ayak başparmaklarını birbirlerine değdirmeye çalışmasıdır.

Halluks Valgus Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Hastalığın tedavi edilmemesi halinde, ayaktaki şekil bozukluğu giderek artar. Baş parmaktaki şekil bozukluğunun ilerlemesi, diğer parmakların da yaşadığı baskıya bağlı olarak yamulmasına neden olabilir. Aynı şekilde ayağın kendi içinde yaşadığı baskıya bağlı olarak, ağrılar da artış gösterir. Hastaya hangi tedavi yönteminin gerektiği, halluks valgus dereceleri ile ilgilidir.

Halluks Valgus Ameliyatı

Yukarıda yer alan tedavi yöntemlerinin yetersiz kalması halinde, ameliyat tek çözüm haline gelmektedir. Ancak hastalara ameliyat yapılmasının elzem hale gelmesi için, ağrıların bir hayli artmış olması gerekir. Henüz ağrıların başlamadığı ve ayak parmaklarının rahat hareket ettirilebildiği hastalarda, cerrahi tedaviler tavsiye edilmemektedir. Hallux valgus ameliyatında temel prensip, var olan şekil bozukluğunu direkt olarak düzeltmektir. Peki, halluks valgus ameliyatı kaç günde iyileşir? Kemik ile ilgili operasyonlarda ortalama iyileşme süresi 1.5 aydır. Bu ameliyatta da, hastaların ayaklarının iyileşmesi için 6 hafta boyunca dikkat ve bakım gerekir. Merak edilen bir diğer soru da şudur: Ayak baş parmak ameliyatı kaç saat sürer? Bu operasyonun ortalama süresi 1 saattir. Ancak kimi hastada 45 dakika yeterli olurken, kimi hastada bu süre 90 dakikaya çıkabilir. Halluks valgus ameliyatı olanlar, ayaklarının önceki şekline göre olan değişimden büyük oranda memnun kalırlar.

 

Sıkça Sorulan Sorular