Kronik Total Oklüzyon (CTO), kalp damarlarında bir koroner arterin tamamen tıkanması durumudur. Ancak bu tıkanıklık genellikle 3 aydan uzun süredir devam eden bir durumdur. Tıkanan damar, kalp kasına kan akışını engellediği için angina (göğüs ağrısı), nefes darlığı gibi belirtilere yol açabilmektedir.
Kronik Total Oklüzyon (CTO) Nedir?
Kronik Total Oklüzyon (CTO), kalp damarlarından birinin tamamen tıkanması ve bu tıkanıklığın en az 3 ay boyunca devam etmesi durumudur. Tıkanan damar, kalp kasına yeterli kan ve oksijen ulaşmasını engellediği için kişilerde göğüs ağrısı (angina), nefes darlığı, çabuk yorulma ve bazen ritim bozuklukları gibi şikâyetler ortaya çıkabilmektedir. CTO, genellikle koroner arter hastalığının ileri bir formu olarak kabul edilir ve kalp fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Bu durum, kalp kasının bir kısmında kan akışının tamamen kesilmesine neden olmaktadır. Bu nedenle tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini düşürerek ciddi kalp problemleri riskini artırabilmektedir. Tedavi seçenekleri arasında anjiyoplasti (balon ve stent uygulamaları), özel kateter teknikleri ile damar açma işlemleri veya koroner bypass ameliyatı bulunmaktadır. Hangi yöntemin uygulanacağı, tıkanıklığın yeri, uzunluğu, hastanın genel sağlık durumu ve eşlik eden kalp hastalıklarına göre uzman kardiyologlar tarafından belirlenmektedir. Erken tanı ve uygun tedavi, semptomların hafifletilmesi ve kalp fonksiyonlarının korunması açısından büyük önem taşır.
CTO Neden Standart Anjiyo İşlemlerinden Farklıdır?
CTO (Kronik Total Oklüzyon), standart anjiyo işlemlerinden farklıdır. Çünkü tıkanıklık tamamen ve uzun süredir (genellikle 3 aydan fazla) devam eden bir damar içindedir. Standart anjiyoplasti işlemlerinde damar kısmen açıktır ve balon veya stent kolayca yerleştirilebilmektedir. Ancak CTO’da, tıkanıklık yoğun kireçlenme ve fibröz dokudan oluştuğu için kateter ve kılavuz tellerin geçişi çok daha zordur. Bu nedenle uzman teknikler, özel ekipman ve daha uzun süreli girişimler gerekebilmektedir. Ayrıca CTO işlemlerinde başarı oranı ve riskler standart anjiyoya göre farklıdır. Damar açma işlemi sırasında damar yırtılması, perforasyon veya ritim bozukluğu gibi komplikasyon riski biraz daha yüksektir. Bu yüzden CTO tedavisi, deneyimli kardiyologlar tarafından özel merkezlerde uygulanmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
- Göğüs ağrısı (angina)
- Nefes darlığı
- Çabuk yorulma
- Hızlı kalp atışı veya çarpıntı
- Göğüste baskı veya sıkışma hissi
- Egzersiz sırasında şikâyetlerin artması
- Ritim bozuklukları
- Bazı durumlarda belirti vermeyebilir (sessiz CTO)
CTO Tedavisi Kimler için Uygundur?
- Göğüs ağrısı (angina) şikâyeti olanlar
- Nefes darlığı yaşayanlar
- Kalp kasında kan akışı azalmış kişiler
- Daha önce standart tedaviye yanıt vermeyen hastalar
- Koroner damar tıkanıklığı nedeniyle yaşam kalitesi düşenler
- Yüksek riskli kalp komplikasyonları riski taşıyanlar
- Bypass ameliyatı veya anjiyoplasti için uygun adaylar
Kronik Total Oklüzyon (CTO) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik Total Oklüzyon (CTO) tedavisi, tıkanmış koroner damarların açılmasını ve kalp kasına yeterli kan akışının sağlanmasını hedeflemektedir. Tedavi seçenekleri genellikle anjiyoplasti (balon ve stent uygulamaları) veya koroner bypass ameliyatıdır. Anjiyoplasti sırasında, tıkanıklığın içinden özel kılavuz teller ve kateterler geçirilerek damar açılmaktadır. gerekirse stent yerleştirilir. CTO’nun uzun süreli ve yoğun kireçlenmiş yapısı nedeniyle bu işlem standart anjiyoya göre daha karmaşık ve zaman alıcıdır. Bu nedenle deneyimli kardiyologlar ve özel ekipman gerektirmektedir. Bypass ameliyatı ise, tıkalı damarın etrafından yeni bir damar yolu oluşturularak kan akışının sağlanmasını amaçlamaktadır. Tedavi yöntemi seçimi, hastanın genel sağlık durumu, tıkanıklığın yeri ve uzunluğu ile semptomların şiddetine göre belirlenir. Uygun tedavi ile hem semptomlar hafifler hem de kalp fonksiyonları korunabimektedir.
Faydaları Nelerdir?
- Göğüs ağrısının (angina) azalması
- Nefes darlığının düzelmesi
- Egzersiz kapasitesinin artması
- Kalp kasının daha iyi beslenmesi
- Yaşam kalitesinin yükselmesi
- Kalp yetmezliği riskinin azalması
- Ritim bozuklukları riskinin düşmesi
- Ritim bozuklukları riskinin düşmesi
- Gelecekte ciddi kalp komplikasyonlarının önlenmesi
CTO Prosedürünün Riskleri ve Komplikasyonları Nelerdir?
- Damar yırtılması veya perforasyonu
- Kanama veya hematom oluşumu
- Ritim bozuklukları (aritmi)
- Kalp krizi riski
- Böbrek fonksiyonlarında geçici bozulma (özellikle kontrast kullanımı sonrası)
- Enfeksiyon riski
- Stent tıkanıklığı veya tekrar daralma
- Nadir durumlarda felç veya ciddi komplikasyonlar
Kronik Total Oklüzyon Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci
CTO tedavisi sonrası iyileşme süreci, uygulanan yönteme ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişmektedir. Anjiyoplasti ve stent uygulaması sonrası hastalar genellikle birkaç gün içinde günlük aktivitelerine dönebilir. Ancak ağır egzersiz ve zorlayıcı aktiviteler bir süre kısıtlanabilmektedir. İyileşme sürecinde kan sulandırıcı ve kalp ilaçlarının düzenli kullanımı, sağlıklı beslenme ve doktor kontrollerine uyum oldukça önemlidir. Bypass ameliyatı sonrası ise hastanede birkaç gün yatış, ardından evde dinlenme ve fiziksel aktiviteye yavaş dönüş gerekebilmektedir. Her iki durumda da düzenli kardiyoloji kontrolleri ve yaşam tarzı değişiklikleri, kalp fonksiyonlarının korunması ve komplikasyon riskinin azaltılması açısından kritik öneme sahiptir.
Sık Sorulan Sorular
Anjiyoplasti sonrası birkaç gün içinde günlük aktivitelere dönüş mümkündür. Bypass ameliyatı sonrası evde dinlenme ve yavaş fiziksel aktivite önerilmektedir. Düzenli kontroller ve ilaç kullanımı önemlidir.
Tıkanıklık tamamen ve uzun süredir mevcut olduğu için, damar içi geçişi zor ve işlemi daha karmaşıktır; özel teknik ve ekipman gerekir.
CTO tedavi edilmezse, göğüs ağrısı ve nefes darlığı artabilir, egzersiz kapasitesi düşer, kalp kasında fonksiyon kaybı gelişebilir, kalp yetmezliği ve ritim bozuklukları riski yükselir.