Lejyoner hastalığı, Legionella bakterisinin neden olduğu bir akciğer enfeksiyonu olarak bilinmektedir. Bu hastalık, genellikle suyun içinde gelişen bakterilerin, özellikle su sistemlerinde (örneğin, duş başlıkları, klima sistemleri, sıcak su sistemleri) aerosol yoluyla hava yoluyla insanlara geçmesi sonucu bulaşmaktadır.
Lejyoner Hastalığı Nedir?
Lejyoner hastalığı, Legionella adlı bakterinin neden olduğu ciddi bir akciğer enfeksiyonudur. Bu bakteriler genellikle doğal su kaynaklarında bulunmaktadır. Ancak özellikle su sistemlerinde, klima, duş başlıkları ve sıcak su sistemleri gibi ortamlarda da çoğalması mümkündür. Bakteri, bu su sistemlerinden havaya karışan mikro damlacıklar aracılığıyla insanlara bulaşır. Lejyoner hastalığı, genellikle zatürreye benzer belirtilerle kendini göstermektedir. Bu belirtiler çoğunlukla yüksek ateş, öksürük, baş ağrısı, kas ağrıları ve nefes darlığı gibi semptomlardır. Bu hastalık çoğunlukla ciddi değildir.
Ancak doktor kontrolü şarttır. Bunun yanı sıra bağışıklık sistemi zayıf, yaşlı ya da kronik hastalığı olan bireyler hastalığı daha şiddetli geçirme ihtimali yüksektir. Tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen bu hastalık, antibiyotik tedavisiyle iyileştirilebilmektedir. Lejyoner hastalığının önlenmesi için, su sistemlerinin düzenli olarak dezenfekte edilmesi ve bakımının yapılması oldukça önemlidir. Aksi takdirde bakterilerin çoğalma ve bulaşma olasılığı yüsektir.
Neden Olur?
- Lejyoner hastalığı Legionella bakterisi tarafından meydana gelir,
- Kirli su sistemleri bakterilerin yayılmasına neden olmaktadır,
- Bu bakteri genellikle su sistemlerinde bulunmaktadır,
- Duş başlıkları, klima ve sıcak su sistemleri bakterilerin yerleşebileceği alanlardır,
- Bakteri, havadaki mikro damlacıklar yoluyla insanlara bulaşır,
- Yaşlılar, sigara içenler ve kronik hastalıkları olanlar daha fazla risk altındadır,
- Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde hastalık daha şiddetli görülmektedir,
- Su sistemlerinin bakımsız olması, bakterinin yayılma olasılığını artırmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
- Yüksek ateş,
- Öksürük,
- Nefes darlığı,
- Kas ağrıları,
- Baş ağrısı,
- Titreme,
- Yorgunluk,
- Bulantı ve kusma,
- İshal,
- Zihinsel karmaşa,
- Göğüs ağrısı,
- Kas güçsüzlüğü,
- Solunum güçlüğü gibi belirtiler vardır.
Lejyoner Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Bu hastalığın teşhisi, genellikle hastanın klinik belirtileri ve tıbbi geçmişine dayanarak yapılmaktadır. Doktor, yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı, kas ağrıları ve baş ağrısı gibi belirtilerle başvuran bir hastanın durumunu değerlendirir. Teşhis için en yaygın yöntem, hastanın idrarında Legionella bakterisinin varlığını tespit etmeye yönelik yapılan idrar antijen testi ile yapılmaktadır. Bu test, hızlı bir şekilde sonuç vererek doğru bir teşhis konulmasına yardımcı olur. Ayrıca, kan testleri de yapılabilmektedir. Çünkü bu testler vücutta bakterinin yarattığı enfeksiyonun izlerini gösterebilir. Bazen, bakterinin doğrudan tespiti için balgam veya akciğerlerden alınan örnekler üzerinde kültür testi yapılabilmektedir. Bir diğer yöntem ise, akciğerlerdeki enfeksiyonu daha net görmek için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması kullanmaktır. Doktorlar, hastalığın teşhisini doğrulamak ve tedaviye yön vermek için bu testlerin sonuçlarını dikkatle incelemektedir.
- Klinik belirtilerin değerlendirilmesi (yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı),
- İdrar antijen testi ile Legionella bakterisinin tespiti,
- Kan testleri ile enfeksiyon izlerinin araştırılması,
- Balgam veya akciğer örneği ile kültür testi yapılması,
- Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması ile akciğer enfeksiyonunun incelenmesi,
- Hastanın tıbbi geçmişinin gözden geçirilmesi.
Lejyoner Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Lejyoner hastalığının tedavisi, genellikle antibiyotiklerle yapılmaktadır. Bununla birlikte tedavi ne kadar erken başlanırsa sonuç o kadar başarılı olur. Hastalığın tedavisinde en yaygın olarak kullanulan antibiyotikler, florokinolonlar ve makrolid sınıfına ait ilaçlar olup, bu ilaçlar Legionella bakterisini hedef almaktadır. Tedavi süresi, hastanın genel sağlık durumuna ve enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak değişebilmektedir. Ancak genellikle 2-3 hafta arasında sürer. Ağır vakalarda hastalar hastaneye yatırılır ve intravenöz antibiyotik tedavisi uygulanabilmektedir. Erken tedavi edilmezse, Lejyoner hastalığı ciddi komplikasyonlara yol açabilmektedir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir. Ayrıca, hastalığın önlenmesi için su sistemlerinin düzenli dezenfeksiyon ve bakımının yapılması gereklidir.
Lejyoner Hastalığı Nasıl Önlenir?
- Su sistemlerinin düzenli olarak dezenfekte edilmesi,
- Sıcak suyun 50-60°C arasında tutulması,
- Klimaların ve havalandırma sistemlerinin düzenli bakımı,
- Duş başlıklarının ve muslukların temizlenmesi,
- Su kaynaklarının temiz ve bakımlı tutulması,
- Su sistemlerinde suyun durgunlaşmasının engellenmesi,
- Bakterilerin çoğalmasını engellemek için su sistemlerine kimyasal dezenfektanlar eklenmesi,
- Riskli bölgelerdeki su sistemlerinin doğru şekilde kurulması,
- Yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin bu tür ortamlardan uzak tutulması,
- Su sistemi bakımında uzman kişiler tarafından hizmet alınması.
Sık Sorulan Sorular
Tedavi edilmediğinde, lejyoner hastalığı ciddi komplikasyonlara, akciğer hasarına, organ yetmezliğine ve hatta ölüme yol açabilmektedir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi büyük önem taşımaktadır.
Yaşlılar, sigara içenler, bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve kronik hastalıkları bulunan bireylerde lejyoner hastalığı daha sık görülür. Bu gruptaki kişilerde hastalık daha şiddetli seyredebilmektedir.
Legionella bakterileri, doğal su kaynaklarında (göller, nehirler) ve yapay su sistemlerinde (su depoları, sıcak su sistemleri, duşlar, klimalar) bulunabilir. Bakteriler bu ortamlarda çoğalarak insanlara bulaşabilmektedir.
