Sosyal Anksiyete(Sosyal Fobi) Nedir?

Sosyal anksiyete diğer adıyla sosyal fobi, kişinin başka insanlarla iletişime geçtiğinde hissettiği korku ve endişedir. Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişiler, biriyle tanışmaktan, flört etmekten, hatta sohbet etmekten bile endişe duyar ve korkarlar. Bu sosyal fobi tedavi edilebilen bir durumdur. Ancak tedavi edilmediği takdirde kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürmektedir.

Sosyal Anksiyete Nedir?

Sosyal anksiyete, sosyal durumlarda ortaya çıkan yoğun endişe, korku veya gerginlik hissi olarak tabir edilmektedir. Bu sosyal fobi, sosyal etkileşimlerde, toplum içinde konuşma yapmak, sipariş vermek, flört etmek gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır. Toplumsal durumlarda utanç, dikkat çekme korkusu gibi belirli durumlarla ilişkili olarak aşırı endişe yaşamaktır. Bu durum, zaman içerisinde kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Kişinin sosyal etkinliklerden kaçınmasına, ilişkilerde zorluk yaşamasına veya iş performansının düşmesine neden olmaktadır. Sosyal fobi genetik yatkınlık veya farklı çevresel faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu durum üstesinden gelinmediği ve tedavi edilmediği takdirde kişinin yaşamında olumsuz yönde ilerleyecektir. Sosyal fobinin en temel özelliği ise, yargılanmak, eleştirilmek, reddedilmek gibi durumların meydana gelebileceği korkusudur. Sosyal fobi, kişinin günlük yaşamını, okulunu, işini ve diğer aktivitelerini etkilemektedir. Ancak tedavisi mümkün olan bu durumun en kısa sürede profesyonel bir destek alınması oldukça önemlidir.

Sosyal Anksiyete (Sosyal Fobi) Belirtileri Nelerdir?

• Kalp çarpıntısı ve kalp atışlarda yükselme,
• Baş dönmesi,
• Yüz kızarması,
• Mide ağrısı,
• Sosyal bir etkileşim sonrasında zihinde o anı ve olayı canlandırma ve moral bozma,
• Başka kişilerle işetişime girmekten veya konuşmaktan yoğun korku duyma,
• Konuşma anında kekeleme veya seste titreme,
• Titreme ve terleme,
• Sosyal ortamlarda kaygı ve endişe yaşamak,
• Ağız kuruluğu gibi birden fazla belirtisi bulunmaktadır.

Sosyal Anksiyete Neden Olur?

Öncelikle sosyal fobi, birçok farklı faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilen bir durumdur. Yapılan araştırmalar doğrultusunda sosyal fobinin çoğunlukla genetik yatkınlık nedeniyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ailesinde sosyal fobisi olan kişilerde bu durumun daha yaygın görüldüğü bulunmuştur. Ancak bu fobinin ortaya çıkması tek bir nedene bağlı olmamaktadır. Bununla birlikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, aşırı eleştiriler gibi çevresel faktörler, sosyal anksiyete gelişimini etkileyebilmektedir. Kişinin çocukken yaşamış olduğu herhangi bir travmatik olay, sosyal fobi gelişiminde rol oynamış olabilir. Bu nedenle sosyal fobisi olan bir kişinin çocukluk travmaları da göz önünde bulundurulmaktadır. Kendine güvensizlik duyguları, sosyal anksiyetenin gelişiminde önemli bir faktör olabilmektedir. Kişi, başkalarıyla etkileşime girerken kendine olan güveni sarsılabilmektedir. Bu durum da sosyal fobinin tetiklenmesine neden olabilir. Bununla birlikte depresyon, panik bozukluk veya başka bir zihinsel sağlık sorunu gibi durumlar, sosyal fobi riskini artırabilir. Sosyal fobi genellikle birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkmaktadır. Ayrıca tedavisi mümkün olan bir sağlık durumudur.

Sosyal Fobi Semptomlarını Tetikleyen Durumlar Nelerdir?

• Kalabalık içinde konuşmak,
• Telefonda konuşmak,
• Misafir ağırlamak,
• Sosyal fobisi olan kişiye şaka yapılması,
• Kişi bir iş ile uğraşırken o kişiyi izlenmek,
• Otorite sahibi kişilerle bir arada bulunmak,
• Biriyle tanışmak veya flörtleşmek,
• Sipariş vermek,
• Bir toplumda veya konferans salonunda konuşma yapmak,
• Kalabalık bir ortamda yemek yemek gibi birden fazla durum sosyal fobiyi tetikleyebilmektedir.

Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer?

Kalabalık ve sosyal ortamlarda ortaya çıkan bu durum kişilerde endişe, korku ve paniğe neden olmaktadır. Bu durumlarda kişiler bulundukları ortamdan kaçmak ve uzaklaşmak isterler. Ancak bu durum ilerleyen zamanlarda kişinin özgüveninde ve günlük yaşamında düşüşlere neden olmaktadır. Sosyal fobi genellikle kendiliğinden kaybolabilmektedir. Bu durum bazı kişiler için kolay bazıları için ise zor ve yorucu olabilmektedir. Sosyal fobi dünya genelinde en sık görülen fobi türleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle oldukça yaygın bir psikolojik sağlık durumu olarak kabul edilmiştir. Bununla birlikte kişiler genellikle bu durumu atlatabilirler. Ancak bazı kişiler için bu durum o kadar kolay değildir. Bu gibi durumlarda kişilerin profesyonel destek almalarında fayda vardır. Sosyal fobiyi tedavi etmek için terapi veya ilaç tedavisi gibi yöntemler bulunmaktadır. Bununla birlikte kişinin toplum önünde konuşma pratikleri yapması, kaygıya neden olan durumlarla yavaş yavaş yüzleşmesi gereklidir. Kişinin kendini huzursuz ve mutsuz eden durumlardan uzaklaştırması gereklidir.

Sosyal Anksiyete (Sosyal Fobi) Tedavisi Nasıl Olur?

Sosyal fobi, bazen kendiliğinden geçmektedir. Ancak bazı kişiler için bu durum o kadar kolay değildir. Bazen bu durum rahatsızlığın ilerleyiş durumuyla da alakalıdır. İleri düzeyde bir sosyal fobisi olan kişi kolaylıkla bu durumu atlatamayabilir. Bu durumda kişinin profesyonel destek almasında fayda vardır. Kişiden kişiye göre değişen tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bazı kişiler terapi yöntemleriyle bu durumun üstesinden gelirken bazı kişilere ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Hangi tedavinin uygulanacağına uzman psikolog karar vermektedir. Klostrofobi ve niktofobi de olduğu gibi sosyal fobide de neredeyse aynı yöntemler uygulanmaktadır. Çünkü bu fobi türleri dünya genelinde en sık görülen sağlık durumlarıdır. Bununla birlikte bu tedavi yöntemleri alanında uzman kişiler tarafından uygulanmalıdır. Alanında yetkili ve uzman kişilerce uygulanan bu yöntemler oldukça etkili ve başarılı sonuçlar vermektedir. Uygulanan yöntemler şunlardır.

• Kaygı ve stres yönetimi teknikleri,
• Bilişsel davranış terapisi,
• Sosyal beceri eğitimi,
• İlaç tedavisi

Sık Sorulan Sorular