Meme görüntüleme teknolojilerinin başında yer alan dijital mamografi, Ataşehir Avicenna Hastanesi’nde başarıyla çekilmektedir. Mamografi artık, meme kanseri ve diğer meme hastalıkları için birinci ve en temel teşhis ve gözlem yöntemi haline gelmiştir. Peki dijital mamografi nedir? Klasik mamografi yönteminden ayrı olarak, elektronik algılayıcıların da sürece dahil edildiği bir ortamda görüntü alınmaktadır. Elde edilen meme görüntüsü yüksek çözünürlüklü monitörlerce incelenmektedir. Bu görüntüleme esnasında, sonuçlar büyütülebilir, ölçüm ve kontrast ayarı yapılabilir. Bu aşamada kullanılan X ışının seviyesinin bir önemi bulunmamaktadır. Ataşehir Avicenna Hastanesi Radyoloji Bölümü uzman personelleri ile tüm hastaların dijital mamografi ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
Dijital Mamografi Önemi
Kadınların kanserden ölüm oranlarına bakıldığı zaman, en yüksek oran meme kanserinin elinde bulunmaktadır. Maksimum 70 yaşına kadar olan kadınlar üzerinde yapılan araştırmalarda, kadınların yüzde 13’ünün meme kanserine yakalandığı belirlenmiştir. Kanserli hücrelerin bir kitle halini alması çoğu kadında birkaç yıldan fazla sürmektedir. Dolayısıyla kitlenin ele gelmesi ve tanı konması çoğu zaman geç kalınmasına neden olmaktadır. Tümör oluşmuş olsa bile, erken dönemde belirti göstermemektedir. Eğer kadın, elle muayene yapıp tümörü tespit edemez ise, tedavi için geç kalınabilir. Dolayısıyla hastanın meme kanserini erken teşhis etmesi hayat kurtarıcı olarak görülmektedir. Bu noktada dijital mamografi önemi öne çıkmaktadır. Dijital mamografinin yoğun olarak uygulandığı ülkelerde meme kanseri ölüm oranları yüzde 35 oranında düşüş göstermiştir.
Mamografi Çektirme Yaşları
Kadınlar genel olarak mamografi çektirme yaşları hakkında bilgi sahibi olmak isterler. 40 yaşını aşmış olan her kadının en az yılda 1 kez mamografi çektirmesi gerekmektedir. Genç kadınlarda ise, klinik muayene esnasında gerekli görüldüğü durumlarda istenebilir. Ailede meme kanseri bulunan yüksek risk grubundaki kadınlarda ise bu yaş sınırı ortadan kalkmalı ve yılda 1 kez mamografi yaşa bakılmaksızın çekilmelidir. Risk altındaki grup içerisinde yer alan her kadının düzenli dijital mamografilerini çektirmesi ve bunun yanında ultrason ve MR gibi görüntüleme tekniklerine de başvurmasında fayda vardır.
Dijital Mamografi ve Klasik Mamografi Farkları
Dijital mamografi ve klasik mamografi farkları çok sayıda değildir. Ama önemli bir fark vardır. Klasik mamografi çekiminde X ışını tüpü üst tarafta, alt tarafta ise meme dokusunun sıkıştırıldığı bir tabaka bulunur. X ışını memeyi geçer ve filme ulaşır. Dijital mamografide ise aynı durum geçerlidir fakat, x ışını filme değil, memeden sonra yüksek çözünürlüğe sahip elektronik detektörlere ulaşır. Elektronik detektörler, görüntüleri algılar, yakalar ve dijital ortama aktarır. Daha sonra da bu elde edilen mamografi görüntüsü yüksek çözünürlüklü monitörlere aktarılır.
Dijital Mamografi Avantajları
Dijital mamografi avantajları nedir diye bakıldığında ilk olarak akla, inceleme süredeki kısalma gelmektedir. Görüntülemenin yapılmasından 1 dakika sonraya kadar kısa bir süre içerisinde, memenin iç yapısına yönelik görüntüler ekrana yansımaktadır. Öte yandan mikrokalsifkasyon yani düzensiz küçük kireç noktaları ve minik lezyonlar da, çok daha basit şekilde görülebilmektedir. Öte yandan bu görüntüler, dijital ortamda arşivlenebilmekte ve kolayca farklı dijital ortamlara aktarılabilmektedir. Bu sayede kaybolma ya da yanında taşıma gibi dertlerden kurtulunmuş olunur.
Dijital Mamografi Öncesi Yapılması Gerekenler
Dijital mamografi öncesi yapılması gerekenler nelerdir diye soran hastalar için net tavsiyeler bulunmamaktadır. Fakat, mamografi adetin kaçıncı günü çekilir şeklinde sorularla sıkça karşılaşılmaktadır. Mamografi çekimi adına en doğru an, muayyen dönemin tamamlanmasından sonraki dönemde yani ilk haftadır. Çekimin gerçekleştirileceği gün deodorant ya da pudra gibi ürünleri göğüs bölgesinde kullanmamak faydalı olacaktır. Hastaneye gelirken eski klasik mamografik filmlerini hastanın beraberinde getirmesi gerekmektedir. Çünkü önceden çekilen filmler ile yeni çekilecek olan mamografi arasındaki ufacık bir değişiklik bile kanser belirtisi olarak değerlendirilebilmektedir. Öte yandan, mamografi ile yakalanan bir lezyonun, eski filmlerde de olması, lezyonun iyi huylu olduğunu işaret eder ve hasta boşu boşuna biyopsiye alınmış olmaz.
Dijital Mamografi Nasıl Çekilir
Hastaların bir kısmı da dijital mamografi nasıl çekilir, öğrenmek istemektedir. Mamografi için meme, iki plastik tabakanın arasına koyulur ve iki ayrı şekilde görüntü alınır. Burada memenin tabakaların arasına koyulmasının sebebi, hareketliliği en az seviyeye indirmek ve net bir görüntü elde edebilmektir. Öte yandan, bu sıkıştırma işlemi sayesinde radyasyondan etkilenme durumu da en alt seviyeye indirilmiş olur. Bu işlem esnasında yapılan sıkıştırma, ağrı hissedilmesine neden olabilir. Özellikle muayyen dönem öncesi yapılan meme görüntülemesinde ağrı olma ihtimali daha fazladır. Bu ağrılar çekimin bitmesiyle yok olacak ağrılardır. Meme görüntülemesi, mamografi teknisyeni tarafından yapılır. Çekim esnasında oda içerisinde hasta ve teknisyen dışında kimse olmaz. Dijital mamografi çeken hastaneler genellikle kadın çekim teknisyeni bulundurmaktadır.
Dijital Mamografi ve Radyasyon
Dijital mamografi ve radyasyon ilişkisi oldukça sık merak edilen bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye’de kadınlarda ne kadar sık meme kanseri olduğu göz önüne alınırsa, mamografi ile vücuda alınan radyasyonun pek de bir önemi kalmıyor. Çünkü mamografi sayesinde kansere karşı erken tanı koyularak, tedavide başarılı olma şansı arttırılabiliyor. Radyasyon miktarı ise oldukça az olduğu için, pek bir zararının olmadığı belirtiliyor. Çekim esnasında vücuda alınan radyasyon, gündelik yaşamda bir insanın vücuduna 3 ayda aldığı radyasyon ile eşit oluyor.
Tomosentez Nedir
Erken dönemde kanseri teşhis etmeye yarayan ve tüm dünyada kullanımı giderek artan tomosentez nedir? Tomosentez, mamografi teknolojisinin geldiği son nokta, konuyla alakalı en son teknolojidir. Tomosentez çekimi esnasında meme, sadece hareket etmeyeceği seviyede plakaların arasına koyulur. Yoğun bir sıkıştırma işlemi uygulanmaz. Bu sayede hastaların hissedebilecekleri ağrılar minimuma indirilmiş olur. Sadece 7 saniye süreç çekim esnasında 15 adet çekim gerçekleştirilir. Çekimde elde edilen görüntüler dijital ortamda, dört boyutlu (4D yüksek duyarlı mamografi) olarak incelenebilir ve muhafaza edilebilir. Tomosentez teknolojisiyle birlikte, klasik mamografi ve dijital mamografi türlerinde karşılaşılan güçlüklerin tamamı ortadan kalkmış ve hasta memnuniyeti maksimum seviyeye ulaşmıştır.
Leave a Reply