Vajinal Ultrason Nedir? Ne İşe Yarar?

Vajinal ultrason, vajina yoluyla yapılan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Rahim, yumurtalıklar ve diğer pelvik organlar daha net görülmektedir. Genellikle adet düzensizlikleri, kistler, gebelik ve infertilite değerlendirmelerinde kullanılan bir yöntemdir.

Vajinal Ultrason Nedir?

Vajinal ultrason, kadın hastalıklarının tanı ve takibinde önemli bir yere sahip olan, vajina yoluyla yapılan özel bir ultrason türüdür. Bu yöntemde ince ve uzun bir prob vajinaya nazikçe yerleştirilir ve ses dalgaları kullanılarak rahim, yumurtalıklar, rahim ağzı ve rahim iç tabakası gibi pelvik organlar yüksek çözünürlükle görüntülenir. Karın üzerinden yapılan ultrasonlara kıyasla çok daha net sonuçlar elde edilmesini sağlamaktadır. Özellikle adet düzensizlikleri, miyomlar, yumurtalık kistleri gibi pek çok jinekolojik sorunun değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.

Ayrıca gebelikte erken haftalarda embriyonun durumu, dış gebelik riski ve kalp atışları gibi hayati bilgiler vajinal ultrason sayesinde güvenli bir şekilde izlenebilmektedir. İnfertilite (kısırlık) tedavisi gören kadınlarda yumurta gelişiminin takibi, tüp bebek süreci ve rahim içi durumların değerlendirilmesi açısından da vazgeçilmezdir. Genellikle ağrısız ve anestezi gerektirmeyen kolay bir işlemdir. Birkaç dakika içinde tamamlanır ve hasta hemen günlük yaşantısına dönebilir. Kadın sağlığının korunmasında erken teşhis ve etkili tedavi planlaması açısından son derece değerli bir tanı aracıdır.

Vajinal Ultrason Hangi Durumlarda Yapılır?

• Adet düzensizlikleri
• Aşırı veya anormal vajinal kanama
• Yumurtalık kisti şüphesi
• Miyom tanısı ve takibi
• Rahim içi poliplerin tespiti
• Polikistik over sendromu (PCOS)
• Kısırlık (infertilite) araştırmaları
• Tüp bebek (IVF) tedavi süreci takibi
• Erken gebelik tanısı ve takibi
• Dış gebelik şüphesi
• Rahim duvarı kalınlığının ölçülmesi
• Menopoz sonrası kanama değerlendirmesi
• Pelvik ağrı ve kitlelerin araştırılması
• Spiral (RİA) yerinin kontrolü

Vajinal Ultrason Nasıl Yapılır?

Bu ultrason türü, kadın doğum muayenehanelerinde veya hastanelerde, özel bir ultrason probu yardımıyla yapılan güvenli ve hızlı bir işlemdir. İşlem öncesinde hastadan alt kısmını soyup jinekolojik muayene pozisyonunda uzanması istenmektedir. İnce ve uzun yapılı ultrason probunun üzerine hijyenik bir kılıf geçirilerek kayganlaştırıcı jel sürülerek vajina içerisine nazikçe yerleştirilmektedir. Bu prob, ses dalgaları aracılığıyla rahim, yumurtalıklar, rahim iç tabakası gibi pelvik yapıların yüksek çözünürlükte görüntülenmesini sağlamaktadır. Doktor, probu hafifçe yönlendirerek her iki yumurtalığı, rahim duvarını ve çevre dokuları detaylı şekilde inceleyebilir. İşlem genellikle ağrısız bir yöntemdir.

Yalnızca hafif bir baskı hissedilebilmektedir. Vajinal ultrason sırasında idrara sıkışık olunması gerekmez. Hatta genellikle mesanenin boş olması istenmektedir. Çünkü bu organların daha net görüntülenmesine olanak tanımaktadır. Ortalama 5-10 dakika süren bu işlem sonrası hasta hemen normal yaşantısına dönebilmektedir. Vajinal ultrason, özellikle erken gebelik haftalarında, yumurta gelişimi takibinde veya adet düzensizliklerinin nedenlerinin araştırılmasında oldukça etkili bir yöntemdir. Radyasyon içermemesi nedeniyle güvenlidir ve gerek görüldüğünde sık aralıklarla tekrarlanabilmektedir.

Ne Kadar Sürer?

Vajinal ultrason genellikle oldukça kısa süren bir işlemdir. Ortalama 5 ila 10 dakika arasında tamamlanmaktadır. Hazırlık süreciyle birlikte toplam süre 15 dakikayı geçmez. İşlem sırasında doktor, probu hafif hareketlerle yönlendirerek rahim, yumurtalıklar ve rahim iç tabakası gibi yapıları detaylı şekilde incelemektedir. Eğer özel bir durum ya da tanısal şüphe varsa, inceleme süresi birkaç dakika daha uzayabilmektedir. Ancak genel olarak hızlı, konforlu ve günlük yaşantıyı etkilemeyen bir işlemdir. Hastalar işlem sonrasında hemen normal aktivitelerine dönebilmektedir.

Vajinal Ultrason Ne İşe Yarar?

Vajinal ultrason, kadın üreme sistemiyle ilgili pek çok durumu değerlendirmede kullanılan son derece önemli ve hassas bir görüntüleme yöntemidir. Bu işlem sayesinde yumurtalıklar, tüpler ve rahim iç tabakası gibi pelvik organlar yüksek çözünürlükte görüntülenebilmektedir. Vajinal yoldan yapılan bir ultrasondur. Karın üzerinden yapılan klasik ultrasondan farklı olarak organlara çok daha yakın bir açıdan görüntü sağlamaktadır. Bu nedenle küçük kist, miyom, polip ya da yapısal bozukluklar gibi sorunların daha erken ve net bir şekilde tespit edilmesine yardımcı olur. Adet düzensizliklerinin nedenlerini araştırmak, yumurtalık kistlerini polikistik over sendromu gibi hormonal bozuklukları incelemek için kullanılmaktadır.

Bununla birlikte rahim içi tabakanın kalınlığını ölçmek amacıyla sıkça başvurulan bir yöntemdir. Ayrıca, gebeliğin erken haftalarında bebeğin kesesini görmek, dış gebelik riskini değerlendirmek, kalp atışlarını kontrol etmek ve çoğul gebelikleri tespit etmek için de kullanılmaktadır. Tüp bebek tedavisi gibi üreme sağlığı uygulamalarında, yumurtalıkların tedaviye verdiği yanıtı izlemek ve rahim içi durumları gözlemlemek açısından da büyük öneme sahiptir. Radyasyon içermeyen ağrısız ve kısa sürede uygulanabilen bir işlemdir. Vajinal ultrasonu kadın sağlığı kontrollerinde vazgeçilmez bir tanı aracı haline getirmiştir.

Sık Sorulan Sorular