Total ve parsiyel protezler, diş eksikliklerinin giderilmesinde kullanılan dental protez türleridir. Her iki protez türü de ağız sağlığı, fonksiyonlarını ve estetiğini iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Tam protezler ve parsiyel portezler, kullanım amaçları, yapıları ve avantajları bakımından farklılık göstermektedir. Total, tam ağız protezi, parsiyel protezler ise kısmi protez olarak bilinmekle birlikte kullanım amaçaları da değişmektedir.
Total, Tam Protezler Nedir?
Bu protezler, diğer adıyla tam protezler, kişinin ağızında hiç diş kalmadığında kullanılan dental protezler olarak bilinmektedir. Tam diş eksikliği yaşayan hastalar için tasarlanmış olan protezlerdir. Bu protezler, hem estetik görünümü düzeltmek hem de çiğneme ve konuşma gibi fonksiyonlarını geri kazandırmak amacıyla kullanılmaktadır. Bu tedavi yöntemi, genellikle yaşlı veya ciddi diş kaybı yaşayan hastalarda kullanılır. Bu protezler kişinin ağız, damak yapısına uygun, dişler ve diş etleri doğal görünecek şekilde tasarlanmaktadır. Bu tedavi de kullanılan protezler genellikle akrilik veya porselenden yapılabilir. Aynı zamanda diş ve diş etlerine benzerliği ile oldukça estetik görünüm sağlamaktadır.
Bu protezler, çiğneme ve konuşma yeteneklerini iyileştirerek kişinin ağız fonksiyonlarını geri kazanmasını sağlamaktadır. Total protezler diğer adıyla tam protezler, tüm dişlerini kaybetmiş olan kişiler için ideal bir çözümdür. Diş hekimi gerekli muayeneyi yaptıktan sonra hastanın ihtiyaçlarına uygun protez tasarımını ve uygulamasını gerçekleştirecektir.
Parsiyel, Bölümlü Protezler Nedir?
Parsiyel protezler, diğer adıyla bölümlü protezler, ağızda tam diş eksikliğinin yanı sıra, bazı dişlerin eksik olduğu durumlarda kullanılmaktadır. Bu protezler, eksik olan dişlerin yerine geçerek hem estetik hem de fonksiyonel bütünlüğünü sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Parsiyel protezlerin tasarımı, hastanın ağız yapısına ve diş eksikliklerinin konumuna bağlı olarak kişiselleştirilmektedir. Çoğunlukla, metal bir iskelet üzerine yerleştirilen akrilik diş ve diş eti yapısından oluşmaktadır. Bu sayede doğal dişlerin görünümünü almaktadır. Bu protezlerin en büyük avantajlarından biri ise, eksik dişlerin yerine geçerek hem estetik bir görünüm sağlaması hem de çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını iyileştirmesidir.
Bununla birlikte bu protezler, diş eti ve kemik yapısının sağlığını destekleyerek dişlerin doğru hizalanmasını sağlamaktadır. Bu tedavi yöntemi, diş eksiklikleri nedeniyle yaşam kalitesi olumsuz etkilenen kişiler için etkili bir çözümdür. Hem estetik hem de fonksiyonel faydaları sayesinde, kişinin özgüvenini ve ağız sağlığını önemli ölçüde iyileştirmektedir.
Protezlerimi Nasıl Temiz Tutabilirim?
- Protezi temiz tutmak için günlük fırçalama gereklidir,
- Özellikle, yemeklerden sonra, protezi suda yıkamak gereklidir,
- Düzenli olarak protez fırçalanmalıdır,
- Fırçalama işleminde su ve çeşitli diş macunları kullanılmalıdır,
- Özel protez fırçaları veya normal diş fırçaları da kullanılmalıdır,
- Protezin tüm yüzeylerini dikkatli bir şekilde temizlenmelidir,
- Protezin içine işlemiş lekeler ve tartarlar ancak bir diş hekimi tarafından ultrasonik araçlarla temizlenmelidir.
Tam Veya Bölümlü Protez Kullanan Hastanın Dikkat Etmesi Gerekenler
- Sert ve yapışkan gıdalardan kaçınılmalıdır,
- Protez kaynaklı rahatsızlık veya ağrı hissedildiğinde diş hekimine danışılmalıdır,
- Protezler her yemekten sonra temizlenmelidir,
- Sigara ve aşırı alkol tüketimi ağız sağlığına zarar verir ve protez kullanımını olumsuz etkilemektedir,
- Dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni ağız sağlığının korunmasına yardımcı olmaktadır,
- Diş hekimi tarafından önerilen aralıklarla düzenli kontroller yapılmalıdır,
- Protezler, diş etlerinin ve ağız dokularının dinlenebilmesi için gece boyunca çıkarılmalıdır,
- Protez kullanılmayan alanların temizliği de ihmal edilmemelidir,
- Protez ilk uygulandığında, diş hekiminizle düzenli kontroller yapmanız önemlidir.
Protezlerde Yaşanabilecek Problemler Nelerdir?
- Yeni protezler ilk başta ağrı veya rahatsızlık yaratabilmektedir. Ancak bu durum zamanla geçecektir.
- Protezler tat ve koku algısında değişikliklere neden olabilir.
- Protez kullanımı ağız kuruluğuna neden olabilir,
- Zamanla çene kemiği ve diş etlerinde değişiklikler olabileceğinden protezlerin uyumu bozulabilmektedir,
- Protezler diş etlerini tahriş edebilmektedir,
- İyi yerleştirilmeyen ve oturmayan protezler düşebilmektedir,
- Protezlerin konuşurken veya yemek yerken yerinden oynayabilmesi,
- Proteze alışma sürecinde konuşmada zorluklar yaşanabilmesi,
- Sert veya yapışkan yiyecekler protezlerle çiğnemeyi zorlaştırabilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Bu protezin tutuculuğu parsiyel protezdeki gibi kroşelerle değil hassas bağlantı denilen dişi ve erkek parçalarla sağlanmaktadır. Bu protezler hem estetik hem de tutuculuk açısından klasik parsiyel protezlerden çok daha sağlıklı ve iyidir.
İmplant destekli protezler, diş eksikliklerinin tedavisinde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Çene kemiğine yerleştirilen titanyum veya zirkonyum implantlarla desteklenen yapay dişlerdir.
Diş üstü protezler, diğer adıyla overdenture protezler, eksik dişlerin yerine kullanılan protezlerdir. Bununla birlikte doğal diş köklerine veya dental implantlara tutunan çıkarılabilir protezlerdir.
