Kıskançlık herkesin içerisinde olan bir duygudur. Bazı durumlarda verilmesi doğal karşılanan bir tepki olsa da kıskançlığın bazı kişilerde patolojik durumlara vardığı da görülmektedir. Patolojik kıskanç insan psikolojisi (othello sendromu) sık sık merak edilmektedir.
Kıskanç insan, karşısında gördüğü bir kişiyi, bir durumu, bir olayı kıskanabilir. Bu duygu kendi içerisinde farklı kollara ayrılarak da kendini gösterebilmektedir. Örneğin; sevilen bir insanın kıskanılması ile bir konuyu veya kişinin başarısını çekememe üzerine olan değerlendirmeler farklıdır. Ancak temelde kıskançlık duygusu bir bütün olarak bulunmaktadır.
Kıskanç insan; kendisinde olmayan, ulaşamadığı kişi, eşya, durum ve konumlara karşı yakıcı bir öfke duyabilmektedir. Bu duygu, aşırıya kaçtığı takdirde hem insan ilişkilerine hem de bireysel psikolojik rahatsızlıklara sebep olmaktadır.
Kıskanç İnsan Psikolojisi Nasıl ve Neden Ortaya Çıkar?
Herkesin içinde olan ve zaman zaman ortaya çıkan kıskançlık, farklı nedenlere dayalı olarak ortaya çıkabilmektedir. Örneğin sevilen kişilerle ilgili beslenen kıskançlık ve yaşam standartları üzerine oluşan kıskançlık aynı değildir. Bu duygunun ortaya çıkışı kendinde olmayana özenme, kaybetme korkusu, sahip olma isteği gibi gerekçelere dayalıdır.
Kıskanç insan psikolojisi bir anda olabileceği gibi zamana yayılarak da ortaya çıkabilmektedir. Bu noktada ise kişinin mizacı veya dışavurum hızı etkili olmaktadır. Kıskançlık oluşumundaki en etkili gerekçeleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sevilen kişileri başkaları ile paylaşmak istememe,
- Özgüven eksikliği,
- Eziklik psikolojisi,
- Elde etme arzusu,
- Güvensizlik,
- Aşırı ve sağlıksız bağlanma,
- Madde kullanımı (düşünme yetisinin etkilenmesi)
- Paylaşıma kapalılık.
Patolojik Kıskançlık (Othello Sendromu)
Aşırıya kaçan ve kişinin hem kendisine hem de çevresine rahatsızlık verecek seviyeye gelen kıskançlığa; “patolojik kıskançlık” denmektedir. Takıntılı kıskançlık olarak da açıklanabilen bu psikolojik rahatsızlığın asıl adı ise Othello sendromudur. Shakespeare’in ünlü Othello isimli eserinden ismini alan bu rahatsızlık, düşük benlik algısına ve güven eksikliğine dayalı ortaya çıkmaktadır.
Patolojik kıskançlık, kişide saplantılı düşüncelerin doğmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle tedavi edilmesi hem kişisel sağlık hem de çevresel sağlık açısından önemlidir.
Othello sendromu; kişinin bende yoksa kimsede olmasın düşüncesine ya da elinde olan bir nesneyi, kişiyi veya başarımı kaybetme korkusuna dayalıdır. Değersizlik ve çaresizlik duygusu da bu hastalıkla birlikte tanıya sahip kişide görülmektedir.
Othello sendromu, kadınlara kıyasla erkeklerde daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Özellikle ikili ilişkileri yakından ilgilendirir ve muhakkak tedavi edilmelidir. Hastalığın ilerlemesi ve krizlerin büyümesi can ve mal güvenliğini de tehlikeye atan boyutlara ulaşmaktadır. Bu nedenle kıskanç insan için tedavinin kesinliği ve uygulanması önem arz etmektedir.
Kıskanç İnsan Psikolojisi Nasıl Yönetilir?
Kıskançlık duygusu, aşırıya kaçmadığı ve doğru yönetilebildiği sürece son derece sağlıklıdır. Özellikle “imrenme” olarak açıklanabilen, negatiflik barındırmayan özenme durumu kişisel gelişime destek dahi sağlamaktadır.
Kıskançlığı doğru şekilde yönetmek için uygulanabilecek pek çok davranış bulunmaktadır. Bunlar:
- Nefes egzersizleri yapma,
- Sağlıksız kararlar verilmesine neden olacak ortamdan ve kişilerden uzaklaşma,
- Özgüven kazanma,
- Kişisel gelişimi destekleyici aktivitelere katılma,
- Kişisel güvenlik-konfor alanında bir süre dinlenme,
- Gözleri kapatıp sevilen farklı konuları düşünmek,
- Sağlıklı iletişim kurarak kıskançlık duygusunun çıkışı ile ilgili konuşma,
- Duyguyu bastırmadan fakat hafif seyirli yaşamaya özen gösterme,
- Kan şekerini dengeleme.
Sık Sorulan Sorular
- Kıskanç insanların özellikleri nelerdir?
Kıskanç insan tanımında belirgin pek çok özellik bulunmaktadır. Özgüvensizlik, değersizlik hissi, ani agresyonlar bu kişilerde en sık görülen özelliklerdir. Ancak tam zıttı olacak şekilde; yüksek ego, Tanrı kompleksi ve sessizlik de kıskanç insanların kişilik özellikleri arasında yer alabilmektedir.
- Kıskançlık psikolojisi nasıl geçer?
Kıskançlığın ortadan kalkması için gerekli durumlarda uzman gözetiminde tedavi olma, nefes egzersizleri ve terapilere katılma faydalı olabilmektedir.
- Kıskançlık psikolojik bir sorun mudur?
Kıskançlık her insanda görülen doğal bir duygudur. Ancak aşırıya kaçması ve kişinin ikili ilişkilerinde, yaşam kalitesinde değişimlere sebep olması kıskançlığı psikolojik bir sorun hâline getirmektedir.
