Çocuklarda İçe Basma Neden Olur?

Çocuklarda içe basma, yürürken ayakların normalden daha fazla içe dönük olması durumudur. Genellikle 2-8 yaş arası çocuklarda görülen bu durum çoğu zaman büyüdükçe kendiliğinden düzelebilmektedir.

Çocuklarda İçe Basma

Çocuklarda içe basma, yürüyüş sırasında ayakların normalden farklı olarak içe dönük şekilde basmasıdır. Bu durum genellikle 2 ila 8 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve büyüme süreciyle birlikte kendiliğinden düzelebilir. İçe basmanın başlıca nedenleri arasında femur (uyluk kemiği) ya da tibia (kaval kemiği) içe dönüklüğü, düz tabanlık veya kas-iskelet gelişim farklılıkları yer almaktadır. Hafif vakalarda genellikle tedaviye gerek olmaz. Çünkü bu durum zaman geçtikçe kendiğilinden düzelebilmektedir. Ancak içe basma belirginse, yürüyüşü etkiliyorsa, ağrı yapıyorsa veya yaş ilerledikçe düzelme göstermiyorsa ortopedi uzmanına başvurulması önemlidir. Gerekli durumlarda fizik tedavi, özel tabanlıklar veya ortopedik ayakkabılar önerilebilmektedir.

Çocuklarda İçe Basma Nedenleri

• Femur (uyluk kemiği) içe dönüklüğü
• Tibia (kaval kemiği) içe dönüklüğü
• Ayakların yapısal içe dönüklüğü (metatarsus adductus)
• Kas ve bağ dokularının gevşekliği
• Genetik yatkınlık
• Yanlış oturma pozisyonları (W oturuşu gibi)
• Düz tabanlık
• Sinir-kas gelişim bozuklukları
• Erken yaşta yürüme
• Uygun olmayan ayakkabı kullanımı gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabilen bir durumdur.

Belirtileri Nelerdir?

• Yürürken ayak uçlarının içe dönük olması,
• Sık düşme veya sendeleme,
• Dengesiz yürüyüş,
• Ayakkabı tabanlarının iç kısmının çabuk aşınması,
• Dizlerin birbirine çarpması,
• Spor veya koşarken zorlanma,
• Bacaklarda yorgunluk veya ağrı,
• Otururken ayakları içe doğru çevirmeye eğilim,
• W şeklinde oturma alışkanlığı gibi belirtiler vardır.

Çocuklarda İçe Basma Tanısı Nasıl Konulur? 

Çocuklarda içe basma tanısı, genellikle fizik muayene ve çocuğun yürüyüşünün gözlemlenmesiyle konur. Doktor, çocuğun yürürken ayak ve bacak pozisyonlarını değerlendirmektedir. Bu değerlendirmede ayrıca ayakta duruş, oturma şekli ve kas yapısı incelenmektedir. Gerekli durumlarda, femur veya tibia kemiklerinde dönüklük olup olmadığını belirlemek için röntgen gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir. Aile öyküsü ve çocuğun gelişim süreci de tanıda önemlidir. Tanı konulduktan sonra içe basmanın hangi yapısal veya fonksiyonel nedene bağlı olduğu belirlenerek uygun izlem veya tedavi planı yapılmaktadır.

Çocuklarda İçe Basma Tedavisi 

Çocuklarda içe basma tedavisi, durumun şiddetine, nedenine ve çocuğun yaşına göre değişmektedir. Hafif vakalarda ve özellikle küçük yaş grubunda, çoğu içe basma problemi zamanla kendiliğinden düzelir ve sadece düzenli gözlem yeterli olabilir. Ancak belirgin içe basma varsa ya da yürüyüşü olumsuz etkiliyorsa, fizik tedavi egzersizleri, ortopedik tabanlıklar veya özel ayakkabılar önerilebilmektedir. W oturuşu gibi duruş bozukluklarının düzeltilmesi de önemlidir. Nadir durumlarda, yapısal bir bozukluk varsa ve diğer yöntemlerle düzelme sağlanamıyorsa cerrahi tedavi düşünülebilmektedir. Tedavi süreci ortopedi uzmanı tarafından planlanmalıdır.

İçe Basmayı Önleyici Tedbirler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler 

• W şeklinde oturmaktan kaçınılmalıdır,
• Yaşa uygun ortopedik ayakkabılar tercih edilmelidir,
• Çıplak ayakla düz zeminde yürümesi desteklenmelidir,
• Duruş ve yürüme bozuklukları erken fark edilmelidir,
• Günlük egzersizlerle kaslar güçlendirilmelidir,
• Ayak tabanına uygun tabanlık kullanılmalıdır (gerekirse),
• Düzenli ortopedi kontrolü yaptırılmalıdır,
• Aşırı kilo alımı önlenmelidir,
• Spor aktiviteleriyle denge ve koordinasyon geliştirilmelidir,
• Sandalyede otururken ayaklar yere temas etmelidir.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?

• 8 yaşından sonra hâlâ devam ediyorsa,
• Yürüyüş bozukluğu varsa,
• Sık sık düşüyorsa,
• Ayak veya bacak ağrısı oluyorsa,
• Denge sorunları yaşıyorsa,
• İki ayak arasında belirgin fark varsa,
• Günlük aktiviteleri etkiliyorsa,
• Ailede benzer yapısal sorunlar varsa,
• Fiziksel aktivitelere katılmakta zorlanıyorsa,
• İçeri basma zamanla artıyorsa doktora başvurulmalıdır.

İçe Basma Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İçe basma tedavi edilmezse, bazı çocuklarda zamanla yürüyüş bozukluklarına, sık düşmelere, denge sorunlarına ve ayak ya da diz ağrılarına yol açabilmektedir. Bu durum, çocuğun günlük aktivitelerini kısıtlayabilir ve spor gibi fiziksel etkinliklerde zorlanmasına neden olabilir. Ayrıca, ayak ve bacaklardaki yanlış yük dağılımı ilerleyen yaşlarda postür bozukluklarına ve erken eklem aşınmalarına zemin hazırlayabilmektedir. Özellikle içe basma 8 yaşından sonra da devam ediyorsa, mutlaka bir ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmesi önemlidir. Erken tanı ve uygun önlemlerle bu tür olumsuzluklar büyük ölçüde önlenebilmektedir.

Sık Sorulan Sorular