Sıklıkla gençlik dönemindeki kadınların göğüs bölgelerinde ortaya çıkan fibroadenomlar, oldukça sık karşılaşılan iyi huylu tümörlerdir. Fibroadenomlar hakkında tüm merak edilenleri Avicenna International Hastanesi uzman hekimleri anlattılar.
Fibroadenom Nedir?
Peki, fibroadenom ne demek? Fibroadenomlar, özellikle menopoz öncesi genç kadınların göğüslerinde ortaya çıkan iyi huylu tümörlerdir. Memelerde elle hissedilebilecek hale gelen bu tümörler kimi zaman sert kimi zaman da lastik kıvamında olur. Meme içerisinde az da olsa yer değiştirebilen, yuvarlak yapıda ve sınırları belli olan bu iyi huylu tümörlerin ağrısı pek olmaz. Sadece adet dönemlerinde bir miktar ağrıya neden olabilirler. Elle gerçekleştirilen muayene esnasında, elin oluşturduğu baskıyla yer değiştirmesi ve kayıp gitmesi nedeniyle meme faresi olarak da adlandırıldığı olmuştur. Fibroadenomlar kimi zaman birden fazla olabilir ve boyutları birbirinden farklı olsa da ortalama 2 santimetre büyüklükleri olur.
Fibroadenom Neden Olur?
Fibroadenom memenin salgı bezlerinden ve fibroz dokusundan oluşan iyi huylu kitlelere verilen addır. Ortaya çıkma nedenleri tam olarak bilinmemekle beraber, östrojen hormonuna karşı artan hassasiyete bağlı olarak geliştiği bir takım araştırmacılar tarafından düşünülmektedir. Yine de çok sayıda nedenin iyi huylu tümörlere neden olabileceği unutulmamalı ve bu kitlelerin hastada ortaya çıkma nedenleri iyi araştırılmalıdır. Çoğu zaman hastadan biyopsi almak ve incelemek yapılabilecek en doğru hamledir. Zira, bu tarz iyi huylu olduğu düşünülen tümörlere bağlı olarak çeşitli kanser tanılarını atlamak mümkündür.
Fibroadenomlar Kaç Türe Ayrılır?
Fibroadenomların türlerini tespit edilebilmek için biyopsi yapılır. Biyopsilerde en çok karşılaşılan fibroadenom türü basit basit fibroadenomlardır. Bununla beraber, birbirinden farklı hücresel yapılara sahip türlere, kompleks fibroadenomlar adı verilmektedir. Öte yandan 5 santimetreden büyük olanlara dev fibroadenom ve 18 yaşından küçük kızlarda ortaya çıkanlara da juvenil fibroadenom ismi verilmiştir.
Fibroadenom Kansere Dönüşür mü?
Basit fibroadenomlar kansere neden olmazken, kompleks fibroadenomlara bağlı kanser gelişme riski çok az da olsa vardır.
İyi Huylu Tümörler Nasıl Teşhis Edilir?
İyi huylu fibroadenomlar sıklıkla rutin kontrol esnasında teşhis edilir. Bununla birlikte evde kendi kendine elle yapılan muayeneler esnasında fark edildiği durumlarda, doktora giderek tanı koyulan hastaların sayısı da bir hayli fazladır. Bazı durumlarda hastadan meme ultrasonografisi ya da mamografi istenebilir. Ender gerçekleşse de, biyopsi gereken hastalar da olabilmektedir.
Fibroadenomlar Zararlı Mıdır?
Hastaların büyük bir bölümünün aklında fibroadenomlar ağrı yapar mı, fibroadenomlar büyür mü ve fibroadenomlar ne zaman alınmalı gibi sorular bulunur. Bir fibroadenomun gereğinden fazla büyük olduğu belirlenmişse ve rutin kontroller esnasında giderek büyüdüğü gözlemlenmişse, doğru şekilde tedavi edilmelidir. Tedavi edilmediği durumlarda hastalar için kanser tanısı koymak atlanabilir. Böyle büyük boyutlara fibroadenomların özellikle adet dönemlerinde ağrı yapabildiği bilinmektedir. Bazı durumlarda fibroadenomun hastadan cerrahi yöntemle alınması gerekebilir. Ancak fibroadenom ameliyatı düzgün gerçekleştirilemezse, hastanın memesinde şekil bozuklukları oluşabilir.
Fibroadenomlar Nasıl Geçer?
Fibroadenom, sıklıkla ortaya çıktığı boyutlarda kaldığı için, hastaların rutin olarak muayeneye gitmesi ve kitlenin takip edilmesi yeterli olmaktadır. Ancak lezyonun ortaya çıkmasından sonraki iki yıllık dönemde büyüme görülürse, şekilsel değişiklikler belirlenirse ya da kitlenin sınırları değişiklik gösterirse cerrahi yöntemle kitlenin alınması gerekebilir. Ancak bunlardan hiçbiri yaşanmazsa ve kitle ilk ortaya çıktığı zamanki gibi sabit duruyorsa, yılda 1 kez kontrol yaptırmak yeterli olacaktır. Eğer hastada fazlasıyla büyük bir fibroadenom tespi edilirse biyopsi yapmak gerekebilir. Hastaların tedaviye uygun olmaları halinde radyofrekans ablasyon yani yakma işlemi, kriyoterapi yani dondurma işlemi ya da farklı girişimsel cerrahi tedavi yöntemlerinden faydalanılabilir. Bazı kaynaklar, fibroadenomlar ozon tedavisi ile tedavi edilebilir dese de, kesin bir yargı ortaya koyabilmek için, araştırmaların biraz daha çoğalması gerekmektedir.