Ritim Bozukluğu Nedir?
Peki, kalp aritmi nedir? Aritmiler, en özet tabirle, kalp atış hızındaki düzensizliklerdir. Ritim bozukluğu esnasında kalp fazlasıyla hızlı atarsa, bu duruma taşikardi adı verilir. Eğer kalp olması gerekenden çok düşük seviyelere düşerse de, bu sefer bradikardi denilen durum söz konusudur. Kalp kimi zaman da düzensiz atışlar gösterebilir. Heart arrhythmia problemi çoğu zaman zararsız olarak kabul edilmektedir. Fakat kimi zaman hayatı tehdit edecek seviyelerde de olduğu görülmektedir. Kalp aritmi hastalığı sebebiyle kalbimiz vücudumuza yeteri kadar kan gönderemeyebilir. Böyle durumlarda bayılma, nefes daralması ya da daha korkutucu olarak ölüm ile karşı karşıya kalınabilir.
Taşikardi Kalp Aritmi
En çok karşılaşılan ritim bozukluğu problemlerinden birisi taşikardidir. Bir hastaya taşikardi tanısı koyulabilmesi için, hastanın kalbinin dakikada yüzden fazla kez atması gerekir. Yoğunlukla çarpıntı belirtisiyle kendisini gösterir. Kimi zaman tansiyonun düşmesi ya da nefesin daralması gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Çarpıntı şikayetiyle hastaneye giden bir hasta, MR ve EKG gibi görüntüleme teknikleriyle gözlemlenir. Taşikardi hastalığı yaşayan hastaların çarpıntıları kısa süreli olmaktadır. Bu sebeple, hasta bir sağlık kuruluşuna gidene kadar kalp ritmi olması gereken seviyelere geri döner. Böyle hastalar için daha ileri seviyelerde muayeneler yapılması ve hastanın detaylıca araştırılması gerekmektedir.
Ventriküler Taşikardi
Kalbin içerisinde ventikül odacıkları bulunur. Bu odacıkların içerisindeki nabzın hızlı atması durumuna, ventriküler taşikardi adı verilmektedir. Ventriküller kanın bürün vücutta gezmesini sağlamakla görevli olan ana pompalar olarak karşımıza çıkarlar. Sağlıklı insanlarda dakikalık kalp atma sayısı 60 ile 100 arasında değişmektedir. Vetriküler taşikardi hastalarında bu atış hızı dakikada 250 atışa kadar yükselebilmektedir. Kalbimizin bu denli hızlı atıyor oluşu, vetriküllere olması gereken seviyelerde kan ulaşamamasına neden olur. Bu da oldukça hayati problemlere sebebiyet verebilir.
Supraventriküler Taşikardi
Çocukluk döneminde daha yoğun görülen bir taşikardi türü de supraventriküler türdür. Sıklıkla anne sütü emdiği dönemde görülür ve huzursuzluk, yorgunluk, enerji düşüklüğü gibi belirtilerle kendisini gösterir. Küçük çocuklarda çarpıntı, bayılma ve göğüs ağrılarıyla belirti göstermektedir. Bu hastalığa sahip çocuklarda çarpıntı oldukça nadir görülür. Supraventriküler taşikardi teşhisi koyulan çocukların en hızlı şekilde ilaç tedavisine başlamasında fayda vardır.
Sinüs Taşikardi
Sinüs taşikardisi fiziksel olarak yorulma, travma yaşama, stres altında olma gibi durumların bir sonucu olarak heart arrhythmia problemi yaşanmasına neden olur. Kalp ritim bozukluğu oluşturan bu hastalık, dakikada 100 ve üzeri seviyelerde kalp atımına neden olur. Korkulmaması gereken bir hastalık olarak görülüyor olsa da, bir doktor muayenesinden geçmede fayda vardır.
Normal Nabız Kaç Olmalı?
Normal nabız değerleri sıkça merak edilen bir konudur. Her insanın normal nabız değerleri kaç olmalı ile ilgili fikrinin olması gerekir. Sağlıklı insanların dakikada kalp atış sayısı 60 ile 100 arasındadır. Eğer nabız 50’nin altına düşmeyecek şekilde, genel olarak düşük bir hıza sahipse, bu en sağlıklı kalp atım seviyesi olarak kabul edilir.
Spor Sonrası Nabız Seviyesi
Spor yapan insanlarda nabız, egzersiz esnasında yükselirken, dinlenme aşamasında da düşebilir. Dinlenirken nabzın 50 ve altına düştüğü görülebilmektedir. Dinlenirken nabzın düşmesi iyi bir durumdur. Spor yaparken nabzın dakikada 125 atımı geçmemesi gerekmektedir. Bu atım sayısının 125’in üzerine çıkması, hayati tehlikenin bulunduğunu göstermektedir. Bu sebeple sporcuların hem spor yaparken hem de dinlenirken nabızlarının ölçülmesinde fayda vardır. Normal olmayan bir durumla karşılaşılması halinde acilen doktora görünülmelidir.
Bebeklerde Nabız Sayısı
Bebeklerin nabız seviyeleri, yetişkin insanlara göre farklılık gösterir. Bebeklerin nabzının normal atım seviyeleri 100 ile 125 aralığındadır. Çocuklarda bu rakamlar 80 ile 100 arasına düşer.
Kadınlarda Nabız Sayısı
Kadınların ortalama nabız atma sayısının 70 ile 90 aralığında olması gerekmektedir. Aksine bir sayı ile karşılaşılması halinde bir doktor kontrolünden geçilmesinde fayda vardır.
Erkeklerde Nabız Sayısı
Yetişkin erkeklerde, 60 ile 100 aralığındaki nabız atım sayısı normal kabul edilmektedir. Fakat, yapılan araştırmalar 70 ile 75 aralığındaki kalp atım sayılarının ideal olduğunu göstermektedir.
Kalp Aritmi Nedenleri
Kalp aritmi problemi genellikle kalp hastası insanlarda görülür. Fakat, hiçbir sağlık problemi olmayan insanlarda da görülebilmektedir. Bu sebeple öncelikle ritim bozukluğunun ne olduğunu iyi anlamak gerekir. Sonra da, kalp aritmi problemine neden olan yapısal hastalığın teşhis edilmesi lazımdır. Aritmiler, kalp dışı sistemik hastalıkların bir neticesi olarak da karşımıza çıkar. Bu hastalıklar, anemi, tiroid bezi problemleri, bağ dokusu hastalıkları ve hormonal problemler olabilmektedir.
Kalp Aritmi Belirtileri
Kalp aritmi problemi olan insanların büyük bir bölümü, bu problemden habersiz olabilmektedir. Bu tarz insanlarda kalp ritim bozukluğu, rutin bir muayene esnasında ya da farklı bir problem için yapılan elektrokardiyografi çekimi sırasında bulunur. Genel olarak kalp ritim bozukluğu belirtileri şunlardır:
- Çarpıntı
- Kalp atışı düzensizliği
- Kalbin sanki duracakmış hissiyatı vermesi
- Boşluk hissiyatı
- Nefes daralması
Kalp hızının azalmasına neden olan ritim bozukluklarında da baş dönmesi, bayılma ya da efor kaybı gibi belirtiler ortaya çıkar. Kalp ritminin anlık olarak durması durumunda, bu durma 3 saniyeyi geçerse, kişi bayılabilmektedir. Fakat uyku esnasında bu tarz 3 saniyelik ve üzeri durmalar normal kabul edilmektedir. Kalp hızının aniden artması sonucunda da bayılma ve göğüs ağrısı gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Çarpıntının artması, hastalığın ciddi seviyelere geldiğini göstermektedir.
Kalp Aritmi Teşhisi
Eğer hastanın belirtmiş olduğu şikayetler anlık şikayetler değil de, uzun süreli şikayetlerse, EKG çekilmesi oldukça faydalı olmaktadır. Fakat, şikayetler anlık ise uzun süreli EKG’ye bakılması şarttır. Hastaların şikayetlerinin sık sık fakat kısa sürmesi, holter izlemi tekniğine başvurulmasını gerektirir. Holter izlemi 24 saat, 48 saat, 72 saat ve 1 hafta gibi sürelerle yapılır. Hangi türün seçileceğine doktorlar karar verir. Şikayetlerin sık sık olmasa da, düzenli olduğu hastalarda, olay kaydedici adı verilen cihazların kullanılması uygun olur.
Bazı hastalara efor testi de yapılmaktadır. Fakat efor testi, kalp aritmi türünü değil, bu problemin oluşmasına neden olan diğer yapısal hastalıkların olup olmadığını çözüme kavuşturur. Efor testinin en büyük özelliği, eforla birlikte görülen kalp aritmi problemlerinin belirlenmesinde faydalı olmasıdır.
Diğer tekniklerin kullanımıyla belirlenemeyen aritmilerde, girişimsel bir yöntem olarak elektrofizyolojik çalışma yapılmaktadır. Bu girişimsel yöntemde, kasıklardaki bir toplardamara, kalbin içine elektriksel kayıt alabilen bir kateter yerleştirilir. Bu özel kateter, hastalarda ortaya çıkabilen kalp aritmi problemini uyarmakla görevlidir.
Kalp Aritmi Tedavisi
Taşikardi, sıklıkla önemli sorunlara neden olmayan bir hastalıktır. Fakat, kalp yetmezliği, ani ölüm ve felç gibi riskleri de içerisinde barındırmaktadır. Kalp aritmi tedavisinde elektriksel yöntemlere ve ilaçlara ihtiyaç duyulur. Cerrahi olarak tedavisi de mümkündür. Genel olarak tedaviler şunlardır:
- İlaçlar: İlaçlar ile hızlı atan kalp yavaşlatılabilir ya da ritim düzenlenebilir.
- Elektriksel Tedaviler: İlaçların yetersiz kaldığı durumlarda, kateter ablasyonu isimli teknik ile tedavi mümkündür.
- Cerrahi Tedaviler: Ciddi seviyelerdeki ritim bozuklukları ameliyat ile tedavi edilebilmektedir. Yine farklı nedenlerle kalp ameliyatı olacak insanlarda, ritim bozukluğu cerrahisi de yapılmaktadır.
Kalp aritmi rahatsızlığı belirtilerine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, erken tanı oldukça önemlidir. Özel Avicenna Hastanesi Kardiyoloji Bölümü uzmanlarına randevu alarak, muayene olabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Kalp ritmi neden bozulur?
Kalp ritim bozukluğunun (aritmi) belirtisi sebepleri arasında; korku, endişe verici durum, ani travma, aşırı kafein tüketimi, stres gibi durumlar bulunmaktadır.
Kalp aritmisi tedavi edilebilir mi ?
Kalp ritim bozuklukları, kalp ritmini düzenleyen ilaçlarla veya cerrahi yöntem kullanılarak tedavi edilebilir.
