Metastaz, Vücudun herhangi bir bölgesindeki kanser hücrelerinin vücudun farklı bölgelerine yayılması durumudur. Bu durum, kanserin yayılma evresi olarak da kabul edilmektedir. Ayrıca bu durum hastalığın daha ciddi bir hal almasına neden olmaktadır. Bu durum, kanserin ileri evrelerinde sıklıkla görülerek genellikle de tedaviyi daha zor ve karmaşık hale getirmektedir.
Metastatik Kanser Nedir?
Metastatik kanser, başlangıçta bir organda ortaya çıkan kanser hücrelerinin vücudun diğer bölgelerine yayıldığı ve ikincil tümörlerin oluştuğu kanser türüdür. Bu tür kanser, kanserin ileri evresi olarak kabul edilmektedir. Bu kanserin tedavisi daha zor ve karmaşıktır. Metastatik kanser, bu kanser hücrelerinin lenf dolaşımı veya kan dolaşımı yoluyla vücudun farklı bölgelerine taşınması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu ikincil tümörler, başlangıçtaki tümörle aynı kanser hücrelerinden oluşmaktadır. Genellikle de orijinal tümörle aynı kanser türüdür.
Metastatik kanser genellikle kanserin tedavisini karmaşıklaştırarak prognozu olumsuz etkilerler. Tedavi genellikle semptomların hafifletilmesi, yaşam kalitesini artırmak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak üzerine uygulanmaktadır. Bu tedaviler kişiye özel olarak planlanmaktadır. Tedavi planlamalarında hastalığın evresi, hastanın genel sağlık durumu gibi faktörler rol oynamaktadır. Bu tedavi yöntemleri arasında kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik ilaçlar bulunabilir.
Metastatik kanser, çoğunlukla kanserin daha ileri evrelerinde görülmektedir. Çünkü kanser hücreleri vücudun farklı bölgelerine yayıldığında semptomlar belirgin hale gelmektedir. Tedavi ise genellikle kanserin yayılmasını kontrol altına almak ve semptomları hafifletmek için yapılmaktadır.
Metastatik Kanserin Belirtileri Nelerdir?
- Baş ağrısı,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Nöbet geçirmek,
- Bulanık görme, görmeme gibi görme problemleri,
- İştah kaybı,
- Şişkinlik,
- Akciğerde meydana gelmesi durumunda, solunum güçlüğü, öksürük, göğüs ağrıları, ağızda kan ve kalp sorunları,
- Erken doymak,
- Hazımsızlık,
- Kilo kaybı
- Vücudun belli bölgelerinde meydana gelen ağrılar,
- Sarılık gibi şikayetler mevcuttur.
Metastaz Tanısı Nasıl Konur?
Metastazın tanısı uzman doktor tarafından çeşitli yöntemler kullanılarak yapılmaktadır. Bu yöntemler arsında hastanın tıbbi geçmişi, semptomları, fiziksel muayenesi ve görüntüleme testleri gibi faktörlere dayanarak gerçekleştirilmektedir. Doktor, hastanın kanser hikayesi, semptomları ve genel sağlık durumu hakkında detaylı bir tıbbi geçmiş almaktadır. Sonrasında hastanın fiziksel muayenesini yaparak herhangi bir belirti veya bulgu olup olmadığını kontrol eder. Fiziki muayenenin yanı sıra çeşitli görüntüleme testleri de istenmektedir. Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG), Positron Emisyon Tomografisi (PET) Taraması, Kemik Taraması ve ultrasonografi gibi testler istenmektedir. Görüntüleme testleri şüpheli bölgeleri belirlemektedir. Ancak kesin tanı için biyopsi gerekmektedir. Biyopsi, şüpheli kanserli dokudan bir örnek alınarak laboratuvar ortamında incelenmesidir. Biyopsi sonuçları, kanserin tipini ve yayılma derecesini belirlemeye yardımcı olur.
Metastaz Aşamaları Nasıldır?
Metastaz aşamaları, kanserin ilerleyiş ve yayılım durumunu tanımlamaktadır. Bu nedenle tedavi planı ve prognoz üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Erken evre kanserler genellikle daha iyi bir prognoza sahiptir ve tedavi genellikle kanserin kontrol altına alınmasına veya tamamen ortadan kaldırılmasına yönelik uygulanmaktadır. Ancak ileri evre kanserlerde, tedavi genellikle semptomların kontrolü ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılması üzerine odaklanılır. Bununla birlikte tam bir iyileşme mümkün olmayabilmektedir. Her kanser vakası benzersizdir ve tedavi planı, hastanın durumuna ve kanserin özelliklerine bağlı olarak belirlenmektedir.
Lokal İnvazyon (Etap 0):
Bu aşama, kanser hücrelerinin orijinal tümörün içinde sınırlı olduğu ve çevre dokulara yayılım göstermediği aşamadır. Bu aşamada kanser hücreleri sınırlıdır ve tedavi genellikle tümörün cerrahi olarak çıkarılması veya yok edilmesiyle başlamaktadır. Bu aşama metastazın en erken fark edildiği aşamadır. Bu nedenle tedavisi diğer aşamalara nazaran daha az karmaşık ve zordur.
Lokal İnvazyon ve Lenfatik Yayılım (Etap I-II):
Bu aşamada, kanser hücreleri orijinal tümörden çevre dokulara yayılarak yakındaki lenf düğümlerine metastaz yapabilmektedir. Bu aşamanın tedavisi çoğunlukla cerrahi müdahale, radyoterapi veya kemoterapi gibi lokal ve bölgesel tedaviler olabilmektedir. Elbette bu durum kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Bu aşamalar kanserin ilerleyiş ve yayılım durumunu ifade etmektedir.
Uzak Metastaz (Etap III-IV):
Bu aşama, kanser hücrelerinin orijinal tümörden uzak bölgelere, genellikle lenfatik veya kan dolaşımı yoluyla yayıldığı durumdur. Metastaz, vücudun farklı organlarına veya dokularına yayılabilir, bu durum da ikincil tümörlerin oluşmasına yol açmaktadır. Bu aşamanın tedavisi ise genellikle sistemik tedavileri içerir, bunlar kemoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler veya radyoterapi olabilmektedir. Tabi bu tedavi planlaması da kişiye özel olarak yapılır ve kişiden kişiye değişebilir.
Metastazın Tedavisi
Metastatik kanserin tedavisi, kanserin ilerleyiş ve yayılım durumuna, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak planlanmaktadır. Bu tedavi yöntemleri arasında kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik ilaçlar bulunabilir. Bu yöntemler kişiye özel olarak uygulanır ve kanserin yayılım durumuna göre değişmektedir. Bu nedenle her yöntem her hasta için uygun değildir. Doktor gerekli testler ve muayeneleri gerçekleştirdikten sonra kişiye uygun ve özel olan tedavi yöntemini planlamaktadır.
Kemoterapi Tedavisi
Kemoterapi tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek veya çoğalmasını yavaşlatmak için kullanılan bir ilaç tedavisidir. Bu tedavi yöntemi genellikle kanser hücrelerinin vücudun farklı bölgelerine yayılmış olduğu metastatik kanser vakalarında sıklıkla kullanılır. Kemoterapi duruma göre bir veya birkaç ilacın kombinasyonunu içerebilir ve genellikle bir döngü halinde hastaya verilmektedir. Bu tedavi yöntemi çoğunlukla her kanser türlerinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Göz kanseri, karaciger kanser, ilik kanseri gibi çoğu kanser türlerinde de sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir.
Radyoterapi Tedavisi
Radyoterapi tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek veya yayılımını kontrol altına almak için yüksek enerjili ışınların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Metastatik kanser vakalarında bu yöntem de sıklıkla kullanılmaktadır. Radyoterapi metastik kanserinde çoğunlukla var olan semptomları hafifletmek veya kanserin belirli bölgelerini kontrol altına almak için kullanılır. Bu tedavi yöntemi hastalığın yayılım ve ilerleyiş durumuna göre değişim göstermektedir. Kanserin çok ileri vakalarında genellikle uygulanmamaktadır.
Cerrahi Müdahale
Cerrahi müdahale, metastatik kanser vakalarında nadiren birincil tedavi yöntemi olarak kullanılır. Kötü huylu tümörlerin tamamen çıkarılması için en iyi yöntemdir. Ancak bazı durumlarda tümörlerin çıkarılması veya belirli semptomların hafifletilmesi için cerrahi prosedürler gerekebilir. Kanser hücrelerinin yayılım durumuna bağlı olarak cerrahi müdahale yapılabilir. Erken dönem vakalarda genellikle tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Kanser hücrelerinin diğer organlara yayılma durumunda cerrahi müdahale yapılamaz.
Metastaz Neden Tehlikelidir?
Metastaz, kanserin yayılma evresi olduğu için oldukça tehlikelidir. Çünkü kanser ölümlerinin çoğu birincil kanserin uzak bölgelere yayılmasından kaynaklanmaktadır. Metastatik kanser, vücudun birden fazla bölgesini etkileyebilir ve birden fazla organda ikincil tümörlerin oluşmasına neden olabilmektedir. Bununla birlikte genellikle kanserin ilerlemiş bir aşaması olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, hastalık genellikle hızla ilerler ve diğer organlara veya dokulara yayılmış olan kanser hücrelerinin kontrol altına alınması zor olur. Metastaz kanserin ciddi bir evresidir ve tedaviyi zorlaştırır. Bu nedenle bu kanser riskini taşıyan hastalara erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir.
Sık Sorulan Sorular
Metastaz, kanserli hücrenin diğer organlara veya bölgelere yayılma durumuna verilen addır. Bu durum kanserin son evresi olarak bilinmektedir. Bu nedenle metastaz son evrede görülmektedir.
Akciğerdeki metastatik kitlelerin tamamen çıkarılması ve geride metastatik kitle bırakılmaması sonucunda çoğu kez tam iyileşme sağlayabilmektedir.
Kemoterapi, hormon tedavisi, radyoterapi, immünoterapi ve cerrahi müdahale gibi yöntemler ile metastazın tedavisi gerçekleştirilir. Ancak bazı yöntemler metastazın belirtilerini azaltmak ve kanserin yayılımını durdurmak için uygulanmaktadır.