-
Nedir
Sivilce (Akne Vulgaris), oldukça sık rastlanan kronik bir deri hastalığıdır. Tedavisinin dermatologlar tarafından yapılması gerekmektedir.
-
Nedenleri
Sivilcelerin ortaya çıkmasının net ve belirgin bir sebebi yoktur. Çok sayıda sebebin bir araya gelmesiyle çıkabildiği gibi tek bir nedenle de sivilce çıkabilmektedir.
-
Belirtileri
Küçük şişlikler, siyah noktalar, iltihaplı lezyonlar, kistler ve nodüller akne vulgaris belirtisi olarak kabul edilebilir.
-
Tedavisi
Sivilce tedavisi oldukça kapsamlı ve uzun soluklu bir süreçtir. Tedavi sürecinde çeşitli ilaçlar ve kremler kombine edilerek kullanılmaktadır.
Akne Vulgaris Nedir?
Akne vulgaris nedir diye oldukça araştırma yapan ve merak duyan hasta mevcuttur. Bu hastaların merakını kısaca gidermek gerekirse akne vulgaris, toplum dilinde bilinen sivilcedir. Akne vulgaris nedir diye yapılan araştırmalar gösterir ki, akne vulgaris problemi oldukça yaygın bir hastalıktır. Akne vulgaris ilk kez 19. yüzyılda tıbben tanımlanmıştır. İnsan sağlığı için ciddi bir tehdit olmayan akne vulgaris, genel olarak psikolojik sorunları beraberinde getirebilmektedir. Vücudun göz önünde bulunan yerlerinde çıkan sivilceler, kişilerin psikolojisini etkiler. Böylece depresyon ya da sosyal fobi gibi çeşitli problemler doğabilir. Akne vulgaris, genel olarak yüz, üst göğüs ve sırt bölgelerinde kendisini gösterir. Bunun nedeni bu bölgelerdeki yağ bezelerinin yoğunluğudur.
Belirtileri
Sivilceler genel olarak benzer belirtiler ile ortaya çıkarlar. Kıl folikülüne oturan minik şişlikler, siyah noktalar, şiddet görmeye bağlı yanan kabarıklıklar, iç bölgesi iltihaplı lezyonlar, kistler ve nodüller sivilceler için belirti olarak gösterilebilmektedir.
Sivilce Neden Çıkar?
Sivilce neden çıkar sorusunun tek ve net bir cevabı yoktur. Sivilceler çok sayıda sebeple ortaya çıkabilmektedir. Akne vulgaris, kendisini farklı farklı deri lezyonları ile gösterir ve kronik bir hastalık olarak kabul edilir. Sivilce neden çıkar diye araştırıldığı zaman, bilim adamları çok sayıda sebep ortaya çıkartmışlardır. Bu sebeplerin sıralanması gerekir ise şöyle sıralanabilmektedir:
- Yağ bezelerinin fazla çalışımı, aşırı yağ üretimi
- Kıl folikülünde büyüme ve kalınlık
- Yoğun siyah nokta oluşumu
- Çeşitli temaslar, mikroorganizmalar ve yangılar
Sivilce Kremi
Sivilcelerin tedavisinde oldukça çeşitli sivilce kremi mevcuttur. Her sivilce krem türü, kendi açısından en iyisi olduğunu iddia etmektedir. Bu noktada dikkate alınması gerekenler doktorlardır. Doktorlar hangi hastasına hangi sivilce kremi iyi gelir, karar vericidir. Bu kapsamda akne vulgaris problemi yaşayanların, kendi başlarına sivilce kremi ya da sivilce maskesi arayışına girmeden önce mutlaka doktoruna başvurması gerekmektedir. Sivilcelere iyi gelecek olan tedavi yolunu en iyi, bu alanda uzmanlaşmış doktorlar bilebilmektedir. Doktor gözetiminde uygulanmayan tedavilerin sonucunda sivilce izi veya sivilce izleri görülebilmektedir.
Neden Ortaya Çıkar?
Yağ bezlerinde fazla çalışma ve yağ dengesinin bozulması, hormonal değişiklikler özellikle andojenik hormonlara bağlı yağ üretiminde artış, propionibacterium acnes (p.acnes) adı verilen bakteriyel kolonizasyon ile akne vulgaris oluşumu gözlenmektedir. Genetik yapı ve duygusal stres de aknenin gelişimi ve şiddetini etkilemektedir. Kullanılan ilaçlar, kullanılan kozmetik ürünler de akne oluşumuna neden olabilmektedir. Daha çok yüze sınırlı kalmakla birlikte boyun ve sırt da etkilenebilir. Akne vulgaris, tipik olarak kronik bir hastalıktır ve ergenliğin geç dönemlerine ve yetişkinliğe kadar devam edebilir ve gerilemeyebilir.
Sivilce Lekeleri
Sivilce lekeleri, siyah ve beyaz noktalar şeklinde görülen açık ve kapalı komedonlar, içerisinde irin bulunan ağrılı şişlikler ya da gerçek kistler şeklinde derin yerleşimli olarak meydana gelebilir. Bunlara iltihaplı sivilce adı verilmektedir. Bu kistik lezyonlar ve nodül adı verilen ağrılı şişliklere bağlı hastalarda ağrı ve hassasiyet şikayetleri gözlenebilir.
Tetkik ve Tanı
Genellikle kan tahlillerine gerek yoktur, ancak hormonal bozukluğa bağlı görülmesi nedeni ile hormon profili bakılabilir. Özellikle kadınlarda PCOS adı verilen polikistik over sendromu ile birlikte görülebilir. Bu nedenle adet düzensizliği, kıllanma artışı gibi şikayetleri olan kişilerde mutlaka hormon profili kontrol edilmelidir.
Sivilce Nasıl Geçer?
Sivilce nasıl geçer sorusunun cevabı, bir başka deyişle sivilce tedavisi oldukça kapsamlı bir süreçtir. Bu süreçte iyi bir doktorun göstereceği yol büyük önem taşır. Tedavide daha çok bakteri oluşumun engellenmesi, derinin siklusunun düzenlenmesi ve şikayetlerin şiddetinin azaltılması hedeflenmektedir. Bu nedenle çeşitli sivilce krem ve hap şeklinde antibiyotik tedavileri ve akne vulgaris oluşumunu engelleyen çeşitli ilaçlar tek tek ya da genellikle kombine olarak kullanılabilir.
Sivilce Tedavisi
Sivilce tedavisi kapsamında özellikle iz oluşumunu azaltmak veya engellemek amacıyla tedavinin başlaması büyük önem taşır. Tedavi bitiminden sonra özellikle iz şikayeti olan hastalara peeling, lazer, dermapen, mezoterapi gibi deriyi yenileyen, kollajen üretimini arttıran ve deride meydana gelmiş renk değişikliklerini düzenleyen kozmetik uygulamalar yapılabilmektedir. Kullanılan tedaviler düzenli ve uzun süreli kullanım gerektirmektedir. Etkileri genellikle 6-8 hafta sonra ortaya çıkar, bu nedenle bir ilacın etkili olup olmadığını tam anlaşılana kadar tedaviyi bırakmamak veya değiştirmemek gerekir. İlaçlar kişisel özelliklere, aknenin şiddetine ve tipine göre değişiklik göstermektedir. Tedavi kozmetik ürünler ile desteklenebilmektedir. Tedavilerin ve yardımcı ürünlerin bir dermatolog tarafından düzenlenmesi önerilmektedir.
Sivilce Sıkma
İnsanların hiçbir profesyonel destek almadan kendi sivilcelerini sıkmaları oldukça yanlış bir harekettir. Sivilce sıkma özünde, bir hastalığa yapılan cerrahi operasyondur. Hastanın bu operasyonu kendi başına yapması ise hiç doğru değildir. Sivilcelerin temizliğinde doktorların başrolü oynaması gerekir. Böylece doğru ve gereken tedavi sağlanmış olur. Bu kapsamda özellikle güzellik salonlarında uygulanan akne vulgaris temizliği uygulamaları, uzman dermatoloji doktorları tarafından şiddetle önerilmemektedir. Sivilce sıkma ile ilgili olarak doktorların tavsiye edebileceği tek bireysel sıkım, sarı görüntüye ulaşmış ve kısa süre içerisinde patlayabilecek olan sivilcelerdir. Bu tipteki sivilceler, banyo esnasında ya da buhar yardımıyla önce yumuşaklaştırılmalı, daha sonra da narin bir dokunuş ile çıkarılmalıdır. Bunun dışında, daha sert ve zorlayıcı müdahaleler gerektiren akne vulgaris sıkma işlemlerinden kaçınmak gerekmektedir.
Sivilce Lekesi
Sivilce lekesi, uygulanan yanlış yöntemler sonucunda oluşmaktadır. Yüzde akne vulgaris problemiyle savaşan özellikle genç insanlar, kendi kendilerine sivilcelerini temizlemeye çalışırlar. Özellikle ergenlik döneminde yapılan hatalar akne vulgaris lekesi oluşumuna neden olmaktadır. Bir diğer hata da, siyah sivilce gibi yanlış bir kullanıma sahip olan siyah nokta temizleme çalışmalarıdır. Bu tip çalışmaların mutlaka doktorlar tarafından yapılması gerekmektedir. Bu gibi durumlara dikkat edilmediği taktirde yüzde sivilce lekesi kalabilmektedir.
Tedavi Güzellik Salonlarında Değil
Çoğu güzellik merkezi, sivilce tedavisi uygulayabildiğini iddia etmektedir. Bu tip merkezlerin uyguladığı tedaviler sonucunda yüzde sivilce lekesi kalabilmektedir. Güzellik salonlarının uyguladığı yanlış tedavi yöntemleri sonucunda kötü sonuçlar yaşamış hastalar görülebiliyor. Bu hastalar daha sonra alanında uzman dermatologlara başvuruyorlar fakat, durumları kötüleşmiş oluyor. Unutulmamalıdır ki akne vulgaris, bir deri hastalığıdır ve tedavisi ancak doktorlar tarafından yapılmalıdır. Akne vulgaris tedavisinde mutlaka dermatoloğa başvurulmalı ve hem deri hem de psikoloji, uzmanlara emanet edilmeli.
Akne Vulgaris Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Akne vulgaris, tedavisi uzun süren bir hastalıktır.
- Akne vulgaris, mutlaka tedavi edilmesi gereken, edilmediği taktirde iz bırakan bir hastalıktır.
- Bireysel müdahaleler, iz kalma şansını büyük oranda arttırır.
- Akne vulgaris bir deri hastalığıdır ve tedavisi deri hastalıkları doktoru tarafından yapılmalıdır.
- Akne vulgaris kremi ya da akne vulgaris maskesi gibi tedaviler kişiden kişiye değişir. Eş – dost tavsiyesi ile ilaç kullanımı yanlıştır.
- Erkeklerde akne vulgaris ergenlik sonrası azalır, kadınlarda devam edebilmektedir.
- Cilt bakımı esnasında sert müdahaleler, aşırı sürtünmeler sivilceye neden olabilmektedir. Derine nazik davranmak gerekmektedir. Kozmetik ürün tercihinde profesyonel destek gerekir.
