Halk arasında bağırsak fıtığı olarak da bilinen rektosel, kalın bağırsağın kadınlarda vajinaya erkeklerde ise mesaneye baskı yapmasıdır. Kalın bağırsağın bir bölümünün kadın üreme sistemi olan vajinanın içine doğru sarkmasıdır. Rektoselin çok net belirtileri olmasa da kadın sağlığını olumsuz etkileyen ve tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.
Rektosel (Bağırsak Fıtığı) Nedir?
Rektosel, bağırsağın arka bölümünün zayıflaması veya incelmesi durumunda meydana gelmektedir. Bağırsak Fıtığı, pelvik organların yer değiştirmesi sonucu rektumun yani kalın bağırsağın arka duvarında meydana gelen bir durumdur. Bu durumda, rektumun arka duvarı zayıflar veya sarkar. Rektumun vajina içerisine sarkması kadınlarda çeşitli sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Her hastalıkta olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Kadınlar yaşamı boyunca birden fazla rahatsızlıkla karşı karşıya kalabilmektedir. Bunun yanı sıra sadece kadınlara özgü birçok hastalık bulunmaktadır. onlardan biride rektoseldir. İlk safhalarda çok belirgin semptomlar göstermese de oldukça ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Kadınlarda rektosel, doğum, hamilelik, yaşlanma gibi birçok çeşitli faktörlere bağlı olarak meydana gelebilmektedir.
Rektosel (Bağırsak Fıtığı) Belirtileri Nelerdir?
- Kabızlık,
- Vajinada gevşeklik hissi,
- Bağırsak hareketlerinde problem olduğu hissi ve düşüncesi,
- Vajinada kanama,
- Bağırsakta veya vajina içinde ağrı ve basınç hissi,
- Parçalı dışkılama,
- Cinsel ilişki sırasında ağrı görülmesi,
- Günde birkaç kez tuvalete çıkma isteği gibi birden fazla belirtisi olabilmektedir.
Rektosel Neden Olur?
Bağırsak fıtığı, kalın bağırsak ve vajina arasındaki dokuların çeşitli nedenlerden dolayı incelmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Ayrıca pelvik taban kaslarının zayıflaması sonucuyla da bağırsak fıtığı ortaya çıkabilmektedir. Daha çok kadınlarda görülen bu hastalık erkelerde de görülme olasılığı vardır. Kadınlarda kalın bağırsağın zayıflayıp incelmesi sonucu vajinaya doğru sarkıyorsa erkeklerde de mesaneye doğru sarkmaktadır. Bu durum erkelerde de olumsuz sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bununla birlikte rektoselin bazı kişilerde görülme riski diğer kişilere nazaran daha fazladır.
Bağırsak Fıtığı Risk Faktörleri Nelerdir?
- İri bebek doğuran kadınlar,
- Normal doğum yapan kadınlar,
- Obezite,
- Menopoz dönemindeki kadınlar,
- Dışkılama sırasında fazla ıkınma yaşayan kişiler,
- Kronik kabızlığı olan kişiler,
- Sık sık ağır kaldıran kişiler,
- Rahim veya rektum ameliyat öyküsü olan kişiler,
- Şiddetli ve uzun süreli öksürüğü olan kişilerde rektosel görülme riski daha fazladır.
Bağırsak Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?
Rektosel, kişinin kadın hastalıkları ve doğum kliniklerinde muayene edilmesi sonucu teşhis edilebilmektedir. Doktor fizik muayene sonrası bazı tanı ve testler isteyebilmektedir. Defekografi yardımıyla bağırsak fıtığının boyunu, dışkılama miktarını detaylı olarak görülmektedir. Bununla birlikte ultrason tarama yöntemiyle bağırsak fıtığı görüntülenerek boyutları ölçülmektedir. Bunlara ek olarak bağırsak fıtığı tanısı koyabilmek için manyetik rezonans görüntüleme yöntemi ile pelvik ve organlar çok net görüntülenebilmektedir. Bu sayede varsa rektosel tanısı konularak tedavisine geçilmektedir. Doktor yapılan fiziki muayene ve tanı sonuçlarına göre hastaya en ideal yöntemi seçmektedir.
Rektosel Nasıl Tedavi Edilir?
Bağırsak fıtığı tedavisinde iki farklı yöntem kullanılmaktadır. İlk olarak bu hastalık ciddi şikayetlere neden oluyor mu onun belirlenmesi gerekmektedir. eğer ciddi şikayetlere neden olmuyorsa ancak kişinin günlük yaşamını azda olsa etkiliyorsa cerrahi olmayan yollar denenmektedir. Ancak öncesinde var olan şikayetlerin rektosel kaynaklı olup olmadığı belirlenmektedir. Sonrasında hastalığın boyutu ve şikayetler dinlenilmektedir. Doktor bunların sonucunda hastaya hangi tedavi yönteminin uygulanacağına karar verir.
Cerrahi Olmayan Tedaviler
Cerrahi olmayan yani ameliyatsız tedavi yöntemlerinin asıl amacı bağırsak hareketlerini düzenleyerek daha rahat tuvalete çıkmasını sağlamaktır. Rektum daha kolay boşaltım sağlayarak rektosel oluşumunu engellemek amaçlanır. Bu yöntemler şunlardır.
- Bol miktarda su tüketmek,
- Lifli gıdaları daha sık tüketmek,
- Hormon tedavisi görmek,
- Pelvik tabanına özel fizik tedavi uygulamak,
- Fazla kilo alımından kaçınmak bu nedenle dengeli ve düzenli beslenmek,
- Boşaltım sırasında fazla ıkınmadan kaçınmak,
- Dışkıyı yumuşatan ilaçlar kullanmak,
- Ağır kaldırmaktan uzak durmak gibi yöntemler uygulanabilmektedir.
Cerrahi Tedaviler
Ameliyatsız tedavi yöntemleri uygulanmış ancak başarılı bir sonuç alınamamış ise cerrahi tedaviye başvurulmaktadır. Doktor cerrahi olmayan tedavileri önermiş ve kesin ve başarılı sonuçlar alınamamış ise cerrahi yöntemlere başvurmaktadır. Bununla birlikte ileri safhalardaki ve şiddetli bağırsak fıtığı var ise çözüm sadece cerrahi yöntemler olmaktadır. Bu ameliyat alanında uzman kişiler tarafından ve hastanelerde uygulanmalıdır.
Ameliyat Nasıl Yapılır?
Bu ameliyatta birden fazla teknik kullanılmaktadır. Bu teknikler hastalığın ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Doktor gerekli testleri yaptıktan sonra kişiye uygun ameliyat tekniğini uygulamaktadır. Transvajinal rektosel tekniğinde cerrah vajina içinden erişim sağlayarak vajina duvarı üzerinde kesiler yapmaktadır. Sonrasında pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve rektumu desteklemek için dikişler kullanılır. Bu minimal invaziv bir prosedürdür. Bu sayede daha hızlı iyileşme sağlanmaktadır. Bu tekniğin yan sıra transanal tekniği de uygulanmaktadır. Ancak transvajinal tekniğine göre daha az sıklıkla tercih edilmektedir. Transanal yönteminde ise cerrah anüs bölgesinden erişim sağlar. Anüs içinde kesiler yapılarak rektumu desteklemek için dikişler kullanılmaktadır. Her iki teknikte uzman cerrahlar tarafından yapıldığında oldukça başarılıdır.
Rektosel (Bağırsak Fıtığı) Önlemenin Yolları Nelerdir?
- Kabızlığı önlemek için bol miktarda sıvı ve lifli gıdalar tüketilmelidir,
- Kronik öksürük veya bronşit var ise doktora başvurup tedavi edilmelidir,
- Ağırlık veya çok ağır şeyler kaldırmaktan kaçınılmalıdır,
- Kegel egzersizleri düzenli olarak yapılarak pelvik tabanın güçlenmesi sağlanabilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Bağırsak fıtığı çok nadirde olsa erkeklerde de görülme olasılığı vardır. Zayıflayan ve incelen kalın bağırsak kadınlarda vajina içerisine sarkarken erkeklerde de mesaneye doğru sarkmaktadır.
Bağırsak fıtığı ameliyatı sonrasında cinsel ilişki yaşanabilmesi için tamamen iyileşenin beklenmesi gerekmektedir. Kontroller sırasında iyileşmenin durumuyla ilgili doktor kişiye bilgi verecektir.
Erken müdahale gerektiren bağırsak fıtığı tedavi edilmediği takdirde sıkışan organda kan dolaşımı bozularak organda çürüme meydana gelebilmektedir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir.
