Aspartat aminotransferaz (AST), karaciğer, kalp, kaslar ve böbrekler gibi vücudun birçok organında bulunan bir enzimdir. AST, amino asitlerin ve alfa-keto asitlerin dönüşümünde rol oynamaktadır. Aynı zamanda protein metabolizmasında önemlidir.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Nedir?
Aspartat aminotransferaz (AST), vücudun çeşitli organlarında, özellikle vücudun e n büyük organı olan karaciğer, kalp, kaslar ve böbreklerde bulunan bir enzimdir. Bu enzim, amino asitlerin ve alfa-keto asitlerin dönüşümünü sağlayarak protein metabolizmasında önemli bir rol oynamaktadır. AST seviyeleri çoğunlukla kan testleri yoluyla ölçülür. Bununla birlikte çeşitli sağlık durumlarının teşhisinde kullanılmaktadır. Bu test özellikle karaciğer hasarı, kalp krizi, kas yaralanmaları ve diğer bazı hastalıkların değerlendirilmesinde sıklıkla kullanılır. Bu nedenle AST seviyeleri bazı hastalıkların teşhisinde önemli bir göstergedir. AST seviyelerinin düşük veya yüksek olması bazı sağlık sorunlarının bir göstergesidir. Örneğin normalin üzerinde çıkan AST seviyeleri, genellikle doku hasarı veya hücre ölümü nedeniyle bu enzimin kan dolaşımına salındığını gösterir. Ancak, AST seviyelerinin yüksek olması tek başına bir teşhis koymak için yeterli değildir. Bu nedenle diğer testler ve klinik değerlendirmelerle birlikte ele alınmalıdır.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Yüksekliği Nedir?
AST yüksekliği, kandaki AST enzim seviyelerinin normalin üzerine çıkmasını ifade eden bir durumdur. Bu durum, çoğunlukla vücuttaki belirli dokuların veya organların hasar gördüğünün bir göstergesidir. En sık olarak karaciğer hasarı, kalp krizi, kas yaralanmaları ve bazı böbrek hastalıkları gibi durumlarda bu seviyeler yükselmektedir. AST enzimi, hücrelerin içinde bulunduğu için hücre zedelenmesi veya ölümü durumunda kana salınmaktadır. Bu nedenle, yüksek AST seviyeleri doktorlar için karaciğer hastalıkları, kas hastalıkları veya diğer doku hasarlarının teşhis ve izlenmesinde önemli bir göstergedir. Ancak, AST yüksekliği veya düşüklüğü tek başına bir hastalığın kesin tanısını koymak için yeterli bir gösterge değildir. AST testi beraberinde diğer klinik testler ve değerlendirmelerle desteklenmelidir.
AST Yüksekliği Nedenleri
- Hepatit,
- Alkol tüketimi sonrasında oluşabilecek karaciğer hasarı,
- Siroz,
- Karaciğere zarar verebilecek ilaçların kullanımı,
- Karaciğer iskemisi,
- Kalp krizi,
- Mononükleoz,
- Pankreatit,
- Karaciğer tümörü veya karaciğer kanseri gibi nedenler bulunmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
- Ödem,
- Yorgunluk ve halsizlik,
- Karın ağrısı,
- Sarılık,
- İştah kaybı,
- Mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler mevcuttur.
AST (Aspartat Aminotransferaz) Düşüklüğü Nedir?
AST (Aspartat Aminotransferaz) düşüklüğü, kandaki AST enzim seviyelerinin normalin altında olması durumunu ifade etmektedir. Genellikle, düşük AST seviyeleri ciddi bir sağlık problemini işaret etmez. Bununla birlikte, belirli vitamin ve mineral eksiklikleri, özellikle B6 vitamini eksikliği gibi durumlar AST seviyelerinin düşmesine yol açabilmektedir. Ayrıca, kronik böbrek hastalığı gibi bazı durumlar da AST seviyelerini etkileyebilmektedir. AST düşüklüğü genellikle diğer klinik bulgular ve testlerle birlikte değerlendirilmelidir. Genel olarak, düşük AST seviyeleri nadiren endişe verici olup, daha çok genel sağlık durumunun bir parçası olarak ele alınmalıdır.
AST Düşüklüğü Nedenleri
- B6 vitamini eksikliği,
- Böbrek sorunları,
- Gereğinden fazla kahve veya kafein tüketimi,
- Otoimmün hastalıklar,
- Genetik faktörler,
- Karaciğer sorunları,
- Siroz,
- Kanser.
AST Testi Kimler Yaptırmalı?
- Özellikle karaciğer hastalığı belirtileri gösteren kişiler (Ör: sarılık, karın ağrısı, iştahsızlık, yorgunluk vb.),
- Belirli ilaçların uzun süreli kullanımıyla ilişkili karaciğer hasarı riski olan kişiler,
- Alkol bağımlılığı olan kişiler,
- Kronik viral hepatit enfeksiyonu olan kişiler,
- Karaciğer yağlanması, karaciğer sirozu gibi hastalığı olan kişiler.
Sık Sorulan Sorular
Bebeklerde meydana gelen AST yüksekliği karaciğerde meydana gelen bir sağlık sorununa işaret edebilmektedir. Bu nedenle bebeklerde düzenli olarak doktor kontrolü oldukça önemlidir.
AST kan testi için yaygın referans aralığı 8 ila 33 U/L’dir. Ancak bu durum belirli faktörlere göre değişmektedir. Yaş, cinsiyet, kilo, ırk gibi faktörlere bağlı olarak referans aralığı değişmektedir.
Aspartat Aminotransferaz yüksekliğini günlük hayatınızda yapacağınız ufak değişiklikler ile düşürebilirsiniz. Sağlıklı ve düzenli beslenerek, alkol kullanımını azaltarak veya bırakarak AST yüksekliği zamanla düşürülmektedir.