Corona Virüsü Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

• Nedir

  Covid-19 bir corona virüsü çeşididir ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir.
• Belirtileri

  Virüs bulaşmış hastalarda genel olarak yüksek ateş ve kuru öksürük belirtileri görülmektedir.
• Nedenleri

  Corona virüsün ortaya çıkış nedeni henüz resmi olarak kanıtlanmamış olsa da, Çin’deki vahşi hayvan pazarlarından yayıldığı iddia edilmektedir.
• Tedavisi

  Gençlerde ve kronik hastalığı bulunmayanların ayakta atlattığı corona virüsü, şu an için yaşlılarda solunum cihazıyla tedavi ediliyor.

Corona virüsü hem insanları hem de hayvanları hasta edebilen bir çeşit RNA virüsüdür. Corona virüsü son dakika bilgilerine göre kişiden kişiye farklı sonuçlar doğurabilir. Kimi hastalar pnömoni yani zatürre olabilirken, kimi insanlar hastalığı ayakta atlatabilirler. Genellikle yılın soğuk dönemlerinde ortaya çıkan coronavirüs, genel olarak öksürük ve ateş ile belirti verirler. Bunun yanında boğaz ağrısı, burun akıntısı, yorgunluk gibi belirtileri de olabilir.

Corona Virüsü Nedir? Türleri Nelerdir?

Corona virüsü nedir diye internet üzerinde sıkça araştırma yapılır. Corona virüsü özünde bir virüs grubunun adıdır. Çeşit çeşit corona virüs vardır. Covid-19 ise Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan virüsün adıdır. Covid-19 Dünya Sağlık Örgütü tarafından Pandemi yani uluslararası salgın ilan edilmiştir. Eski tip corona virüs türleri, 3 ile 5 gün arasında hastalık yapar ve maksimum 6 gün içerisinde iyileşme gösterirdi. Fakat 2002 senesinden bu yana görülen corona virüsü türleri daha ağır grip yaşanmasına sebebiyet veriyor.

SARS-CoV

Bunun yanında daha yoğun solunum yolu enfeksiyonu yaratarak, nefes almada güçlük yaşanmasına neden olabiliyor. Örneğin SARS-CoV adındaki Sars virüsü bir corona virüs türüdür ve normal soğuk algınlığından çok daha ağır hasta etmektedir. 2003 yılında Çin’de ortaya çıkan bu virüs, zamanla 33 ülkeden 8000 kişiyi hasta etmişti. 800 kişinin ölümüne sebebiyet veren sars virüsü, daha sonra zamana yenik düşerek kaybolmuştu. En son 2004 yılında Sars virüsü tanısı koyulabilmişti.

MERS-CoV

2002 yılından sonra gözüken bir diğer corona virüsü türü de MERS-CoV oldu. Mers virüsü ilk olarak Suudi Arabistan’da görüldü. Develerden insanlara bulaştığı belirlenen bu virüs 2012 yılında ortaya çıktı. 27 ülkede birden salgına sebep olan bu virüs, tam 2229 kişi enfekte etti. Hastalardan 791’i yaşamını yitirdi.

Corona Virüslerin Ortak Özellikleri

Corona virüsler, genel olarak 3 ile 5 gün arasında belirtileri gösterebilirken, bazı taşıyıcılarda 10 ile 14 güne kadar belirti göstermeyebilir. Bu da corona virüsü kapmış birinin 14 gün boyunca bilmeden hastalığı yayabileceği anlamına gelmektedir. Hastalar kuluçka döneminin ardından belirtileri göstermeye başlarlar. Yüksek ateş ve kuru öksürük ilk ortaya çıkan ve ağır geçen belirtilerdir. Bir süre sonra solunum yetmezliği kendisini gösterir ve pnömoniye neden olur.

Covid-19

Covid-19 bu konuda diğer iki salgına göre çok daha büyük ve tehlikeli oldu. Özellikle yayılma hızıyla tüm dünyanın gündemine oturarak pandemi haline geldi. Kronik hastalığı bulunmayan gençlerde hastalık ayakta atlatılabilirken, kronik hastalığı bulunanlarda ve yaşlılarda ciddi solunum yolu hastalığı yaratmaktadır. Hastalar tedavi altına alınmak ve hatta yoğun bakıma alınmak zorunda kalabilmektedir. 31 Aralık 2019 tarihinde Çin’de ortaya çıkan Covid-19 şu ana kadar 874 bin kişiye bulaştı ve 44 bin kişinin ölümüne neden oldu.

Corona Virüsü Nasıl Bulaşır?

İlk olarak Çin’in Wuhan bölgesinde görülen Covid-19 corona virüsü nasıl bulaşır diye merak ediliyor. Öncelikle virüsün, vahşi hayvan pazarından bulaştığının düşünüldüğünü belirtmek gerekir. Şimdi ise virüs, insandan insana bulaşıyor. Coronavirüs genel olarak hastanın ailesine ve iş arkadaşları gibi birlikte bulunduğu insanlara bulaşmaktadır. Bunun yanında, koruyucu önlemlerini almayan sağlık çalışanlarında da virüs tespit edilmektedir. Genel olarak öksürük, aksırık gibi damlacıklar ile virüs bulaşmaktadır. Bu öksürük ve aksırıklar ile etrafa yayılan damlacıklar, önce ellere daha sonra da eller ile göze, ağza ya da buruna giderek bulaşmaktadır.

Corona Virüsü Hangi Yüzeylerde Ne Kadar Yaşar?

Corona virüsü hangi yüzeylerde ne kadar yaşar diye merak eden insanların sayısı günden güne artıyor. Corona virüs, çeşitli yüzeylerde farklı zaman dilimlerinde hayatta kalabiliyor. Öncelikle öksüren ya da aksıran biri yüzünden havaya asılan damlacıklar ile corona virüsü 3 saate kadar hayatta kalabiliyor. Bunun yanında karton yüzeylerde 24 saat, plastik yüzeylerde ise 3 güne kadar hayatta kaldığı belirlenmiştir. Bakır, demir, çelik gibi yüzeylerde ise 4 saat ile 9 saat arasında hayatta kaldığı çalışmalarla ortaya konmuştur. Corona virüs, sabun, alkol ve çamaşır suyu gibi ürünlerle 1 dakikadan az bir sürede yok edilebilmektedir.

• Cam, tahta, mermer gibi yüzeylerde 2-3 gün
• Havada 3 saat
• Kıyafet, koltuk, karton, kağıt gibi yüzeylerde 1-2 gün
• Plastik yüzeylerde 3 gün
• Kağıt paralarda 2 gün demir paralarda 4 saat

Corona Virüs Belirtileri

Tüm dünyayı etkisi altına alan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 yani corona virüs belirtileri, yüksek ateş ve kuru öksürük ile görülmeye başlamaktadır. Yüksek ateş neredeyse virüsü kapan hemen herkeste görülmektedir. Bunun yanında yaygın olan bir diğer belirti de kuru öksürüktür. Eğer bir hastada hem kuru öksürük hem de yoğun ateş var ise, corona virüs şüphesi ortaya çıkar. Bunun yanında son günlerde konuşulan bir diğer belirti de koku alamama olarak tartışılmaktadır. Pozitif hastalarda ve taşıyıcılarda koku alma duyusunun kaybolduğu iddia edilmektedir. Hastalığın iyileşmesi ile koku alma duyusunun da geri geldiği ileri sürülmektedir.

• Yüksek ateş (Yaygın)
• Kuru öksürük (Yaygın)
• Halsizlik (Bazen)
• Vücut ağrıları (Bazen)
• Boğaz ağrısı (Bazen)
• İshal (Bazen)
• Nefes darlığı (Bazen)
• Baş ağrısı (Bazen)

Yaşlılarda Corona Virüs

Yaşlılarda corona virüs oldukça ağır seyirlidir. Bir diğer deyiş ile, nasıl mevsimsel grip sebebiyle her yıl yüzlerce yaşlı insan yaşamını kaybediyor ise, Covid-19 yüzünden de yaşlı insanlar hayatlarını kaybedebiliyor. Çünkü virüs ile mücadele etmek için güçlü bir bağışıklık sistemi gerekiyor ve bağışıklık sistemi yaşlılarda daha güçsüz oluyor. Öte yandan kalp, böbrek ya da tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan insanlarda da corona virüsü hastalığı ağır geçirilebiliyor.

Gençlerde Corona Virüs

Corona virüs salgını tüm dünyayı etkisi altına alırken, salgının ilk günlerinde oldukça yanlış bir algı oluşturuldu. Virüsün gençlere etki etmediği gibi manşetler atıldı. Oysa, yeni tip koronavirüs, gençlerde de hastalık yaratıyor. Hastalık bünyeden bünyeye farklı etki gösterebiliyor. Sağlıklı bir genç hastalığı ayakta atlatabilirken, halihazırda soğuk algınlığı bulunan bir genç eğer virüsü kapar ise yoğun bakıma bile kaldırılabiliyor. Öte yandan gençlerde ölüm oranının az olması, virüsü taşımadıkları ve yaşlıları hasta etmedikleri anlamına gelmiyor. Dolayısıyla yaşlılar kadar gençlerin de corona virüsüne karşı dikkatli olması gerekiyor.

Corona Virüsün Yayılmasına Karşı Alınabilecek Önlemler

Oldukça hızlı yayılan bir virüs olan Covid-19’un yayılmasına karşı alınabilecek önlemlerin ilki sosyal izolasyon olarak öne çıkıyor. Bu noktada toplum eğer sosyal hayattan uzak durursa ve zorunlu durumlar dışında sosyal mesafeye dikkat ederse virüsün yayılımının önüne geçileceği düşünülüyor. Bunun yanında, eğer belirtiler gösteren bir hasta var ise, kendi başına hastaneye gitmemeli ve telefon ile durumunu bildirmeli. Bu sayede sağlık ekipleri hastanın evde değerlendirmesini yapabilir ve gerekir ise test uygulayabilir. Bu yöntem, hastalığın topluma yayılımını azaltacaktır. Eve gelecek olan sağlık ekipleri koruyucu maske, eldiven ve gözlük takarak, kendilerini koruyabilir, evden ayrılırken gereken temizliklerini yaparak virüsü dışarıya taşımayabilir. Test sonuçları pozitif çıkan hastalar için de mutlaka karantina uygulanmalıdır.

Corona Virüsü Tedavisi

Corona virüsü tedavisi bulundu mu diye merak edenlerin sayısı günden güne artış gösteriyor. Corona virüs salgını tüm dünyada büyük bir hızla yayılmaya devam ederken, hastalığın tedavi yöntemleri de günden güne gelişiyor. Ülkeler ve firmalar birbirleri ardına açıklamalar yaparak, kafaları karıştırıyor. Çin’den gelen bir ilaç Türkiye’de tedavi altına alınan hastalara karşı uygulanmaya başlasa da, kesin konuşmak için henüz daha erken. Aşı için ise en az 1 yıl daha beklenmesi gerektiği bildiriliyor. Hastalığı kapanlar ilk olarak hastanelerde karantina ve kontrol altına alınıyor. Solunum desteği ile hastaların iyileşmesi bekleniyor. Bunun yanında, durumu kötüye gidenler ise, solunum cihazına bağlı olarak yoğun bakıma alınıyor.

Corona Virüs Yayılma Hızı

Corona virüsün pandemi haline gelmesindeki birinci ve en önemli sebep, hiç şüphesiz yayılma hızı oldu. Hastalık, oldukça bulaşıcı bir hastalık olarak öne çıkıyor. Hal böyle olunca da corona virüs yayılma hızı oldukça merak ediliyor. Corona virüsü son dakika bilgilerine göre çeşitli yayılma hızları paylaşılıyor. Bunlardan birisi de Alman matematikçi Stefan Flasche’den geliyor. Meşhur matematikçi, istatistikler ışığında yaptığı çalışma sonucunda her bir ölüm için fazladan 1000 vaka ile karşı karşıya kalınacağını belirtiyor. Ünlü matematikçi, yayılmanın sabit sayısal kurallar çerçevesinde gerçekleştiğini belirterek, matematik bilimiyle tahminde bulunmanın mümkün olduğunu söylüyor. Buna göre Stefan Flasche şunları söylüyor:

• Eğer bir ülkede virüs kaynaklı ölüm ilk kez gerçekleşiyor ise, en az 100 vaka daha var demektir.
• 100 vakanın ise, (uzun kuluçka süresi göz önünde bulundurulduğunda) en az 1000 kişiye hastalığı bulaştırmış olduğu kabul ediliyor.

Corona Virüs Türkiye

Corona virüs Türkiye’de de hızla yayılmaya devam ediyor. Hastalıkla mücadele kapsamında çeşitli önlemler alınıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bir süre vaka ve vefat sayılarını kişisel Twitter hesabı üzerinden duyurdu. Şimdilerde ise, Sağlık Bakanlığı resmi internet sitesi üzerinden güncel olarak test, vaka, ölüm ve iyileşme sayıları izlenebiliyor. Türkiye corona virüs güncel sayılarını aşağıdaki linke tıklayarak öğrenebilirsiniz:

Corona Virüs Dünya

Çin’in Wuhan kentinde başlayan ve kısa süre sonra tüm dünyaya yayılan corona virüs, kısa sürede Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edildi. Çin’den sonra ilk olarak İtalya büyük bir kriz yaşadı ve halen yaşamaya devam ediyor. İtalya’ya kısa bir süre sonra İspanya yaklaştı ve onaylanan hasta sayısı neredeyse eşitlendi. Ölü sayısı açısından hastalığı en kötü durumda yaşayan ülkeler sırasıyla İtalya, İspanya, ABD, Fransa, Çin ve İran olarak görülüyor. İlk etapta sürü bağışıklığı kazanma kararı alan fakat, daha sonra geri adımlar atan İngiltere ise bu ülkeleri takip ediyor. Aşağıdaki link üzerinden tüm dünyadan gelen vaka, iyileşme ve ölüm sayılarını takip edebilirsiniz:

Corona Virüsü ve Diğer Merak Edilenler

Corona virüsü hakkında merak edilenlerin sayısı günden güne artmaktadır. Çok sayıda soru, toplumun kafasını kurcalıyor. Bu sorulara zaman zaman bilim insanları televizyonlardan cevap vermeye çalışıyor. Fakat cevaplar yetersiz kalabiliyor. İşte o sorular ve cevapları şu şekilde:

Covid-19 ve Soğuk Algınlığı Farkı

Covid-19 yani corona virüsü, normal bilinen mevsimsel soğuk algınlığından daha farklı belirtiler ile ortaya çıkıyor. Mevsimsel soğuk algınlığında genelde burun akıntısı, gözlerde sulanma ve hapşurma belirtileri görülürken, Covid-19’da yüksek ateş ve kuru, balgamsız öksürük görülüyor.

Corona Virüsten Korunmak İçin Maske ve Eldiven Kullanımı

Maske kullanmak hem Covid-19 gibi hem de diğer solunum yolu hastalıklarından korunmada etkili olabilir. Fakat maske ya da eldiven kullanmak tek başına bir şey ifade etmez. Önemli olan, maske ve eldivenlerin doğru kullanımıdır. Eğer eldiven ile riskli yerlere dokunuyor ise ve daha sonra aynı eldiven göze sürülüyor ise, eldiven takmanın yararı olmadığı gibi zararı var demektir. Yine maske de aynı şekilde doğru kullanılmadığı durumlarda nem yapabilir ve nem virüslerin yaşaması için çok daha uygun bir ortam demektir.

Corona Virüsü Evcil Hayvanlardan Bulaşır Mı?

Toplumun merak ettiği bir diğer durum da, virüsün kedi – köpek gibi evcil hayvanlardan bulaşıp bulaşmadığı… Köpeklerde ya da kedilerde corona virüsü olur mu diye merak edenler internet üzerinden yoğun bir araştırma yapıyor. Şimdiye kadar corona virüsü kedi ya da köpek gibi evcil hayvanlarda tespit edilmedi. Ne evcil hayvanlar için ne de sokak hayvanları için henüz kanıt sayılabilecek bir vaka söz konusu değil. Bu yine de virüsün hayvanlardan bulaşmayacağı anlamına da gelmeyebilir. Bilimsel yayınların ve resmi açıklamaların bu konuda beklenmesi tavsiye edilmektedir.

Corona Virüsü Kargo ile Bulaşır Mı?

Corona virüsü spesifik olarak kargo ile bulaşır ya da bulaşmaz demek mümkün değildir. Coronavirüs, zarf, paket, kağıt, karton gibi yüzeylerde 2 güne kadar yaşayabilmektedir. Fakat bu durum her kargo paketinin üzerinde korona virüsü var gibi bir anlam çıkaramaz. Salgın döneminde yapılabilecek olan en doğru hareket, kargo paketleri ya da alışveriş poşetlerini dezenfekte etmektir. Alışveriş ile alınan ürünler de mutlaka yıkanmalı ya da silinmelidir. Kargo paketleri dikkatle ve temizlenerek açılmalıdır.

Corona Virüs ve Yapılmaması Gereken Yanlışlar

Corona virüs pandemik salgını ile birlikte toplum içerisinde yanlış bilgiler de yayılmaya başladı. Bunlar:

• 2 ya da 3 maske birden takmak
• Sigara içmek ya da sigaraya içmeye başlamak
• Antibiyotik kullanmaya başlamak

Bu tarz hurafe olarak kabul edilebilecek bilgiler, sosyal medya üzerinde dolaşmaktadır ve oldukça yanlıştır. Bu gibi adına önlem denilen hatalar asla etkili değildir ve kabul edilemez. Üstüne kişilere büyük zararlar verebilir. Unutulmamalıdır ki Covid-19, solunum yoluna saldıran bir virüstür ve sigara kullanmak virüsün en büyük destekçisidir. Mümkünse sigarayı bırakmak alınabilecek olan en büyük önlemdir.

Yazın Corona Virüsü Yayılma Hızı Düşecek Mi?

Corona virüsünün yaz aylarının başlamasıyla birlikte yayılımının azalacağı ya da biteceği düşünülüyor. Bu tahminlerin doğru olma ihtimali olsa da, konunun hava sıcaklıklarıyla bir ilgisi bulunmuyor. Yaz ayları denmesinin sebebi, virüsün o tarihlere kadar mutasyona uğrama ihtimali ya da toplumun büyük bölümünün yaz aylarına kadar bağışıklık kazanmış olacak olması. Daha önce de tüm dünyaya yayılan Sars virüsü, bir süre sonra mutasyona uğramış ve bulaşıcılığını kaybetmişti. Öte yandan yaz aylarına kadar hastalığa iyi gelecek ve korkuyu azaltabilecek ilaçlar bulunacağı da düşünülmektedir.

Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlendirilir?

Corona virüsüne karşı bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir diye oldukça merak ediliyor. Covid-19’a karşı bağışıklık sistemini güçlendirmek için mutlaka düzenli uyku uyumak gerekiyor. Düzenli uyku uyuyan ve günlük hareketini (egzersiz) yapan insanların bağışıklık sistemleri güçlü olur. Bunun yanında dengeli ve düzenli beslenmek de bağışıklık sistemini güçlü tutar. Mevsim sebzeleri ve mevsim meyveleri tüketmek, hayvansal gıdalara yönelmek, kahvaltıyı atlamamak da bağışıklık sistemi için oldukça önemli kriterlerdir. D ve C vitamini açısından güçlü besinleri tüketmek, direkt olarak bağışıklık sistemine etki eder ve sistemimizi güçlendirir. Corona virüsü tedavisi sürecinde hastaların yoğun bakım şartlarında aşırı kilo kaybı yaşadıkları bilinmektedir. Bu nedenle pandemi sürecinde kilo vermeye çalışmak, riski kabul edilebilen davranışlardan birisi olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular