Vücut Kitle Endeksi Nedir?
Bir kişinin boy ve kilosunu kullanarak, sağlıklı kiloda olup olmadığını tespit etmesine yarayan bir ölçüdür. Yüksek bir VKİ, yetişkinlerde kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklar geliştirme riskinin olduğunu işaret etmektedir. Obeziteye bağlı kronik hastalık geliştirme olasılığınız olup olmadığını belirlemenin bir başka ölçüsü bel çevresidir. Bel çevresi ölçüsü, kadınlarda tip 2 diyabetin ve kardiyovasküler rahatsızlıkların olasılığını tahmin etmede etkilidir.
Vücut Kitle Endeksi Aralıkları
Birçok yetişkin için olması gereken VKİ aralığı, 18,5 ila 24,9 olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte 18 yaşın altındakilerde VKİ hesaplamada cinsiyet de bir ölçüt olarak kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından belirlenen vücut kitle indeksi aralıkları şu şekildedir:
- 18,5’in altında iseniz, bu ‘düşük kilo aralığında’ olduğunuzu göstermektedir.
- 18,5 ile 24,9 arasında iseniz, bu ‘sağlıklı kilo aralığında’ olduğunuzu göstermektedir.
- 25 ile 29,9 arasında iseniz, bu ‘fazla kilolu’ olduğunuzu göstermektedir.
- 30 ile 39,9 arasında iseniz, bu ‘obez’ olduğunuzu göstermektedir.
Vücut Kitle Endeksi Hesaplama Kriterleri
Obez olup olmadığını merak eden bireylerin internette en çok, ”vücut kitle endeksi nasıl hesaplanır?” sorusunu arattığı bilinmektedir. VKİ hesaplamada kilonuzun, boy değerinizin karesine bölünmesiyle ortaya çıkan sonuç baz alınmaktadır. Sonuçlar için Dünya Sağlık Örgütü’nün referans aralıkları geçerli sayılır. Sonuçlara göre düşük kilo ağırlığında, sağlıklı kilo ağırlığında, fazla kilolu veya obez sınıflandırmalarından herhangi birine girersiniz.
Detaylı bir kilo indeksi hesaplamada ise, yaş ve cinsiyet de dikkate alınarak kilonuzun, vücut yağ yüzdenizin ve bel çevrenizin normal ölçülerde olup olmadığı hakkında bilgi edinebilirsiniz. Boy kilo indeksi değerinizin zayıf, fazla kilolu veya obez çıkması halinde, kilo vermek için uzman görüşüne başvurmanız çok faydalı olacaktır.
Obezite, genel sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal ve aşırı yağ birikmesi durumudur. Ayrıca yetişkin kadınlarda vücut ağırlığının, olması gerekenden yüzde 30, erkeklerde ise yüzde 25 fazla olması halinde obezitenin varlığından söz edilebilmektedir. Bu problemi hesaplamak için tüm dünyada vücut kitle endeksi ölçme kriterleri kullanılmaktadır. Boy kilo endeksi olarak da geçen VKİ değeriniz, obezite sınıflandırmasında nerede olduğunuzu gösteren uluslararası bir ölçektir.
Eğer ölçüleriniz normalin altında veya üstündeyse, diyetisyen ya da hekiminiz başka ek tetkikler de isteyerek (kas yoğunluğu ölçümü, kan değerleri vb.) size en uygun olan tedavi seçeneklerini belirleyecektir.
Vücut Kitle Endeksi Hesaplaması
VKİ = Ağırlık (Kg) / boyun metre cinsinden karesi şeklinde hesaplanmaktadır.
70 kilo ve 1.70 boyundaki biri için hesaplamayı aşağıdaki gibi yapabilirsiniz.
1.7 x 1.7 = 2.89
70 / 2.89 = 24.2
VKİ değeriniz bu ölçütlerle 24.2, yani sağlıklı kilo aralığında çıkmış oluyor. Bu hesaplama ile kişilerin boy ve kilo değerlerine göre farklı sonuçlar elde edilmektedir.
Sağlıklı Kilo Neden Önemlidir?
Sağlıklı bir kiloda olmanın birçok önemli nedeni vardır. Boy kilo endeksi, 30 ve 35 arasında olan bir kişinin sağlıksız bir beslenme ve hayat tarzı olduğu anlamına gelmektedir. Bu da hem yaşam konforunun diğer sağlıklı bireylerden daha az olduğuna hem de ciddi bir hastalığa yakalanma riskinin fazla olduğuna işaret eder. Bununla birlikte çok zayıf olan bireylerde de çeşitli sağlık sorunları çıkabilmektedir. Beden kitle indeksi hesaplama, bu konu ile ilgili bir fikrinizin oluşması açısından önemlidir.
Bu bilgilerin yanında kilo, sağlığın önemli bir ölçütüdür. Ancak değerlendirme aşamasında dikkate alınması gereken tek şey değildir. Günlük yaşantınızda ne kadar aktif olduğunuz ve vücudunuzdaki yağ ve kas oranları gibi diğer faktörler de sağlık durumunuz hakkında işaret edici özelliktedir. Bunların hepsi birlikte ele alındığında, şimdi ve gelecekte sağlığınızla ilgili daha kapsamlı bir bilgi elde etmenize yardımcı olabilir.
Vücut Kitle Endeksi Dışında Hangi Faktörler Dikkate Alınır?
Vücutta artarak biriken yağlar zararlı hormonlar üretmektedir. Özellikle bel çevresinde olan yağlanma, hastalık geçirme riskini daha fazla arttırır. Bu sebeple bmı hesaplamanın yanı sıra bel çevresi ölçünüz, obezitenin derecesi hakkında doğru bilgi vermektedir. Sağlıklı kas dokusu ile zararlı yağ dokusunun birbirine oranı obezite hesaplamada önemli bir yer tutmaktadır. Bununla birlikte sağlıklı bir yetişkin erkeğin vücut yağ oranının yüzde 12-18 arasında olması gerekmektedir. Kadınların ise yüzde 20-28 arasında olması gereklidir. Vücut yağ oranı erkeklerde yüzde 25’in; kadınlarda ise yüzde 30’un üzerine çıkmışsa bu durum obezite ile ilişkilendirilir.
Sık Sorulan Sorular
Vücut kitle indeksi kaç olmalıdır?
Beden kitle indeksi değerleri, boy ve kilo esas alınarak hesaplanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği aralıklara göre kişiler, zayıf, sağlıklı kiloda, fazla kilolu veya obez olarak sınıflandırılmaktadır. Ancak bu değerler, çocuklar ve yaşlılar için geçerli değildir. Genel itibari ile beden kitle indeksi 20-25 arasında olanlar normal kilo aralığında sayılmaktadır.
Vücut kitle endeksi ne demektir?
Bir kişinin boy ve kilosunu kullanarak, sağlıklı kiloda olup olmadığını tespit etmesine yarayan bir ölçüdür. Yüksek bir VKİ, yetişkinlerde kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklar geliştirme riskinin olduğunu işaret etmektedir.
