Pediatrik Rehabilitasyon Nedir?
Pediatrik fizyoterapi nedir sorusu özellikle anneler tarafından merak edilip araştırılmaktadır. Doğum esnasında ya da sonrasında meydana gelen sorunların tedavisinde uygulanan fizyoterapi tekniklerinin tümüne verilen genel addır. Çocuk rehabilitasyon, tanı ve tedavi ihtiyaçlarına göre bir bütün olarak tamamlanır. Çocuklar yetişkinlere göre fizyoterapi tedavisini daha sıkıcı bulurlar. Bu nedenle çocuğun günlük yaşam becerilerinin üst düzeye ulaşabilmesi ve hayata adapte olabilmesi adına tedavinin içerisine oyun eklenmelidir.
Pediatrik Rehabilitasyon Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Doğuştan kas koordinasyonu bozukluğu
- Sonradan ortaya çıkan bozukluklar
- İskelet ve kas sistemi dengesinin bozulması
- Emekleme, yürüme ve elle kavrama ile ilgili sorunlar
- Serebral palsi
- Spina bifida
- Omurilikte meydana gelen hasarlar
- Kas ve iskelet yapısında meydana gelen rahatsızlıklar
- Kafaya alınan darbe veya travmalarda
- Yürüme ve emekleme bozukluklarında pediatrik fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulanır.
Pediatrik Rehabilitasyon Kullanılan Teknikler
En etkili tedavi tekniklerinden biri rehabilitasyon egzersizleridir. Rehabilitasyon egzersizleri ile çocuklara kas gücü kazandırılır. Ayrıca iskelet ve kemik sisteminin düzgün çalışması için de bu uygulamalara başvurulur. Öte yandan çocuk fizik tedavi uygulama araçları arasında ayakta durma sehpası yer alır. İskelet ve kas sisteminin güçlenmesi için çocuğun ayakta durma sehpasından destek alarak ayakta durması sağlanır. Bebek fizik tedavi uygulamaları ile daha iyi sonuçlar almak adına tedaviye erken başlamak büyük önem taşır. Çocuklarının gelişimlerini yakından takip etmek ve meydana gelen problemleri dikkate alarak doktora götürmek her anne babanın görevidir. Ve çocukların gelişim sürecinde dikkat edilmesi gereken semptomlar aşağıdaki gibidir:
Bir Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Her türlü meme emme sorunları
- Çevreden gelen uyarılara hiç tepki vermemesi
- Sürekli ve kesintisiz ağlama nöbetleri
- Havale geçirmesi
- Çok sık ve şiddetli kusma
İki Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çok sık ve şiddetli kusma
- Her türlü meme emme sorunları
- Çevreden gelen uyarılara hiç tepki vermemesi
- Sürekli ve kesintisiz ağlama nöbetleri
- Havale geçirmesi
- Refleks kaybı yaşaması
- Kaslarda gevşeklik veya aşırı sertlik olması
Üç Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Gözlerde kayma ve seğirme
- Sırt üstü yatırıldığında rahatsızlık ve kasılma
- Anneyi tanımaması
- Gülmeye başlamaması
- Konuşanın yüzüne bakmaması
Dört Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Başını kontrol edememesi
- Gözün belli bir noktaya odaklanamaması
- Ellerin serbest olmaması ve sürekli yumruk yapılması
- Bazı reflekslerin 4 aylıkken kaybolması gerekir ve bunların kaybolmaması
Sekiz Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- El koordinasyon becerisinin gelişmemesi
- Kendi başına dönememesi ve hareket edememesi
- Otururken vücudun bacakların üzerine yığılması
- Tekme atma hareketini iki bacakla birden yapmaya çalışması
On Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hala emeklememesi
- Ayağa kalkmaması
- İsmine tepki vermemesi
- Salyasını kontrol etme gibi koordinasyonları yapamaması
Onbir Aylık Bebekte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Tutunarak bile yürümeye başlamaması
- Parmak ucuna basarak yürüyememesi
Pediatrik Rehabilitasyon Teknikleri
- Eklem tedavisi
- Günlük yaşam eğitiminin etkinlikleri
- Geliştirici iletişim
- El yazısı
- Temel işaret dili
- Beslenme terapisi
- Yürüme analizi
- Ortez – protez eğitimi
- Neurodevelopmental terapi
- Ağız – motor müdahaleleri
- Pragmatik – sosyal beceri eğitimi
- Duyusal entegrasyon
- Tekerlekli sandalye oturma ve ekipman değerlendirilmesi
Pediatrik Rehabilitasyon ile Tedavi Edilebilen Hastalıklar
- Beyin felci
- Spina bifida
- Çoklu skleroz
- Ortopedik bozukluklar
- Doğuştan anomaliler
- Stres yaralanmaları
- Yutma sorunları
- Kas distrofisi
- Beslenme sorunları
- Günlük yaşam rehabilitasyon aktiviteleri
- Eklem iltihabı
- Kamburluk
- Kırık sonrası rehabilitasyon
- Ameliyat öncesi rehabilitasyon
- Tekerlekli sandalye kullanımı
- Çocukluk çağı diz ağrıları
- Yardımcı cihaz kullanımı
- Ayak ve bacak yaralanmaları
- El ve kol yaralanmaları
Fizik Tedavi Sırasında Ne Yapılır?
Bebeklerde fizyoterapi seansları, genellikle oyun gibi görünmeli ve o şekilde hissettirmelidir. Pediatrik fizyoterapist çocukları motive ve mutlu etmek için eğlenceli, yaşlarına uygun oyunlar ve aktiviteler ile oynamalarını sağlar. Güç oluşturmak için büyük egzersiz topları üzerinde oynatmak, koordinasyonlarını geliştirmek için etrafta koşturmak ve zıplatmak, bir denge aleti üzerinde denge sağlamak ve tek ayak üzerinde durmak gibi eylemler ile çocukların kaba motor becerilerini geliştirmeye yardımcı olunur.
Pediatrik Rehabilitasyon’un Erişkinlerden Farkları
Çocuklarda fizik tedavi, yalnızca hastalık bazlı bir uzmanlık alanı değildir. Çocuklarda büyüme ve gelişmenin devam etmesi, bu gelişmenin fiziki ve ruhsal olması fizik tedavi ve rehabilitasyondan ayıran özelliğidir. Çocukluk döneminde meydana gelen ve rehabilitasyon gerektiren birçok nörolojik, ortopedik ve romatolojik hastalıklar bulunur. Hastanın tanı ve tedavisinde kullanılan işlemler benzerlik gösterebilir ancak fiziki şartlar, hastaya yaklaşım ve uygulamalar oldukça farklıdır.
Rutin sağlıklı çocuk muayenesi uygulaması ihmal edilmemeli ve büyüme parametrelerinin izlenmesine, beslenme ve aşılamasına dikkat edilmelidir. Engelli bir çocuğun tedavisinde fiziksel bozukluğuna yoğunlaşmak yerine, çevresiyle iletişim halinde olmasına daha çok özen gösterilmelidir. Basit ve modern araçlardan faydalanılarak bağımsız hareket etme yetisi sağlanmalıdır.
Pediatrik Rehabilitasyon Beklentileri
Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde teknik olanakların ve bakım kalitesinin artması, erken doğan bebeklerin ya da riskli doğan bebeklerin yaşam şanslarını artırır. Ancak bu durum serebral palsi ve mental motor gerilik doğum travmaları gibi birçok santral sinir sistemi kökenli nöro gelişimsel hastalıkların artmasına neden olur. Bebeklerde meydana gelen bu problemleri önlemek ve en aza indirmek için, daha doğum salonundayken erken müdahalede bulunulmalı ve pediatrik fizik tedavi en erken dönemde başlanmalıdır.
Çocukluk döneminde fiziksel engellilik yaratarak hareket kaybına yol açan hastalıkların önemli bir kısmı, doğru ve zamanında müdahale edildiğinde ortadan kaldırılabilir ya da seviyeleri düşürülebilir. Ancak bu tedaviler sadece fizik tedavi ve rehabilitasyon ile sınır olmamalıdır. Aynı zamanda eğitim ve sosyal destek programlarından da yararlanılmalıdır.
Sonuç;
Pediatrik rehabilitasyon merkezi için çocuğunuzu ilk kez getirdiğinizde, burada çocuğunuzun gücü ve gelişimi kontrol edilir ve ne kadar kolay ayakta durabildiği, yürüyebileceği ve yaşlarına uygun görevleri tamamlayabileceği gösterilir. Bir gecikme olursa, gecikmesinin derecesi ve olası nedenleri belirlenir. Çocuk fizyoterapist, hem sizinle hem de çocuğunuz ile birlikte bir tedavi planı bulmak için ortak çalışacaktır. Çocuğunuzun gelişimi hakkında endişeniz varsa ve fizik tedaviden fayda görebileceğinizden eminseniz, mutlaka bir sağlık uzmanı ile görüşmelisiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Pediatrik rehabilitasyon ne demek?
Doğumda ya da sonrasında meydana gelen problemlerin tedavisi için uygulanan fizyoterapi tekniklerinin tümüne verilen isimdir.
Pediatrik rehabilitasyonda neler yapılır?
Fizik tedavi, iş – uğraşı terapisi, konuşma terapisi ve sportif faaliyetlerin yanı sıra uzay terapisi, robotik rehabilitasyon, sanal gerçeklik, wii gibi konsol oyunları ile rehabilitasyon, hidroterapi tedaviye katılımı ve verimi arttırabilen çeşitli yöntemler uygulanır.
Pediatrik rehabilitasyonun temel hedefleri nelerdir?
Her kişinin öz bakım, hareketlilik, iletişim, biliş ve sosyalleşmede tam işlevsel bağımsızlığa erişmesi sağlanır. Çocuklardaki görme, duyma, yutkunma ve konuşma gibi bozuklukların tedavi edilmesi için yapılır.
