Epilepsi Neden Oluşur? Epilepsi Türleri?

Nörolojik hastalıklar arasında yer alan Epilepsi, halk arasında sara hastalığı olarak bilinir. Epilepsi, beyinde bulunan nöron gruplarında anormal elektrik aktiviteleri oluşması sonucu bireyde nöbetlere yol açar. Nöbet geçirilmediği zamanlarda bireyin hayatını olumsuz yönde şekillendirici bir etkisi yoktur. Araştırmalar sonucu insanların %5 inin hayatında bir kez epilepsi nöbeti geçirmiş olduğu ortaya çıkmıştır. Epilepsi vakalarının çoğunda hastalığın oluşum nedeni tam olarak saptanamaz fakat buna sebep olabilecek birçok etken belirlenmiştir.

[trnebanner]

Avicenna Hastanesi olarak kaleme aldığımız bu yazıda Epilepsi hastalığı hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara ulaşabilirsiniz.

Epilepsi Nedir?

Nöbetler halinde bir seyir gösteren Epilepsi diğer adıyla Sara Hastalığı olarak da bilinir. Kalıtsal bir hastalık değildir. Nörolojik ve kronik(uzun süreli) bir hastalıktır. Beyinde bulunan nöron gruplarında elektrik aktivitelerinin bozulması ile oluşur. Bozulan elektrik aktivitesi beyin fonksiyonlarında geçici bozulmaya yol açar. Beraberinde de nöbetlere sebep verir. Nöbetler dışında bireyin yaşantısı olumsuz yönde etkilenmez.

Epilepsi Nöbetleri ? Nöbet esnasında ne yapılmalı ?

Birçok farklı türü bulunmakla beraber en yaygın olanı jeneralize yani tonik-klonik nöbettir. Jeneralize nöbetler beyinde yaygın olarak başlayan bir nöbet olup hastanın vücudunun katılaşmasına ve yere düşmesine sebep olur. Parsiyel nöbetler ise beynin bir bölümü ile sınırlıdır. Bunların dışında dışarıdan bakıldığında anlaşılamayacak türde hafif nöbetler de bulunur. Nöbetler genellikle 30 sn – 2 dk arasında sürebilir. 2 dakikadan fazla sürmesi durumu nadir olmakla beraber bu durumda acil müdahaleye ihtiyaç duyulur.  Nöbet süreleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Nöbetler kontrol edilemeyen vücut hareketleri, anlık bilinç ve hafıza kaybı, titreme, idrarın kontrol edilememesi gibi durumlara yol açar.

Epilepsi nöbeti geçiren kişi yere yatırılarak sabitlenmelidir. Hastanın titreme ve kasılmalar sonucu başını vurup darbe almaması için başı sabit tutulmalıdır. Nöbet esnasında sadece hasta sabitlenir ve nöbetin bitmesi beklenir. Nöbet bittikten sonra ise hastaya sakince az önce nöbet geçirdiği, nöbetin ne kadar sürdüğü ve şu an iyi olduğu bilgisi verilmelidir.

Epilepsi Neden Oluşur?

Epilepsinin oluşma sebebi tam olarak saptanamaz fakat buna sebep olacak bazı etkenler belirlenmiştir. Kalıtsal bir hastalık olmamasına rağmen konjenital yani doğuştan gelen bir takım anomaliler sonucu da bu hastalık ortaya çıkabilir. Bunun dışında epilepsi oluşumunda birçok farklı unsur rol oynar. Bunlar:

• Daha önce geçirilmiş kafa travmaları

• Yüksek ateşli hastalıklar

• Kan şekeri düşmesi

• Beyin damar hastalıkları

• Beyin iltihaplanması, enfeksiyonu

• Beyin tümörü

• Fazla alkol kullanımı

• Nörolojik hastalıklar

• Alzheimer

• Vasküler rahatsızlıklar

Nöbet Türleri ?

Çoğunlukla hastalarda tek bir epilepsi türü bulunur. Kimi hastalarda ise birden fazla epilepsi türü bir arada bulunabilir. Epilepsi türleri beyinde tutulmanın gerçekleştiği yere göre sınıflandırılır.

1. Jeneralize Nöbet

En yaygın nöbet olarak bilinen bu nöbet kısa süreli bilinç kaybına sebep olur. Hastada kas güçsüzlüğü oluşur ve bu durum aniden yere düşme ile sonuçlanır. Yere düşen hastanın tüm kasları genellikle 15 saniye boyunca kasılıp gevşer. Hastanın bilinci nöbet esnasında kapalıdır bu sebeple nöbet bittikten sonra ne olduğunu anlamaz.

1.1. Myoklonik Nöbet

Jeneralize nöbetin bir başka versiyonudur. Bu nöbet türü kol ve bacak kaslarında kontrolsüz ve hızlı seğirmelere sebep olur.

1.2. Tonik-klonik Nöbet

Vücutta titreme ve kasılma, idrarı tutamama, dil ısırma nöbet esnasında olan belirtilerdir. 1-3 dakika sürebilir

2. Abans Nöbet

Çocukluk döneminde daha sık karşılaşılır. Erken yaşlarda meydana gelmesi çocukta dikkat kaybı olarak anlaşılabilir. Bu nöbet türünde hasta o an yaptığı her ne varsa aniden bırakıp yaklaşık 10-15 saniye boyunca donup kalır. Konuşma esnasında bir anda duraklama ve susma şeklinde de olabilir. Nöbet esnasında gelen sorulara ve tepkilere yanıt verilemez.

Yetişkinlerde ise bu nöbet farklı bir seyir gösterir. Yetişkinler abans nöbeti esnasında sürekli ellerini kıpırdatır, dudaklarını şapırdatarak tekrarlayıcı nitelikte hareketler yapar. Gözlerde belirsiz titremeler olabilir.

3. Basit-Parsiyel Nöbet

Bu nöbet türünde hasta bilinci açık kalır. Hasta beyninin temporal, frontal ve parietal loblarından biri bu nöbete sebep olur.

Temporal lop kaynaklı nöbetler motor nöbet olarak da adlandırılır. Ani korku hissi, sersemlik, bulantı, terleme, dejavu hissi bu nöbet türünde karşımıza çıkar.

Frontal lop kaynaklı nöbette hasta, başı sağa ve sola çevirme, kolları yukarı kaldırma gibi hareketler yapar. Hastanın nöbet esnasında sola dönmesi sağ frontal lop, sağa dönmesi ise sol frontal lop kaynaklıdır.

Parietal lop kaynaklı nöbette ise hasta, ağrı hissi, uyuşukluk ve farklı duygular hisseder.

4. Kompleks Parsiyel Nöbet

Hasta nöbet anında yaptıklarını hatırlamaz. Genellikle kıyafetlerin bilinçsizce çekiştirilmesi, etrafta düzensiz şekilde dolaşılması, yalanma ve yutkunma gibi hareketler sergilenir.

Tedavisi

Bu hastalık türü ilaçlar yardımıyla tedavi edilir. Anti-epiletik ilaçların düzenli kullanılması sonucu nöbetler azalabilir hatta tamamen kesilebilir. İlaçların hekimin belirlediği dozda uygulanması son derece önemlidir. Hasta kendi gerek gördüğü dozda ilaç kullanmamalıdır. İlaç tedavisi çoğunlukla sonuç alır fakat buna yanıt vermeyen hastalarda cerrahi tedaviler uygulanır. Epilepsi pili, ilaca tepki vermeyen hastalarda başvurulan oldukça etkili bir tedavi yöntemidir.

 

Sıkça Sorulan Sorular