Hipertansiyon Nedir?
Hipertansiyon veya daha sık kullanılan ismiyle yüksek tansiyon, kalpten vücuda taşınan kanın yüksek basınca sahip olmasıdır. Atar damarların dar olması ve çok kan pompalanması yüksek tansiyonun nedenleri arasında bulunmaktadır. Ölçümlerde kullanılan birimlerse kalp atarken ölçülen değer sistolik, kalp atışlarının yumuşadığı anda ölçülen değer ise diyastolik olarak adlandırılmaktadır. Sağlıklı bireylerde ölçülen tansiyon 12 / 8 olarak kabul edilirken, düşük tansiyon ve yüksek tansiyon durumlarında bu değerlerde değişiklik gözlemlenmektedir. Bebeklerde hipertansiyon durumunda ölçülen aralıklar bahsedilen aralıktan daha yüksek olmaktadır.
Yenidoğan Hipertansiyonu Nedir?
Bebek dünyaya geldiğinde, akciğerleri açık olmalı ve akciğerlerden kan akışı sağlanmalıdır. Kan akışının düzgün ilerlemesi sayesinde bebeğin beynine ve tüm vücuduna gerekli olan oksijen ulaşabilmektedir.Ancak bazı durumlarda bebeğin akciğerlerine giden kan damarları tam olarak açılmaz. Açılmayan kan damarları olduğu durumda akciğerlerde çok fazla basınç birikir ve bu yenidoğan hipertansiyonu denilen duruma neden olmaktadır. Yüksek basıncın meydana gelmesiyle birlikte bebeklerin öncelikle kalbi ve akciğeri sonrasında diğer organları zarar görebilir.
Bebeklerde Hipertansiyon Nedenleri
Bebeklerde pulmoner hipertansiyon oldukça riskli durumlardan biridir. Doğum sonrası oluşabilen bu durumun bazı nedenleri bulunmaktadır. Bunlar arasında;
- Doğum sonrası oksijen eksikliği
- Akciğer veya kanda meydana gelen enfeksiyon
- Kalp ve akciğerlerin anormal gelişimi
bebeklerde yüksek tansiyon oluşmasının nedenleri arasında olabilir. Bahsedilen nedenler dışında akciğerlerin olması gereken işlevde çalışmaması ve damarlardaki tıkanıklıklar gibi sorunlar bu duruma neden olabilir.
Yenidoğan Hipertansiyonu Belirtileri
Bebeklerde hipertansiyon belirtileri doğumdan sonraki sürede kendini belli edecektir. Nefes güçlüğü ve düşük oksijen belirtileriyle kendini gösteren rahatsızlığın diğer belirtileri arasında;
- hızlı nefes alma
- nefes darlığı
- hızlı kalp atışı
- dudak ve ağız çevresinde renk değişikliği
- düşük kan basıncı
- kan oksijen seviyesinde düşüklük
- baş ağrısı
- görme kaybı
- çift görme
- göğüs ağrısı
- karın ağrısı
- solunum problemleri
görülebilecek belirtiler arasında yer almaktadır. Doğumdan hemen sonra veya takipli olunan sürede fark edilebilecek olan belirtiler, pediatri doktorları tarafından takip edilerek, kontrol altına alınmalıdır.
Yenidoğan Hipertansiyon Tanısı
Yenidoğan bebekte hipertansiyondan şüphesi oluştuğunda, çocuk doktorunuz tam teşhis için aşağıdaki tetkikleri uygulayabilir.
- Ekokardiyogram (EKG). Bu test, kalbin ve kan damarlarının resmini yapmak için ses dalgalarını kullanır. Kanın vücutta nasıl aktığını göstermeye yarayacaktır.
- Görüntüleme Testleri: Görüntüleme testleri uygulanarak, akciğerlerin fotoğrafı çekilir ve kalbin çok büyük olup olmadığını da görebilir.
- Kan Testleri: Kan hücrelerinin sayısındaki ve vücuttaki kimyasalların seviyesindeki değişikliklerin kontrolü sağlanır. Kan testi sonuçları sayesinde bebeğin oksijeni ne kadar iyi kullanabildiğini veya bir enfeksiyon olup olmadığını söylemeye yardımcı olur.
- Nabız Oksimetresi : Bu yöntem bebeğin kanında ne kadar oksijen olduğunu kontrol etmeye yarayan bir tanı uygulamasıdır.
Yenidoğan Hipertansiyon Tedavisi
Pulmoner hipertansiyon tanısı için yapılan testlerde, hastalığa neden olan alt sebepler tespit edilebilir. Öncelikle önemli olan alt sebeplerin ne olduğunu bilmek ve bune uygun bir tedavi yöntemi uygulamaktır. Tedavinin diğer amacı ise kandaki oksijen seviyesini arttırrak kanın normal basıncını korumaktır. Uygulanabilecek tedavi yöntemleri arasında;
Oksijen Desteği
Nazal Kanül: Burun ucuna yerleştirilen tüplerle oksijen desteği sağlanır.
CPAP: Havanın akciğerlere ulaşmasına sağlar.
Yüksek Salınımlı Havalandırma: Kullanılan özel bir cihaz sayesinde hızlı ve yoğun oksiyen salınımı sağlanır.
İlaç Tedavisi
Pediatri doktorunuzun tansiyon takibinde alacağı karara göre, tansiyonu belirli seviyede tutmak adına reçeteli ilaçlar kullanılabilir. Enfeksiyonu engellemek ve kan basıncını sağlamak adına antibiyotik veya tansiyon ilaçları kullanılabilmektedir. Akciğerlerdeki basıncı azaltmaya yarayan ilaç uygulamalarının doktor gözetiminde uygulanması önemlidir.
SONUÇ
Bebeklerde hipertansiyon sorunu, doğum sonrası karşılaşılabilecek riskli durumlardan biridir. Kan basıncını, akciğerleri ve diğer organları tehdit eden bu durum doğum sonrasında uzman pediatri doktorları tarafından takip edilerek, kontrol altına alınabilmektedir. doğum sonrası karşılaşılan bu sorun birçok yenidoğanda veya ilerleyen yaşlardaki çocuklarda görülebilmektedir. Bebeğinizde hipertansiyon belirtileri gözlemliyorsanız Avicenna Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları doktorlarımıza randevu alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Yenidoğan hipertansiyonu tedavi edilebilir mi?
Yenidoğanlarda meydana gelen hipertansiyon tedavi edilebilmektedir. Tanı testleri sayesinde hastalığa neden olan alt nedenleri öğrenerek, kan basıncı seviyesi normal düzeye getirilebilir.
Bebeklerde hipertansiyon ilerleyen yaşlarda devam eder mi?
Doğum sonrası meydana gelen hipertansiyon durumu genellikle tedavi edilerek, ileriki yaşlara aktarılmaz. Ancak hipertansiyona neden olan durum kalp veya akciğerlerle alakalı bir sorundan kaynaklı ise yetişkin yaşlarda da hipertansiyon sorununun devamlılığı görülebilir.