Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir ve Nasıl Geçer?

Bebeklerde kabızlık problemi özellikle ek gıdaya geçiş döneminde sıklıkla yaşanan bir sağlık sorunudur. Bunun nedeni ise bebeğin vücudunun katı gıdalarla yeni temas kurmasıdır. Ancak bilinçli tercihlerle doğru gıdalar seçilerek bu dönem rahatlıkla atlatılabilmektedir.

Bebeklerde Kabızlık Nedir?

Kabızlık problemi, bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına bağlı olarak ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Genellikle haftada bir veya iki kere dışkılamada yaşanan seyreklikle karakterizedir. Bununla birlikte kabızlık, yetişkinlerde kolay bir şekilde fark edilerek tedavisi yapılabilen bir durumdur. Ancak yenidoğan kabızlık problemlerinde bu sorun o kadar kolay anlaşılmamaktadır.

Bebekler, yetişkin bireyler gibi kendi sağlık problemlerini fark edip ifade edemediğinden, bu tür sorunlar onların günlük aktiviteleri gözlemlenerek anlaşılabilmektedir. Bununla birlikte kabızlığı fark etmek özellikle anne sütü ile beslenen bebeklerde çok daha zor olmaktadır. Bu nedenle genel olarak bebeğin fiziksel ve ruhsal durumunun gün içinde iyi gözlemlenmesi gerekmektedir.

Bebeklerde Kabızlık Belirtileri

Yukarda da bahsettiğimiz üzere yenidoğan kabızlık problemini (aynı zamanda anne sütü alan bebeklerde) fark edebilmek güç olmaktadır. Bu nedenle bebeğin fiziksel ve psikolojik tepkilerine bakılarak bir varsayım da bulunmak mümkündür. Kabızlık olması halinde bebeklerde sıklıkla görülen belirtiler şu şekildedir:

• Huzursuzluk,
• Sürekli ağlama,
• Karında sertlik ve şişlik,
• Bebekte iştahsızlık,
• Karın bölgesinde kasılma,
• Dışkının çok sert kıvamda olması,
• Dışkılama esnasında zorlanma,
• Bir hafta gibi bir süre ile dışkılamanın olmaması.

Bu belirtilerin bir veya bir kaçının gözlemlenmesi halinde kabızlıktan şüphelenilebilir. Bununla birlikte her bebeğin dışkılama sıklığı birbirinden farklılık göstermektedir. Bu nedenle belli bir sıklık ifade edilememektir. Ancak iki veya üç günü geçen dışkılama problemleri, sindirim sisteminde bir sorun olduğuna işaret eder. Bu nedenle bebeğin dikkatli bir şekilde gözlenerek, belirtilerin izlenmesi halinde bir doktora başvurmanız gerekir.

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?

Genellikle yenidoğan kabızlık problemleri çok sık görülmemektedir. Bunun en temel sebebi, gıda olarak bir tek anne sütünün alınıyor olmasıdır. Anne sütü laksatif ve sindirimi kolaylaştırıcı bir yapıda olduğu için bu tür sindirim sorunları ek gıda almayan bebeklerde çok fazla görülmemektedir. Ancak altıncı ayda ek gıdalara başlandığı için, bebeklerde bu gıdalara bir uyum süreci olmaktadır. Bu nedenle ek gıdaya geçişte kabızlık sorunu sıklıkla yaşanmaktadır. Aynı zamanda çocuklarda kabızlık sorunu da beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak en sık karşılaşılan bir durumdur.

Bebekler gelişim evrelerinde birkaç gün dışkılama yapmayabilirler. Bu süreç için doğal işleyen bir döngüdür. Ancak birkaç günden çok daha fazla süren ve bebekte bunun yanında diğer belirtilerin de görülmesi gibi bir durumda mutlaka doktora başvurmanız gerekmektedir.

Bebeklerde Kabızlık Nasıl Geçer?

Altta yatan herhangi bir hastalığa bağlı olmadan gelişen kabızlıkların ev imkanlarında giderilmesi mümkündür. Bunlar genel olarak bazı egzersizler ve beslenme alışkanlıklarında yapılacak değişiklikleri kapsar. Bebeklerde görülen kabızlık probleminin giderilmesi için şu uygulamaları yapmanız faydalı olacaktır:

• Egzersiz: Hareket etmek, sindirim siteminin daha hızlı çalışmasında büyük ölçüde etkilidir. Özellikle emeklemeye başlamayan bebeklerde hareketin kesinlikle sağlanması gerekmektedir. Yenidoğan kabızlık probleminde yapılabilecek egzersiz uygulaması için önce bebek rahat edebileceği bir şekilde sırt üstü yatırılır. Ardından tekrarlayan yavaş hareketlere bacaklar karna doğru hafifçe itilip geri çekilir. Bunun yanında bacaklar, pedal çeviriyormuş gibi dairesel bir şekilde hareket ettirilerek sindirim sisteminin hızlanması sağlanır.
• Ilık Banyo: Ilık su karın kaslarının gevşemesinde oldukça etkilidir. Bu nedenle kabızlık problemi yaşadığını fark ettiğiniz bebeğinize ılık bir duş aldırmanız rahatlatıcı olacaktır. Ilık banyo aynı zamanda karın ağrısını da gidermektedir.
• Bol Sıvı Alımı: Sıvı alımı anne sütü ile beslenen bebeklerde gerekli değildir. Ancak altıncı aydan sonra görülen kabızlık problemlerinde bol su içilmesi dışkı kıvamını yumuşatmaktadır. Bu sayede dışkılama daha rahat gerçekleşebilmektedir.
• Masaj: Bebeğin karın bölgesine hafif hareketlerle masaj yapılması, kabızlık sorununun giderilmesine etki eder. Bu masaj, kabız olan bebekte mide kısmından dairesel hareketlerle başlayarak tüm karna yapılır. Bunu daha sonra bacakların karna doğru itilip geri çekilmesi takip eder. Bu şekilde yapılan masajın sonunda bebeğin dışkılaması sağlanabilmektedir. Özellikle 2 aylık bebeklerde kabızlık probleminde bu yöntem çok işe yaramaktadır.
• Beslenme Düzeni: Anne sütü alan bebeklerde inek sütü vb. gibi ürünlerin beslenme planından çıkarılması gerekmektedir. Bununla birlikte ek gıdaya geçiş döneminde katı gıdalar yerine bol sıvı, sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme planı oluşturulması önem taşımaktadır. Aksi halde bebeklerde bağırsak tembelliği gelişebilir.

Bu uygulamaların yapılması halinde hala geçmeyen kabızlık problemi için mutlaka uzman bir hekimden yardım almanız gerekmektedir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden en yakın sağlık merkezine gitmeniz tavsiye edilmektedir.

Bebeklerde Kabız Yapabilen Yiyecekler

Genellikle anne sütü alan bebeklerde kabızlık problemi çok sık yaşanmamaktadır. Bu problem sıklıkla altıncı aydan itibaren ek gıdalara geçişte görülmektedir. Bununla birlikte vücuda alınan her besinin sağladığı bir fayda bulunmaktadır. Ancak bu besinlerin sindirilme kolaylığı, işlenme şekli farklı sorunlar yaratarak hayatı olumsuz etkileyebilmektedir. Genel olarak şu besinler kabızlık problemini tetikleyen gıdalar arasında yer almaktadır:

• Süt ve süt ürünleri,
• Lif yönünden zayıf olan gıdalar,
• Aşırı çikolata tüketimi,
• Yağlı yiyeceklerin tüketimi,
• Pirinç ve makarna gibi nişasta ve karbonhidrat yönünden zengin gıdalar sık olarak tüketilmesi halinde kabızlık problemine neden olmaktadır.

Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Yenidoğan kabızlık problemlerinde tedavi genellikle altta yatan nedene bağlı olarak yapılmaktadır. Bununla birlikte hastanın bol sıvı alması sağlanarak, hafif laksatif etkili ilaçlar hekim tarafından yazılmaktadır. Ancak laksatif ilaçlar tek seferliğine rahatlamak için bir kez uygulanır. Bunun dışında hastanın lifli gıdalar alması, bol su tüketmesi ve düzenli egzersiz yapılması sağlanmaktadır. Beslenme planında süt ve süt ürünleri, lif yönünden zengin olmayan gıdalar ve nişasta, karbonhidrattan zengin gıdaların kısıtlanması gerekmektedir. Bunların yanında bebeklerde kabızlık çözümü olarak fitil uygulamaları tercih edilmektedir. Anal bölgeden uygulanan fitil tedavisi ile bebeğin dışkılaması sağlanır. Bundan sonraki süreçte yukarda da bahsedildiği üzere belirli pratiklerin uygulanması ile bu durum atlatılmaktadır.

Bebeklerde Kabızlığa İyi Gelen Yiyecekler

Altıncı ayı geçiren bebeklerde yaşanan kabızlık problemine iyi gelen gıdalar şunlardır:

• Kuru meyveler: Özellikle sabah kahvaltıdan önce yenilen kuru kayısı veya incir gibi kur meyveler bağırsak hareketlerinin hızlanmasında oldukça etkilidir. Bunun yerine kuru meyveler komposto olarak da tüketilebilir.
• Su: Altıncı aydan sonra görülen kabızlık problemlerinde bol su içilmesi dışkı kıvamını yumuşatmaktadır. Bu sayede dışkılama daha rahat gerçekleşebilmektedir.
• Lifli gıdalar: Ispanak, lahana, pancar gibi lif yönünden zengin gıdaların tüketilmesi bağırsak hareketlerini hızlandırdığı gibi düzenli bir şekilde çalışmasını da sağlamaktadır.
• Zeytinyağı: Aç karna bir tatlı kaşığı zeytinyağı tüketmek kabızlık sorununun giderilmesi için oldukça etkili bir yöntemdir.

 

Sıkça Sorulan Sorular