Böbrek tümörleri, böbrek hücrelerinin görevlerini yapamaz hale gelmesi, şekillerini kaybetmesi ve aşırı büyümesi sonucu ortaya çıkarlar. Böbrek kanserinin kesin nedenleri ne yazık ki halen belirlenemese de, sigara kullanımının ve aşırı kilonun börekler üzerindeki riski arttırdığı düşünülmektedir. Avicenna Ataşehir Hastanesi Üroloji Bölümü uzman hekimleri, böbrek tümörleri patolojisi hakkında bilgiler verdiler.
[trurbanner]
Böbrek Tümörleri Nedir?
Böbrekler, sol ve sağ tarafta birer tane olmak üzere, yumruk büyüklüğündeki organlardır. Böbrekte kitle oluşumu, hücrelerin kontrolsüzce büyümesi ve işlevlerini kaybetmesiyle meydana gelir. Yetişkin insanlarda en sık görülen böbrek kanseri türü, yine aynı şekilde kötü huylu kanserlerin çok büyük bir bölümünü oluşturan renal hücreli karsinomdur. Ancak hastalarda kimi zaman, kanserin çok daha nadir görüldüğü türleri de gelişebilmektedir. Wilms tümörü bunlardan birisidir. Kötü huylu böbrek tümörleri, doktorların hazırlayacağı kanser tedavisi planıyla tedavi edilmektedir.
İyi Huylu Böbrek Tümörü
Böbreklerde kanser dışı oluşan lezyonlara iyi huylu böbrek tümörü denebilmektedir. İyi huylu kitlelere örnek olarak şunlar verilebilir:
- Basit kistler
- Komplike kistler
- Metanefrik ve kortikal adenomlar
- Onkositom
- Anjiomyolipom
- Kistik nefroma
- Leomyomlar
- Mikst epitelyal stromal tümör
Böbrek Üstü Bezi Tümörü (Feokromositoma)
Böbreğin üstünde yer alan adrenal bezde, zaman zaman lezyonlar oluşabilmektedir. Ancak bu lezyonların sadece 10’da 1’i kanserlidir. Böbrek üstü bezi kanserinin en büyük belirtileri, yüksek tansiyon, terleme, baş ağrıları ve panik ataktır. Hastalığın tedavi edilmemesi halinde, vücut içerisinde geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir.
Böbrek Tümörleri Belirtileri
Birçok insanda böbrekte tümör oluşumu meydana gelse de, herhangi bir belirti ortaya çıkmaz. Böbrekler, artık görevlerini yerine getiremez hale gelene kadar ya hiç belirti göstermez ya da çok az belirti gösterir. Bu yüzden böbrek kanserleri, genellikle farklı bir sebepten kaynaklı olarak gerçekleştirilen bir MR, BT ya da ultrason ile teşhis edilir. Fakat tümörün seviyesi ilerledikçe aşağıda yer alan belirtiler kendisini göstermeye başlar:
- İstemsiz kilo kaybı
- Karın bölgesinde ya da yan taraflarda ele kitle gelmesi
- Kanlı idrar
- Sırt ağrıları
- Yan ağrıları
- Karın ağrısı
Böbrek Tümörleri Tedavi Yöntemleri
Böbrek kanserlerinin tedavisinde hastadan hastaya farklı yollar izlenmektedir. Burada hastanın tümörünün evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bakılır. Aynı şekilde kötü huylu lezyonun böbrekteki yerine, büyüklüğüne ve metastaz gösterip göstermediğine de dikkatle bakılır. Ancak genel olarak akla gelen ilk tedavi, hiç kuşkusuz tümörün hastadan cerrahi yollarla alınmasıdır.
Kötü huylu lezyonun boyutlarının ufak olduğu durumlarda, parsiyel nefrektomi adı verilen, böbreğin korunduğu ancak tümörün alındığı cerrahi uygulama yapılmaktadır. Böylece hasta kanserden kurtulurken, böbreği çalışmaya devam eder. İşlem kimi zaman kapalı yöntemle, kimi zaman da robotik olarak yapılmaktadır.
Tümörlerin büyük olduğu durumlarda ise seçenekler ikiye ayrılır. Tümörün daha kenar bölgelerde olduğu durumlarda yine akla parsiyel nefrektomi gelir. Ancak tümör, böbreğin merkezinde ortaya çıkmışsa, radikal nefrektomi uygulanır. Radikal nefrektomi, böbreğin ve çevresindeki yağlı dokunun, hastadan tümüyle alınmasıdır.
Eğer hasta ameliyata alınmaya uygun görülmezse, ablasyon, kriyoterapi ve radyofrekans tedavisine alınabilir. Bu tedavi yöntemleriyle tümörü temizlemek mümkün olabilmektedir. Hastanın kanseri yayılma göstermişse, kemoterapilerden ve farklı ilaçlardan faydalanılabilir. Hastalığı ilerlemiş ve durumu ciddileşmiş hastalara, rahatlama sağlatacak ve semptomları azaltacak uygulamalar yapılabilmektedir.
Böbrek Tümörleri Ameliyatları
Böbrek kanseri ameliyatları, hastanın böbreğinin alınması şeklinde yapılır. Bu işlem kimi zaman radikal olarak böbreğin tümünün alınması, kimi zaman da böbrekte ortaya çıkan tümörün, böbreğin belli bir kısmıyla beraber alınmasıdır. Parsiyel nefrektomi ya da radikal nefrektomi yapılırken, ameliyatın ilk olarak robotik cerrahi teknikleriyle değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak cerrahın gerekli gördüğü durumlarda laparoskopik ameliyat da tercih edilebilir.
Kapalı Böbrek Kanseri Ameliyatı
Laparoskopik böbrek ameliyatında ilk olarak hastanın karnına yerleştirilen küçük bir boruyla, özel bir hava verilir. Bu hava hastanın karın boşluğunu genişletir ve aletlerin rahatça girip çıkmasını sağlar. Aynı zamanda karnın genişlemesi, cerrah açısından da büyük kolaylık sağlar. Ancak hastanın karnına verilen bu gaz, eğer hasta uyanıksa rahatsızlık verebilir. Bu yüzden laparoskopik böbrek tümörü ameliyatı, genel anestezi altında yapılmalıdır.
Hastanın karın boşluğuna 10 milimetrelik bir delik açılır ve buradan bir çubuğun ucuna takılı olan kamera içeri sokulur. Böylece karın içerisini cerrah, rahatlıkla görebilir. Bunun yanında birkaç adet daha delik açılır ve buralardan da ameliyat aletleri sokulabilir. Hastanın vücuduna açılan delikler dışında herhangi bir kesi atılmaması, hem operasyonun hem de iyileşme sürecinin kolayca atlatılmasını sağlar.
Açık Böbrek Tümörü Ameliyatı Kaç Saat Sürer
Böbrek tümörleri cerrahisinin süresini, tümörün yeri, boyutu ve evresi etkilemektedir. Bununla beraber hastanın genel sağlık durumu ve tercih edilen operasyonun türü de, süreyi değiştirir. Aşağıda yer alan etkenler böbrek kanseri ameliyatının süresini etkileyen faktörlerdir:
- Böbrek tümörünün büyüklüğü
- Tümörün böbrek içerisindeki yeri
- Operasyonu gerçekleştirecek olan cerrahın tecrübesi
- Tümörün dış görüntüsü ve şekli
Açık radikal nefrektomi ile böbrek tümörü ameliyatı olanlar, genellikle yarım saat ile bir buçuk saat arasında değişen sürelerde ameliyattan çıkarlar. Bununla beraber eğer tümörün boyutu çok büyükse, işlem süresi 2 saati bulabilir. Kapalı olarak gerçekleştirilen ameliyatlarda ise durum biraz daha farklıdır. Tümörün 4 santimetreden küçük olduğu durumlarda işlem genellikle 1 saat sürer. Ancak bu durum, daha büyük tümörlerde 90 dakikaya kadar çıkılabilir. Laparoskopik yöntemle robotik yöntem arasında süre farklılığı bulunmamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Böbrek tümörleri nelerdir?
Böbrek kanseri, böbrek hücrelerinin kötü huylu hale gelmesi ve kontrolden çıkarak bir tümör oluşturmasından kaynaklanmaktadır.
Böbrek kanseri ilk nereye sıçrar?
En çok akciğere metastaz yapan böbrek kanserinin çapı büyüdükçe, metastaz yapma riski de o kadar artar.
Böbrek kanseri tekrarlar mı?
Tekrar etme ihtimali vardır. Kontrol esnasında kan testleri, akciğer grafisi, böbrek tomografi ve ultrasonografiler kullanarak test edilir.