Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, hastalık taşıyan kişilerden sağlıklı kişilere bulaşır. En yaygın olarak bulaşma yolu korunmasız birlikteliktir. Korunmasız birlikteliğin yanı sıra bu hastalıklar ameliyat, diş çekimi, tırnak çekimi, kan ve kan ürünleri transfüzyonu veya hastalıklı anneden doğum sırasında çocuğa buluşma şeklinde ortaya çıkabilir. Peki cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri nelerdir? Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisi nasıl olmalıdır? Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve daha fazlasına Avicenna Hastanesi olarak ele aldığımız bu makalemizden oluşabilirsiniz.
Kimler Risk Altındadır?
- Cinsel yolla bulaşmış herhangi bir hastalık taşıyanlar
- Korunmasız birliktelik yaşamış olanlar
- Cinsel yolla bulaşmış hastalıklarından birini geçirmiş ve iyileşmiş kişiler
- Partnerinin hastalık taşıyıp taşımadığından emin olamayan kişiler
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar herhangi bir belirti göstermediği için, cinsel açıdan aktif olan kişiler
- Birden fazla cinsel partneri olan kişiler
- Genital bölgede belirtiye sahip olan bireyler
- Uyuşturucu alan kişiler
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Belirtileri
- Ateş
- İshal
- Baş ağrısı
- Kas ya da eklem ağrıları
- Deri döküntüleri
- Mide bulantısı
- Kusma
- Vajinal akıntıda değişiklikler ya da anormal kanama
- Vajinal kaşıntı
- Penis akıntısı
- İdrarda ağrı ya da ağrı
- Genital bölgede siğiller
- Cinsel birliktelik sırasında ağrı
- Adet dönemi dışında ara kanama
- Testislerin şişmesi ve ağrıması
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar testi sayesinde, erken dönemde teşhis konulabilir ve kişide meydana gelebilecek komplikasyonlar durdurulabilir. Hatta hastalığın diğer kişilere bulaşmasının engellenmesinde de büyük rol oynar. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısında, klinik belirtiler çoğunlukla yetersiz kalabilir. Bu nedenle hastalıkların doğrulanabilmesi adına mutlaka bu hastalıklar ile ilgili tarama testlerinin uygulanması gerekmektedir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nelerdir?
HIV / AIDS
İnsan Bağışık Yetmezlik Virüsü olarak adlandırılan HIV (Human Immunodeficieny Virus), uygun bir tedavi yöntemi ile kontrol altına alınmadığı sürece kişinin bağışıklık sistemini zayıflatır ve çalışamaz duruma getirir. AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome), Edinilmiş Bağışıklık Sendromu olarak adlandırılır. HIV veya AIDS pozitif olan kişilerde, tedavi olunmadığı sürece, ciddi enfeksiyonlar gelişir ve farklı kanserler görülür.
Hepatit B ve Hepatit C
Hepatit B ve Hepatit C, karaciğerde hücre iltihabına ve hasarına neden olur. Bulaşıcı birer hastalık olan bu virüsler, insandan insana cinsel birliktelik, kan, semen, vajinal sıvı ve salgılar gibi sıvılar ile bulaşır. Aynı zamanda dövme, piercing, traş takımı ve diş fırçası gibi yollarla bulaşmanın yanı sıra doğum esnasında bebeğe geçiş ve hamilelikte geçişte de bulaşabilir. Sinsi bir hastalık olduğu için, siroz ve karaciğer kanserine de yol açabilir.
Frengi (Sifiliz)
Treponema pallidum adındaki bakterinin yol açtığı enfeksiyona frengi denir. Dış genital organlar, vajina, makat, rektum, ağız ve dudaklarda meydana gelen yaralara oral, vajinal ve anal temas edilmesi halinde bulaşır. Doğru tedavi uygulanmadığı sürece, ciddi sağlık problemlerine neden olur. Aynı zamanda gebelik ile doğum esnasında anneden bebeğe geçebilme potansiyeli vardır.
Klamidya
Klamidya, üreme sistemindeki Chlamydia trachomatis bakterisinin yol açtığı bakteriyel bir enfeksiyondur. Klamidya, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar arasında en yaygın olanıdır. Hem kadını hem de erkeği etkileyen klamidya, her yaşta meydana gelebilir. Her iki cinste de üretrit ve proktite yol açar. Erken evrelerde hafif belirtiler gösterebilir ancak tedavi edilmediği takdirde, özellikle de kadınlarda, erken doğum, kısırlık, rahim ağzı enfeksiyonu, ektopik gebelik, pelvik inflamatuar hastalık ve kronik pelvik ağrı gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sağlık sorunları ise gebelikte bebek açısından ciddi risklere neden olabilir. Klamidya gibi hastalıklardan korunmak için, cinsel birliktelik esnasında korunma yöntemlerini kullanmak gerekmektedir.
Ureaplasma ve Mycoplasma
Hem kadın hem de erkekte genital ve idrar yolu enfeksiyonlarına yol açan mikroorganizmalara denir. Çoğunlukla herhangi bir belirtileri yoktur. Bağışıklık sistemi zayıf olan her iki cinste ve yenidoğanlarda ortaya çıkan hastalıkların etkileri yüksektir. Bu mikroorganizmaların rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklarda hasar yaratması, Pelvik İnflamatuar Hastalık (PIH) sorunu yaratır. Bunun dışında kısırlık, üretrit, akıntı, idrar yanması, prostat enfeksiyonlarına da neden olur.
Gonore (Bel Soğukluğu)
Neisserria Gonorrhoeae adındaki bakterinin yol açtığı bir enfeksiyon türüdür. Cinsel birliktelik esnasında vajinal sıvılar ve semen yolu ile bulaşır. Cinsel organları, idrar yolunu, rektum ya da boğazı etkiler ve kadınlarda rahim ağzını etkiler. Eğer anne adayları enfekte olmuş olursa, bebeklerde doğum sırasında enfekte olabilir ve gözleri etkilenebilir. Bel soğukluğu yani gonore bulaşan erkeklerde idrar kanalı iltihabı görülürken, kadınlarda ise rahim ağzı bölgesi iltihabı görülür.
Bakteri vücuda girdikten sonra belirtileri 4 – 5 gün arasında ortaya çıkar. Ancak bazen bir belirti göstermeyebilir. Cinsel organdan gelen sarımtırak ve kıvamlı sıvı akıntılar, adet dışı kanama, idrar yapma esnasında ağrı, kronik kasık ağrıları, sistit, sık sık idrara çıkma ve boğaz ağrısı gibi belirtiler en sık görülen arasındadır. Bu hastalık tedavi edilmediği süre boyunca her iki cinste de kısırlığa neden olabilir.
Diğer Hastalıklar
- Bakteriyel vajinoz
- Şankroid
- Uyuz
- Sitomegalovirüs enfeksiyonları
- Granüloma inguinale
- Lenfogranuloma venereum
- Kasık biti
- Molluscum contagiosum
- Vajinal mantar enfeksiyonları
- Trichomoniasis
- HPV (İnsan papilloma virüsü)
- Genital herpes (uçuk)
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Nasıl Korunulur?
Bu hastalıktan korunmanın en etkili yollarından biri şüpheli birliktelikten kaçınmaktır. Uzun dönemli ve tek eşli cinsel birlikteliklerin tercih edilmesi tavsiye edilir. Her iki cinsin de birliktelik sırasında korunması gerekmektedir. Şüpheli bir cinsel temasın ardından cinsel yolla bulaşan hastalıklar testi mutlaka yapılmalıdır.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tedavisi
Tanı konulduktan sonra etkili ilaçlar sayesinde rahatlıkla tedavi edilebiliyor. Eğer hastada genital akıntı varsa, akıntının rengi tanı koymada fazlasıyla yeterli oluyor. Yeşil sarı renkli akıntı gonore (bel soğukluğu), beyaz sedef renkli akıntı klamidya / mikoplazma enfeksiyonları için tipiktir. Viral hastalıklarda ise tanı konulduktan sonra antiviral ilaçlar ile kontrol altına alınır.
Sıkça Sorulan Sorular
Cinsel yolla kadınlara hangi hastalıklar bulaşır?
Mantar, trikomanas, vajinit, uçuk, HPV, HIV ve hepatit gibi enfeksiyonlar.
Cinsel yolla erkeklere hangi hastalıklar bulaşır?
Üretir, herpes, HPV, HIV, sifiliz ve hepatit gibi enfeksiyonlar.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için hangi bölüm doktoruna görünmek gerekir?
Erkekler üroloji, kadınlar ise kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından değerlendirilmeleri gerekir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar kan tahlilinde çıkar mı?
Evet, bazı hastalıklar kan tahlilinde test edilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ne zaman belli olur?
Enfeksiyonun türüne ve kişinin bağışıklık sistemine göre değişkenlik göstermektedir. Bakteriyel enfeksiyonlar ve bazı viral enfeksiyonlar çoğunlukla 2 – 3 gün içerisinde belirti gösterir. Viral enfeksiyonlar ise daha uzun süre içerisinde ortaya çıkabilir.
Leave a Reply