- Diz ağrıması
- Diz çevresinde şişlik
- Diz kilitlenmeleri
- Hareket problemleri ve eklem sertliği
- Dizden gelen çıtırtı sesleri
Dizde Ağrı
Eğer yukarıda yer alan şikayetlerden bir ya da birkaçını yaşıyorsanız, mutlaka bir uzman hekim kontrolünden geçmeniz gerekmektedir. Diz ağrıları bekletildikleri durumda daha da kötüleşir ve farklı problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. İster ani diz ağrısı şeklinde başlamış olsun, ister zaman içerisinde ortaya çıksın, hastalara doğru tanı koymak, tedavi sürecinin başarısı için şarttır. Doğru tanı için şikayetlerin iyi dinlenmesi ve fizik muayenenin detaylıca gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca yapılacak olan kan ve idrar testleri, röntgen, MRI gibi görüntüleme yöntemleriyle, tanı kesinleştirilebilir.
Diz Ağrısı Neden Olur?
Peki, diz ağrısı nedenleri nelerdir? Dizlerin ağrımasının nedenleri arasında yaralanmalar, mekanik problemler ve artrit gibi rahatsızlıklar yer alır.
Diz Yaralanması
Diz yaralanmaları, dizin ekleminin çevresindeki bağları, sıvı keseciklerini, tendonları, bağları, kemiği ve kıkırdakları zarara uğratabilir. Örneğin ön çapraz bağ yırtılmaları, genellikle futbol, basketbol gibi sporlarla ilgilenen kişilerde, ani dönüşlere bağlı olarak gerçekleşmektedir.
Peki, diz kapakları neden ağrır? Diz kapağı yaralanmaları ise, genellikle motorlu taşıt kazalarına ya da düşmelere bağlı olarak gerçekleşir. Örneğin bir motosiklet kazasına bağlı olarak düşen ve sağ dizini sakatlayan birisi, yoğun sağ diz kapağı ağrısı yaşayabilir. Böyle durumlarda diz kapak ağrısı ya da diz kapağı arkası ağrısı, ihmal edilmesi halinde çok daha ciddi problemlere yol açabilir. Bu yüzden doktor kontrolü ve tedavi aksatılmamalıdır.
Zaman zaman yaralanmalar, dizin çevresini saran küçük sıvı keseciklerinin zarar görmesine ya da iltihaplanmasına neden olabilir. Bu kesecikler, eklemin çevresini sarar ve tendon, bağ gibi yapıların rahat rahat kaymasını sağlar. Aynı şekilde patellar tendinit gibi koşucu hastalıkları, tendonların fazla tahrip olmasına bağlı olarak gelişen iltihaplanmadır. Koşucularda, atlama ile ilgilenen sporcularda ve bisikletçilerde sık görülen bu rahatsızlık, mutlaka tedavi edilmelidir.
Mekanik Problemler
Diz yapısındaki gevşeme olarak kabul edilen tüm rahatsızlıklar, dizdeki yapısal problemlerdir. Kimi zaman bir takım travmalara bağlı olarak, kemik ya da kıkırdak yaralanması yaşanabilir. Bu da kemiğin ya da kıkırdağın eklem boşluğu içerisinde serbestçe hareket etmesine neden olur. Bu gevşeklik normal şartlarda problem olmasa da, karmaşık hareketlerde eklemlerin düzgün hareket etmesine engel olabilmektedir.
İliotibial bant sendromu, kalçanın dışarısından diz dışarısına kadar ilerleyen yoğun ve sert doku bandının, uyluk kemiği dışarısına kadar sürtünme yapabilecek halde sertleşmesiyle ortaya çıkar. Devamlı aynı hareketleri yapan insanlarda çok daha sık görülür.
Bir diğer mekanik problem de, diz kapağının çıkmasıdır. Genellikle diz kapağının yerinden kayması şeklinde görülür. Ancak bazı hastaların diz kapağı büyük bir yer değişikliği yaşayarak, dışarıdan net bir şekilde görülür hale gelir.
Hastalarda farklı nedenlere bağlı olarak kalça ya da ayak ağrıları bulunuyorsa, hastalar farkında olmadan yürüme şekillerini değiştirebilirler. Fakat hastanın alışık olmadığı yürüme tarzı, dizin üzerine binen yükün artmasına ve ağrımaya başlamasına neden olabilir.
Diz Artriti
Diz ağrısı yapan bir diğer rahatsızlık da artrittir. Hastalarda en çok karşılaşılan türü osteoartrittir. Dizdeki kıkırdak yapısının zamanla bozulmasıyla ortaya çıkar. Romatoid artrit ise, sadece dizlerde değil, vücudun hemen hemen her ekleminde görülebilmektedir. Bir bağışıklık sistemi hastalığı olan romatoid artrit, her ne kadar kronik bir rahatsızlık olsa da, alevlenme ve sakinleşme dönemleri yaşar.
Gut tarzındaki artritler ise, eklemlerdeki ürik asit kristallerinin oluşmasıyla görülmektedir. Genelde ayak baş parmağını etkileyen bu hastalık, zaman zaman dizlerde de görülebilmektedir. Hastalar bazen yalancı gut hastalığı ile normal gut hastalığını birbirine karıştırabilirler. Psödogut olarak da bilinen yalancı gut hastalığı, eklem sıvısı içerisinde yaşanan kalsiyum kristalleşmelerinin yaşanmasıdır.
Septik artrit ise, diz ekleminin kızarmasına ve şişmesine neden olan bir enfeksiyondur. Ağrılar başlamadan önce herhangi bir travma yaşanmasına gerek yoktur. Hastalarda yüksek ateş sık gözlemlenir. Diz kıkırdağında ciddi hasara neden olabilen bu rahatsızlık, uzman bir hekim tarafından mutlaka tedavi edilmelidir.
Menisküs Diz Ağrısı
Daha çok sporcularda karşılaşılan bu rahatsızlık, genellikle dizin fazla zorlanması sonucunda ortaya çıkar. Kişinin yaşam kalitesi bir hayli aşağıya iner ve diz bölgesinde ciddi ağrılar meydana gelir. Menisküs yırtılması, mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Kendi kendisine geçmesi beklendiğinde, çok daha tehlikeli problemlere gebedir. Hastaların dizinde şişme, ses gelmesi ve ağrı gibi belirtileri vardır.
Diz Arkası Ağrısı Neden Olur?
Diz arkası ağrılarının ana sebebi, yine dizin içerisine ve önüne bağlı rahatsızlıklardır. Eğer diz içerisinde bir kireçlenme ya da eklem sıvısı artışı söz konusuysa, diz içerisinde biriken sıvı, dizin arkasında kist halinde toplanmaya neden olabilir. Tıp dilinde baker kisti olarak da bilinen bu durum, hastaların dizinin arkasında yumurtaya benzer şişlikler oluşmasına neden olur. Hastalar dizlerini tam olarak açmada ya da kapamada zorlanabilirler. Baker kistinin en büyük nedeni, dizin fazla aşınmasıdır. Bu durum zamanla dizde sıvı toplanmasına ve bir süre sonra da dizin arka tarafında kist oluşturmasına neden olur. Tedavisinde diz içerisindeki sıvının azaltılması temel prensiptir. Bu bağlamda çeşitli egzersizler yapmak, ağızdan alınacak diz sıvısını azaltıcı ilaçlar kullanmak, buz uygulaması yapmak iyileşme sağlayacaktır. Ancak bazı hastalarda kistin fazlasıyla büyümesi halinde, cerrahi yollarla kistin alınması gerekebilir.
Diz Ağrısı Nasıl Geçer?
Diz ağrısının tedavisinde, hastalığın türüne göre farklı yöntemler uygulanmaktadır. Buna göre uzman hekim, hasta için gerekli olan tedavi sürecini başlatır. Genellikle ilaç tedavisi ya da fizik tedavi yeterli olur. Nadiren de olsa cerrahi işlem yapılması gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Diz ağrısı bacağa vurur mu?
Evet. Şiddetli diz ağrıları bacağın ön kısmı ve diz arkasında ağrıya neden olabilir.
Genç yaşta bacak ağrısı neden olur?
Erken yaşlarda görülen bacak ağrısı, çoğu zaman kas spazmları veya yoğun fiziksel aktivitenin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.
Diz kapağı ağrısı neden olur?
Diz kapağı ağrısı nedenleri; yorgunluk, yaşlılık, travma sonrası zedelenme, diz kapağına yüklenecek aşırı hareketler gibi durumlarda meydana gelebilmektedir.
