Gastroenteroloji, ağzın, yemek borusunun, midenin, ince bağırsağın, karaciğerin, kalın bağırsağın, pankreasın ve safra yollarının hastalıklarına dair tanı ve tedavi hizmetleri veren tıbbi bilim dalıdır. Avicenna Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü, siroz gibi karaciğer hastalıklarının da tedavilerini gerçekleştirebilmektedir.
Gastroenteroloji İlgi Alanları Nelerdir?
Gastroenterolojinin faaliyet alanı bir hayli büyüktür. Peki, gastroenteroloji neye bakar? Genellikle birbirlerinde ayrıymış gibi görünen ancak birbirleriyle bağlantısı olabilen bölgelerin hastalıklarına bakar. Bu bölgeler ve organlar aşağıdakilerden oluşur:
- Yemek borusu
- Mide
- Bağırsak
- Karaciğer
- Safra kesesi
- Pankreas
Gastroenterolojik teşhislerde genel olarak tercih edilen tenik endoskopidir. Endoskopi kendi içerisinde gastroskopi ve kolonoskopi olarak ikiye ayrılır. Gastroskopi mideyle, kolonoskopi bağısakla ilgilenir. Bu teşhis tekniklerinin ortak özelliği, ikisinde de kameralardan faydalanılmasıdır. Hastanın vücuda herhangi bir kesi atılmadan ince bir boru aralığıyla kamera girişi sağlanır ve şüpheli alan incelenir. Hastalara bu incelemeler esnasında rahat olabilmeleri için sedasyon işlemi uygulanabilmektedir.
Gastroenteroloji Ne Demek?
Fransızca kökene sahip bu kelime, TDK’ya göre iki farklı tanıma sahiptir. Bunlardan birisi sindirim bilimi tanımıyken, diğeri de sindirim organları hastalıklarının incelendiği ve tedavi edildiği bölüm tanımıdır.
Gastroenteroloji Hastalıkları
Çok sayıda sindirim sistemi hastalığı aynı belirtilerle kendisini göstermektedir. Bununla birlikte, bölümün ilgi alanına giren hastalıkların birçoğu çok yaygın hastalıklardır. Bu yüzden tanı koyabilmek için hastaların şikayetleri yeterli olmaz. Gastroenteroloji, sindirim sisteminin tamamıyla ilgilenir. Ağızdan başlayan ve rektuma kadar ilerleyen sindirim sistemi hastalıklarının tamamı, bu bölümün uzmanları tarafından tedavi edilebilmektedir. Hastalıkların büyük bölümü, yaşam tarzında uygulanabilecek değişikliklerle tedavi edilebilir. Öte yandan bağırsak alışkanlıklarının değiştirilmesi, bağırsakların çalışmasını etkileyen sorunların ortadan kalkması için de bir takım önlemler alınabilir. Her yıl kanser tarama testi yaptırılması gerekir. Bu testler esnasında, gastroenterolojik hastalıkların büyük bölümünün teşhis edilmesi mümkündür.
Gastroenteroloji Hastalıkları Belirtileri
- Mide yanması
- Boğaz yanması
- Kabızlık
- İshal
- Mide ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Kanama
- Yüksek ateş
- Mide ve bağırsak krampları
- Bağ ağrısı
- Yorgunluk
- Kilo verme
Çocuk Gastroskopisi ve Kolonoskopisi
Çocuklarda çok sayıda hastalığın teşhisi için çocuk gastroenteroloji yöntemlerinden faydalanılır. Böylece çocuğun sindirim sistemine dair tüm ayrıntılar gözlemlenebilir. Bu işlemler esnasında cerrahi müdahale, kesi, dikiş ya da yara gibi durumlardan hiçbiri yaşanmaz. Bu da çocuklar için rahatlık sağlar. Sonuçta çocuklar için kolonoskopi ya da gastroskopi gibi uygulamalar ilk etapta korkutucu olabilir. Ancak anestezik uygulamalarla ve herhangi bir yara oluşmaması nedeniyle işlemler kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Hangi anestezi türünün tercih edileceğini en iyi çocuğun doktoru bilir. Her çocuk için belirli bir standart anestezi uygulaması bulunmamaktadır. Çocuklara anestezi uygulandıktan sonra, işlem esnasında inceleme için rahatlıkla biyopsi bile alınabilir.
Teşhis ve Tedavi
Günümüzde gelişen biyokimyasal tetkiklerle ve radyolojik tetkiklerle gastroenterolojik hastalıkların teşhisi de yapılabilmektedir. Ancak yemek borusu ya da midesiyle ilgili şikayetleri olan hastalar için gastroskopi genellikle yeterli olmaktadır. Safra yollarındaki taşların ve kanserlerin teşhis ve tedavisinde duodenoskopi yönteminden faydalanılabilir. Maka ve kolon bölgelerindeki hastalıklar için kolonoskopi yönteminden yararlanılır. Böylece bu bölgelerdeki divertikül tanıları, polip tanıları ve temizlenmesi, kanser tanısı ya da kanamalara müdahale etmek mümkündür. Yukarıya yer alan tüm işlemler, lokal anestezi, genel anestezi ya da sedasyon gibi uyuşturma yöntemlerinden faydalanılarak gerçekleştirilmektedir. Genellikle hastalar tam bir uykuya daldıkları için, operasyon esnasında herhangi bir ağrı ya da acı hissetmezler. Bu yöntemlerle herhangi bir hastalık teşhisi koyulursa, doktorlar hiç vakit kaybetmeden tedavi sürecini başlatırlar. Eğer cerrahi müdahale gerektiren bir durum söz konusuysa, gastroenteroloji cerrahisi ile hastalıklar tedavi edilebilmektedir.
Cerrahi Gerektiren Hastalıklar Hangileridir?
- Yemek borusundaki iyi ve kötü huylu tümörler
- Midede ortaya çıkan iyi huylu ve kötü huylu tümörler
- Diyafram hernisi ve reflü hastalığı cerrahi girişimleri
- Kolon ve rektum gibi kanser türlerinin açık ve kapalı ameliyatları
- İltihaplı bağırsak hastalıklarının (Crohn ve Ülseratif kolit) cerrahi operasyonları
- Hemoroid, anal fistül, anal fissür ve pilonidal sinüs
- İnce bağırsağa bağlı cerrahi gerektiren hastalıklar
- Pankreas kist ve tümörlerinin ameliyatla tedavisi
- Bütün karaciğer tümörleri için cerrahi operasyonlar
- Kiste bağlı karaciğer hastalıkların cerrahi tedavileri
- Safra kesesi ve buna bağlı yollarda çıkan taşların ve tümörlerin ameliyatla tedavisi
- Dalakta ortaya çıkan hematolojik, tümöral ya da kistik hastalıkların operasyonları
- Kronik ya da akut pankreatit ve bunlara bağlı komplikasyonların cerrahi müdahaleleri
