[trobsbanner]
Kansızlık (Anemi) Nedir?
Kana rengini veren hemoglobin, aynı zamanda oksijenin hücrelere taşınmasını sağlayan bir proteindir. Kanda kırmızı kan hücreleri tarafından taşınan hemoglobin, normal seviyelerin altına düşerse ya da alyuvarlar azalırsa kansızlık, bir diğer adıyla da bilinen anemi meydana gelir.
Kansızlıkta Risk Faktörleri
- Daha önceki doğumlarda aşırı kanama meydana gelmesi
- Demir emilimini düşüren süt ürünleri, çay ve kahveyi fazla tüketmek
- Demir emilimini etkileyen ilaçları kullanmak
- Aşırı ve uzun süren adet kanaması
- Demir emilimini olumsuz yönde etkileyen mide ve bağırsak hastalığına sahip olmak
- Daha önce obezite sebebi ile gastrit cerrahi yapmak
Gebelikte Kansızlık Çeşitleri
- Demir eksikliği anemisi
- Orak hücre anemisi
- Talasemi
Hamilelikte Kansızlık Belirtileri
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Çarpıntı
- Baygınlık
- Ciltte solgunluk
- Hafızada zayıflama
- Anksiyete
- Konsantrasyon bozukluğu
- Tırnaklarda kırılma
- Kulak çınlaması gibi semptomlar gebelikte kansızlık belirtileri arasındadır.
Hamilelikte Kansızlık Neden Olur?
Hamilelikte yaygın olarak görülen kansızlık, demir eksikliği anemisidir. Demir, oksijen taşıyan hemoglobinin esas kaynağıdır. Hamile kadınların %20’sinde demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık meydana gelir. Hamilelikte meydana gelen kansızlık %85’i demir eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Ancak demir eksikliğinin meydana gelmesinin başka sebepleri de vardır. Bu sebepler arasında, folat vitamini, B12 vitamini eksikliği, kronik hastalıkların olması, troid bezi hastalıkları, hücre anemisi ya da talasemi gibi kalıtsal hastalıklar yer alıyor. Bu nedenle hamilelikte ek olarak demir kullanmak gerekmektedir.
Hamilelikte Kansızlık Nelere Yol Açar?
Hamilelik esnasında meydana gelen kansızlık, bitkin ve yorgun hissi verir. Hamilelikte aşırı kansızlık ise, daha ciddi problemlere yol açabilir. Bu nedenle ilk etapta tüm anne adaylarının kan değerlerini bilmesi ve düzenli olarak takip altında olması gerekmektedir. Ağır kansızlık, düşük doğum ağırlıklı bebek, erken doğum ve bebekte gelişme geriliği gibi riskleri ortaya çıkarır. Anemilik, doğum esnasında kan kaybı riskini artırarak enfeksiyonlar ile mücadeleyi zorlaştırır. Bu sebepten ötürü anne ölümleri riski ile ilişkilendirilir.
Hamilelik döneminde vücut bebeğin büyümesini desteklemek adına kan volümünü %40 artırır ve kanın sulu kısmında orantısız bir artma meydana gelir. Sağlıklı bir kadında kansızlığın belirtilerinden biri olan hematokrit değeri %38 – %45 arasındayken, bu oran tek geç hamilelikte %34, çoğul hamilelikte ise %30’a düşer. Hamilelik başlangıcında değerler 11.5 g/dl’nin altında ise, anne adayı koruyucu bir tedavi altına alınır ve değer 10 g/dl’nin üzerinde tutulmaya özen gösterilir.
Hamilelikte Kansızlığa Ne İyi Gelir?
Hamilelikte kansızlığa ne iyi gelir diye merak edenlere, doğum öncesi vitaminlerine ek olarak demir takviyesi ve folik asit desteği almaları gerektiğini söyleyelim. Öte yandan kansızlık sorunu yakından takip edilmeli ve takviyelerin dışında beslenme programına demir ve folik asit açısından zengin gıdalar eklenmeli.
Hamilelikte Kansızlık İçin Ne Yemeli?
Demir açısından zengin gıdalar, beslenme programına dahil edilmelidir. Dolayısıyla anne adayları tarafından hamilelikte kansızlık için ne yemeli sorusu, çok fazla merak edilip araştırılıyor. Hamilelikte kansızlığa iyi gelen besinler arasında, brokoli, brüksel lahanası ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, yağsız kırmızı et, balık ve kümes hayvanları, demir açısından zenginleştirilmiş tahıllar, fasulye, mercimek ve fındık gibi gıdalar yer alıyor.
Gebelikte kansızlık için, C vitamini bakımından zengin gıdalar tüketmekte oldukça faydalıdır. Hamilelikte kansızlığa iyi gelen yiyecekler arasında, naranciye, çilek, kivi, domates ve biber gibi besinler yer alıyor. Bunların dışında çay, kahve ve soya tüketimine dikkat edilmeli ve sigara kullanılıyorsa azaltılmalı ya da bırakılmalıdır. Folat bakımından zengin gıdalar ile örneğin yeşil yapraklı sebzeler, kuru fasulye, narenciye ve meyve suları, beslenilmelidir.
Hamilelikte Kansızlık Bebeğe Zarar Verir mi?
Eğer kansızlık sorunu orak hücre anemisinden kaynaklıysa, bebeğin düşük ve ölüm riski fazladır. Ancak orak hücre anemisine sahip pek çok kadının, başarılı bir hamilelikte geçirmesi mümkündür. Öte yandan şiddetli veya tedavi edilmemiş demir eksikliği anemisi ise aşağıdaki riskleri barındırır.
- Erken doğum
- Düşük doğum ağırlıklı bebek
- Bebekte gelişimsel gecikme
- Doğuştan anemili bebek
- Doğum sonrası depresyonu
Gebelikte Kansızlık Kimlerde Daha Çok Görülür?
- Kısa aralıklarla çok çocuk doğuranlarda,
- Hamile kalmadan önce yetersiz beslenenlerde,
- Hamilelik boyunca kötü beslenenlerde,
- Mide bulantısı sebebiyle birinci trimesterde çok kusan veya az yiyenlerde,
- Aile öyküsünde anemi geçmişi olanlarda gebelikte kansızlık görülme riski daha çoktur.
Hamilelikte Kansızlık Nasıl Anlaşılır?
Gebelikte kansızlık söz konusu ise, anne adayları kendilerini iyi hissetmezler. Çok kolay bir şekilde başları dönebilir. Bu şikayetler sonrası hastaneye gidildiğinde ise, doktor tarafından hemoglobin ve hematokrit testi istenir. Hematokrit testi çoğunlukla ilk doğum öncesi kontrolde diğer laboratuvar testleri ile birlikte yapılır. Bu testlerin seviyelerinde iyileşme olup olmadığını öğrenmek için bir zaman sonra yeniden kan testi istenir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hamilelikte kansızlık değeri kaç olmalı?
Hemoglobinin 12’nin altında, hematokritin ise 37’den düşük olması gerekmektedir.
Gebelikte kansızlık kaşıntı yapar mı?
En sık görülen belirtiler arasında yer almaz ancak hamilelikte anemi kaşıntıya da yol açabilir.
Gebelikte kansızlık doğumu nasıl etkiler?
Anemi tedavi edilmediği takdirde bebeğin erken doğmasına neden olur.
