Kalça Protezi Ameliyatı Nedir?
Kalça eklemleri vücutta yer alan en büyük eklemler arasındadır. Leğen kemiğinde bulunan yuvarlak bir oyuk içinde uyluk kemiğinin baş kısmı yerleşmiş vaziyettedir. Burada her iki kemiğin de yüzeyi genel olarak kaygan bir yapı ile kaplanmaktadır. Bu yapının farklı nedenlere bağlı olarak pürüzlü bir hale gelmesi veya kayganlığını yitirmesi sonucunda buradaki eklemler aşınmaktadır. Yani, eklem kireçlenmesi meydana gelir. Tıp literatüründe karşılığı artrit olan bu sağlık sorunu zaman içinde şiddetli ağrılara ve harekette kısıtlığa neden olmaktadır. Müdahale edilmemesi halinde yürüyememe gibi ciddi sağlık sorularına yol açabilmektedir.
Kalça protezi ameliyatı, leğen kemiği içinde bulunan yuvarlak oyuk içine metal, plastik veya seramikten yapılmış başka bir yuvanın yerleştirilmesi işlemidir. Yani, hasarlı olan eklem çıkarılarak yerine protez takılmaktadır. Bu işlemin başarılı bir şekilde sonuç vermesinde ise genellikle kireçlenmenin evresi ve kemik kalitesi etkili olmaktadır.
Kalça Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Herhangi bir travmatik kaza sonucunda acil müdahale gereken bir durumun olmaması halinde ameliyat günü birkaç hafta önceden planlanmaktadır. Vücudun ameliyat için en uygun hale gelmesini beklemek için yaklaşık olarak iki haftaya ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü özellikle kronik hastalığı bulunan ve devamlı ilaç kullanan yaşı ilerlemiş bireylerde, ilaçların vücuttaki etkilerini en aza indirmek için bazı önlemler alınması gerekmektedir. Aynı zamanda sigara ve alkol kullanımı olması halinde bunların tüketilmemesi sağlanır. Kan sulandırıcı ilaçların kullanılması halinde yine iki hafta önceden bu ilaçların bırakılması istenmektedir. Bunun nedeni işlem esnasında oluşabilecek herhangi bir kanma riskini önlemektir.
Kalça protezi operasyonu genel anestezi altında yapılmaktadır. Bununla birlikte genel anestezinin uygun olmadığı koşullarda belden uyuşturma şeklinde anestezi uygulanabilmektedir. Daha sonra kalça bölgesinde cerrahın tercihine göre seçmiş olduğu bir yerden kesi açılır. Bu kesi yaklaşık olarak 15-20 cm’lik bir kesi olmaktadır. Bunun ardından hasar görmüş olan eklem ve kemikler dikkatli bir şekilde çıkarılarak yerine protez takılır. Ve işlem sonlandırılır. Operasyon bu şekilde yaklaşık olarak üç saat sürebilmektedir. Bununla birlikte genel anestezi ile yapılan işlemler biraz daha uzayabilmektedir.
Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası İyileşme
Kalça protezi ameliyatı sonrası iyileşme süresi genellikle dört veya beş haftayı bulmaktadır. Beşinci haftanın sonunda hasta bacak bacak üstüne atma, bağdaş kurma vb. gibi hareketleri yapmakta güçlük çekmez. Aynı zamanda beşinci haftadan sonra bu hareketleri yapmanın herhangi bir sakıncası yoktur. Ancak hastanın bundan önceki dönemde bu tür hareketlerden kesinlikle kaçınması gerekmektedir. Çünkü yapılacak olan ani veya yanlış bir hareket protezin yerinden çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle özellikle ameliyat sonrası ilk bir aylık süreçte hareket ederken çok dikkatli olmak gerekir.
Operasyondan sonra hastalar ortalama üç veya beş gün hastanede tedavi görmeye devam etmektedir. Bu süre, hastanın genel sağlık durumuna farklılık göstermektedir. Yani daha kısa veya daha uzun olabilmektedir. Taburcu edildikten sonra ise hastanın dikkat etmesi gereken en önemli hususlar şunlardır:
- Reçete edilen ilaçları düzenli olarak kullanmak,
- Fizik tedavi seanslarını aksatmadan yapmak,
- Önerilen egzersizleri doğru bir şekilde uygulamak,
- Hareket ederken çok dikkatli olmak,
- Sigara veya alkol tüketilmemek.
Total Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Ağrılar
Total kalça protezi ameliyatı sonrası kasık ağrısı, en sık hissedilen şikayetler arasında yer almaktadır. Bacak, bel bölgesi ve kasıklarda ara ara hissedilen ağrı şikayetleri doktorun reçete ettiği ilaçlar kullanılarak giderilebilmektedir. Bununla birlikte kısa süreli hafif ağrılar normal olmakla birlikte, uzun süreli şiddetli ağrılar protezin gevşediğine işaret edebilmektedir. Bu nedenle geçmeyen ve şiddetli ağrılarınız olması halinde vakit kaybetmeden doktorunuza bu bilgiyi vermeniz gerekir. Çünkü olası bir gevşeme durumunda ameliyatı tekrarlamak gerekebilir.
Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Yatış Pozisyonu
Bu operasyondan sonra hastaların alçak sandalye veya koltuklar yerine yüksek oturakları tercih etmesi gerekmektedir. Minimum altı hafta boyunca uyurken bacakların arasına yastık konulması önerilmektedir. Bununla birlikte uyurken bacaklarınızı karnınıza doğru çok çekmemeniz gerekir. Öne veya arkaya eğilirken de bunu aşırıya kaçmadan yapmalısınız. Hatta ilk haftalarda bu tür öne eğilme veya bacak bacak üstüne atma vb. gibi kalçaya ağırlık bindirecek hareketleri hiç yapmamaya özen gösterin.
Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Yürüme
Bu işlemin ardından hastalar yaklaşık olarak sekiz hafta boyunca yürürken destek alması gerekmektedir. Kalça kemikleri ve eklemlerine fazla yük bindirmemek amacıyla koltuk değnekleri veya yürüteç kullanmak önemlidir. Bununla birlikte yapılan kalça protezi ameliyatı sonrası bacakta şişlik meydana gelebilir. Bu durum operasyonun bir komplikasyonu olarak gelişebilmektedir. Doğal olarak yürümede biraz zorluk çekilebilmektedir. Ancak buna rağmen hastanın düzenli olarak destekle yürümesi gerekmektedir. İyileşme hızında etkili olan en önemli faktörlerin başında düzenli ve bilinçli hareket gelmektedir.
Bunların yanında kalça protezi ameliyatı sonrası bacak uzunluğu da eğer öncesinde orantısızsa 2-3 cm kadar uzunluk kısalık farkı düzeltilebilmektedir. Yapılan bu işleme bağlı olarak yürürken hafif ağrı hissedilmesi gayet normaldir. Ancak yürümeye engel olacak kadar şiddetli bir ağrının duyulması halinde, hemen operasyonu gerçekleştiren hekime haber verilmesi gerekmektedir.
Kalça Protez Ameliyatı Sonrası Ödem
Kalça protezi operasyonlarının ardından ödem gelişme riski bulunmaktadır. Ancak düzenli olarak fizik tedavi egzersizlerin yapılması hainde bu riskin gelişme olasılığı en aza indirilir. Ortopedik ameliyatların bir çoğunda önemli olan, iyileşme sürecinde hastaların düzenli olarak hareket etmeleridir. Ancak bu hareketler bilinçsiz ve ani olmayan, kontrollü ve aralıklı olarak yapılan hareketleri kapsamaktadır.
Kalça Protezi Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
Kalça protezi ameliyatı sonrası yapılması gerekenler genel olarak şunları kapsamaktadır:
- İlk 6-8 hafta boyunca bacakların arasına yastık koyarak uyumak,
- Alçak sandalye veya koltuğa oturmamak,
- Bacak bacak üstüne atmamak veya bağdaş kurmamak,
- Bacakları en fazla 90 derecelik açı ile karna çekmek,
- Ani olarak öne veya arkaya eğilmemek,
- Fizik tedavi seanslarını düzenli olarak uygulamak,
- Doktorun önerdiği reçeteyi eksiksiz ve doğru bir şekilde uygulamak,
- Enfeksiyondan korunmak için hasta kişilerle temas kurmaktan kaçınmak.
Sıkça Sorulan Sorular
Platin takılan kalça kaç günde iyileşir?
Operasyondan genellikle 6 hafta sonra kalça aktivitesi eski haline gelmektedir. Bununla birlikte protezin sert yapısı 3-6 ay kadar hissedilir. Ancak hastalar bu süreçte yürürken ağrı duymamaktadır. Protez ameliyatlarının tamamen iyileşmesi için ise yaklaşık 6-12 aylık bir sürenin geçmesi gerekmektedir.
Kalça kırığı ne kadar sürede iyileşir?
Kalça kırığı, kırık kemiklerin kaynaması ortalama sekiz haftalık bir zaman dilimi içinde gerçekleşmektedir. Bununla birlikte hastanın var olan kötü alışkanlıklarını devam ettirip ettirmeme durumuna göre de bu süre değişmektedir.
Kalça ameliyatında kaç gün hastanede kalınır?
Operasyondan sonra hastalar ortalama üç veya beş gün hastanede tedavi görmeye devam etmektedir. Bu süre, hastanın genel sağlık durumuna farklılık göstermektedir. Yani daha kısa veya daha uzun olabilir.
