Kalça Protezinin Ömrü ve Tarihçesi
Kalça protezi, Prof. T. Gluck tarafından ilk kez 1891 yılında kalça eklemi tüberküloz nedeniyle aşınan bir hastaya uygulanmıştır. Gluck, fil dişinden yapılan parçayı aşınmış olan ekleme yerleştirirken, Dr. M.S. Petersen ise 1925 tarihinde ABD’de yaptığı camdan içi boş küreleri uyluk başına ve kalça kemiğine takmıştır. Ancak kullanılan malzemeden dolayı bu protez kısa sürede çatladı. Daha dayanıklı madde kullanılması gerektiği fark edilince, paslanmaz çelikten yeni bir protez yapılmıştır. Bu protez uyluk başına ve kalça kemiğine vidalanarak kalça protezi elde edilmiştir. 1953 yılında ise paslanmaz çelikten yapılan protezler uyluk ve kalça kemiklerine yapıştırılmış ve bu sayede yeni bir başarı kazanılmıştır.
70’li yıllarda metallerin birbirine sürtünmesinden dolayı metal alaşımları pek çok soruna neden olmuştur. Sir J. Charnley iki metal arasına plastik yerleştirerek bu sorunu çözmüştür. Günümüzde ise kalça protezlerin temelinde Sir J. Charnley’in tekniği kullanılır. Buna bağlı olarak kişilerin yaş, kilo ve boylarına göre protez çeşitleri bulunur. Gençlerde kemik çimentosu olarak adlandırılan protezler kullanılır. Aynı zamanda gençlerin kemik yapısı sağlam olduğu için hareketli protezler tercih edilir. Ancak ileri yaştaki hastaların kemikleri dayanıksız olduğundan dolayı onlara çimentolu protez işlemi uygulanır. Genele bakıldığında kalça protezi ömrü yaşanan gelişmeler sayesinde daha çok artmıştır.
Çimentosuz Protez ve Çimentolu Protezin Arasındaki Farklar
Totale bakıldığında işleyiş biçimi ikisinde de aynıdır. Ancak biri diğerinden daha hareketlidir. Protezin amacı, işlevini yitirmiş olan kalça ekleminin yerine geçmektir. Bulundukları bölgedeki kemiğin yerine geçen kalça protezleri, eğer zarar görürse farklı komplikasyonlar meydana gelir. Kalça protezleri hastaların ihtiyacına göre çimentolu ya da çimentosuz olarak ikiye ayrılır. Çimentosuz protez daha hareketli olurken, çimentolu protezde ise hareket kısıtlaması daha çok olur.
Kalça Protezinin Ömrü ve Ameliyat Süreci
Kalça protezi, 1970 yılından itibaren tüm dünyada uygulanan bir ameliyattır. O dönemlerde uygulanan protez tasarımları ve dolgu malzemeleri güncel teknik ile uygulanmadığından dolayı en fazla 5 – 6 yıl dayanabiliyordu. Son dönemlerde meydana gelen protezin ana maddesi hiçbir şekilde aşınmadığı ve aşınmanın minimuma indirildiği yüzey kaplamaları kullanıldığı için, kalça protezinin ömrü 20 – 25 seneye kadar çıkmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Kalça protezi kaç ayda iyileşir?
Kalça protezi ameliyatı sonrası iyileşme süreci yaklaşık 3 – 4 haftadır.
Kalça kireçlenmesinde ameliyat olunmazsa ne olur?
Kalça kireçlenmesi kendiliğinden geçecek bir hastalık değildir. Alınan herhangi bir ilaç ya da fizik tedavi hastalığı geçirmez. Kişinin ağrıları zaman geçtikçe daha da artar ve ağrıyan tarafta kısalık meydana gelebilir.
Kalça protezi ameliyatı riskli midir?
Total kalça protezi ameliyatı sonrasında komplikasyon oranı oldukça düşüktür.
Total kalça protezi ömrü nedir?
Uygun cerrahi teknik ve modern protez tasarımları kullanıldığı için kalça protezinin ömrü 20 – 25 yıla kadar uzamıştır. Eğer protezler gevşerse, çoğu kişide ikinci bir ameliyata ihtiyaç duyulur ve yeni bir protez yerleştirilir. Ancak bu protezin ömrü, ilki kadar uzun sürmez.
